Giáo án Toán Lớp 8 (Chân trời sáng tạo) - Bài 3: Phân tích dữ liệu

 Ngày soạn:
Ngày dạy:
 BÀI 3: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU
 Thời gian thực hiện: (03 tiết)
I. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này học sinh có khả năng: 
1. Về kiến thức: 
- Phát hiện được vấn đề hoặc quy luật đơn giản dựa trên phân tích các số liệt thu được.
- Giải quyết được các vấn đề đơn giản liên quan đến các số liệu thu được ở dạng bảng 
thống kê.
- Nhận biết được mối liên hệ giữa thống kê với những kiến thức trong các môn học 
khác.
2. Về năng lực: 
* Năng lực chung:
- Năng lực tự học: HS tự hoàn thành được các nhiệm vụ học tập chuẩn bị ở nhà và tại 
lớp.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: HS phân công được nhiệm vụ trong nhóm, biết hỗ trợ 
nhau, trao đổi, thảo luận, thống nhất được ý kiến trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ.
* Năng lực đặc thù:
- Năng lực giao tiếp toán học: 
- Năng lực tư duy và lập luận toán học, năng lực giải quyết vấn đề toán học, năng lực 
mô hình hóa toán học: 
3. Về phẩm chất: 
- Chăm chỉ: thực hiện đầy đủ các hoạt động học tập một cách tự giác, tích cực.
- Trung thực: thật thà, thẳng thắn trong báo cáo kết quả hoạt động cá nhân và theo 
nhóm, trong đánh giá và tự đánh giá.
- Trách nhiệm: hoàn thành đầy đủ, có chất lượng các nhiệm vụ học tập.
II. Thiết bị dạy học và học liệu 
 1. Giáo viên: SGK, kế hoạch bài dạy, thước thẳng, phiếu học tập, bảng phụ hoặc 
máy chiếu.
 2. Học sinh: SGK, thước thẳng, bảng nhóm, con xúc xắc 6 mặt, hộp giấy và bốn 
mảnh giấy ghi số lần lượt 1, 2, 3, 4.
III. Tiến trình dạy học
Tiết 1
1. Hoạt động 1: Mở đầu (5 phút)
a) Mục tiêu: Gợi động cơ phân tích dữ liệu thống kê.
 1 b) Nội dung: HS phân tích bảng thống kê trong HĐ khởi động 1 để phát 
hiện ra các vấn đề cần quan tâm
 c) Sản phẩm: HS ghi lại lợi ích của phân tích dữ liệu thống kê.
 d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập lợi ích của việc phân tích dữ liệu 
 Học sinh thảo luận nhóm theo hướng dẫn của thống kê.
 giáo viên để tìm hiểu các lợi ích của việc phân • Tăng hiệu quả công việc (chỉ ra 
 tích dữ liệu thống kê. những công việc có thể lược bỏ 
 * HS thực hiện nhiệm vụ hoặc tối ưu những công việc quan 
 HS thảo luận nhóm để thực hiện hoạt động khởi trọng, );
 động
 * Báo cáo, thảo luận • Hỗ trợ ra quyết định chiến lược 
 - GV chọn đại diện 1 nhóm hoàn thành nhiệm đúng đắn hơn; điều hướng doanh 
 vụ nhanh nhất đứng tại chỗ đọc to lên kết quả nghiệp kinh doanh tốt hơn;
 thảo luận của nhóm.
 - HS cả lớp quan sát nhận xét câu trả lời của • Dự đoán thay đổi những hành vi 
 bạn. của khách hàng trong kinh doanh;
 * Kết luận, nhận định
 - GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện 
 nhiệm vụ.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức (28 phút)
2.1 Hoạt động 2.1: Phát hiện vấn đề qua phân tích dữ liệu thống kê.
a) Mục tiêu: Phát hiện được vấn đề thông qua phân tích dữ liệu thống kê
b) Nội dung: Hs đọc và trả lời được câu hỏi ở hoạt động khám phá 1.
c) Sản phẩm:
 - HS tìm được số HS nữ và tổng số HS của lớp 8A
- Lời giải các bài tập: ở phần thực hành 1, vận dụng 1 sgk trang 109.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV – HS Tiến trình nội dung
 2 * GV giao nhiệm vụ học tập 1: Do mỗi học sinh chọn 1 môn nên 
GV yêu cầu lớp thực hiện theo nhóm bàn. ta có:
- Yêu cầu HS đọc và trả lời câu hỏi ở HĐ khám • Số học sinh nữ của lớp 8A là: 4 + 
phá 1 trang 109. 2 + 7 + 4 = 17 (học sinh);
* HS thực hiện nhiệm vụ 1:
 • Số học sinh nam của lớp 8A là: 
 HS đọc và trả lời câu hỏi ở HĐ khám phá 1 SGK 17 + 3 + 1 + 4 = 25 (học sinh);
trang 109.
 • Tổng số học sinh của lớp 8A là: 
* Báo cáo, thảo luận 1: 
 17 + 25 = 42 (học sinh).
- GV chọn 2 nhóm hoàn thành nhiệm vụ nhanh 
nhất lên trình bày.
- HS cả lớp theo dõi, nêu nhận xét.
* Kết luận, nhận định 1: 
 Thực hành 1: 
- GV nhận xét bổ sung và chốt kiến thức. Bóng đá là môn thể thao có tỉ lệ số 
- GV cho HS cả lớp tham khảo ví dụ 1/sgk/109 học sinh nữ chọn so với số học sinh 
* GV giao nhiệm vụ học tập 2: nam chọn cao nhất.
 Vận dụng 1: 
- Hoạt động cá nhân làm thực hành 1 SGK trang 
 Do 17% < 19% < 47% nên bóng 
109. đá là môn thể thao được yêu thích 
* HS thực hiện nhiệm vụ 2: nhất của học sinh khối 8.
- HS thực hiện nhiệm vụ trên. ‒ Phân tích biểu đồ hình quạt tròn 
* Báo cáo, thảo luận 2: ta thấy:
- GV yêu cầu một vài HS đứng tại chỗ trả lời Tỉ lệ Hs thích bóng đá so với
thực hành 1.
 Bóng Bóng bàn Cầu lông
- HS cả lớp theo dõi, nhận xét 
 chuyền
* Kết luận, nhận định 2: 
- GV chính xác hóa các kết quả và nhận xét mức 276,5% 276,5% 247,4%
độ hoàn thành của HS.
* GV giao nhiệm vụ học tập 3: 
 GV yêu cầu lớp thực hiện theo nhóm tổ
- Các nhóm làm vận dụng 1 sgk trang 110.
* HS thực hiện nhiệm vụ 3:
- Nhóm HS thực hiện nhiệm vụ trên.
* Báo cáo, thảo luận 3: 
- GV chọn 2 nhóm hoàn thành nhiệm vụ nhanh 
nhất lên trình bày. 3
- HS cả lớp quan sát, nhận xét.
* Kết luận, nhận định 3: 
- GV chính xác hóa các kết quả và nhận xét mức 
độ hoàn thành của HS.  Hướng dẫn tự học ở nhà (2 phút)
- Đọc lại toàn bộ nội dung bài đã học.
- Đọc trước phần 2/sgk/ trang 110.
Tiết 2
2.2 Hoạt động 2.2: Giải quyết các vấn đề qua phân tích biểu đồ thống kê.
a) Mục tiêu:
- Biết cách giải quyết các vấn đề qua phân cách phân tích biểu đồ thống kê
b) Nội dung:
- Thực hiện các hoạt động khám phá 2 và thực hành 2, vận dụng 2.
c) Sản phẩm:
- Trả lời được câu hỏi của phần hoạt động khám phá 2 và thực hành 2, vận dụng 2.
d) Tổ chức thực hiện:
 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
* GV giao nhiệm vụ học tập 1: HĐ khám phá 2:
 Phân tích biểu đồ và so sánh ta thấy 
- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi ở phần điểm kiểm tra của các bạn sau khi thầy 
hoạt động khám phá 2 trang 110. giáo thực hiện giáo dụ STEM vào tháng 
- Yêu cầu HS đọc ví dụ 2 sgk trang 10 đều cao hơn tháng 9. Do đó, thầy 
111. giáo nên tiếp tục thực hiện giáo dục 
 STEM.
* HS thực hiện nhiệm vụ 1: Thực hành 2:
- HS thực hiện yêu cầu trên theo cá Ta thấy chỉ có cửa hàng Xanh Sạch bán 
nhân. được dưới 200 giỏ trái cây nên cửa hàng 
 này phải đóng cửa hoặc chuyển sang 
* Báo cáo, thảo luận 1: kinh doanh mặt hàng khác.
- GV yêu cầu một vài HS đứng tại chỗ Vận dụng 2:
trình bày kết quả thực hiện hoạt động Ta thấy có hai cửa hàng bán được từ 500 
 giỏ trái cây trở lên, đó là cửa hàng Bốn 
khám phá 2 
 Mùa và cửa hàng Quả Ngọt nên hai cửa 
- HS cả lớp lắng nghe, quan sát và nhận hàng này sẽ được đầu tư xây một nhà 
xét câu trả lời của bạn. kho bảo quản.
 Bài 1/sgk
* Kết luận, nhận định 1: 
 a) Phân tích bảng thống kê ta thấy:
- GV chính xác hóa kết quả của hoạt 
động khám phá 2. • Có 17,5 triệu học sinh = 17 500 nghìn 
- GV thông tin rất đa dạng và phong học sinh;
phú. Việc sắp xếp thông tin theo những 
 • Có 818,0 nghìn giáo viên;
tiêu chí nhất định gọi là phân loại dữ 
 4 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
liệu. • Số học sinh bình quân trên một giáo 
* GV giao nhiệm vụ học tập 2: viên là: 
 17500
- Yêu cầu HS làm phần thực hành 2 ≈ 21,4 học sinh
 818
* HS thực hiện nhiệm vụ 2:
- HS thực hiện yêu cầu trên theo cá b) Phân tích bảng thống kê ta thấy:
nhân. • Có 17,5 triệu học sinh = 17 500 nghìn 
* Báo cáo, thảo luận 2: học sinh;
- GV yêu cầu 1 HS lên bảng làm trình 
 • Có 511,6 nghìn lớp học;
bày .
 HS cả lớp quan sát, nhận xét. • Số học sinh bình quân trong một lớp 
 17500
* Kết luận, nhận định 2: là: ≈ 34,2 học sinh
 511,6
- GV chính xác hóa kết quả của phần 
thực hành 2.
* GV giao nhiệm vụ học tập 3: 
- Yêu cầu HS làm phần vận dụng 2
* HS thực hiện nhiệm vụ 3:
- HS thực hiện yêu cầu trên theo cá 
nhân.
* Báo cáo, thảo luận 3: 
- GV yêu cầu 1 HS lên bảng làm trình 
bày .
 HS cả lớp quan sát, nhận xét.
* Kết luận, nhận định 3: 
- GV chính xác hóa kết quả của phần 
vận dụng 2.
* GV giao nhiệm vụ học tập 4: 
- Yêu cầu HS làm bài tập 1/sgk
* HS thực hiện nhiệm vụ 4:
- HS thực hiện yêu cầu trên theo cá 
nhân.
* Báo cáo, thảo luận 4: 
- GV yêu cầu 1 HS lên bảng làm trình 
bày .
 5 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 HS cả lớp quan sát, nhận xét.
 * Kết luận, nhận định 4: 
 - GV chính xác hóa kết quả của phần 
 bài tập 1
  Hướng dẫn tự học ở nhà (2 phút)
 - Đọc lại toàn bộ nội dung bài đã học.
 - Làm bài tập 2, 3, 4 trang 112,113 SGK.
 Tiết 3
 3. Hoạt động 3: Luyện tập (17 phút)
 a) Mục tiêu: HS vận dụng các kiến thức đã học vào:
 - Phát hiện được vấn đề thông qua phân tích dữ liệu thống kê
 - Giải quyết các vấn đề qua phân tích biểu đồ thống kê
 b) Nội dung: Làm bài tập 2, 3, 4 trang 112, 113 SGK 
 c) Sản phẩm: 
 Biết kiểm tra tính hợp lí của dữ liệu theo các tiêu chí đã học thông qua giải các bài 
tập 2, 3, 4 trang 112, 113 SGK
 d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập 1: Bài 2
 Phân tích biểu đồ hình quạt tròn trên 
 - GV yêu cầu cá nhân HS làm bài tập 2 trang ta thấy tỉ lệ phần trăm số xe đạp sơn 
 112. màu xanh dương bán được nhiều 
 - GV hướng dẫn: Hs quan sát biểu đồ để trả lời nhất (chiếm tỉ lệ 60% nhiều nhất), do 
 câu hỏi đó chủ cửa hàng nên đặt hàng thêm 
 cho xe đạp màu xanh dương.
 * HS thực hiện nhiệm vụ 1: Bài 3:
 - HS thực hiện yêu cầu trên theo cá nhân. a) Quan sát biểu đồ cột trên ta thấy 
 * Báo cáo, thảo luận 1: xã B có nhiều máy cày nhất (45 
 máy cày) và xã E có ít máy cày nhất 
 - GV yêu cầu 2 HS lên bảng trình bày
 (15 máy cày).
 Cả lớp quan sát và nhận xét.
 * Kết luận, nhận định 1: b) Phân tích biểu đồ cột trên ta thấy 
 có 2 xã có trên 20 máy cày, đó là xã 
 - GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá mức 
 B (45 máy cày) và xã C (25 máy 
 độ hoàn thành của HS.
 cày), do đó hai xã này cần đầu tư 
 * GV giao nhiệm vụ học tập 2:
 một trạm bảo trì và sửa chữa riêng.
 - GV yêu cầu cá nhân HS làm bài tập 3 trang 
 6 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 112. Bài 4:
 * HS thực hiện nhiệm vụ 2: LĐH A B C D E
 Tỉ số 0, 0,2( 0,1 0,4 0,1(
 - HS thực hiện yêu cầu trên. 2 6) 25 3)
 * Báo cáo, thảo luận 2: 
 Quan sát bảng trên ta thấy tỉ số giữa 
 - GV yêu cầu 2 HS lên bảng trình bày
 số đồng hồ bị thấm nước và số đồng 
 - Cả lớp quan sát và nhận xét. hồ đem kiểm tra của loại đồng hồ C 
 * Kết luận, nhận định 2: nhỏ nhất nên đây là loại đồng hồ 
 chống thấm nước tốt nhất.
 - GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá mức 
 độ hoàn thành của HS.
 * GV giao nhiệm vụ học tập 3:
 - Làm bài tập 4 trang 113
 * HS thực hiện nhiệm vụ 3: 
 - HS thực hiện yêu cầu trên theo hoạt động 
 nhóm.
 * Báo cáo, thảo luận 3: 
 - GV yêu cầu các nhóm trình bày.
 - Cả lớp quan sát và nhận xét.
 * Kết luận, nhận định 3: 
 - GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá mức 
 độ hoàn thành của HS.
 Hướng dẫn tự học ở nhà 
- Đọc lại toàn bộ nội dung bài đã học.
- Làm bài tập 5, 6 trang 113 SGK.
 7