Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 đến 5 - GV: Trần Xuân Thắng

Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 đến 5 - GV: Trần Xuân Thắng

VĂN BẢN:

TÔI ĐI HỌC

 (Thanh Tịnh)

 A – MỤC TIÊU : Giúp Học Sinh:

1. Kiến thức : Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời.

- Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị tình man mác của Thanh Tịnh.

2. Kĩ năng : Rèn cho học sinh kĩ năng phân tích cảm thụ tác phẩm văn học, thấy được yếu tố miêu tả và biểu cảm trong tác phẩm.

3.Thái độ :

Giáo dục cho học sinh ý thức học tập yêu thầy cô, bạn bè và mái trừơng thân yêu

 B – CHUẨN BỊ:

 Giáo viên : Xem kỹ nội dung bài học, tham khảo tài liệu có liên quan, chuẩn bị bài soạn, chuẩn bị tranh ảnh ngày tựu trường

 Học sinh: Đọc và soạn bài trước khi đến lớp, kể lại ký ức ngày đầu tiên đi học của mình.

 

doc 65 trang Người đăng haiha30 Lượt xem 689Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 đến 5 - GV: Trần Xuân Thắng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TUẦN 1 Ngày soạn:20/8/08 
 TIẾT 1+ 2 Ngày dạy: 23/8/08
VĂN BẢN:
TÔI ĐI HỌC
	 (Thanh Tịnh)
 A – MỤC TIÊU : Giúp Học Sinh:
1. KiÕn thøc : Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời.
Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị tình man mác của Thanh Tịnh.
2. Kĩ năng : Rèn cho học sinh kĩ năng phân tích cảm thụ tác phẩm văn học, thấy được yếu tố miêu tả và biểu cảm trong tác phẩm.
3.Thái độ : 
Giáo dục cho học sinh ý thức học tập yêu thầy cô, bạn bè và mái trừơng thân yêu
 B – CHUẨN BỊ: 
	Giáo viên : Xem kỹ nội dung bài học, tham khảo tài liệu có liên quan, chuẩn bị bài soạn, chuẩn bị tranh ảnh ngày tựu trường
	Học sinh: Đọc và soạn bài trước khi đến lớp, kể lại ký ức ngày đầu tiên đi học của mình.
 C. Ph­¬ng ph¸p : §µm tho¹i gi¶ng b×nh tÝch hỵp.
	D – TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC:
Ổn định tổ chức. (1’)
Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. (5’)
 Bài mới.
Hoạt động 1: (10’)
 HS nghe.
- GV cho học sinh đọc phần chú thích sgk.
HS đọc.
- GV tóm tắt vài nét cơ bản về Thanh Tịnh.
HS trả lời: + Thanh Tịnh 1911 – 1988 quê ở Huế, ông từng dạy học, viết báo, làm văn. Ông là tác giả của nhiều truyện ngắn nổi tíếng như: “Quê mẹ”, “Đi giữa mùa sen”.
+ Sáng tác của ông đậm chất trữ tình toát lên vẻ đẹp đằm thắm, nhẹ nhàng, dịu êm và trong trẻo.
- GV hỏi: Em đã biết gì về văn bản “ Tôi đi học:.
HS trả lời:
+ Đây là truyện ngắn chứa đựng nhiều sự kiện, nhân vật, những xung độtxã hội.
+ ND: Là những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.
+ Tôi đi học in trong tập thơ truyện Quê mẹ (1941). 
- GV đọc mẫu & yêu cầu học sinh đọc (hoặc HS đọc ở nhà).
HS đọc.
- GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu từ khó sgk.
HS xem sgk.
Hoạt động 2: (20’)
- GV hỏi:Xét về thể loại văn bản này vào loại văn bản nào?
HS trả lời: Bài này xếp vào kiểu văn bản biểu cảm vì toàn truyện là cảm xúc và tâm trạng của nhân vật buổi tựu trường.
- GV hỏi: Theo dòng hồi tưởng của nhân vật và tình tự thời gian có thể ngắt đoạn như thế nào?
HS chia đoạn.
- GV hướng dẫn chia bố cục và nêu nội dung của từng đoạn của văn bản:
HS chia đoạn:
 + Đ1: Từ đầu tưng bừng rỗn rã: khởi nguồn nổi nhớ.
 + Đ2: Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi trên đường cùng mẹ đến trường.
 + Đ3: Tâm trạng và cảm giác của nv tôi khi đứng giũa sân trường khi nhìn mọi người, các bạn.
 + Đ4: Tâm trạng của NV tôi khi nghe gọi tên và rời mẹ vào lớp.
 +Đ5: Tâm trạng của nv tôi khi ngồi vào chỗ của mình và đón nhận tiết học đầu tiên. 
- GV hỏi: Nỗi nhớ tựu trường của tác giả khởi nguồn từ thời điểm nào?
HS trả lời:
+ Thời điểm cuối thu.
+ Cảnh thiên nhiên lá rụng nhiều, mây b bạc.
+ Cảnh sinh hoạt: mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường.
- GV hỏi: Vì sao tác giả có cảm nhận đó?
HS trả lời: Nhờ sự liên tưởng giữa thiên nhiên đến hiện tại và nhớ về quá khứ.
- GV hỏi: Nỗi nhớ buổi tựu trường của nhân vật tôi được tái hiện qua biệt pháp nghệ thuật nào? ( GV gợi dẫn cho HS rút ra tác dụng của việc sử dụng từ ngữ).
HS trả lời: Tác giả sử dụng những từ láy: náo nức, mơn man, tưng bừng, rỗn rã làm cho khoảng khắc giữa hiện tại và quá khứ được rút ngắn.
- GV yêu cầu HS đọc lại diễn cảm đoạn đối thoại giữa hai mẹ con.
 HS đọc.
- GV hỏi: khi đi trên cùng một con đường nhân vật Tôi đã có sự thay đổi gì?
 HS trả lời: Dấu hiệu đổi khác trong tình cảm và nhận thức của cậu bé ngày đầu tới trường , thấymình đã lớn lên, nên con đừơng làng không còn dài rộng như trước
- GV hỏi: Những cử chỉ, hành động và lời nói nào của nhân vật Tôi khiến em chú ý? 
HS trả lời: 
- Thấy mình vẫn còn nhỏ lắm: “ cầm 2 quyển vở thấy nặng lắm, phải bặm, ghì chặt, phải xóc lên, nắm lại cẩn thận 
- Muốn thử sức mình bằng cách định cầm thêm bút và thước.
Giáo viên bình: đoạn văn cho ta thấy mâu thuẩn rất phức tạp trong suy nghỉ non nớt, ngây thơ của cậu bé. Vừa thấy mình đã lớn lại thấy mình còn nhỏ bé khi nhìn thấy chúng bạn trạc tuổi mình.
- GV hỏi: Vậy từ sự mâu thuẩn rất con trẻ đó em hình dung tư thế củ chú bé như thế nào?
HS trả lời: Đây là tư thế và cử chỉ ngộ nghỉnh ngây thơ rất đáng yêu của chú bê khi, nhật là khi chú ngước lên nhìn mẹ.
 CHUYỂN TIẾT
- GV hỏi: Cảnh trước sân trường Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí tác giả có gì nổi bật?
HS trả lời:
Rất đông người
Người nào cũng đẹp.
- GV hỏi: Cảnh tượng được nhớ lại có ý nghĩa gì?
HS trả lời:
- Gợi bầu không khí của ngày khai trường, thể hiện sự hiếu học, bộc lộ tình cảm của tác giả đối với mái trường tuổi thơ.
- GV hỏi: tâm trạng cuả nhân vật tôi khi đứng giữa sân trường?tr­êng
HS trả lời: Từ háo hức hăm hỡ trở nên lo sợ vẫn vơ cảm thấy vụng vế lung túng, ứơc ao thầm, không còn cảm giác rụt rè nữa.
Giáo viên bình: Đó là sự chuyển biến tâm lí, rất hợp lí đặc biết là ở trả.
- GV hỏi: Khi chưa đi học “tôi” thấy trường Mĩ Lí như thế nào?
HS trả lời: sạch sẽ ,cao r¸o
- GV hỏi: khi đi học thì ngôi trường hiện ra như thế nào?
HS trả lời: Ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm.
- GV hỏi: tâm trạng của “tôi” khi nghe đọc bản danh sách HS như thế nào?
HS trả lời: 
Hồi hộp chờ nghe tên mình
Cảm thấy lo sợ khi sắp phải rời xa mẹ
Oà khóc nức nở.
- GV hỏi: Những cảm giác của nhân vật khi được nhận và bước vào lớp học là gì?
HS trả lời: 
Thấy lạ và hay hay khi nhìn những hình treotrên tường -> vừa xa lạ vứa gần gũi
Bạn bè chưa hề quen biết nhưng không cảm thấy xa lạ.
- GV yêu cầu HS thử lí giải cảm giác đó 
- GV hỏi: các phụ huynh đã chuẩn bị cho các em như thế nào trước khi dến lớp?
HS trả lời: 
Chuẩn bị chu đáo 
Tham dự buổi lễ
Cũng lo lắng hồi hộp
- GV hỏi: Hình ảnh ông đốc và thầy giáo đã gây ấn lượng gì cho trẻ?
HS trả lời: 
Là những người rất từ tốn bao dung
Thầy giáo trẻ là người vui tính giào tình yêu thương
GV bình
 **GV cho học sinh thảo luận nhóm :
? Biện pháp nghệ thuật được sử dụng nhiều trong văn bản?
? Văn bản là sự kết hợp hài hoà của những phương thức biều đạt nào? phương thức nào là chủ yếu?
GV gợi dẫn -> HS thảo luận nhóm, nhận xét -> GV bổ sung.
GV chỉ định HS đọc ghi nhớ
I. Giới thiệu về tác giả tác phẩm:
Tác giả:
- Thanh Tịnh 1911- 1988 là người rất tài giỏi.
- Ông có nhiều tập thơ và truyện ngắn có giá trị. Thơ ông luôn đằm thắm, nhẹ nhàng và trong trẻo.
2.Tác phẩm:
- Tôi đi học in trong tập truyện Quê Mẹ.
- ND của tác phẩm là những kỷ niệm của buổi tựu trường của nhân vật tôi.
3. Đọc và tìm hiểu chú thích
Đọc.
Từ khó.
II. Phân Tích văn bản.
Thể loại:
Đây là văn bản biểu cảm.
Bố cục:
- Truyện gồm 5 đoạn.
III. Phân tích chi tiết:
1/. Khởi nguồn nổi nhớ:
Không gian.
Thời gian: Cuối thu.
Cảnh thiên nhiên.
Cảnh sinh hoạt.
=>Tất cả gợi cảm xúc mơn man của buổi tựu trường.
2/. Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi khi cùng mẹ đi trên đường.
- Con đường, cảnh vật vốn rất quen nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.
-> Tôi thấy mình “ đã lớn”
- Là tâm trạng hăm hở, háo hức.
=> Tư thế và cử chỉ vừa ngộ nghỉnh, ngây thơ rất đáng yêu của chú bé.
3/.Tâm trạng của “Tôi” lúc ở sân trường.
- Vừa hăm hỡ, vui tươi lại vừa lo sợ vẫn vơ, lung túng, rụt rè.
4/. Tâm trạng của tôi khi nghe gọi tên và đón nhận tiết học đầu tiên.
- Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi vật, nhưng không xa lạ với người bạn ngồi bên cạnh.
5./ Thái độ và tình cảm của người lớn.
- Sự quan tâm của gia đình và nhà trường đồi với thế hệ tương lai. Đó là nguồi nuôi dưỡng các em trưởng thành.
6/. Nghệ thuật.
- Tác giả sử dụng khá thành công biện pháp nghệ thuật tu từ so sánh
- Kết hợp giữa phương thức tự sư, biểu cảm, miêu tả làm tăng giá trị biểu đạt, biểu cảm là chủ yếu.
* Ghi nhớ: ( SGK)
4. Cđng cè: 
- ? Nêu lại những kỉ niệm trong sáng của học trò trong buổi tựu trường đầu tiên? 
? Nghệ thuật viết văn đậm chất trữ tình cả Thanh Tịnh?
5. H­íng dÉn vỊ nhµ (2’)
- Häc bµi, tãm t¾t v¨n b¶n, t×m hiĨu tr­íc bµi “ CÊp ®é kh¸i qu¸t cđa nghÜa tõ ng÷”
E. Rĩt kinh nghiƯm
...
...
...
.
-----&0&-----
TUẦN 1 Ngày soạn: 20/8/08
TIẾT 3	 Ngày dạy:.25/8/08
	TIẾNG VIỆT
CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ
 A – MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
	Giúp học sinh: 
Hiều rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa tứ ngữ
Thông qua bài học, rèn luyện tư duy trong viện nhận thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng.
Phân biệt được các cấp độ khái quát khác nhau của nghĩa từ ngữ.
Giáo dục ý thức sử dụng từ ngữ và lòng yêu tiếng Việt.
	B – CHUẨN BỊ: 
Giáo viên : Soạn bài kĩ, vẻ sơ đồ câm vào bảng phụ. 
Học sinh: Chuẩn bị bài trước khi đến lớp.
 C. Ph­¬ng ph¸p : §µm tho¹i tÝch hỵp. 
	C – TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC:
Ổn định tổ chức: 1’
Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 5’
Bài mới.
Hoạt động 1 : 10’
- ? nhắc lại khái niệm từ đồng nghĩa , từ trái nghĩa và cho ví dụ? .
- HS nhớ lại kiến thức cũ và cho vd . 
+ Từ đồng nghĩa : Đèn biển = Hải đăng
 Quả = Trái
 Bệnh viện =Nhà thương
 Máy bay = Phi cơ 
+ Từ trái nghĩa : : Nóng # Lạnh
 Sống # Chết 
 Tốt # Xấu
 Khoẻ # Yếu
? Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa các từ ngữ trong 2 nhóm trên ?
- HS trã lời:
 + các từ có mối quan hệ bình đẳng về ngữ nghĩa 
 + Trong nhóm từ đồng nghĩa chúng có thể thay thế cho nhau 
 + Trong nhóm từ trái nghĩa chúng loại trừ nhau 
GV: vậy với các lớp nghĩa không hoàn toàn giống nhau đó là nội dung của bài học hôm nay.
GV yêu cầu hs quan sát sơ đồ và trã lời câu hỏi.
(Gv treo bảøng phụ ve ... ao dung. 
- ThÇy gi¸o trỴ : nhiƯt t×nh vui tÝnh trµn ®Çy t×nh yªu th­¬ng. 
?C¸c chi tiÕt trªn cho ta thÊy ®iÌu g×? 
- Sù quan t©m ®Õn gi¸o dơc cđa nh÷ng ng­êi lín tuỉi, ch¾p c¸nh cho thÕ hƯ trỴ bay cao vµ xa h¬n trªn con ®­êng chinh phơc kho tµng tri thøc cđa nh©n lo¹i.
? H·y so s¸nh c¸c h×nh ¶nh so s¸nh trong v¨n b¶n ?
- T«i quªn thÕ nµo ®­ỵc .. nh­ ®ang 
- ý nghÜ Êy tho¸ng .. ngän nĩi
- Hä nh­ con chim c¶nh l¹
? C¸c h×nh ¶nh so s¸nh ®ã ®­ỵc sư dơng ë c¸c thêi ®iĨm cã gièng nhau kh«ng ?
XuÊt hiƯn ë c¸c thêi ®iĨm kh¸c nhau ®Ĩ diƠn t¶ c¶m xĩc nh©n vËt T«i . §©y lµ mét c¸ch so s¸nh giµu h×nh ¶nh giµu søc gỵi c¶m ®­ỵc g¾n víi nh÷ng c¶nh s¾c thiªn nhiªn t­¬i s¸ng tr÷ t×nh.
Nhê nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh Êy mµ nh÷ng c¶m gi¸c vµ ý nghÜ cđa nh©n vËt T«i ®­ỵc ng­êi ®äc c¶m nhËn cơ thĨ ,râ rµng h¬n, qua ®ã tÝnh tr÷ t×nh cđa trủƯn ®­ỵc kh¸c ho¹ râ nÐt h¬n. 
GV: Cïng víi nh÷ng t×nh c¶m Êm ¸p , tr×u mÕn cđa nh÷ng ng­êi lín tuỉi ®èi víi c¸c em nhá lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng, nh÷ng h×nh ¶nh cđa ng«i tr­êng víi nh÷ng so s¸nh gỵi c¶m ®· t¹o nªn søc cuèn hĩt cho t¸c phÈm. 
? Néi dung chÝnh cđa truyƯn lµ g× ?
- T¸i hiƯn l¹i nh÷ng kÝ øc cđa nh©n vËt T«i trong buỉi ®Çu tiªn ®Õn tr­êng trong ®êi víi nh÷ng c¶m gi¸c ®Ỉc biƯt vµ nh÷ng diƠn biÕn t©m lÝ tinh tÕ. 
? BiƯn ph¸p nghƯ thuËt nµo bao trïm lªn toµn bé t¸c phÈm ?
- BiƯn ph¸p nghƯ thuËt so s¸nh
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ c¸ch sư dơng ng«n tõ cđa t¸c gi¶?
- Ng«n ng÷ tù nhiªn, méc m¹c giµu c¶m xĩc vµ h×nh ¶nh. 
1 häc sinh ®äc ghi nhí 
? ý nµo nãi ®ĩng nhÊt vỊ t¸c dơng cđa biƯn ph¸p tu tõ so s¸nh ®­ỵc sư dơng trong c©u v¨n : T«i quªn thÕ nµo ®­ỵc nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng t«i nh­ mÊy c¸nh hoa t­¬i mØm c­êi gi÷a bÇu trêi quang ®·ng. ?
T« ®Ëm c¶m gi¸c trong trỴo t­¬i s¸ng cđa nh©n vËt T«i trong ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng
Nãi lªn nçi nhí th­êng trùc cđa nh©n vËt vỊ ngµy ®Õn tr­êng ®Çu tiªn
Cho ng­êi ®äc thÊy ®­ỵc nh÷ng kØ niƯm trong s¸ng trong lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng lu«n ë trong t©m trÝ cđa nh©n vËt T«i
C¶ 3 ý trªn
§¸p ¸n : A
I. Giíi thiƯu t¸c gi¶, t¸c phÈm
1. T¸c gi¶: Thanh TÞnh (1911-1988), quª Gia L¹c-HuÕ.
2. T¸c phÈm: 
- Trong tËp quª mĐ n¨m 1941
II. §äc, tãm t¾t vµ gi¶i thÝch tõ khã. 
1. §äc: 
2. Tãm t¾t :
3. Gi¶i thÝch tõ khã. 
III. Ph©n tÝch v¨n b¶n
1. Bè cơc: 4 ®o¹n
2. Ph©n tÝch
a. Kh¬i nguån kØ niƯm
- Thêi gian cuèi thu khi thÊy c¸c em nhá n« nøc ®Õn tr­êng
Tõ hiƯn t¹i håi t­ëng l¹i qu¸ khø. 
b. T©m tr¹ng cđa nh©n vËt T«i
+ Khi cïng mĐ tíi tr­êng
RÊt håi hép vµ lo l¾ng.
+ Khi ®øng ë s©n tr­êng
Lo sỵ vÈn v¬ kh«ng c¨n cø
Khi nghe tiÕng trèng tr­êng
- C¶m gi¸c thÊy m×nh ch¬ v¬ vơng vỊ kh¸c th­êng.
Khi nghe gäi tªn vµo líp ®ãn nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn. 
- Håi hép lo sỵ nh­ b­íc vµo mét thÕ giíi kh¸c c¸ch xa mĐ h¬n bao giê hÕt.
Khi ngåi vµo chç vµ ®ãn nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn.
- T©m tr¹ng l¹ lÉm pha chĩt tiÕc nuèi, võa ngì ngµng võa tù tin b­íc vµo tiÕt häc ®Çu tiªn 
IV. Tỉng kÕt 
1. Néi dung 
2. NghƯ thuËt
V. LuyƯn tËp
VI Cđng cè: Gi¸o viªn hƯ thèng l¹i bµi
VII. H­íng dÉn vỊ nhµ
Häc bµi cị, ®äc l¹i t¸c phÈm, T×m hiĨu tr­íc bµi : CÊp ®é kh¸i qu¸t cđa nghÜa tõ ng÷. 
VII. Rĩt kinh nghiƯm.
..
So¹n:	TuÇn 1, TiÕt 3	TiÕng ViƯt
CÊp ®é kh¸i qu¸t cđa nghÜa tõ ng÷
A. Mơc tiªu:
- KiÕn thøc:
Giĩp häc sinh hiĨu râ cÊp ®é kh¸i qu¸t cđa nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hƯ vỊ cÊp ®é kh¸i qu¸t cđa nghÜa tõ ng÷
Th«ng qua bµi häc rÌn luyƯn t­ duy trong viƯc nhËn thøc gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng
- Kü n¨ng : 
- N¾m ®­ỵc cÊp ®é kh¸i qu¸t cđa nghÜa tõ ng÷, hiĨu ®­ỵc thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng tõ ng÷ nghÜa hĐp
- Th¸i ®é :
- Gi¸o dơc ý thøc häc tËp bé m«n
B. ChuÈn bÞ
- GV: SGK, TLTK, gi¸o ¸n, b¶ng phơ
- HS : Lµm bµi tËp
C. C¸ch thøc tiÕn hµnh
- Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i, tÝch hỵp, quy n¹p.
D. TiÕn tr×nh
1- ỉn ®Þnh tỉ chøc (1’)
2- KiĨm tra bµi cị (4’) KiĨm tra sù chuÈn bÞ cđa häc sinh .
3- Bµi míi 
Ho¹t ®éng 1
GV cho häc sinh «n l¹i kiÕn thøc cị ®· häc ë líp 6 .
? NghÜa cđa tõ lµ g× ?
Lµ néi dung biĨu thÞ cđa tõ mang ý nghÜa kh¸i qu¸t .
VD: Gµ lµ mét lo¹i gia cÇm nu«i trong gia ®×nh chø kh«ng nãi ®Õn d¸ng vỴ mµu s¾c.
HS quan s¸t s¬ ®å trang 10
? NghÜa cđa tõ ®éng vËt réng h¬n nghÜa cđa tõ : chim,thĩ, c¸ . T¹i sao ?
Tõ : §éng vËt ®· bao hµm nghÜa cđa c¸c tõ : chim ,thĩ, c¸.
? Em hiĨu nghÜa cđa tõ ®éng vËt nh­ thÕ nµo?
? NghÜa cđa tõ : Thĩ réng hay hĐp h¬n so víi nghÜa cđa tõ : voi h­¬u ?
Thĩ : réng h¬n bëi tõ voi, h­¬u n»m trong cÊp ®é kh¸i qu¸t cđa tõ “thĩ”
? So s¸nh nghÜa cđa tõ : chim víi tu hĩ , s¸o ?
Chim: nghÜa réng 
- Tu hĩ, s¸o. nghÜa hĐp ( n»m trong ph¹m vi kh¸i qu¸t cđa tõ : chim.
? Tõ chim thĩ c¸ nghÜa hĐp h¬n so víi tõ nµo? 
Tõ : §éng vËt 
? Qua ®ã em hiĨu thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hĐp ?
GV ph©n tÝch bỉ sung cho häc sinh hiĨu
1 HS ®äc ghi nhí trong SGK
? Mét tõ cã thĨ v­a cã nghÜa réng võa cã nghÜa hĐp ®uỵc kh«ng ? 
TÝnh chÊt réng hĐp cđa tõ ng÷ chØ lµ t­¬ng ®èi.
Ho¹t ®éng 2
I. Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ 
nghÜa hĐp
VÝ dơ
NhËn xÐt
KÕt luËn
Ghi nhí : SGK
II. luyƯn tËp
HS lªn b¶ng vÏ s¬ ®å
Häc sinh lµm miƯng
Häc sinh lªn b¶ng lµm .
Häc sinh lªn b¶ng lµm
GV h­íng dÉn häc sinh lµm
Bµi tËp 1
 Y phơc
 QuÇn ¸o
 QuÇn dµi quÇn ®ïi ¸o dµi ¸o s¬ mi
Bµi tËp 2. 
Nhiªn liƯu : x¨ng, dÇu, cđi, than
NghƯ thuËt : Héi ho¹ ©m, nh¹c..
 3. Bµi tËp 3. 
Mang : v¸c, khiªng , bª , b­ng ..
4. Bµi tËp 4. 
a. Thuèc lµo
b. Bĩt ®iƯn
c. Thđ quü
d. Hoa tai
5. Bµi tËp 5. 
- khãc-nøc në-sơt sïi
+ Bµi tËp bỉ sung
Tõ nµo bao hµm nghÜa cđa c¸c tõ sau : Bì ngì, ngËp ngõng, e sỵ .
( c¶m gi¸c )
+ Sù s¾p xÕp c¸c nhãm tõ ®øng sau ®ĩng hay sai?
§å dïng gia ®×nh : gi­êng , tđ, bµn, ghÕ, xe ®iƯn, xe ®¹p.
§Êt nuíc : nĩi ,s«ng, con ch¸u , ruéng ®ång, con ng­êi. 
Sai
VI Cđng cè: Gi¸o viªn hƯ thèng l¹i bµi
VII. H­íng dÉn vỊ nhµ
Häc bµi cị, hoµn thiƯn c¸c bµi tËp, xem tr­íc bµi : TÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n.
VII. Rĩt kinh nghiƯm.
..
So¹n:	 TuÇn 1, TiÕt 4
	TËp lµm v¨n
TÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n
A. Mơc tiªu
- KiÕn thøc:
- HS n¾m ®­ỵc chđ ®Ị cđa v¨n b¶n,tÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n.
- BiÕt viÕt mét v¨n b¶n ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị ,biÕt x¸c ®Þnh vµ duy tr× ®èi t­ỵng tr×nh bµy ,lùa chän s¾p xÕp c¸c phÇn sao cho v¨n b¶n tËp trung nªu bËt ý kiÕn c¶m xĩc cđa m×nh.
- Kü n¨ng : 
- RÌn kÜ n¨ng t¹o lËp v¨n b¶n ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt.
- Th¸i ®é :
- Gi¸o dơc ý thøc t¹o lËp v¨n b¶n cã hƯ thèng ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khoa häc.
B. ChuÈn bÞ
- GV: So¹n bµi, tham kh¶o tµi liƯu
- HS: T×m hiĨu bµi theo yªu cÇu cđa gi¸o viªn
C. C¸ch thøc tiÕn hµnh
- Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i, gi¶ng b×nh, tÝch hỵp
D. TiÕn tr×nh
1- ỉn ®Þnh tỉ chøc (1’)
2- KiĨm tra bµi cị (5’)
? V¨n b¶n lµ g× ? §Ỉc ®iĨm cđa v¨n b¶n ?
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng 1
GV yªu cÇu häc sinh ®äc l¹i v¨n b¶n T«i ®i häc .
? Qua v¨n b¶n t¸c gi¶ nhí l¹i nhh÷ng kØ niƯm s©u s¾c nµo trong thêi th¬ Êu cđa m×nh ?
KØ niƯm vỊ buỉi tùu tr­êng ®Çu tiªn trong ®êi. 
? Sù håi t­ëng Êy gỵi lªn nh÷ng Ên t­ỵng g× trong lßng t¸c gi¶ ?
- T©m tr¹ng håi hép ,c¶m gi¸c bì ngì trong buỉi tùu tr­êng ®Çu tiªn. 
? Nh÷ng chi tiÕt Êy cã ph¶i lµ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n kh«ng ?
? ThÕ nµo lµ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n ?
HS th¶o luËn ph¸t biĨu ý kiÕn
L­u ý : §èi t­ỵng mµ v¨n b¶n biĨu ®¹t cã thĨ lµ cã thËt cã thĨ lµ t­ëng t­ỵng ,cã thĨ lµ mét sù vËt nµo ®ã. Chđ ®Ị cđa v¨n b¶n cßn lµ vÊn ®Ị chđ yÕu ,t­ t­ëng xuyªn suèt v¨n b¶n cho nªn chđ ®Ị bao qu¸t h¬n ®Ị tµi.
Ho¹t ®éng 2
Gi¸o viªn ph©n tÝch tõ Thèng nhÊt trong v¨n häc cho hs hiĨu .
? C¨n cø vµo ®©u mµ em biÕt v¨n b¶n T«i ®i häc nãi lªn nh÷ng kØ niƯm cđa t¸c gi¶ vỊ buỉi tùu tr­êng ®Çu tiªn ?
Nhan ®Ị cđa v¨n b¶n 
Qua c¸c tõ t«i
Qua c¸c c©u : H«m nay t«i ®i häc
Hµng n¨m. Tùu tr­êng
T«i quªn. Êy
Hai quyĨn vë nỈng
T«i b¸m tay  xuèng ®Êt
V¨n b¶n tËp trung håi t­ëng l¹i t©m tr¹ng håi hép , c¶m gi¸c bì ngì cđa nh©n vËt T«i trong buỉi tùu truêng ®Çu tiªn
? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ chøng tá t©m tr¹ng ®ã in s©u trong lßng nh©n vËt T«i trong suèt cuéc ®êi?
? §Ĩ t« ®Ëm c¶m gi¸c cđa nh©n vËt T«i trong ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng ,t¸c gi¶ ®· nãi ®Õn nh÷ng thêi ®iĨm nµo ? H·y t×m c¸c tõ ng÷ vµ c¸c chi tiÕt trong v¨n b¶n?
Trªn ®­êng ®i häc 
Con ®­êng quen thuéc bçng thay ®ỉi
Tõ tù do- ®i häc
C¶m gi¸c thiªng liªng, tù hµo.
+ Trªn s©n tr­êng : C¶m nhËn vỊ m¸i tr­êng –xinh x¾n oai nghiªm 
C¶m gi¸c bì ngì , lĩng tĩng khi xÕp hµng vµo líp 
+ Trong líp häc : C¶m gi¸c thÊy xa mĐ vµ nhí nhµ 
=> C¸c chi tiÕt trªn ®Ịu tËp trung thĨ hiƯn tÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n. 
? TÝnh thèng nhÊt nµy thĨ hiƯn ë ph­¬ng diƯn nµo ? 
H×nh thøc vµ néi dung
? §Ĩ ®¶m b¶o ®­ỵc tÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n ta ph¶i lµm g× ? 
- C¸c phÇn cđa v¨n b¶n ph¶i tËp trung vµo mét chđ ®Ị thèng nhÊt.
1 häc sinh ®äc phÇn ghi nhí
Ho¹t ®éng 3
I. Chđ ®Ị cđa v¨n b¶n
1. VÝ dơ.
2. Ph©n tÝch
3. NhËn xÐt
- T¸c gi¶ nhí l¹i kØ nƯm s©u s¾c cđa thêi th¬ Êu. Béc lé t©m tr¹ng lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng. 
=> Chđ ®Ị cđa v¨n b¶n
II TÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n.
VÝ dơ
Ph©n tÝch
nhËn xÐt
+ Ghi nhí. 
III. LuyƯn tËp 
Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh lµm
Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh lµm
Bµi tËp 1. Chđ ®Ị cđa v¨n b¶n lµ g× ?
Lµ mét luËn ®iĨm ®­ỵc triĨn khai trong v¨n b¶n
Lµ c©u chđ ®Ị cđa mét ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n
Lµ ®èi t­ỵng mµ v¨n b¶n nãi ®Õn lµ t­ t­ëng t×nh c¶m thĨ hiƯn trong v¨n b¶n. 
Lµ sù lỈp ®i lỈp lai mét tõ ng÷ trong ®o¹n v¨n
Bµi tËp 2
Muèn t×m hiĨu chđ ®Ị cđa v¨n b¶n cÇn t×m hiĨu yÕu tè nµo ?
TÊt c¶ c¸c yÕu tè trong v¨n b¶n
C©u kÕt thĩc cđa v¨n b¶n
C¸c ý lín trong v¨n b¶n
C©u më ®Çu cđa mçi ®o¹n trong v¨n b¶n
+ Bµi tËp 1+ 3 sgk
IV. Cđng cè: Gi¸o viªn hƯ thèng l¹i kiÕn thøc cđa bµi
	? ThÕ nµo gäi lµ tÝnh thèng nhÊt vỊ chđ ®Ị cđa v¨n b¶n ?
V. H­íng dÉn vỊ nhµ : Häc bµi cị , hoµn thiƯn c¸c bµi tËp . §äc, so¹n bµi : Trong lßng mĐ .
VI. Rĩt kinh nghiƯm:
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng : 
TuÇn 2 tiÕt 5+6 
V¨n b¶n : Trong lßng mĐ
 Nguyªn Hång
- KiÕn thøc:
- HS n¾m ®­ỵc : T×nh c¶nh ®¸ng th­¬ng vµ nçi ®au tinh thÇn cđa nh©n vËt bÐ Hång
- C¶m nhËn d­ỵc t×nh yªu m·nh liƯt cđa bÐ Hång ®èi víi mĐ 
- B­íc ®Çu hiĨu ®­ỵc thĨ lo¹i håi kÝ vµ nh÷ng nÐt ®Ỉc s¾c cđa thĨ lo¹i nµy qua ngßi bĩt cđa Nguyªn Hång thÊm ®­ỵm chÊt tr÷ t×nh ,lêi v¨n tù truyƯn ch©n thµnh ,giµu søc truyỊn c¶m .
- Kü n¨ng : 
- Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ nh©n vËt vµ t¸c phÈm v¨n häc.
- Th¸i ®é :
- Gi¸o dơc lßng nh©n ¸i sù ®ång c¶m víi nh÷ng con ng­êi cã hoµn c¶nh bÊt h¹nh.
B. ChuÈn bÞ
- GV: So¹n bµi, tham kh¶o tµi liƯu
- HS: T×m hiĨu bµi theo yªu cÇu cđa gi¸o viªn
C. C¸ch thøc tiÕn hµnh
- Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i, gi¶ng b×nh, tÝch hỵp
D. TiÕn tr×nh
1- ỉn ®Þnh tỉ chøc (1’)
2- KiĨm tra bµi cị (5’)
? V¨n b¶n T«i ®i häc ®­ỵc viÕt theo thĨ lo¹i nµo ?
? Néi dung chđ ®¹o cđa t¸c phÈm lµ g× ?
3- Bµi míi:
- Gi¸o viªn gií thiỊu bµi míi :

Tài liệu đính kèm:

  • docTuan 45.doc