Giáo án Văn 8-Tiết 83-Tuần 23: Thuyết minh một danh lam thắng cảnh

THUYEÁT MINH MOÄT DANH LAM THAÉNG CAÛNH
Tuaàn 23. Tieát 83
NS :
ND:
I. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT:
 	1.Kiến thức
- Củng cố thêm kiến thức về thể loại thuyết minh.
 2.Kỹ năng: 
-Tiếp tục rèn luyện kĩ năng viết văn thuyết minh
	 - Biết cách viết bài giới thiệu một danh lam thắng cảnh. 
 3.Thái độ: 
	 - Giáo dục HS lòng yêu cái đẹp,có ý thức tìm hiểu sâu sắc về non sông đất nước.
II- CHUẨN BỊ:
 1.Chuẩn bị của GV: 
 - Đọc kỹ SGK, SGV,STK và các sách tham khảo .Soạn giáo án 
 - Đồ dùng dạy học Tranh ảnh về Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn .
 2.Chuẩn bị của HS:	
 - Đọc kỹ SGK và các sách tham khảo.
 -Đọc và trả lời câu hỏi bài giới thiệu “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn”
III. TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC.
Noäi dung 
Hoaït ñoäng Thaày 
Hoaït ñoäng troø 
Hoaït ñoâng 1: Khôûi ñoäng:
1-OÅn ñònh :
2-Kieåm tra baøi cuõ :
3-Giôùi thieäu baøi môùi :
- Kieåm tra só soá lôùp.
*Câu hỏi:
 - Muốn giới thiệu một phương pháp ( cách làm ) nào , người viết cần phải làm gì ? 
 - Nêu thứ tự hợp lí để tạo thành dàn ý phần thân bài của bài của bài thuyết minh về một phương pháp (cách làm ) ? 
	GV chốt lại các yêu cầu cần có để viết bài văn thuyết minh. Nhưng ngoài những yêu cầu chung ấy, khi viết bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh, người viết cần có thêm những yêu cầu gì ? Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh
- Lôùp tröôûng baùo caùo.
-HS trả lời.
HS nghe vaø ghi töïa baøi.
Hoaït ñoâng 2 : Tìm hieåu baøi môùi 
I-Giới thiệu một danh lam thắng cảnh :
1.Bài tập tìm hiểu:
Bài giới thiệu “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn” 
Hồ Hoàn Kiếm với Tháp Rùa
-Nội dung thuyết minh:
+Nguồn gốc tên hồ ; lịch sử xây dựng đền Ngọc Sơn ; toàn cảnh khu vực quanh hồ,vị trí và cấu trúc đền .
-Kiến thức:
Có kiến thức về lịch sử, địa lí, biết những truyền thuyết ... lâu đời .
s Làm thế nào để có được những kiến thức như vậy ?
-Yêu cầu đối với người thuyết minh:
Phải học hỏi, đọc và tra cứu nhiều tài liệu, phải đến thực tế
2. Ghi nhớ:
(Theo SGK/34)
- Gọi 1 HS đọc bài giới thiệu “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn” 
s Bài này viết về hai đối tương gần nhau. Đọc bài viết chúng ta biết được những tri thức gì về Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn” ?
Gợi:Bài viết thuyết minh những nội dung gì về 2 đối tượng
sCần có những kiến thức gì mới viết được về hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn như vậy ? 
sHS có thể có được những điều kiện đó không ?
*Hướng dẫn HS tìm bố cục bài viết :
 sBài viết được sắp xếp theo bố cục , thứ tự nào ? 
s Bài này còn những thiếu sót gì về bố cục ? 
( có đủ 3 phần MB,TB KB không ? ) 
 sPhần thân bài cần bổ sung những ý gì ? vì sao ? 
 sTìm hiểu phương pháp thuyết minh dùng trong bài? Phương pháp đó có thích hợp không ?
sNhận xét của em về lời văn trong bài văn này?
sQua tìm hiểu , muốn viết bài giới thiệu về một danh lam thắng cảnh thì ta phải làm như thế nào? 
 sBố cục của bài giới thiệu yêu cầu như thế nào ? 
-Gọi 1 HS đọc phần ghi nhớ sgk
-Nghe nắm cách làm bài
+ Chốt lại những điều cần ghi nhớ :Phải có kiến thức về đối tượng cần thuyết minh; Trình bày theo bố cục 3 phần; Nội dung bài giới thiệu; Chọn phương pháp thuyết minh;Lời văn thuyết minh
Đọc văn bản “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn” 
4Nêu các tri thức được cung cấp qua bài văn:
 - Về hồ Hoàn Kiếm : nguồn gốc hình thành , sự tích những tên hồ 
 - Về đền Ngọc Sơn : nguồn gốc và sơ lược quá trình xây dựng đền Ngọc Sơn , vị trí và cấu trúc đền .
4Người viết cần phải có kiến thức về lịch sử, địa lí, biết những truyền thuyết ... lâu đời .
4 + Phải đọc sách báo , tài liệu 
+Xem tranh ảnh ..
+Đến tận nơi xem xét , hỏi han
4 Phải học hỏi, đọc và tra cứu nhiều tài liệu, phải đến thực tế
- Thảo luận nhóm , trả lời các câu hỏi.
4 Gồm 3 phần 
+Nếu tínhThuỷ Quân : Giới thiệu hồ Hoàn Kiếm
+ Theo truyền thuyết.. .Hồ Gươm Hà Nội : Giới thiệu đền Ngọc Sơn 
+ Còn lại : Giới thiệu bờ hồ 
-Trình tự sắp xếp theo không
 gian , vị trí từng cảnh vật : hồ, đền, bờ hồ 
4Thiếu phần mở bài ,kết bài
4 HS suy nghĩ và trả lời :
-Nên bổ sung và sắp xếp lại:miêu tả vị trí của hồ , diện tích , độ sâu qua các mùa , nói kĩ hơn về Tháp Rùa , cầu Thê Húc về rùa Hoàn Kiếm , quang cảnh đường phố quanh hồ .
->Bài viết nặng cung cấp kiến thức lịch sử, truyền thuyết ... nên còn khô khan .
4Nêu định nghĩa,giải thích,
liệt kê->thích hợp với bài thuyết minh
4Lời văn chính xác,biểu cảm.
4 Dựa vào phần tìm hiểu bài để trả lời . 
4 Dựa vào phần tìm hiểu bài để trả lời . 
-1 HS đọc phần ghi nhớ sgk 
Hoaït ñoäng 3 : Luyeän taäp
II. Luyện tập :
Bài tập1:
Lập lại bố cục bài giới thiệu Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn 
1. Mở bài:
Giới thiệu bao quát về quần thể danh lam thắng cảnh( hồ Hoàn Kiếm đền Ngọc Sơn)
2.Thân bài: 
-Giới thiệu về nguồn gốc,xuất xứ của danh lam thắng cảnh :
(nguồn gốc,xuất xứ,tên gọi hồ Hoàn Kiếm,đền Ngọc Sơn)
-Thắng cảnh có những bộ phận nào? 
(miêu tả vị trí , diện tích , độ sâu qua các mùa của hồ ,vị trí của Tháp Rùa , cầu Thê Húc ,đền Ngọc Sơn , nói về rùa Hoàn Kiếm , quang cảnh đường phố quanh hồ )
-Vị trí của thắng cảnh trong đời sống tình cảm của con người 
(Vị trí của hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn trong lòng người Hà Nội và tình cảm của người Hà Nội đối với hai thắng cảnh này ) 
3. Kết bài:Ý nghĩa lịch sử , xã hội , văn hoá của thắng cảnh , bài học về gìn giữ và tu tạo thắng cảnh .
Bài tập2:
Sắp xếp theo thứ tự:
-Từ xa thấy hồ rộng,có tháp rùa,giữa hồ có đền Ngọc Sơn
-Đến gần:cổng đền có tháp bút,cầu Thê Húc dẫn vào đền ,đền Ngọc Sơn,hồ bao bọc quanh đền,xung quanh hồ có nhiều cây to,
Bài tập3:
Những chi tiết tiêu biểu :
-Giới thiệu khái quát về di tích lịch sử Hồ Gươm
-Vị trí,quang cảnh của di tích,thắng cảnh
+Truyền thuyết trả gươm thần 
+ Tháp Bút 
+ Cầu Thê Húc 
+Đền Ngọc Sơn
-Vị trí của thắng cảnh trong đời sống con người
-Vấn đề gìn giữ cảnh quan và sự trong sạch của Hồ Gươm.
Bài tập4: Viết phần mở bài
Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn là hai thắng cảnh nổi tiếng ở Hà Nội.Nói đến Hà Nội , không ai là không nhắc tới hai thắng cảnh nằm giữa lòng Hà Nội này.Có một nhà thơ nước ngoài đã gọi Hồ Gươm là “chiếc lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng Hà Nội”
Bài tập1:
sSắp xếp bổ sung bài giới thiệu Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
- Cho HS trình bày những cách sắp xếp bố cục của riêng bản thân 
- Nhận xét tính hợp lí của từng cách ,bổ sung thành dàn bài hoàn chỉnh. 
- Lưu ý HS : Đây cũng được coi như dàn ý chung khi thuyết minh về một danh lam thắng cảnh 
Bài tập2:
sNếu muốn giới thiệu theo trình tự tham quan hồ Hoàn Kiếm và đền ngọc Sơn từ xa đến gần,tư ngoài vào trong thì nên sắp xếp thứ tự giới thiệu như thế nào?Hãy ghi ra giấy?
Bài tập3:
 sNếu viết lại bài này theo bố cục 3 phần , em sẽ chọn những chi tiết tiêu biểu nào để làm nổi bật giá trị lịch sử và văn hóa của di tích ? 
Bài tập4:
s Một nhà thơ nước ngoài gọi Hồ Gươm là “ chiếc lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng Hà Nội “ Em có thể sử dụng câu đó vào phần nào trong bài viết của mình ? Thử viết đoạn văn mở bài?
- Lưu ý thêm về những nhận định , đánh giá để bài viết thêm hấp dẫn
4 HS trình bày , đảm bảo tính hợp lí , mạch lạc , đủ 3 phần cơ bản . 
-Nghe nhận xét bổ sung của GV.ghi chép
4Có thể sắp xếp theo thứ tự:
-Từ xa thấy hồ rộng,có tháp rùa,giữa hồ có đền Ngọc Sơn
-Đến gần:cổng đền có tháp bút,cầu Thê Húc dẫn vào đền ,đền Ngọc Sơn,hồ bao bọc quanh đền,xung quanh hồ có nhiều cây
4Có thể chọn những chi tiết sau :
-Giới thiệu khái quát về di tích lịch sử Hồ Gươm
-Vị trí,quang cảnh của di tích,thắng cảnh
+Truyền thuyết trả gươm thần 
+ Tháp Bút 
+ Cầu Thê Húc 
+Đền Ngọc Sơn
-Vị trí của thắng cảnh trong đời sống con người
-Vấn đề gìn giữ cảnh quan và sự trong sạch của Hồ Gươm.
4Sử dụng vào phần mở bài hoặc kết bài
(MB:Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn là hai thắng cảnh nổi tiếng ở Hà Nội.Nói đến Hà Nội , không ai là không nhắc tới hai thắng cảnh nằm giữa lòng Hà Nội này.Có một nhà thơ nước ngoài đã gọi Hồ Gươm là “chiếc lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng Hà Nội”)
Củng cố-dặn dò
sYêu cầu về lời văn của bài giới thiệu một danh lam thắng cảnh ? 
 sLàm thế nào để có kiến thức về một danh lam thắng cảnh trước khi viết bài giới thiệu ?
 - Học nội dung bài , nắm vững nội dung ghi nhớ – dàn ý chung giới thiệu một danh lam thắng cảnh 
 - Làm hoàn tất các bài tập vào vở
 - Chuẩn bị bài “ Ôn tập về văn bản thuyết minh” .Cụ thể:
 - Trả lời câu hỏi mục I 
 - Mục II1 chọn đề (a) , (b) II-2 đề (d) ,(c) 
4Dựa vào ghi nhớ để trả lời
4Dựa vào ghi nhớ để trả lời