Giáo án Vật lý Lớp 6 - Tiết 19 đến 21 - Lê Xuân Độ

Tiết 19 - bài 16: ròng rọc
I. mục tiêu
- Nêu được ví dụ về sử dụng các loại ròng rọc trong cuộc sống và chỉ rõ được lợi ích của chúng.
-Biết sử dụng ròng rọc trong những công việc thích hợp .
- Biết cách đo lực kéo của ròng rọc .
- Cẩn thận trung thực , yêu thích môn học.
II- chuẩn bị
Cho mỗi nhóm:
- 1 lực kế có GHĐ là 5n.
- 1 khối trụ kim loại có móc nặng 2N( hoặc túi cát có trọng lượng tương đương).
-1 ròng rọc cố định - 1 ròng rọc động - Dây vắt qua ròng rọc - 1giá thí nghiệm .
Cả lớp : 
- Tranh vẽ phóng to hình 16.2, 16.2.
- Một bảng phụ ghi kết quả 16.1: Kết quả thí nghiệm .
- Mỗi HS một phiếu học tập: bảng 16.1( hoặc bảng 16.1 được chép sẵn vào vở)
III. tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của Gv
Hoạt động của hs
Ghi bảng
Hoạt động 1: Kiểm tra
- yêu cầu HS 1: Nêu ví dụ về 1 dụng cụ làm việc dựa trên nguyên tắc đòn bẩy . Chỉ rõ 3 yếu tố của đòn bẩy này. Cho biết đòn bẩy đó giúp con người làm việc dễ dàng hơn như thế nào ?
- Yc HS 2 chữa bài tập 15.1, 15.2
-HS 1 trả lời câu hỏi.
- HS 2 chữa bài tập .
- HS dưới lớp chú ý nghe bạn trình bày , nêu nhận xét.
2. Tổ chức tình huống học tập 
- GV nhắc lại tình huống thực tế của bài học , ba cách giải quyết đã học ở bài trước Theo các em còn cách giải quyết nào khác không ?
- Treo hình 16.1 lên bảng.
ĐVĐ: Liệu dùng ròng rọc có dễ dàng hơn hay không ?Ta cùng nghiên cứu trong bài học ngày hôm nay.
- Thảo luận trong nhóm về cách giải quyết tình huống thực tế Nêu phương án giải quyết trước lớp( có thể vẽ hình minh hoạ)
Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu tạo của ròng rọc
GV treo hình 16.2 ( a, b) lên bảng.
- GV mắc một bộ ròng rọc động , ròng rọc cố định trên bàn GV
- yêu cầu HS đọc sách muc I và quan sát hình vẽ 16.2, ròng rọc trên bàn GV để trả lời cau hỏi C1.
- GV giới thiệu chung về ròng rọc : Một bánh xe có rãnh, quay quanh một trục có móc treo.
- Theo em như thế nào được gọi là ròng rọc cố định , như thế nào được gọi là ròng rọc động ?
- Rút ra kết luận ghi vở:
- Hai loại ròng rọc : Ròng rọc động, ròng rọc cố định .
I- Cấu tạo của ròng rọc.
Hoạt động 3: Ròng rọc giúp con người làm việc dễ dàng hơn như thế nào?
- Để kiểm tra xem ròng rọc giúp con người làm việc đễ dàng hơn như thế nào , ta xét hai yếu tố của lực kéo vật ở ròng rọc :
+ Hướng của lực, C độ của lực .
II. Ròng rọc giúp con người làm việc dễ dàng hơn như.
1. Thí nghiệm 
- tổ chức HS thảo luận nhóm: Phương án kiểm tra , đồ dùng cần thiết .
- Thảo luận trong nhóm đề ra phương án kiểm tra , chọn dụng cụ cần thiết .
- Cử đại diện các nhóm trình bày phương án .
- GV hướng dẫn HS cách lắp thí nghiệm và các bước tiến hành thí nghiệm .
- HS nhận dụng cụ thí ngjhiệm theo hướng dãn của GV.
- Hướng dẫn HS tiến hành thí nghiệm với mục đíc trả lời câu hgỏi C2 Ghi kết quả thí nghiệm
* GV lưu ý HS: Kiểm tra lực kế ( chỉnh đẻ kim lực kế chỉ vạch số 0), lưu ý cách lắp ròng rọc sao cho khối trụ khỏi bị rơi.
+ tổ chức HS nhận xét và rút ra kết luận.
- Thực hiện thí nghiệm theo nhóm, cử đại diện đọc kết quả thí nghiệm , HS ghi kết quả đó vào phiếu học tập.
2. Nhận xét 
- yêu cầu đại diện các nhóm trình bày kết quả thí nghiệm . Dựa vào kết quả thí nghiệm của nhóm đẻ làm câu C3 nhằm rút ra nhận xét.
- Hdẫn tluận trên lớp câu hỏi C3.
- Trình bày kết quả thí nghiệm , thảo luạn nhóm câu C3.
- Cử đại diện trình bày nhận xét của nhóm. HS khác nhận xét.
3. Rút ra kết luận
- yêu cầu HS làm việc cá nhân hoàn thành cau hỏi C4 đẻ rút ra nhạn xét .
- Cá nhân HS chọn từ thích hợp để hoàn thành kết luận C4.
hoạt động 4: Ghi nhớ và vận dụng ( 10 phút ).
- GV gọi 1 HS đọc phần ghi nhớ 
- yêu cầu trả lời câu hỏi C5, C6.
- 1, 2 HS nhắc lại kết luạn.
4. Vận dụng
- Câu hỏi C7: không nên hỏi “ Sử dụng hệ thống ròng rọc nào trong hình 16.6 có lợi hơn?” Tại sao?
- HS vận dụng trả lời cá nhân câu hỏi C5, C6, C7.
Hoạt động 5 : Hướng dẫn về nhà
- Hướng dẫn HS đọc phần “có thể em chưa biết Dùng palăng hình 16.7 có lợi gì
- Lờy 2 ví dụ về sử dụng ròng rọc .
- Làm bài tập 16.1 16.2,16.4, 
- đọc phần có thể em chưa biết . Nêu được tác dụng của pa lăng hình 16.6.
Tiết 20 - Bài 17
 tổng kết chương I: cơ học
I.mục tiêu
- - Ôn lại những kiến thức cơ bản về cơ học đã học trong chương .
- Vận dụng kiến thức trong thực tế , giải quyết các hiện tượng liên quan trong thực tế.
- Yêu thích môn học, có ý thức vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
ii. chuẩn bị
Cả lớp:
- Một số dụng cụ trực quan như nhãn ghi khối lượng tịnh của gói kem giặt, kéo cắt giấy, kéo cắt kim loại.
- Câu hỏi điền từ thích hợp vào chỗ trống nên chuẩn bị ra phiếu học tập hoặc bảng phụ.
- Ô chữ hình 17.2, 17.3 chuẩn bị sẵn ra bảng phụ hoặc giấy A0 hoặc A1 .
- Có điều kiện GV nên chuản bị bài tập ra phiếu học tập bằng giấy trong và dùng đèn chiếu điều khiển việc chữa bài trên lớp để tiết kiệm thời gian và có thể kiểm tra được nhiều học sinh.
iii. tổ chức hoạt động dạy học 
Hoạt độmg của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ghi bảng
Hoạt động 1: Ôn tập
- Gọi HS trả lời 4 câu hỏi đầu chương I SGK tr. 5
- Cá nhân HS trả lời câu hỏi theo yêu cầu của GV .
( Sửa chữa phần chuẩn bị ở nhà của mình nếu sai).
I- Ôn tập
- Hướng dẫn HS chuẩn bị và yêu cầu trả lời từ câu hỏi 6 đến câu 13 phần I.. Ôn tập gọi, HS khác nhận xét .
GV có thể cho điểm HS .
- HS đọc và trả lời câu hỏi từ câu 6 đến C13 trong SGK .
- Nhận xét câu trả lời của các bạn khác trong lớp . Tự ghi vào vở một số nội dung cơ bản.
Hoạt động 2: Vận dụng 
- Yêu cầu HS đọc và trả lời câu hỏi 1 tr.54
- Gọi 1 HS lên bảng chữa bài, HS khác nhận xét .
II. Vận dụng
- yêu cầu HS đọc và trả lời bài tập 2
- GV đưa ra đáp án đúng cho bài tập 2- Tương tự GV cho HS chữa bài tập 4, 5, 6( tr.55 SGK ) .Sử dụng dụng cụ trực quan cho câu hỏi 6.
- HS đọc bài tập 2, trả lời trên lớp, HS khác nhận xét .
Hoạt động 3:III. Trò chơi ô chữ
- GV treo bảng phụ đã vẽ sẵn ô chữ trên bảng.
- Điều khiển HS tham gia chơi giải ô chữ.
Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà( 5 phút )
- Trả lời câu hỏi 3( tr. 54- SGK ). Gợi ý để chọn được câu trả lời đúng dựa vào công thức tính khối lượng riêng: D=m/V, theo đề bài 3 hòn bi giống nhau ( thể tích V như nhau) Hòn bi nào làm bằng chất có khối lượng riêng lớn hơn thì sẽ nặng hơn( khối lượng lớn hơn).
- Ôn tập toàn bộ chư=ơng chuẩn bị cho tiết kiểm tra .
- Mỗi nhóm HS cử 1 đại diện lên điền chữ vào ô trống dựa vào việc trả lời thứ tự từng câu hỏi. 
III. Trò chơi ô chữ
Chương II: nhiệt học
Tiết 21 - Bài 18:
Sự nở vì nhiệt của chất rắn
I. Mục tiêu
HS nắm được :
- Thể tích chiều dài của một vật rắn tăng lên khi nóng lên , giảm khi lạnh đi.
- các chất rắn khac nhau nở vì nhiệt khác nhau.
- HS giải thích được một số hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất rắn.
- Biết đọc các biểu bảng để rút ra kết luận cần thiết .
- Rèn tính cẩn thận , trung thực , ý tức tập thể trong việc thu thập thông tin trong nhóm .
ii. chuẩn bị
Cả lớp:
-Một quả cầu kim koại và một vòng kim loại.
- Một đèn cồn.
- Một chậu nước.
- Khăn khô, sạch .
- Bảng ghi độ tăng chiều dài của các thanh kim loại khác nhau có chiều dài ban đầu là 100 cm khi nhiệt đọ tăng thêm 500 C.
- Tranh vẽ tháp Ep-phen.
Các nhóm : Phiếu học tập 1, 2; ( được in sẵn hoặc cho HS chép từ tiết trước)
iii. tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ghi bảng
Hoạt động 1:Tổ chức tình huống học tập
- Hướng dẫn HS xem hình ảnh tháp Ep-phen ở Pải và giơíe thiệu đôi điều về tháp này
- ĐVĐ : các phép đo vào tháng 1 và tháng 7 cho thấy trong vòng 6 tháng tháp cao lên 10 cm. Tsao lại có hiện tượng kỳ lạ đó ? Chẳng lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể lớn lên được hay sao ? Bài hoc hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó ?
- HS quan sát tranh, đọc tài liệu phần mở đầu trong SGK .
Hoạt động 2 : Thí nghiệm về sự nở vì nhiệt của chất rắn
- GV tiến hành thí nghiệm, yêu cầu HS quan sát , nhận xét hiện tượng và hopàn thành phiếu học tập 1 theo mẫu đã chuẩn bị sẵn.
- Sau đó GV yêu cầu 1, 2 nhóm đọc nhận xét ở phiếu học tập của nhóm mình, các nhóm khác nhận xét .
- Qua kết quả thí nghiệm , hướng dẫn HS thảo luận câu hỏi 
- HS làm việc theo nhóm : Quan sát nhận xét hiện tượng xảy ta, ghi nhận xét vào phiếu học tập 1.
1. Làm thí nghiệm.
2. Trả lời câu hỏi
Hoạt Động 3: Rút ra kết luận
Yêu cầu học sinh hoàn thành câu hỏi C3, C4 / SGK
HS: Làm việc cá nhân
3. Rút ra kết luận
Hoạt động 4: Vận dụng – Củng cố - HDVN
- Yêu cầu hs hoàn thành câu C5, C6, C7/SGK.
- Chất rắn nở, co lại ra khi nào?
- Các chất rắn khác nhau có nở vì nhiệt giống nhau ko?
- Đọc phần có thể em chưa biết.
- HS: Hoạt động theo nhóm