Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 28 - Trường THCS Bù Gia Mập

Trường THCS Bù Gia Mập Tổ Xã Hội Giáo Án Ngữ Văn 8
*************************************************************************************
Tuần 28 Ngày soạn: /03/2012 
Tiết 105,106 Ngày dạy: /03/ 2012
 V¨n b¶n
 thuÕ m¸u
 (TrÝch B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p)
 ( NguyÔn Ái Quèc)
 I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
 - Hiểu được bản chất giả dối ,tàn bạo của chính quyền thục dân Pháp .
 - Thấy rõ tính chiến đấu ,lập luận sắc bén cùng nghệ thuật trào phúng trong văn chính luận của Nguyễn Aí Quốc .
 II . TRỌNG TÂM KIẾN THỨC , KĨ NĂNG :
1.Kiến thức :
 -Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của người dân thuộc địa bị bóc lột, bị dùng làm bia đỡ đạn trong cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản .
 -Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc .
2.Kĩ năng :
 -Đọc – hiểu văn chính luận hiện đại, nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận .
 -Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận.
3/. Thái độ :Giáo dục HS
 - Biết đồng cảm với số phận bí thảm của người dân các xứ thuộc địa, căm ghét chiến tranh phi nghĩa.
III . CHUẨN BỊ CỦA GV – HS :
 1. GV:Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án , tranh ảnh 
 2. HS: Học bài cũ, soạn bài theo câu hỏi hướng dẫn
 IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 * Hoạt động 1: Khởi động
 1.Ổn định lớp :
 2.Kiểm tra bài cũ : 
 ? H·y nªu môc ®Ých cña phÐp häc? C¸ch häc? T¸c dông cña c¸ch häc ®ã.
 ? Liªn hÖ b¶n th©n? Em thÊy NguyÔn ThiÕp lµ ng­êi nh­ thÕ nµo.
 3. Bài mới : 
 a . Giới thiệu bài : Những năm 20 của thế kĩ XX là thời kì hoạt động sôi nổi của người thanh niên yêu nước, người chiến sĩ cộng sản kiên cường Nguyễn Ái Quốc. Trong những hoạt đông cách mạng ấy có những sáng tác văn chương nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ nhục của người dân bị áp bức, kêu gọi nhân dân thuộc địa đoàn kết đấu tranh. “ Thuế máu” là chương đầu tiên của “ Bản án chế độ thực dân pháp” .Ở chương này, tác giả tập trung vạch trần bộ mặt giả nhân giả nghĩa các thủ đoạn tàn bạo của chính quyền thực dân Pháp trong việc dùng người dân nước thuộc địa làm vật hi sinh cho quyền lợi của mình trong các cuộc chiến tranh thảm khốc. Lợi dụng xương máu của những con người nghèo khổ đó là một trong những tội ác ghê tởm nhất của thực dân, đế quốc
 b . Tổ chức các hoạt động dạy và học 
 Hoạt động của GV
 Hoạt động của HS
 Nội dung cần ghi
* Hoạt động 2 : Hướng dẫn tìm hiểu chung
? Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Ái Quốc ?
? Đoạn trích thuế máu ra đời trong hoàn cảnh nào? Mục đích chính trị của tác phẩm này?
*Hoạt động 2: Hướng dẫn h/s đọc, tìm hiểu chú thích, bố cục
Gv: nêu yêu cầu đọc: giọng khi mỉa mai, châm biếm, khi đau xót, đồng cảm, khi căm hờn phẫn nộ.
Gv: đọc mẫu. Gọi h/s đọc tiếp.
GV: C¸c em theo dâi vµo chó thÝch sgk trang 90, 91 vµ nhÊn m¹nh mét sè tõ:
? Em có suy nghĩ gì về cách tác giả đặt tên cho vb là Thuế máu ? 
?Vb có bố cục mấy phần , nêu nội dung từng phần ?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch ®Æt tªn phÇn cña v¨n b¶n. (Nguyªn nh©n- sù viÖc - kÕt qu¶).
GV: Bè côc v¨n b¶n cßn gîi lªn mét qu¸ tr×nh bän thùc d©n ®Õ quèc ®· lõa bÞp bãc lét ®Õn cïng kiÖt ng­êi d©n thuéc ®Þa. mét bè côc ®éc ®¸o, chÆt chÏ.
*Hoạt động 3: Hướng dẫn h/s tìm hiểu văn bản.
- Gọi hs đọc đoạn đầu 
? So sánh thái độ của các quan cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa ở 2 thời điểm trước chiến tranh và sau khi cuộc chiến tranh xảy ra? 
- Sö dông tranh ¶nh sgk.
? §iÒu ®ã thÓ hiÖn ®iÒu g×?
? Qua các chi tiết trên, tác giả đã dùng nghệ thuật gì? 
? Vì sao người bản xứ từ địa vị hèn hạ bỗng thành những đứa con yêu , người bạn hiền , những chiến sĩ bảo vệ công lí ?
?Các cụm từ đặt trong dấu ngoặc kép ở đây được dùng với dụng ý gì?
? T¹i sao l¹i nãi r»ng:"Cuéc chiÕn tranh vui t­¬i"? 
(Vui t­¬i lµ tÝnh tø mang tÝnh mØa mai ®¶ kÝch.§©y lµ cuéc chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø I: thùc d©n bµnh tr­íng thÕ lùc vµ v¬ vÐt tµi s¶n cña nh©n d©n. ® Cuéc chiÕn tranh nµy th× chØ vui vÎ víi nh÷ng kÎ thùc d©n cßn nh©n d©n lµ cuéc chiÕn tranh ®Çy ®au khæ.)
?Sè phËn th¶m thương cña người d©n thuéc ®Þa trong c¸c cuéc chiÕn tranh phi nghÜa ®ược miªu t¶ ntn ? 
? Giäng ®iÖu ë ®o¹n nµy nh­ thÕ nµo?
? NhËn xÐt c¸ch tr×nh bµy luËn cø trong c¸c luËn ®iÓm?
-Hs : -Nguyễn Ái Quốc (1890-1969) là một trong những tên gọi của chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kì hoạt động cách mạng trước 1945,.
 - Hs : T¸c phÈm ®­îc viÕt b»ng ch÷ Ph¸p, xuÊt b¶n n¨m 1925, gåm 12 ch­¬ng vµ phÇn phô lôc.
- §o¹n trÝch n»m trong ch­¬ng I
- H/s đọc nối tiếp nhau.
-Hs đọc
-Hs trình bày theo hiểu biết
+ Người dân thuộc địa phải gánh chịu nhiều thứ thuế bất công vô lí. Song thuế máu là thứ thuế tàn nhẫn, phũ phàng nhất bóc lột xương máu, mạng sống của con người.
- Gợi lên sự dã man, tàn bạo, quá trình bóc lột đến cùng kiệt sức lao động, mồ hôi xương máu của chủ nghĩa thực dân và sự bi thảm của người dân 
-Hs : 3 phần :
-Tên phần: Gợi cho người đọc thấy sự tàn bạo của chính 
quyền thực dân và nỗi khổ của người dân thuộc địa theo
 trình tự thời gian : trước – trong và sau chiến tranh 
® M¹ch l¹c cho v¨n b¶n, g©y Ên t­îng, lµm ng­êi ®äc dÔ dµng h×nh dung ra vÊn ®Ò ®Ó hiÓu vµ hµnh ®éng.
-Hs đọc
- Trước chiến tranh , họ bị xem là giống người hạ đẳng , bị đối xử đánh đập như súc vật .Bän thùc d©n gäi lµ An-nam-mÝt bÈn thØu, chØ biÕt kÐo xe vµ ¨n ®ßn.
- Khi cuộc chiến tranh bùng nổ , lập tức họ đựơc các quan cai trị tâng bốc, vỗ về nào là “ con yêu” , “ bạn hiền” , “ những chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do ”, phong cho danh hiÖu cao quÝ. 
->§iÒu ®ã nãi lªn thñ ®o¹n lõa bÞp bØ æi cña chÝnh quyÒn thùc d©n 
-Hs :Nghệ thuật đối lập tương phản, từ ngữ mỉa mai chiến tranh vui tươi, bạn hiền, con yêu, chiến sĩ bảo vệ tự do.
- Vì thực dân pháp muốn che giấu dã tâm lợi dụng xương máu của họ trong cuộc chiến tranh cho quyền lợi của nước pháp . Đó chính là thủ đoạn của chính quyền thực dân 
- Mỉa mai , châm biếm sự giả dối , thâm độc của chế độ thực dân
-Hs : phát biểu theo hiểu biết 
-Hs : Hä ph¶i ®ét ngét xa l×a vî con, ®i ph¬i th©y trªn c¸c b·i chiÕn tr­êng ch©u ¢u, ... bá x¸c t¹i nh÷ng miÒn hoang vu ..., anh dòng ®­a th©n cho ng­êi ta tµn s¸t, lÊy m¸u m×nh t­íi nh÷ng vßng nguyÖt quÕ, lÊy x­¬ng m×nh ch¹m lªn nh÷ng chiÕc gËy, 8 v¹n ng­êi kh«ng bao giê cßn tr«ng thÊy mÆt trêi trªn quª h­¬ng .
-Hs phát hiện
I. T×m hiÓu chung
1. T¸c gi¶
2. Tác phẩm :
-“Bản án chế độ thực dân Pháp” viết bằng tiếng Pháp, tác phẩm gồm 12 chương và phần phụ lục “Gửi thanh niên VN”. - Đoạn trích “Thuế máu” là chương I của tác phẩm.
- Mục đích: Tố cáo và kết án chủ nghĩa thực dân Pháp đối với các nước thuộc địa Á - Phi, nói lên tình cảnh khốn cùng của người dân thuộc địa ,thể hiện ý chí chiến đấu dành độc lập tự do cho các dân tộc bị áp bức của NAQ
II . Đọc, chú thích, bố cục.
1. Đọc.
2.Chú thích 
*Tìm hiểu cách đặt tên chương 
- ThuÕ m¸u lµ c¸ch gäi cña NguyÔn ¸i Quèc, thuÕ m¸u gîi lªn sè phËn th¶m thương cña người d©n thuéc ®Þa 
 -Tr×nh tù vµ c¸ch ®Æt tªn c¸c phÇn trong chương gîi lªn qu¸ tr×nh lõa bÞp , bãc lét ®Õn cïng kiÖt thuÕ m¸u cña bän thùc d©n cai trÞ 
3.ThÓ lo¹i: Phãng sù - chÝnh luËn.(NghÞ luËn)
4 .Bố cục : 3 phần 
- Chiến tranh và người bản xứ.
- Chế độ lính tình nguyện.
- Kết quả của sự hi sinh.
->mét bè côc ®éc ®¸o, chÆt chÏ.
II. Ph©n tÝch 
1. ChiÕn tranh vµ ng­êi b¶n xø
a. Th¸i ®é cña c¸c quan cai trÞ.
-Trước chiÕn tranh, hä bÞ xem lµ gièng người h¹ ®¼ng, bÞ ®èi xö ®¸nh ®Ëp như sóc vËt 
->§ã lµ th¸i ®é xem thêng, khinh miÖt.
-Khi chiÕn tranh bïng næ, lËp tøc hä ®ược c¸c quan cai trÞ t¨ng tèc, vç vÒ, phong cho danh hiÖu cao quÝ. 
->§ã lµ th¸i ®é ®Ò cao t©ng bèc.
-> Ñoái laäp, töø ngöõ hoa mó, gioïng mæa mai, chaâm bieám
=> ðThñ ®o¹n lõa bÞp bỉ ổi cña chÝnh quyÒn thùc d©n ®Ó biến hä thµnh vËt hi sinh.
b. Số phận của người dân thuộc địa:
*Người ra trận :
- Xa lìa gia đình, quê hương đem mạng sống đổi lấy vinh dự hão huyền
- Vật hy sinh vì lợi ích, danh dự cho kẻ cầm quyền.
*Người ở hậu phương
- Người dân làm công việc phục vụ chiến tranh cũng bị bệnh tật, chết đau đớn.
- Kết quả: Trong số 70 vạn người thì 8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trờiquê hương nữa
.-> Tõ ng÷ mØa mai, ch©m biÕm, giäng v¨n giÔu cît nhưng Èn trong ®ã lµ sù xãt xa trước nh÷ng c¸i chÕt thương t©m, v« nghÜa cña người d©n thuéc ®Þa.
=>Chøng cø s¾c s¶o, phong phó.
GV: §ã lµ m©u thuÉn gi÷a nh÷ng lêi ca ngîi vµ høa hÑn to t¸t, hµo nho¸ng vµ c¸i gi¸ thËt ®¾t mµ hµng v¹n d©n thuéc ®Þa ph¶i tr¶ trong cuéc chiÕn tranh vui t­¬i Êy. Hä ph¶i xa l×a vî con, rêi bá c«ng viÖc ®Ó ®æ m¸u vµ mÊt m¹ng n¬i chiÕn tr­êng xa x«i, v× c¸i vinh quang h·o huyÒn Êy mµ hä kh«ng bao giê ®­îc h­ëng. Hä ph¶i kiÖt søc, kh¹c ra tõng miÕng phæi trong c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp s¶n xuÊt phôc vô chiÕn tranh. §ã chÝnh lµ nh÷ng luËn cø hïng hån nhÊt ®Ó lËt mÆt n¹ gi¶ nh©n gi¶ nghÜa cña nhµ cÇm quyÒn thùc d©n trong cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc.
? ViÖc nªu 2 con sè cuèi ®o¹n v¨n cã t¸c dông g×.
-H¬n 10% sè ng­êi b¶n xø thiÖt m¹ng trªn c¸c chiÕn tr­êng Ch©u ¢u ®· gãp phÇn tè c¸o thùc d©n vµ g©y lßng c¨m thï, phÉn né trong qu¶ng ®¹i c¸c d©n téc thuéc ®Þa.
->Con sè cô thÓ. ® Tè c¸o m¹nh mÏ téi ¸c cña bän thùc d©n.
Tiết 106
KiÓm tra bµi cò :
? Nªu néi dung chÝnh cña phÇn I? Ph©n tÝch th¸i ®é cña quan cai trÞ vµ sè phËn cña ng­êi d©n b¶n xø tr­íc vµ sau khi chiÕn tranh x¶y ra?
-Hs :Tr­íc khi chiÕn tranh x¶y ra, chÝnh quyÒn thùc d©n khinh bØ, miÖt thÞ vµ hµnh h¹ nh÷ng ng­êi d©n b¶n xø nh­ng khi chiÕn tranh x¶y ra chóng ®· t©ng bèc, dô dç, vç vÒ hä ®Ó ®Èy hä vµo cuéc chiÕn, lµm bia ®ì ®¹n cho chóng trªn c¸c chiÕn tr­êng. 
-GV: Bän chóng ®· thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®ã ntn? Sè phËn cña nh÷ng ng­êi d©n b¶n xø ra sao chóng ta theo dâi tiÕp phÇn II vµ III cña v¨n b¶n .
*Gọi hs đọc đoạn 2 
? Em hãy giải thích từ “ tình nguyện” có nghĩa là gì ? 
- G/v gi¶ng: T×nh nuyÖn lµ tù gi¸c, lµ kh«ng b¾t buéc, phÊn khëi, s½n sµng vËy mµ ë ®©y l¹i hiÓu theo nghÜa ng­îc l¹i:
? Hãy nêu rõ các thủ đoạn , mánh khoé bắt lính của thực dân ? 
? Tại sao tác giả gọi đó là Những vụ nhũng lạm hết sức trắng trợn?
? Từ đó thấy thực trạng bắt lính tình nguyện như thế nào? 
? Khi tiÕn hµnh thñ ®o¹n b¾t lÝnh bän thùc d©n ®· gÆp ph¶i nh÷ng ph¶n øng g× tõ phÝa ng­êi lÝnh bÞ b¾t?
? Ng­êi d©n thuéc ®Þa cã thùc "t×nh nguyÖn" hiÕn d©ng x­¬ng m¸u nh­ lêi lÏ bÞp bîm cña bän cÇm quyÒn kh«ng?
? Chóng d· dïng nh÷ng lêi lÏ bÞp bîm nµo?
? Ở đây diễn ra sự đối lập giữa sự thật với lời nói , sự đối lập này có ý nghĩa gì ? 
? §äc phÇn 3
? Khi chiÕn tranh kÕt thóc, chÝnh quyÒn thùc d©n ®· ®èi xö víi ng­êi d©n thuéc ®Þa ntn?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch ®èi x÷ cña chÝnh quyÒn thùc d©n ®èi víi ng­êi d©n thuéc ®Þa?
? NghÖ thuËt næi bËt ®­îc sö dông ë ®o¹n v¨n nµy lµ g×?  ... ong héi tho¹i.
1. Ví dụ:Ví dụ 1 Sgk 
+Nhận xét:
-Có hai đối tượng tham gia hội thoại.
 +Người cô là vai trên.
 +Hồng là vai dưới.
-> Quan hệ giữa các nhân vật là quan hệ gia tộc.
 -Hai đối tượng ở hai vị trí khác nhau khi tham gia hội thoại.
- C¸ch ®èi xö cña ng­êi c« lµ thiÕu thiÖn chÝ, võa kh«ng phï hîp víi quan hÖ ruét thÞt, võa kh«ng thÓ hiÖn th¸i ®é ®óng mùc cña ng­êi trªn ®èi víi ng­êi d­íi.
+ Hồng kìm nén sự bất bình vì biết mình là bề dưới phải tôn trọng bề trên.
->Xác định đúng vai : vai dưới.
=> Trên-dưới.
- Vai x· héi lµ vÞ trÝ cña ng­êi tham gia héi tho¹i ®èi víi ng­êi kh¸c trong cuéc tho¹i
- Khi chóng ta ê vÞ trÝ kh¸c trong héi tho¹i th× c¸c c©u héi tho¹i còng kh¸c nhau.
+ Quan hÖ trªn d­íi, ngang b»ng. 
+ Quan hÖ th©n- s¬
-Vì quan hệ xã hội vốn rất đa dạng nên vai xã hội của mỗi người cũng rất đa dạng nhiều chiều ...
-Ví dụ : Vị khách du lịch hỏi một đứa bé:
- Cho chú hỏi con đường này dẫn đến đâu vậy cháu?
 - Dạ, hết con đường này là đến quốc lộ 1A ạ!.
-> Quan hệ thân- sơ.
II.Luyện tập 
1.Bài tập 1(94)
-Thái độ nghiêm khắc:
Nay các ngươi nhìn chủ nhục hoặc mê tiếng hát.
-Thái độ khoan dung:
 +Nay ta bảo thật các ngươicó được không
 +Nay ta chọnkẻ nghịch thù.
2.Bài tập 2:
a. Xét về địa vị xã hội: Ông giáo có địa vị cao hơn 1 người nông dân như lão Hạc nhưng xét về tuổi tác lão Hạc có vị trí cao hơn.
b.Ông giáo nói với lão Hạc bằng lời lẽ ôn tồn thân mật ...
(thể hiện sự kính trọng người già, tôi: quan hệ bình đẳng).
c.Lão Hạc gọi người đối thoại với mình là ông giáo, dùng từ dạy thay cho từ nói (thể hiện sự tôn trọng) đồng thời xưng hô gộp chúng mình là cách nói cũng xuề xoà (nói đùa thế) thể hiện sự thân tình.
-> Nhưng qua cách nói của lão Hạc ta thấy cẫn có 1 nỗi buồn, 1 sự giữ khoảng cách cười thì chỉ cười đưa đà, cười giọng thoái thác chuyện ở lại ăn khoai, uống nước chè với ông giáo. Những chi tiết này rất phù hợp với tâm trạng lúc ấy và tính khí khái của lão Hạc.
3.Bài tập 3:
 4. Củng cố 
 -Gi¸o viªn kh¸i qu¸t néi dung bµi
 5. Dặn dò.
 - GV yêu cầu Hs về nhà :
 Tìm 1 đoạn truyện trong đó nhà văn đã sử dụng được cuộc hội thoại giữa các nhân vật và xác định :
 -Vai xã hội của các nhân vật tham gia hội thoại .
 -Đặc điểm ngôn ngữ mà nhân vật đã lựa chọn để thực hiện vai giao tiếp của mình
 - Häc vµ lµm bµi tËp
 -So¹n tiÕt 108
 * Rút kinh nghiệm:
 ===============*b b*===============
Tuần 28 Ngày soạn: /03/2012 
Tiết 108 Ngày dạy: /032012
 TÌM YẾU TỐ BIỂU CẢM
 TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
-Bổ sung ,nâng cao hiểu biết về văn nghị luận .
-Nắm được vai trò của yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận và cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận .
II . TRỌNG TÂM KIẾN THỨC , KĨ NĂNG :
 1.Kiến thức :
 -Lập luận là phương thức chính trong văn nghị luận .
 -Biểu cảm là yếu hỗ trợ cho lập luận, góp phần tạo nên sức lai động, truyền cảm của bài văn nghị luận .
2.Kĩ năng :
-Nhận biết yếu tố biểu cảm và tác dụng của nó trong bài văn nghị luận .
-Đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận hợp lý, có hiệu quả và phù hợp với lô-gích lập luận của bài văn nghị luận .
3.Thái độ : Giáo dục HS có ý thức rèn luyện kĩ năng vận dụng
III . CHUẨN BỊ CỦA GV – HS :
 1.GV : Gi¸o viªn so¹n gi¶ng, b¶ng phô
 2.HS : Häc sinh học bài cũ ®äc, tr¶ lêi c©u hái.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 * Hoạt động 1: Khởi động
 1.Ổn định lớp :
 2.Kiểm tra bài cũ :
 3. Bài mới : 
 a . Giới thiệu bài :Các em đã học một số bài văn nghị luận như : Chiếu dời đô ,Hichj tướng sĩ ,Bàn luận về phép học ,Thuế máu ,...Em hãy cho biết thế nào là văn nghị ? 
(Dùng lí lẽ ,lập luận để giải quyết vấn đề nào đó nhằm thuyết phục người đọc ).Vậy trong văn bản nghị luận có cần những yếu tố biểu cảm không ? Chúng ta sẽ tìm hiểu điều này trongbaif học hôm nay .
 Hoạt động của GV
 Hoạt động của HS
 Nội dung cần ghi
* Hoạt động 2 : HD tìm hiểu yếu tố BC trong văn NL 
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin sgk.
? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ biÓu lé t×nh c¶m vµ nh÷ng c©u c¶m th¸n trong v¨n b¶n trªn?(Häc sinh yÕu) 
? Cùng là văn bản kêu gọi chiến đấu ,em hãy so sánh văn bản trên với văn bản “ Hịch tướng sĩ “ về mặt sử dụng từ ngữ và cách đặt câu có tính chất biểu cảm ? 
? Mặc dù có yếu tố biểu cảm nhưng cả hai văn bản trên vẫn được xem là văn bản nghị luận. Ví sao ?
 ?VËy trong nh÷ng v¨n b¶n nghÞ luËn ®ã, yÕu tè biÓu c¶m cã vai trß nh­ thÕ nµo? nã ®ãng vai trß chñ ®¹o kh«ng?
- GV cho HS theo dâi b¼ng ®èi chiÓu môc 1c (SGK)? Cã thÓ thÊy nh÷ng c©u ë cét 2 hay h¬n cét 1 v× sao?( -Vì có những từ ngữ biểu cảm (từ ngữ in nghiêng trong SGK)
? VËy qua ®©y, h·y cho biÕt t¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn?
? ThiÕu yÕu tè biÓu c¶m søc thuyÕt phôc cña bµi v¨n nghÞ luËn sÏ lµm gi¶m ®i nh­ng cã ph¸i cø cã yÕu tè biÓu c¶m, bÊt kÓ yÕu tè ®ã nh­ thÕ nµo lµ søc thuyÕt phôc cña bµi v¨n nghÞ luËn sÏ m¹nh mÎ lªn kh«ng? 
* Th¶o luËn nhãm : nh÷ng c©u hái môc 2a, b, c
? Làm thế nào để phát huy hết tác dụng của yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận?
? Chỉ có dung cảm thôi đã đủ chưa? Để viết được những câu văn hay người viết cần phải có phẩm chất gì khác nữa? 
?VD : “Hịch tướng sĩ và Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” là văn bản nghị luận có sức thuyết phục cao, tác động mạnh mẽ tới tình cảm con người. Để làm được điều này, người viết cần phải có những phẩm chất gì?
Gv: Thực tế cũng cho thấy, người đọc khẳng định đó là bài nghị luận hay khi nó không chỉ làm đầu óc mình sáng tỏ mà còn làm cho trái tim mình rung động. Do đó, biểu cảm là yếu tố không thể thiếu trong bài văn nghị luận.
?Có bạn cho rằng: Càng dùng nhiều từ ngữ biểu cảm, càng đặt nhiều câu cảm thán thì giá trị biểu cảm trong văn nghị luận càng tăng. Ý kiến ấy có đúng không? Vì sao?
? Để làm bài văn nghị luận có sức biểu cảm cao người viết phải lưu ý điều gì?
* Hoạt động 3 : HD luyện tập
? H·y chØ ra yÕu tè biÓu c¶m trong phÇn I ''ThuÕ m¸u''
? T¸c gi¶ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p g× ®Ó biÓu c¶m.
? T¸c dông biÓu c¶m ®ã lµ g×.
* YÕu tè biÓu c¶m ®· t¹o hiÖu qu¶ vÒ tiÕng c­êi ch©m biÕm s©u cay.
 Bµi tËp 2
? Hs nêu yêu cầu bài tập.
? Những cảm xúc gì đã được biểu hiện qua đoạn văn? Tác giả đã làm thế nào để những đoạn văn đó không chỉ có sức thuyết phục lí trí mà còn gợi cảm?
->Cho hs làm bài -> Gv chữa bài.
-Hs đọc văn bản.
- Hs t×m
Hìi, muèn, ph¶i, nh©n nh­îng, lÊn tíi, quyÕt t©m c­íp, kh«ng, thµ, chø nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu, ph¶i ®øng lªn, hÔ lµ, th×, ai cã, dïng, ai còng ph¶i...
- Hìi ®ång bµo® ChiÕn sü toµn quèc!
- Hìi ®ång bµo! Chóng ta ph¶i ®øng lªn!
- Hìi anh em binh sü, tù vÖ, d©n qu©n! Th¾ng lîi...ta!
- ViÖt nam ®éc lËp vµ thèng nhÊt mu«n n¨m!
- Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi mu«n n¨m.
- Cả hai văn bản đề dùng nhiều từ ngữ và câu văn có giá trị biểu cảm . 
-Hs :Vì các tác phẩm này viết ra không nhằm mục đích bieur cảm mà nhằm mục đích nghị luận ( nêu quan điểm ,ý kiến để bàn luận phải trái ,đúng sai ,nêu suynghix và nên sống như thế nào )
-Hs : Văn bản nghị luận nhằm mục đích nghị luận V¨n b¶n nghÞ luËn: nh»m môc ®Ých nghÞ luËn ( nªu quan ®iÓm, ý kiÕn, ®Ó bµn luËn)
- YÕu tè biÓu c¶m: phô trî cho qu¸ tr×nh nghÞ luËn.
- C©u v¨n cã yÕu tè biÓu c¶m hay h¬n-> g©y ®­îc t×nh c¶m høng thó cho ng­êi ®äc.
-Hs : Câu văn ở cột (2) hay hơn vì: cột (1) không có yếu tố biểu cảm, câu văn chỉ đúng mà chưa hay. Cột (2) có yếu tố biểu cảm không chỉ đúng mà còn hay, gợi tình cảm ở người nghe.
-Hs : -Làm cho bài văn nghị luận có sức thuyết phục hơn.
→Biểu cảm là yếu tố có khả năng Gây được hứng thú hoặc cảm xúc đẹp đẽ, mãnh liệt hoặc sâu sắc nhất nghĩa là có khả năng nhiều nhất trong việc làm nên cái hay cho văn bản. 
 -Hs : Kh«ng phải như vậy
-Hs thảo luận nhóm đưa ra ý kiến 
+Người làm văn chỉ cần suy nghĩ về luận điểm và lập luận hay còn phải thật sự súc động trước từng điều mình đang nói tới. Còn phải thật sự xúc động .
+Người viết cần có thêm phẩm chất văn chương (biết diễn tả cảm xúc 1 cách nghị luận).
- Cả hai tác giả đều có lòng yêu nước căm thù giặc sâu sắc. Điều quan trọng hơn bài văn ấy được viết ra không chỉ bằng sự sáng suốt, mạch lạc, chặt chẽ của trí tuệ mà còn bằng cả lòng nhiệt tình, sự tha thiết trong tâm hồn, cảm xúc mãnh liệt, chân thực của lòng mình.
. 
- Kh«ng v× dïng nhiÒu: gi¶m bít sù chÆt chÏ trong m¹ch nghÞ luËn, lµm bµi viÕt xa rêi, l¹c thÓ lo¹i...( Biết chọn và sử dụng từ ngữ biểu cảm, câu biểu cảm đúng lúc, đúng chỗ )
- HS ®äc yªu cÇu cña bµi tËp 1.
-Hs : Tác giả sử dụng NT châm biếm, mỉa mai qua việc dùng từ ngữ, dùng hình ảnh.
“ tên da đen bẩn thỉu, con yêu, bạn hiền, chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”
-> Tác dụng: thể hiện thái độ khinh bỉ sâu sắc đối với giọng điệu tuyên truyền của bọn thực dân và cả sự chế nhạo, cười cợt.
- Häc sinh ®äc
Trong đoạn văn không chỉ phân tích điều hơn lẽ thiệt cho học trò để họ thấy tác hại của việc học tủ và học vẹt. Người thầy ấy còn bộc bạch nỗi buồn và sự xuống cấp trong lối học văn và làm văn của những Hs mà ông thật lòng quý mến.
 Dễ dàng thấy được rằng những tình cảm ấy trong nhiều đoạn văn đã được biểu hiện rõ ở cả 3 mặt: từ ngữ, câu văn và giọng điệu của lời văn. 
I. YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn.
1.Bµi v¨n : Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn 
2. NhËn xÐt 
- Gièng: cã nhiÒu tõ ng÷ vµ c©u v¨n cã gi¸ trÞ biÓu c¶m.
- YÕu tè biÓu c¶m gióp cho v¨n nghÞ luËn cã hiÖu qu¶ thuyÕt phôc lín, t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi t×nh c¶m cña ng­êi ®äc(người nghe )
2. Yªu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi viÖc ®­a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn:
* Đề bài văn nghị luận có sức biểu cảm cao người làm văn phải thật sự có cảm xúc trước những điều mình viết (nói) và phải biết diễn tả cảm xúc đó bằng những từ ngữ, những câu văn có sức biểu cảm. Sự diễn tả cảm xúc cần phải chân thực và không được phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài văn. 
II.Luyện tập
1.Bài tập 1(97)
- C¸c yÕu tè biÓu c¶m, biÖn ph¸p biÓu c¶m vµ t¸c dông biÓu c¶m (phÇn I_ ThuÕ m¸u).
+ Mét lµ ''nh¹i'': c¸c tõ ''tªn da ®en bÈn thØu'', ''con yªu'', ''b¹n hiÒn'', ''chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do''.
Tr­íc thÞ khinh miÖt, sau th× ®Ò cao bÞt bîm ph¬i bµy giäng ®iÖu dèi tr¸ cña thùc d©n.
+ Hai lµ dïng h×nh ¶nh mØa mai b»ng giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña thùc d©n: ...xuèng tËn ®¸y biÓn ®Ó b¶o vÖ Tè Quèc cña c¸c loµi thuû qu¸i, bá x¸c ... ng«n ng÷ mÜ miÒu kh«ng che ®Ëy ®­îc thùc tÕ phò phµng
->T¸c gi¶ ®· tá th¸i ®é khinh bØ s©u s¾c.
2. Bµi tËp 2
- C¶m xóc : nçi khæ t©m cña ng­êi d¹y tiÕng mÑ ®Î, nçi buån khi thÊy h/s cã quan niÖm häc “tñ”.
- C¸ch biÓu hiÖn : ë ba mÆt : tõ ng÷, c©u v¨n vµ giäng ®iÖu cña lêi v¨n.
 4. Củng cố: 
 Trình bày yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận.
 5 . Dặn dò.
 -Đọc lại văn bản Thuế máu ,tìm các yếu tố biểu cảm và tìm hiểu tác dụng của chúng 
 -Học bài và hoàn thành lại các bài tập 
 - Soạn bài tiếp theo 
 * Rút kinh nghiệm:
 ===============*b b*===============