Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 41 đến 48

 TUẦN 11 – BÀI 10,11. 
Tiết 41 KIỂM TRA VĂN.
Ngaøy daïy: 25/10/2010. 
A/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT :
 - Hệ thống hóa các kiến thức về các văn bản thuộc truyện kí Việt Nam.
 1/ Kiến thức :
 - Biết vận dụng kiến thức các văn bản truyện kí Việt Nam vào bài làm của mình.
 2/ Kĩ năng :
 - Rèn kĩ năng diễn đạt và cách trình bày.
B/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 1. Giáo viên : Soạn đề bài.
 2. Học sinh : Học bài các văn bản thuộc truyện kí Việt Nam.
C/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức : - Lớp 8/6 : 36/ 16 .............
 8/7 : 38/ 17 .............
 8/8 : 39/ 18 .............
 2/ Kiểm tra bài cũ : 
 3/ Giôùi thieäu baøi môùi : Kiểm tra văn.
 4/ Bài mới : Gv phát đề.
* Đề bài :
A/ Traéc nghieäm: ( 4 ñ ). Khoanh troøn chöõ caùi ñaàu cuûa caâu traû lôøi ñuùng nhaát.
1/ Ñoaïn vaên : “ Phaûi beù laïi vaø laên vaøo loøng moät ngöôøi meï, aùp maët vaøo baàu söõa noùng cuûa ngöôøi meï, ñeå baøn tay ngöôøi meï vuoát ve töø traùn xuoáng caèm vaø gaõi roâm soáng löng cho môùi thaáy ngöôøi meï coù moät eâm dòu voâ cuøng.”
 Ñoaïn vaên treân taùc giaû ñaõ keát hôïp phöông thöùc bieåu ñaït naøo :
 A/ Töï söï – mieâu taû C/ Bieåu caûm – töï söï
 B/ Mieâu taû – bieåu caûm D/ Caû 3 ( A, B, C ) ñeàu ñuùng.
2/ Duøng daáu muõi teân (® ) noái teân taùc giaû vaø naêm sinh cho chính xaùc :
	A/ Thanh Tònh E/ 1911 – 1988
	B/ Nam Cao F/ 1918 – 1982
	C/ Ngoâ Taát Toá G/ 1915 – 1951
	D/ Nguyeân Hoàng H/ 1893 – 1945
3/ Ñoaïn trích “ Töùc nöôùc vôõ bôø” thuoäc theå loaïi:
	A/ Truyeän ngaén.	 B/ Hoài kí.	 C/ Tieåu thuyeát D/ Caû 3 ( A, B, C ) ñeàu sai.
4/ Ngheä thuaät ñaëc saéc trong vaên baûn Laõo Haïc:
	A/ Mieâu taû taâm lyù nhaân vaät. B/ Hình aûnh so saùnh gôïi caûm.
	C/ Mieâu taû hieän thöïc chaân thaät. D/ Taâm traïng nhaân vaät.
5/ Noäi dung chính cuûa vaên baûn “Trong loøng meï” laø: Noãi ñau cuûa chuù beù moà coâi vaø tình yeâu thöông meï.
	A/ Ñuùng. B/ Sai.
6/ Ñieàn vaøo ñoaïn vaên boû troáng ñeå trôû thaønh vaên baûn hoaøn chænh mieâu taû taâm traïng Laõo Haïc:
	“ Maët laõo ñoät nhieân..laïi. Nhöõng .xoâ laïi vôùi nhau, eùp cho. chaûy ra. Caùi ñaàu laõo.veà moät beân vaø caùi mieäng..cuûa laõonhö con nít. Laõo khoùc”
7/ Ñoaïn vaên: “ Chò tuùm laáy coå haén, aán duùi ra cöûa. Söùc leûo khoeûo cuûa anh chaøng nghieän chaïy khoâng kòp vôùi söùc xoâ ñaåy cuûa ngöôøi ñaøn baø löïc ñieàn.”
	Nguyeân nhaân naøo chò coù haønh ñoäng nhö vaäy?
	A/ Bò öùc hieáp quaù ñaùng. C/ Yeâu thöông choàng con.
	B/ Caêm giaän chuùng töø laâu. D/ Töùc nöôùc vôõ bôø.
8/ “ vaø treân neùt maët cöôøi raát kòch cuûa coâ toâi kia” ( Trong loøng meï- Nguyeân Hoàng)
Giaûi thích cöôøi raát kòch trong caâu treân:
	A/ Cöôøi raát gioáng nhö ñoùng kòch.
	B/ Raát giaû doái.
B/ Töï luaän: ( 6 ñ ).
1/ Giaûi thích vì sao laáy nhan ñeà “ Töùc nöôùc vôõ bôø”
2/ Trong caùc nhaân vaät beù Hoàng, chò Daäu, Laõo Haïc, em thích nhaân vaät naøo nhaát ? Vì sao?
3/ Neâu laïi noäi dung chính trong vaên baûn Laõo Haïc cuûa Nam Cao.
*Ñaùp aùn vaø bieåu ñieåm :
A/ Traéc nghieäm : (4 ñ ) Moãi caâu ñuùng laø 0,5ñieåm.
Caâu 1 : B. Caâu 2: A - > E, B -> G, C -> H, D -> F. 
Caâu 3 : C. Caâu 4 : A. Caâu 5 : A. 
Caâu 6 :  coruùm veát nhaên nöôùc maét ngoeïomoùm meùm meáu hu hu.
Câu 7 : C. Câu 8 : B.
B/ Tự luận :( 6 ñ )
Caâu 1 ( 2ñ ) : Nhan ñeà “Töùc nöôùc vôõ bôø”
Giaûi thích ñöôïc nghóa ñen ( 0,5 ñ ).
Coù aùp böùc coù ñaáu tranh (0,5 ñ ).
Chöùng minh ñöôïc tình theá cuûa chò Daäu trong ñoaïn trích.
Caâu 2 : ( 2ñ ) – Neâu ñöôïc nhaân vaät yeâu thích ( 0,5ñ ).
Trình baøy ñöôïc caûm xuùc ñuùng ñaén, giaûi thích coù caên cöù vaøo nhöõng caûm xuùc daãn ñeán söï löïa choïn cuûa HS ñoái vôùi nhaân vaät maø em thích. ( 1,5ñ ).
Caâu 3 : Soá phaän bi thaûm cuûa ngöôøi noâng daân cuøng khoå ( 1ñ ) vaø nhaân phaåm cao quí cuûa hoï ( 1ñ ).
D/ CỦNG CỐ, HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
 1/ Củng cố :
 2/ Höôùng daãn töï hoïc:
 a/ Baøi hoïc :
 b/Bài mới : Luyện nói : kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
Tiết 42 . TLV - LUYỆN NÓI : KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
Ngày dạy : 25/10/2010. 
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Nắm chắc kiến thức về ngôi kể.
Trình bày đạt yêu cầu một câu chuyện có kết hợp sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm.
 1/ Kiến thức :
 - Ngôi kể và tác dụng của việc thay đổi ngôi kể trong văn tự sự.
 - Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự.
 - Những yêu cầu trình bày văn nói kể chuyện.
 2/ Kĩ năng :
 a/ Kĩ năng bài học :
 - Kể được một câu chuyện theo nhiều ngôi kể khác nhau; biết lựa chọn ngôi kể phù hợp với câu chuyện được kể.
 - Lập dàn ý một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.
 - Diễn đạt trôi chảy, gãy gọn, biểu cảm, sinh động câu chuyện kết hợp sử dụng các yếu tố phi ngôn ngữ.
 b/ Kĩ năng sống :
B/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 1. Giáo viên :Bảng phụ.
 2. Học sinh :Đọc trả lời câu hỏi : 1, 2, 3/ 91.
C/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức : - Lớp 8/6 : 36/ 17 ..............
 8/7 : 37/17 .............
 8/8 : 39/ 18 ..............
 2/ Kiểm tra bài cũ : không.
 3/ Giôùi thieäu baøi môùi : luyện nói : kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm. 
 4/ Bài mới :
HĐ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
NỘI DUNG KIẾN THỨC
HĐ1. Ôn taäp veà ngoâi keå.
- Nhiệm vụ 1.
 Ôn lại các nội dung nói về ngôi kể trong văn tự sự ở Ngữ văn 6, tập một.
- Nhiệm vụ 2. 
wYêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau :
- Keå theo ngoâi thöù nhaát laø keå nhö theá naøo?
- Nhö theá naøo laø keå theo ngoâi thöù ba?
- Neâu taùc duïng cuûa moãi loaïi ngoâi keå?
- Trong khi keå taïi sao ngöôøi keå phaûi thay ñoåi ngoâi keå ?
w HS trả lời câu hỏi.
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề
1/ Củng cố kiến thức
- Ngôi kể : 
+ Kể theo ngôi thứ nhất : người kể xưng tôi, trực tiếp kể những gì mình trải qua, chứng kiến và nói được suy nghĩ, tình cảm của bản thân; kể theo ngôi thứ ba : người kể giấu mình, kể câu chuyện diễn ra một cách khách quan.
+ Việc thay đổi ngôi kể là do mục đích, ý đồ nghệ thuật của người viết, giúp cách kể chuyện phù hợp với cốt truyện, nhân vật và hấp dẫn người đọc.
- Vai trò của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự : sự kết hợp các yếu tố này tạo nên cách kể sinh động, có cảm xúc.
- Yêu cầu của việc kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm : rõ ràng, tự nhiên, lưu loát, hấp dẫn.
HĐ 2. HD Luyện nói. 
w Goïi HS ñoïc ñoaïn trích ôû SGK trang 110.
wYeâu cầu HS traû lôøi caùc caâu hoûi sau:
. Keå theo ngoâi thöù maáy ?
. Chæ ra caùc yeáu toá mieâu taû, bieåu caûm trong ñoaïn vaên ?
. Khi keå laïi ñoaïn vaên Töùc nöôùc vôõ bôø theo ngoâi thöù nhaát caàn thay ñoåi caùc yeáu toá naøo ?
( Xöng toâi , chuyeån lôøi noùi tröïc tieáp -> giaùn tieáp , choïn chi tieát taû – bieåu caûm phaûi phuø hôïp vôùi ngoâi thöù I )
w HS trả lời câu hỏi.
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
w Gọi HS đọc yêu cầu trang 110. 
wHS tập nói ( goïi 2, 3 HS keå ) keát hôïp caùc yeáu toá ñieäu boä, cöû chæ.
wYeâu cầu HS keå theo ngoâi thöù I trong khi keå coù theå keát hôïp caùc ñoäng taùc , cöû chæ , neùt maët ñeå mieâu taû vaø theå hieän tình caûm. 
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
2/ Luyeän noùi :
Toâi taùi xaùm maët , voäi vaøng ñaët con beù xuoáng ñaát , chaïy ñeán ñôõ laáy tay ngöôøi nhaø lyù tröôûng vaø van xin: “ Chaùu van .. Tha cho !” “ Tha naøy ! Tha naøy!”. Vöøa noùi haén vöøa bòch luoân vaøo ngöïc toâi maáy bòch roài laïi saán ñeán troùi choàng toâi.
Luùc naøy hình nhö quaù töùc , khoâng theå chòu ñöôïc, toâi lieàn lieàu maïng cöï laïi :
- Choàng toâi haønh haï !
Cai Leä taùt vaøo maët toâi moät caùi ñaùnh boáp , roài haén cöù nhaûy vaøo caïnh choàng toâi. Toâi nghieán hai haøm raêng :
- Maøy  maøy xem!
Roài toâi tuùm laáy coå haén , aán duùi ra cöûa. söùc leûo kheûo cuûa anh chaøng nghieän chaïy khoâng kòp söùc ñaåy cuûa toâi , neân haén ngaõ choûng queøo treân maët ñaát , trong khi mieäng vaãn nham nhaûm theùt troùi vôï choàng toâi.
* Keå laïi caâu chuyeän theo ngoâi thöù nhaát.
D/ CỦNG CỐ, HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
 1/ Củng cố :
 - Thế nào là ngôi kể thứ nhất ?
 - Thế nào là ngôi kể thứ ba ?
 - Neâu taùc duïng cuûa moãi loaïi ngoâi keå?
 2/ Höôùng daãn töï hoïc:
 a/ Baøi hoïc :
 - Ôn lại kiến thức về ngôi kể.
 - Kể chuyện, nghe kể chuyện và nhận xét trong các nhóm tự học.
 b/Bài mới : Câu ghép
 - Đọc đoạn trích/ 111.
 - Trả lời câu hỏi : 
 + Tìm các cụm C – V trong những câu in đậm.
 + Phân tích cấu tạo của những câu có hai hoặc nhiều cụm C – V.
 + Trong mỗi câu ghép các vế câu được nối với nhau bằng cách nào ?
 C/ Trả bài : Nói giảm nói tránh.
Tiết 37. TIẾNG VIỆT : CÂU GHÉP.
Ngày dạy: 28/10/2010. 
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Nắm được đặc điểm của câu ghép, cách nối các vế câu ghép.
- Biết sử dụng câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp.
 1/ Kiến thức :
 - Đặc điểm của câu ghép.
 - Cách nối các vế câu ghép.
2/ Kĩ năng : 
 a/Kĩ năng bài học :
 - Phân biệt câu ghép với câu đơn và câu mở rộng thành phần.
 - Sử dụng câu ghép phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
 - Nối được các vế của câu ghép theo yêu cầu.
 b/ Kĩ năng sống :
 - Ra quyết định: nhận ra biết sử dụng câu ghép theo mục đích giao tiếp cụ thể.
 - Giao tiếp trình bày suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi đặc điểm, cách sử dụng câu ghép.
B/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 1. Giáo viên : Bảng phụ
 2. Học sinh : - Đọc đoạn trích / 111.
 - Đọc trả lời câu hỏi : 1, 2,3,4/ 111,112.
C/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức : - Lớp 8/6 : 36/ 16 .............
 8/7 : 38/ 17 .............
 8/8 : 39/ 18 ............
 2/ Kiểm tra bài cũ : Nói giảm nói tránh.
 - Thế nào là nói giảm nói tránh ? Cho ví dụ.
 3/ Giôùi thieäu baøi môùi : Câu ghép.
 4/ Bài mới :
HĐ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
NỘI DUNG KIẾN THỨC
HĐ1. Tìm hiểu đặc điểm của câu ghép.
w Gọi HS đọc đoạn trích/111 và chú ý các từ in đậm.
w Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:
- Tìm các cụm C – V trong các câu in đậm.
- Phân tích cấu tạo của những câu có hai hoặc nhiều cụm C – V.
- Trình bày kết quả phân tích vào bảng theo mẫu / 112 (bảng phụ).
- Cho biết câu nào trong những câu trên là câu đơn, câu nào là câu ghép ?
w HS trả lời câu hỏi.
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề theo chuẩn kiến thức. 
w Yeâu caàu HS cho VD : Caâu gheùp.
I/Đặc điểm của câu ghép.
- Câu ghép là những câu do hai hay nhiều cụm C – V không bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C – V này được gọi là một vế câu.
Vd: Tôi đọc sách còn Lan làm bài tập. 
 HÑ2. Tìm hiểu cách nối các vế câu. 
w Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:
- Döïa v ... uẩn kiến thức. 
* KNS : Biết cách sử dụng câu ghép phù hợp với hoàn cảnh tăng hiệu quả trong giao tiếp.
I/Tìm hiểu chung.
- Các vế của câu ghép có quan hệ ý nghĩa mật thiết với nhau. Đó có thể là các quan hệ nguyên nhân, điều kiện ( giả thuyết ), tương phản, tăng tiến, lựa chọn, bổ sung, tiếp nối, đồng thời, giải thích
- Mối quan hệ giữa các vế câu ghép được đánh dấu bằng các quan hệ từ hoặc cặp từ hô ứng.
Vd: Tôi càng đọc sách, tôi càng say mê. 
HĐ3. HD luyện tập
1/ BT1/123.
w Yêu cầu 5HS lên bảng làm với yêu cầu của bài tâp1:
- Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu trong những câu ghép và cho biết mỗi vế câu biểu thị ý nghĩa gì ?
wMỗi HS làm một câu.
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
2/ BT2/113.
wYêu cầu 3HS lên bảng làm với yêu cầu :
- Tìm câu ghép trong đoạn trích/ 124.
- Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu trong mỗi câu ghép.
- Có thể tách mỗi vế câu trên thành một câu đơn không ? Vì sao ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
3/ BT 3/125. 
wYêu cầu HS trả lời câu hỏi sau:
- Xét về lập luận, có thể tách mỗi vế của những câu ghép ấy thành câu đơn không ? Vì sao ?
- Xét về giá trị biểu hiện, những câu ghép dài như vậy có tác dụng như thế nào trong việc miêu tả lời lẽ của nhân vật ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
4/ BT4/125.
w Yêu cầu 2HS lên bảng làm với yêu cầu của bài tập
- Quan hệ ý nghĩa giữa các câu ghép thứ hai là quan hệ gì ? Có nên tách mỗi vế câu thành một câu đơn không ? Vì sao ?
- Thử tách mỗi vế câu trong câu ghép thứ nhất và thứ ba thành một câu đơn. So sánh cách viết ấy với cách viết trong đoạn trích, qua mỗi cách viết, em hình dung nhân vật nói như thế nào ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
III/ Luyện tập
1/ BT1/ 123. Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu và mỗi vế câu biểu thị ý nghĩa :
a/ Veá 1, 2 : Nguyeân nhaân - keát quaû ( vì ); veá 2, 3 : quan heä giaûi thích.
b/ Quan heä ñieàu kieän ( ÑK – KQ )
c/ Các vế có quan heä taêng tieán.
d/ Các vế có quan heä töông phaûn.
e/ Hai caâu gheùp : quan heä noái tieáp ( roài ) quan heä nguyeân nhaân - kết quả ( ngaàm hieåu).
2/ BT 2 /124:
-Đoạn trích (1): quan heä giữa các vế ở cả 4 caâu gheùp đều quan heä ñieàu kieän - veá ñaàu chæ ñieàu kieän, veá sau chæ keát quaû.
--Đoạn trích (2): quan heä giữa các vế ở cả hai caâu gheùp đều là quan heä nguyeân nhaân veá ñaàu chæ nguyeân nhaân, veá sau chæ keát quaû.
à Không nên tách mỗi vế câu trong các câu ghép đã cho thành câu đơn vì ý nghĩa của các vế câu có quan hệ chặt chẽ với nhau.
3/BT 3/ 125 
- Xét về lập luận, mỗi câu ghép trình bày một việc mà Lão Hạc nhờ ông giáo. Neáu taùch moãi veá caâu trong töøng caâu gheùp thaønh moät caâu ñôn thì khoâng ñaûm baûo ñöôïc tính maïch laïc cuûa laäp luaän. 
- Xét về giá trị biểu hiện, tác giả cố ý viết caâu daøi ñeå taùi hieän caùc keå lể daøi doøng cuûa Laõo Haïc.
4/BT 4 / 125: 
a/ Quan hệ ý nghĩa giữa các vế của câu ghép thứ 2 là quan hệ điều kiện- kết quả, không tách thành các câu đơn.
b/ Nếu tách mỗi vế thành một câu đơn thì ta có cảm tưởng nhân vật nói nhát gừng vì quá nghẹn ngào, đau đớn.
- Viết như tác giả khiến ta hình dung ra sự kể lể, van vỉ tha thiết của nhân vật. 
D/ CỦNG CỐ, HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
 1/ Củng cố :
 - Neâu quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của câu ghép ?
 2/ Höôùng daãn töï hoïc:
 a/ Baøi hoïc :
 - Tìm câu ghép và phân tích quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của những câu ghép trong một đoạn văn cụ thể.
 b/Bài mới : Phương pháp thuyết minh.
 - Đọc lại các đoạn văn / 127,128.
 - Trả lời câu hỏi : 
 + Cho biết các văn bản ấy đã sử dụng các loại tri thức gì ?
 + Bằng trí tưởng tượng, suy luận có thể có tri thức để làm bài văn thuyết minh được không ?
c/ Trả bài : Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh.
Tiết47,48. TLV: PHƯƠNG PHÁP THUYẾT MINH.
Ngày dạy : 04/11/2010. 
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Nâng cao hiểu biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh trong việc tạo lập văn bản.
 1/ Kiến thức :
 - Kiến thức về văn bản thuyết minh ( trong cụm các bài học về văn bản thuyết minh.
đã học và sẽ học ).
 - Đặc điểm, tác dụng của các phương pháp thuyết minh.
 2/ Kĩ năng :
 a/ Kĩ năng bài học :
 - Nhận biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh thông dụng. 
 - Rèn luyện khả năng quan sát để nắm bắt được bản chất của sự vật.
 - Tích lũy và nâng cao tri thức đời sống.
 - Phối hợp sử dụng các phương pháp thuyết minh để tạo lập văn bản thuyết minh theo yêu cầu.
 - Lựa chọn phương pháp phù hợp như định nghĩa, so sánh, phân tích, liệt kê để thuyết minh về nguồn gốc, đặc điểm, công dụng của đối tượng.
 b/ Kĩ năng sống :
B/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 1. Giáo viên : Sử dụng giáo án power point. 
 2. Học sinh : - Đọc các văn bản / 127,128.
 -Trả lời các câu hỏi 1, 2 / 126,127,128.
C/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức : - Lớp 8/6 : 36/ 17 ..............
 8/7 : 37/17 .............
 8/8 : 39/ 18 ..............
 2/ Kiểm tra bài cũ : Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh.
 - Nêu vai trò và đặc điểm của văn bản thuyết minh. 
 3/ Giôùi thieäu baøi môùi : Phương pháp thuyết minh.
 4/ Bài mới :
HĐ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
NỘI DUNG KIẾN THỨC
* HÑ1.HD Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh.
Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh.
wYêu cầu HS ñoïc lại các vaên baûn / 114, 115.
wYêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau :
- Caây döøa Bình Ñònh. Taïi sao laù coù maøu xanh luïc , Hueá , khôûi nghóa Noâng Vaên Vaân , Con giun ñaát vaø cho bieát caùc vaên baûn aáy ñaõ söû duïng caùc loaïi tri thöùc gì ?
- Laøm theá naøo ñeå coù caùc tri thöùc aáy ? Vai troø cuûa quan saùt , hoïc taäp tích luyõ ôû ñaây nhö theá naøo ?
- Theo em, baèng töôûng töôïng, suy luaän coù theå coù tri thöùc ñeå laøm baøi vaên thuyeát minh khoâng ? 
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề .
Nhiệm vụ 2. Tìm hiểu phương pháp thuyết minh. 
wYêu cầu HS ñoïc vd a vaø trả lời câu hoûi :
- Trong các câu trên, ta thường gặp từ gì ?
- Sau từ ấy, người ta cung cấp một kiến thức như thế nào ?
- Hãy nêu vai trò và đặc điểm của loại câu văn ñònh nghóa , giaûi thích trong văn bản thuyết minh ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
wGV nhaän xeùt boå sung vaø choát laïi vấn đề theo chuẩn kiến thức.
wYêu cầu HS ñoïc vd b vaø trả lời câu hoûi : 
- Cho bieát phöông phaùp lieät keâ taùc duïng nhö theá naøo ñoái vôùi vieäc trình baøy tính chaát cuûa söï vaät ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
wGV nhaän xeùt boå sung vaø choát laïi vấn đề theo chuẩn kiến thức.
wYêu cầu HS Ñoïc vd d và trả lời câu hoûi : 
- Cung caáp nhöõng soá lieäu naøo ? 
- Neáu khoâng coù soá lieäu coù theå laøm saùng toû ñöôïc vai troø cuûa coû trong thaønh phoá khoâng ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
wGV nhaän xeùt boå sung vaø choát laïi vấn đề theo chuẩn kiến thức.
wYêu cầu HS Ñoïc vd e vaø trả lời câu hỏi :
- Neâu taùc duïng cuûa phöông phaùp so saùnh ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
wGV nhaän xeùt boå sung vaø choát laïi vấn đề theo chuẩn kiến thức.
wYêu cầu HS ñoïc thaàm laïi vaên baûn Hueá vaø trả lời câu hỏi :
- Haõy cho bieát baøi Hueá ñaõ trình baøy caùc ñaëc ñieåm cuûa thaønh phoá Hueá theo nhöõng maët naøo ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
wGV nhaän xeùt boå sung vaø choát laïi vấn đề theo chuẩn kiến thức. 
GV giới thiệu thêm : phương pháp nêu ví dụ.
Gọi HS đọc vd c và nêu tác dụng của nó đối với cách xử phạt những người hút thuốc lá ở nơi công cộng ?
Gv chốt lại : vai trò của phương pháp nêu ví dụ.
I/ Tìm hiểu chung
1/ Phương pháp nêu định nghĩa : chỉ ra bản chất của đối tượng thuyết minh bằng lời văn rõ ràng, ngắn gọn, chính xác. 
2/ Phuơng pháp liệt kê : lần lượt chỉ ra các đặc điểm, tính chất của đối tượng thuyết minh theo một trình tự nhất định, giúp người đọc hình dung ra đối tượng thuyết minh.
3/ Phương pháp dùng số liệu : dẫn ra các con số cụ thể để thuyết minh, làm cho văn bản thêm tin cậy.
4/ Phương pháp so sánh : đối chiếu hai hoặc hơn hai sự vật để làm nổi bật tính chất của đối tượng thuyết minh.
5/ Phương pháp phân loại, phân tích : chia đối tượng ra từng loại, từng mặt để thuyết minh làm cho đối tượng trở nên cụ thể, rõ ràng hơn.
HĐ2. HD luyện tập
1/ BT1/ 128.
wYêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau :
- Em hãy chỉ ra phạm vi tìm hiểu vấn đề thể hiện trong bài viết “ Ôn dịch, thuốc lá”.
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
2/ BT2 / 128.
wYêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau :
- Bài viết đã sử dụng những phương pháp thuyết minh nào để nêu bật tác hại của việc hút thuốc lá ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
w GV nhaän xeùt, boå sung vaø choát laïi vấn đề.
3/ BT3/129.
wYêu cầu HS đọc văn bản “ Ngã ba Đồng Lộc” và trả lời câu hỏi sau :
- Thuyết minh đòi hỏi những kiến thức như thế nào?
- Văn bản này đã sử dụng những phương phaùp thuyeát minh nào ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
wGV nhaän xeùt boå sung vaø choát laïi vấn đề.
4/ BT4/ 129. 
Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau :
- Hãy cho biết cách phân loại của một bạn lớp
trưởng đối với những bạn học yếu trong lớp là hợp lí ?
wCác HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
wGV nhaän xeùt boå sung vaø choát laïi vấn đề.
II/ Luyeän taäp :
1/ BT1/ 128. Tác giả bài Ôn dịch, thuốc lá đã nghiên cứu, tìm hiểu rất nhiều để nêu lên yêu cầu chống nạn hút thuốc lá. Phạm vi tìm hiểu vấn đề thể hiện trong bài viết :
 - Kieán thöùc cuûa moät baùc só ( khoùi thuoác laù vaøo phoåi tác hại như thế nào, tác hại tới hồng cầu và động mạch như thế nào).
- Kieán thöùc cuûa ngöôøi quan saùt ñôøi soáng xaõ hoäi ( huùt thuoác laø vaên minh, aûnh höôûng ñoái vôùi vaán ñeà böùc xuùc).
2/ BT2/ 128.
- Các phương phaùp thuyeát minh : so saùnh ñoái chieáu, phaân tích töøng taùc haïi, neâu soá lieäu.
3/ BT3/129.
- Vaên baûn “Ngaõ ba Ñoàng Loäc” ñoøi hoûi caùc kieán thöùc: Lòch söû, thöïc teá.
- Phöông phaùp : duøng soá lieäu vaø duøng söï kieän cuï theå.
4/ BT4/ 129. Bạn lớp trưởng phân loại đối với những bạn học yếu trong lớp là hợp lí, vì 3 loại đó không trùng lặp, không có trường hợp một HS vừa ở loại này lại vừa ở loại kia.
D/ CỦNG CỐ, HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
 1/ Củng cố :
 - Neâu các phương pháp thuyết minh ?
 2/ Höôùng daãn töï hoïc:
 a/ Baøi hoïc :
 - Sưu tầm, đọc thêm các văn bản thuyết minh sử dụng phong phú các phương pháp để học tập.
 - Đọc kĩ một số đoạn văn thuyết minh hay.
 b/Bài mới : Trả bài kiểm tra văn, bài tập làm văn số 2.
 c/ Trả bài : Ôn dịch, thuốc lá.