Giáo án tự soạn Ngữ văn 8 - Tuần 8

Tuần 8
Từ(12- 19/10/09) 
Tiết 29-30
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (trích)
O.Hen- ri 
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp HS
1-Kiến thức: -Hiểu rõ và cảm thông đối với nỗi bất hạnh của người nghèo, rung động trước sự hi sinh của cụ Bơ- men.
	- Khám pha sự hấp dẫn ở nghệ thuật kể chuyện độc đáo của tác giả.
2-Kĩ năng: Đọc sáng tạo, kể, đánh giá nhân vật, tóm tắt tác phẩm tự sự.
3-Thái độ: Có thái độ vươn lên trong cuộc sống khi đứng trước một số phận bất hạnh .
II. CHUẨN BỊ
GV: SGK,SGV,TLTK
HS: Soạn bài
III. PHƯƠNG PHÁP: Đọc sáng tạo, tái hiện,giảng bình.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1-Ổn định tổ chức.
2-Kiểm tra bài cũ. 
So sánh cặp nhân vật bất hủ Đôn –ki- hô-tê và Xan-chô Pan- xa? Đức tính nào ở họ cần học tập, và đức tính nào cần tránh xa?
3- Bài mới: 
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
TG
Chú ý cách phát âm phiên âm tiếng nước ngoài, chú ý lời nói của Xiu và Giôn -xi Và gọi HS đọc
Gv tóm tắt câu chuyện.
Tìm hiểu chú thích 2, 3, 4,6,7.
Nêu vài nét về tác giả, tác phẩm?
Gv nêu hoàn cảnh sống của 3 nhân vật.
Giôn-xi đang trong tình trạng nào ? Tâm trạng?
Cô có suy nghĩ kì lạ gì? Xuất phát từ đâu?
Trước sự chăm sóc chu đáo của bạn ta nhận thấy ở Giôn-xi điều gì? 
Tâm trạng của Giôn-xi khi cô biết chiếc lá cuối cùng không rụng?
Nguyên nhân sâu xa nào quyết định tâm trạng hồi sinh của Giôn-xi?
Tại sao kết thúc lời kể của Xiu mà không để Giôn-xi phản ứng gì?
Tìm chi tiết thể hiện sự thương yêu của Xiu đối với Giôn-xi?
Xiu có biết cụ Bơ-men vẽ chiếc lá khong?Dẫn chứng?
Xiu biết rõ sự thật vào lúc nào?Tại sao cô bình tĩnh khi lần 2 Giôn-xi bảo cô kéo mành lên?
Nếu Xiu biết được truyện có bớt hấp dẫn không?
Nêu vài nét về cụ Bơ- men?
Cụ kiếm sống bằng cách nào và có mơ ước gì ?
Tìm vài chi tiết liên quan tới cụ Bơ-men khi nói về Giôn- xi?
Thái độ “ sợ sệt” của cụ nói lên điều gì?
Họ nhìn nhau không nói gì, theo em cụ Bơ- men có nghĩ gì không?
Cụ là người như thế nào?
Tại sao nhà văn bỏ qua không kể việc cụ vẽ chiếc lá?
Vì sao nói chiếc lá cụ vẽ là một kiệt tác
Đảo ngược tình huống lần 1?
Lần 2?
Tác dụng?
Nội dung và nghệ thuật? 
-HS đọc bài và tóm tắt.
- Nghe
- Trả lời
Bệnh xưng phổi nặng .
- Bệnh, nghèo, chán nản và that vọng.
- Chiếc lá cuối cùng rụng thì cô sẽ chết .
- Con người yếu đuối, không nghị lực.
- Lạnh lùng, thờ ơ với bản thân mình, không chú ý tới sự chăm sóc của người khác .
- Ngạc nhiên, vui mừng, yêu cuộc sống, chú ý ăn uống, thoát khỏi nguy hiểm.
- Là sự gai góc của chiếc lá chống chọi kiên cường với thiên nhiên khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống trái ngước với nghị lực yếu đuối buông xuôi muốn chết của mình
- Vừa đủ tạo dư âm để lại trong lòng người nhiếu suy nghĩ, dư đoán 
- Sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ nhìn vài chiếc lá thường xuân còn bám lại trên tường.
- Em thân yêu
- Quấy cháo gà..
- Chăm sóc, an ủi người bệnh.
- Không
-Cúi xuống khuôn mặt hốc hác 
- Giôn-xi kêu kéo mành lên, cô làm theo một cách chán nản.
- Xiu hết sức bất ngờ sau một đêm mưa gió không biết đó là chiếc lá vẽ, tâm trạng nặng nề đeo đẳng cô đến : nhưng, ô kìa
- Thảo luận.
- Tp không nêu rõ Xiu biết khi nào, chỉ biết l2 kéo mành lên thì Xiu bình tĩnh, có lẽ Xiu đã biết ngay từ ngày hôm đó, nhưng không biết là cụ Bơ-men.
- Kém hay vì Xiu không bất ngờ, và ta không thể nào thưởng thức cả đoạn nói lên tâm trạng lo lắng thấm đượm tình người của cô.
- Họa sĩ gần 60 tuổi, râu xồm.
- Ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sĩ trẻ.
- Mơ ước vẽ một kiệt tác nhưng 40 năm chưa thực hiện được.
- Sang đến nơi họ sợ sệt. Nói gì .
- Tấm lòng thương yêu lo lắng cho số phận của Giôn-xi.
- Trong lương tâm cụ đang nghĩ vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu sống Giôn-xi.
- Trả lời.
-Tạo bất ngờ cho Giôn-xi gây cả hứng thú, bất ngờ cho bạn đọc .
- Vẽ giống: cuống lá màu xanh sẫm, rìa lá hình răng cưa màu vàng, Giôn-xi tưởng thật.
- Đem lại sự sống cho Giôn-xi nó không chỉ vẽ bằng bút lông, bột màu mà cả tình thương bao la và lòng hi sinh cao thượng.
- Giôn-xi càng tiến dần đến cái chết (thương cảm, lo lắng), kết thúc lại yêu đời, thoát hiểm( thở phào, chút gánh nặng) 
- Cụ Bơ-men khỏe mạnh, chết vào lúc kết truyện.
-Trái chiều nhau, liên quan đến xưng phổi và chiếc lá.
- Hứng thú cho người đọc.
- Trả lời
TÌM HIỂU CHUNG
1.Đọc và tóm tắt
2.Tác giả –tác phẩm 
3.Thể loại : truyện ngắn 
 II. TÌM HIỂU CHI TIẾT VĂN BẢN
1. Diễn biến tâm trạng của Giôn- xi.
 - Bị bệnh xưng phổi nặng.
 - Bệnh, nghèo làm cô chán nản, thất vọng đến gần cái chết hơn.
- Từ chán nản đến ngạc nhiên, vui mừng, yêu cuộc sống, chú ý ăn uống, thoát khỏi nguy hiểm.
2. Tình yêu thương của Xiu.
- Nỗi lo sợ khi Xiu thấy còn vài lá bám trên tường .
- Nỗi lo sợ mình sẽ ra sao nếu Giôn- xi mất đi.
 - Sự động viên chăm sóc người bệnh.
-
Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn.
3.Kiệt tác của cụ Bơ-men
- Cụ sợ sệt nhìn ra cửa sổ 
- Suy nghĩ cách vễ chiếc lá.
- Cụ thật cao thượng, quên mình vì người khác cứ lẳng lặng mà làm, không nói cho cả Xiu biết ý định của mình.
4. Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần.
* ghi nhớ : sgk 
4.Củng cố: - Diễn biến tâm trạng Giôn-xi?
	-Kiệt tác tình thương của cụ Bơ-men và xiu?
	-Nghệ thuât tiêu biểu?
5. Dặn dò:Soạn “chương trình địa phương tiếng việt”
V. RÚT KINH NGHIỆM
Tiết 31
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG PHẦN TIẾNG VIỆT
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp HS
1-Kiến thức: Hiểu được từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích dùng ở địa phương các em sinh sống.
2-Kĩ năng: Bước đầu so sánh các từ ngữ địa phương với các từ ngữ tương ứng toàn dân để thấy rõ những từ ngữ nào trùng với từ toan dân, từ nào không.
3-Thái độ: Sử dụng đúng từ ngừ khi giao tiếp..
II. CHUẨN BỊ
GV: SGK,SGV,TLTK
HS: Soạn bài
III. PHƯƠNG PHÁP: sưu tầm, đàm thoại..
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1-Ổn định tổ chức.
2-Kiểm tra bài cũ. 
Thế nào là tình thái từ? VD?
3- Bài mới:
I. THẢO LUẬN TỔ
- 4 tổ làm chung 1 bảng điều tra, cuối bảng rút ra từ nào trùng với từ toàn dân, từ nào không.
- Đại diện trình bày kết quả điều tra.
STT
TỪ NGỮ TOÀN DÂN
TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG
TG
1
2
3
4
5
.6
7
8
9
10
11
12
13
14
14
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
Cha 
Mẹ
Oâng nội
Bà nội
Oâng ngoại
Bà ngoại
Bác (anh trai của cha)
Bác (vợ anh trai của cha)
Chú ( em trai của cha)
Thím (vợ chú)
Bác (chị gái của cha)
Bác (chồng chị gái của cha)
Cô (em gái cha)
Chú (chồng em gái cha)
Bác ( anh trai mẹ)
Bác (vợ anh trai mẹ)
Cậu (em trai mẹ)
Mợ (vợ em trai mẹ)
Bác (chị gái mẹ)
Bác (chồng chj gái mẹ)
Dì (em gái mẹ)
Chú (chồng em gái mẹ)
Anh trai
Chị dâu (vợ anh trai)
Em trai
Em dâu ( vợ em trai)
Chị gái 
Anh rể ( chồng chi gái )
Em gái 
Em rể ( chồng em gái)
Con
Con dâu (vợ con trai)
Con rể( chồng con gái)
Cháu (con của con)
Ba, tía
Má
Nội
Nội
Ngoại 
Ngoại
Bác 
Bác 
Chú
Thím 
Cô 
Dượng 
Cô
Dượng 
Cậu
Mợ
Cậu
Mợ 
Dì
Dượng 
Dì
Dượng
Anh trai
Chị dâu
Em trai
Em dâu
Chế
Anh rể
Em gái
Em rể
Con
Con dâu
Con rể
cháu
Chú ý: từ địa phương được gạch chân
II. SƯU TẦM: một số từ ngữ chỉ người có quan hệ ruột thịt, thân thích được dùng ở địa phương khác.
- Ở Bắc Ninh, Bắc Giang: 
cha (thầy )	bác( bá)	
mẹ ( u, bầm, bủ)	
- Trung bộ: cô (o)
- Nam bộ : Anh cả (anh hai)	chị cả ( chi hai)
III. SƯU TẦM THƠ CA CHỈ NGƯỜI CÓ QUAN HỆ RUỘT THỊT.
- 	Thật thà như thể lái trâu
thương nhau như thể nàng dâu mẹ chồng
-	Bán anh em xa mua láng giềng gần
-Người dưng có ngãi ta đãi người dưng
chị em bất ngãi ta đừng chị em
-Sẩy cha ăn cơm với cá, sẩy mẹ gặm lá đứng đường
-Quyền huynh thế phụ
-	Cây xanh thì lá cũng xanh
cha mẹ hiền lành để đức cho con.
- Phúc đức tại mẫu
- Chú cũng như cha
- Nó lú nhưng chú nó khôn
- Con chị nó đi, con dì nó lớn.
4.Củng cố: Sưu tầm từ ngữ địa phương? 
5.Dặn dò: soạn Tập làm văn
gợi ý bài 4: a. Thưa cô, em có thể hỏi một câu không ạ?
V. RÚT KINH NGHIỆM.
Tiết 32
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp HS
1-Kiến thức: Nhận diện được bố cục các phần MB-TB-KL của văn bản tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
2-Kĩ năng: Biết cách tìm ý, lựa chọn và sắp xếp ý cho bài văn ấy.
3-Thái độ: Lập dàn ý nháp trước khi viết bài văn.
II. CHUẨN BỊ
GV: SGK,SGV,TLTK
HS: Soạn bài
III. PHƯƠNG PHÁP: Phân tích mẫu, so sánh, luyện tập..
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1-Ổn định tổ chức.
2-Kiểm tra bài cũ. 
Đóng vai ông giáo kể lại tâm trạng và vẻ mặt của lão Hạc lúc bán chó.
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
TG
Bố cục?
Nội dung khái quát?
Truyện kể việc gì ? Ai kể?
Truyện xảy ra ở đâu, lúc nào,trong hoàn cảnh nào?
Chuyện xảy ra với ai? Nhân vật chính? Tính cách?
Diễn biến câu chuyện?
Tìm yếu tố mieu tả và biểu cảm?
Tác dụng?
Nội dung trên được tác giả kể theo thứ tự nào?
Gv đật câu hỏi cho Hs trả lời?
Lập dàn ý cho bài văn “cô bé bán diêm”
Gv nêu cau hỏi Bt2
3 phần
- Mb: trên bàn
-TB: không nói
- KL:còn lại
-Diễn biến buổi sinh nhật
-Nhà Trang
-Buổi sáng
- SN Trang cố nhiều bạn đến chúc mừng.
-Xảy ra với Trang
- NV: Trang, Trinh, Thanh và một số bạn khác
- Trang: hồn nhiên, vui mừng, sốt ruột.
-Trinh: kín đáo đằm thắm, chân thành
- Thanh: hồn nhiên, nhanh nhẹn, tinh ý.
-MD: buổi sinh nhật vui vẻ sắp tàn, Trang sốt ruột vì người bạn thân chưa đến.
-DB: Trinh đến giải tỏa băn khoăn của Trang, đỉnh điểm là món quà độc đáo: được Trinh chăm sóc từ khi còn là nụ.
-KT: Cảm nghĩ của Trang.
- Suốt buổi sáng, tấp nập, ngồi chật nhà
- Bồn chồn không yên, tủi thân, 
-Bộc lộ tình cảm trân thành và sâu sắc của bạn bè giúp người đọc hiểu: tặng quà gì không quan trọng bằng tặng như thế nào?
-Thời gian( đầu đến cuối buổi SN)
- Hồi ức về quá khứ.
- HS theo dõi sgk trả lời
- HS trả lời
- BT2:
*MB: giới thiệu người bạn thân của mình là ai, kỉ niệm nào khiến mình xúc động nhất.
*TB: Kể về kỉ niệm.
- Nó xảy ra ở đâu? Lúc nào? Với ai?
- Chuyện xảy ra nhu thế nào?
-Điều gì khiến em xúc động ? Xúc động như thế nào?( miêu tả)
*KL: Em có suy nghĩ gì về kỉ niệm đó.
I.DÀN Ý CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ.
1.Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự.
a.
-MB: Kể và tả quang cảnh chung.
- TB:Kể về món quà sinh nhật
-KL: Cảm nghĩ của người bạn về món quà sinh nhật.
b.
- Kể chuyện sinh nhật
-Trang kể( ngôi 1)
- Diễn biến: MD- DB-KT
- có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Trình tự thời gian( hồi ức)
2. Dàn ý của một bài văn tự sự. : SGK
* ghi nhớ : sgk
II. LUYỆN TẬP
1. Bài tập 1
*MB: giới thiệu quang cảnh đem gioa thừa, gia đình em bé bán diêm – NV chính trong chuyện.
*TB:
- Không bán được diêm nên không dám về vì sợ bố đánh.
- Em tìm 1 góc tường để trốn rét.
- Vân bị gió rét hành hạ, đôi bàn tay em cứng đờ ra.
- Quet que diêm để sưởi ấm cho mình.( 5 lần mộng tưởng)
- Miêu tả các mộng tưởng và tâm trạng cô bé.
*KL: Cô bé chết vì rét trong đêm giao thừa.
4. Củng cố: dàn ý của bài văn tự sự?
5. Dặn dò : Soạn “Hai cây phong”
V. RÚT KINH NGHIỆM.
 KIỂM TRA 15 PHÚT
 Câu 1(3 đ).Vì sao nói chiếc lá cụ Bơ- men ve õvào đêm mưa gió là một kiệt tác?
Câu 2(4 đ).Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi? Việc Giôn-xi nhìn chiếc lá trên tường không rụng, cô vui vẻ trở lại có ý nghĩa gì?
Câu 3(3 đ). Nêu chi tiết nghệ thuật đảo ngược tình huống 2 lần.
ĐÁP ÁN
1. - Vẽ giống: cuống lá màu xanh sẫm, rìa lá hình răng cưa màu vàng, Giôn-xi tưởng thật.
- Đem lại sự sống cho Giôn-xi nó không chỉ vẽ bằng bút lông, bột màu mà cả tình thương bao la và lòng hi sinh cao thượng.
2. - Bị bệnh xưng phổi nặng.
 - Bệnh, nghèo làm cô chán nản, thất vọng đến gần cái chết hơn.
 - Từ chán nản đến ngạc nhiên, vui mừng, yêu cuộc sống, chú ý ăn uống, thoát khỏi nguy hiểm.
-Ý nghĩa: Con người kgi đứng trước khó khăn cần phải có ý chí và nghị lực vươn lên. 
3. –Giôn-xi bị bệnh xưng phổi, gần kề cái chết được sống lại nhờ chiếc lá thường xuân. Còn cụ Bơ-men đang khỏe mạnh kết thức chuyện lại chết vì bệnh xưng phổi.
KÍ DUYỆT