Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 đến 15 - Trường THSC Hoà Phong

Bài 1: văn bản
TƠI ĐI HỌC
	(Thanh Tịnh)
Tuần: 01	Ngày soạn: 22/08/09
Tiết: 01	Ngày dạy: 24/08/09
A./ MỤC TIÊU
- C¶m nhËn ®­ỵc t©m tr¹ng håi hép c¶m gi¸c bì ngì cđa nh©n vËt “T«i” ë buỉi tùu tr­êng ®Çu tiªn trong ®êi.
- ThÊy ®­ỵc ngßi bĩt v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gỵi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cđa Thanh TÞnh.
B.. CHUẨN BỊ
Gi¸o viªn: Bµi so¹n, th¬ Thanh TÞnh
Häc sinh: So¹n bµi, ®å dïng.
C.. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH
kiểm tra việc soạn bài của học sinh
D.. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
giới thiệu bài(3’) Trong cuéc ®êi mçi con ng­êi nh÷ng kØ niƯm tuỉi häc trß th­êng ®­ỵc l­u gi÷ bỊn l©u trong trÝ nhí. §Ỉc biƯt lµ nh÷ng kØ niƯm vỊ buỉi ®Õn tr­êng ®Çu tiªn. “Ngµy ®Çu tiªn ®i häc  MĐ dç dµnh yªu th­¬ng”. TruyƯn ng¾n “T«i ®i häc” ®· diƠn t¶ nh÷ng kØ niƯm m¬n man b©ng khu©ng cđa mét thêi th¬ Êu
(Hồi đầu năm lớp 7 , học bài Cổng trường mở ra , hẳn mỗi chúng ta không thể quên tấm lòng người mẹ biết bao bồi hồi xao xuyến trong ngày đầu dẫn con đi học . Người mẹ ấy bồi hồi xao xuyến vì đang được sống lại ngày đầu tiên cắp sách đến trường :” Hằng năm cứ vào cuối thu ..Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi dẫn đi trên đầy con đường làng dài và hẹp ” Câu văn ấy đầy ắp kỉ niệm tuổi thơ. Có nhiều bạn thắc đó là câu văn của ai , trong tác phẩm nào ? Đó chính là câu văn trong vb “ Tôi đi học “ mà hôm nay cô cùng các em đi tìm hiểu .)
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
Néi dung
Ho¹t ®éng 1(20’)
? Em hãy nêu vài nét về t/gû t/p ?
Đọc , tìm hiểu chú thích: Gv đọc rồi hướng dẫn hs đọc theo yêu cầu
?Kỉ niệm ngày đầu đến trường của “tôi”được kể theo trình tự ntn?Ng«i kĨ?
(?) Tương ứng với trình tự ấy là các đoạn nào của vb ? 
Ho¹t ®éng 2 (20’) 
HS đọc vb 
(?) Kỉ niệm ngày đầu đến trường của nhân vật “ tôi” gắn với không gian , thời gian cụ thể nào ?Vì sao không gian và thời gian ấy trở thành kỉ niệm trong tâm trí tác giả ?
(?) Trong câu văn : con đường này tôi đã quen đi lại nhiều lần nay tự nhiên thấy lạ . Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi , vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn : Hôm nay tôi đi học , vi sao nhân vật co cảm giác quen mà lạ?
(?)Chi tiết tôi không lội qua sông thả diều như thằng Quý và không đi ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa có ý nghĩa gì ?
(?) Có thể hiểu gì về nhân vật “ tôi” qua chi tiết “ Ghì thật chặt hai quyển vở mới trên tay và muốn thử sức mình tự cầm bút thước? 
(?) Trong những cảm nhận mới mẻ trên con đường làng đến trường , nhân vật tôi đã bộc lộ đức tính gì của mình ?
(?) Khi nhớ lại ý nghĩ chỉ có người thành thạo mới cầm nổi bút thước , tác giả viết : ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Hãy phát hiện và phân tích ý nghĩa và biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu văn trên ?
 ? KØ niƯm vỊ buỉi tùu tr­êng ®­ỵc diƠn t¶ theo tr×nh tù nµo ? T×m nh÷ng tõ ng÷ diƠn t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt '' t«i'' ? Ph©n tÝch gi¸ trÞ biĨu c¶m cđa nh÷ng tõ ng÷ Êy 
Ho¹t ®éng 2 Cđng cè - DỈn dß (2’)
 Cđng cè: Cảm nhận của “ tôi” trên đường tới trường 
- DỈn dß: tiÕt sau häc tiÕp phÇn cßn l¹i cđa bµi
( sgk)
giọng chậm , dịu , hơi buồn , lắng sâu , chú ý những câu nói của nhân vật Tôi 
C©u chuyƯn ®­ỵc kĨ theo tr×nh tù thêi gian cđa buỉi tùu tr­êng (theo dßng håi t­ëng cđa nv '' t«i'')
TruyƯn ®­ỵc kĨ theo ng«i thø I . Ng«i kĨ nµy giĩp cho ng­êi kĨ chuyƯn dƠ dµng béc lé c¶m xĩc , t×nh c¶m cđa m×nh mét c¸ch ch©n thùc nhÊt .
từ đầu buổi sáng hôm ấy đến trên ngọn núi
tiếp theo đến được nghỉ cả ngày nữa 
đoạn còn lại 
Thời gian : buổi sáng cuối thu ; Không gian : trên con đường làng dài và hẹp- C¶nh thiªn nhiªn : l¸ rơng nhiỊu , m©y bµng b¹c .- C¶nh sinh ho¹t : mÊy em bÐ rơt rÌ cïng mĐ ®Õn tr­êng 
- yêu học , yêu bạn và mái trường 
So sánh , kỷ niệm đẹp 
?- DiƠn t¶ theo tr×nh tù thêi gian : tõ hiƯn t¹i mµ nhí vỊ qk
- C¸c tõ l¸y diƠn t¶ t©m tr¹ng , c¶m xĩc : nao nøc , m¬n man , t­ng bõng , rén r·. §ã lµ nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng . Gãp phÇn rĩt ng¾n kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a qu¸ khø vµ hiƯn t¹i . ChuyƯn ®· x¶y ra tõ bao n¨m råi mµ d­êng nh­ võa míi x¶y ra h«m qua .
I, Đọc – Tìm hiểu chung
1. tác giả - tác phẩm (sgk tr. 8)
2, Đọc , tìm hiểu chú thích 
3, Bố cục : 3 phần 
I, Đọc – Tìm hiểu văn bản 
1. Cảm nhận của “ tôi” trên đường tới trường 
- Tự thấy như đã lớn lên , con đường làng không còn dài rộng như trước 
- Báo hiệu sự thay đổi trong nhận thức bản thân cậu bé 
- Có chí học ngay từ đầu , muốn tự mình đảm nhiệm việc học tập , muốn được chững chạc như bạn , không thua kém bạn 
Bài 1: văn bản
TƠI ĐI HỌC (tt)
	(Thanh Tịnh)
Tuần: 01	Ngày soạn: 22/08/09
Tiết: 02	Ngày dạy: 24/08/09
A./ MỤC TIÊU
- C¶m nhËn ®­ỵc t©m tr¹ng håi hép c¶m gi¸c bì ngì cđa nh©n vËt “T«i” ë buỉi tùu tr­êng ®Çu tiªn trong ®êi.
- ThÊy ®­ỵc ngßi bĩt v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gỵi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cđa Thanh TÞnh.
B. CHUẨN BỊ
Gi¸o viªn: Bµi so¹n, th¬ Thanh TÞnh, 
Häc sinh: So¹n bµi, ®å dïng
C. KIỂM TRA SỰ CHUẨN BỊ Ở NHÀ CỦA HỌC SINH
kiểm tra việc soạn bài của học sinh
D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
Néi dung
Ho¹t ®éng 1(27’)
Gv Gọi hs đọc đoạn 2 
(?) cảnh trước sân trường và ngôi trường làng Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí nv tôi có gì nổi bật ? 
(?)Trùc khung cảnh đó,tâm trạng cậu bé ntn?
(?)Cảnh tượng đó có ý nghĩa gì ? 
 (?) Khi tả những học trò nhỏ tuổi lần đầu đến trường học , tác giả dùng hình ảnh so sánh nào ? 
(?) Em đọc thấy những ý nghĩa nào từ hình ảnh so sánh ấy ?
 (?) Tâm trạng và cảm giác nhân vật tôi khi nghe ông đốc gọi danh sách hs và khi rời khỏi tay mẹ như thế nào ? 
(?)Vì sao Tôi bất giác “dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc khi chuẩn bị bước vào lớp” Có thể nói chú bé này có tinh thần yếu đuối hay không ?
Hs đọc đoạn 3 
(?) Vì sao trong khi sắp hàng đợi vào lớp , nhân vật “ tôi’ lại cảm thấy trong thời thơ ấu tôi chưa lần nào thấy xa mẹ tôi như lần này ? 
- (?) Những cảm giác mà nhân vật “ tôi” bước vào lớp học là gì ? 
Một mùi hương lạ xông lên  chút nào 
(?)Hãy lí giải những cảm giác đó của nhân vật tôi ?
(?) Những cảm giác đó cho thấy tình cảm nào của nhân vật “tôi” đối với lớp học của mình ? 
(?)Đoạn cuối có chi tiết “ một con chim liệng đến đứng trên bờ cửa sổ . Theo cánh chim “; những tiếng phấn của thầy tôi gạch mạnh . Đánh vần “ những chi tiết đó nói thêmđiều gì về nhân vật tôi ?
(?) Những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng tôi là những cảm giác nào ? Từ đó em cảm nhận những điều tốt đẹp nào từ nhân vật “ tôi” cũng chính là tác giả Thanh Tịnh ?
? Em cã c¶m nhËn g× vỊ th¸i ®é cư chØ cđa nh÷ng ng­êi lín ( «ng ®èc, thÇy gi¸o ®ãn nhËn häc trß míi , c¸c bËc phơ huynh ) ®èi víi c¸c em bÐ lÇn ®Çu ®i häc ?
G: Nh÷ng h/¶ vỊ ng­êi lín cho thÊy tr¸ch nhiƯm , tÊm lßng cđa nhµ tr­êng , gia ®×nh ®èi víi c¸c em h/s . §©y thùc sù lµ nh÷ng dÊu Ên tèt ®Đp , nh÷ng kØ niƯm trong s¸ng , Êm ¸p kh«ng thĨ phai nhoµ trong kÝ øc tuỉi th¬ , giĩp c¸c em tù tin , v÷ng vµng h¬n . §ã cßn lµ m«i tr­êng gi¸o dơc Êm ¸p , n¬i nu«i d­ìng t©m hån trÝ tuƯ vµ t×nh c¶m cđa nh÷ng thÕ hƯ t­¬ng lai cđa ®Êt n­íc .
Ho¹t ®éng 3 (15’): H­íng dÉn h/s tỉng kÕt vµ luyƯn tËp 
? H·y t×m vµ ph©n tÝch nh÷ng h/¶ so s¸nh ®­ỵc nhµ v¨n sư dơng trong truyƯn ng¾n nµy ?
 (?)Em học tập được gì từ nghệ thuật kể chuyện của tác giả trong truyện ngắn Tôi đi học ? muốn kể chuyện hay ,cần có nhiều kỉ niệm đẹp và giàu cảm xúc 
? NhËn xÐt vỊ ®Ỉc s¾c nghƯ thuËt vµ søc cuèn hĩt cđa t¸c phÈm ? 
luyƯn tËp 
? Yªu cÇu h/s lµm bµi tËp 1 
? ViÕt bµi v¨n ng¾n ghi l¹i Ên t­ỵng cđa em trong buỉi khai gi¶ng lÇn ®Çu tiªn ? 
* NhËn xÐt cđa Th¹ch Lam “truyƯn ng¾n nµo hay cịng cã chÊt th¬, bµi th¬ nµo hay cịng cã cèt truyƯn”. TruyƯn “t«i ®i häc” ®Çy chÊt th¬ em cã ®ång ý kh«ng? V× sao?
? Trong sù ®an xen cđa c¸c ph­¬ng thøc: Tù sù, miªu t¶, biĨu c¶m, theo em ph­¬ng thøc nµo tréi lªn ®Ĩ lµm thµnh søc truyỊn c¶m nhĐ nhµng mµ thÊm thÝa cđa truyƯn?
- Ph­¬ng thøc biĨu c¶m ghi l¹i nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng t«i ngµy ®Çu c¾p s¸ch tíi tr­êng=> truyƯn gÇn víi th¬, cã søc truyỊn c¶m ®Ỉc biƯt nhĐ nhµng mµ thÊm thÝa.
GV : T/ngắn có sự kết hợp hài hòa các p/ thức diễn đạt kể, tả và biểu cảm,làm bài văn tăng thêm chất trữ tinh,trong trẻo,dịu êm,tha thiết
.Ho¹t ®éng 3 Cđng cè - DỈn dß (3’)
- Cđng cè: Gäi häc sinh nhắc lại phần ghi nhớ
- DỈn dß: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i suy nghÜ cđa em vỊ chÊt th¬ trong truyƯn.
Chĩ ý: - §o¹n v¨n ph¶i chØ ra ®­ỵc chÊt th¬.
- C¶m nghÜ ph¶i ch©n thµnh tha thiÕt.
- Phản ánh không khí đặc biệt của ngày hội khai trường thường gặp ở nước ta , bộc lộ tình cảm sâu nặng của tg đvới mái trường tuổi thơ 
- Họ như con chim non đứng bên bờ tổ ,nhìn quãng trời rộng muốn bay , nhưng còn ngập ngừng e sợ ) 
- miêu tả sinh động hình ảnh và tâm trạng của các em nhỏ lần đầu tới trường học , đề cao sức hấp dẫn của nhà trường 
ThËt ra th× ch¼ng cã g× ®¸ng khãc c¶ . Chĩng ta cã thĨ th«ng c¶m v× ®ã chØ lµ c¶m gi¸c nhÊt thêi cđa mét ®øa bÐ nhĩt nh¸t Ýt khi ®­ỵc tiÕp xĩc víi ®¸m ®«ng mµ th«i khi ph¶i rêi tay mĐ , cËu bÐ c¶m thÊy hơt hÉng lo sỵ cho nªn viƯc dĩi ®Çu vµo lßng mĐ khãc nøc në lµ mét tÊt yÕu sÏ x¶y ra .
 Vì tôi bắt đầu cảm nhận được sự độc lập của mình khi đi học 
Bước vào lớp học là bước vào thế giới riêng của mình, phải tự mình làm tất cả, không còn có mẹ bên cạnh 
tình cảm trong sáng , thiết tha 
H/ ¶nh '' mét con chim non liƯng ®Õn ...'' cã ‏‎ý nghÜa t­ỵng tr­ng sù nuèi tiÕc qu·ng ®êi tuỉi th¬ tù do n« ®ïa , th¶ diỊu ®· chÊm døt ®Ĩ b­íc vµo giai ®o¹n míi ®ã lµ lµm häc sinh , ®­ỵc ®Õn tr­êng , ®­ỵc häc hµnh , ®­ỵc lµm quen víi thÇy c« , b¹n bÌ sèng trong mét m«i tr­êng cã sù qu¶n lÝ chỈt chÏ h¬n .một chút buồn khi từ giã tuổi thơ , bắt đầu trưởng thành trong nhận thức và việc học hành của bản thân 
- t/yêu , niềm trân trọng sách vở, bàn ghế, lớp học, thầy học, gắn liền với mẹ và quê hương 
giàu cảm xúc với tuổi thơ và mái trường quê hương 
- C¸c phơ huynh ®Ịu chuÈn bÞ chu ®¸o cho con em trong buỉi tù ... ¹n cđa h×nh t­ỵng nhµ nho yªu n­íc ®Çu thÕ kØ XX.
a. T¸c gi¶
-HiƯu T©y Hå, biƯt hiƯu Hi M·.
Lµ nhµ nho yªu n­íc, nhµ c¸ch m¹ng lín ë n­íc ta ®Çu thÕ kØ XX - Dùa vµo Ph¸p ®Ĩ lËt ®ỉ nỊn qu©n chđ phong kiÕn ViƯt nam tõ ®ã x©y dùng ®Êt n­íc ...
b. T¸c phÈm
- Sau vơ chèng thuÕ ë Trung k× th¸ng 4 - 1908 Phan Ch©u Trinh bÞ kÕt ¸n vµ ®µy ra C«n §¶o, 1 hßn ®¶o nhá ë miỊn ®«ng nam n­íc ta c¸ch Vịng Tµu h¬n 100km - n¬i thùc d©n Ph¸p chuyªn dïng lµm chç ®µy ¶i tï nh©n yªu n­íc 
3.Bè cơc
Bµi th¬ ®­ỵc lµm theo thĨ th¬ TNBC§L gåm 4 phÇn( ®Ị - thùc - luËn – kÕt) nh­ng xÐt vỊ ý th× 4 c©u ®Çu cã ý liỊn m¹ch, 4 c©u sau ý cịng liỊn m¹ch
+ 4 c©u th¬ ®Çu: nãi vỊ c«ng viƯc ®Ëp ®¸ ë C«n L«n
+ 4 c©u th¬ cuèi: c¶m nghÜ tõ viƯc ®Ëp ®¸.
II. Ph©n tÝch
1) 4 c©u th¬ ®Çu( C«ng viƯc ®Ëp ®¸)
- ThÕ ®øng cđa con ng­êi trong ®Êt trêi, biĨn réng non cao, ®éi trêi ®¹p ®Êt, t­ thÕ hiªn ngang sõng s÷ng-> thÕ ®øng cđa ng­êi anh hïng
+ Hµnh ®éng
- Lõng lÊy - lë nĩi non
- X¸ch bĩa - ®¸nh tan - 5,7 ®èng
- Ra tay - ®Ëp bĨ - mÊy tr¨m hßn
 + ®Ëp ®¸: C«ng viƯc nỈng nhäc ,lao ®éng khỉ sai trong hoµn c¶nh thiÕu thèn nh»m lµm nhơt ý chÝ cđa ng­êi tï 
+ NghƯ thuËt: ®èi xøng nãi qu¸, ®éng tõ m¹nh, nhÞp th¬ m¹nh gỵi t¶ mét con ng­êi phi th­êng
+ H×nh ¶nh mét ngg­êi anh hïng víi mét khÝ ph¸ch hiªn ngang, lÉm liƯt sõng s÷ng trong ®Êt trêi, coi th­êng mäi thư th¸ch gian nan, d¸m ®­¬ng ®Çu v­ỵt lªn chiÕn th¾ng hoµn c¶nh biÕn lao ®éng c­ìng bøc nỈng nhäc thµnh mét cuéc chinh phơc thiªn nhiªn dịng m·nh cđa con ng­êi cã søc m¹nh thÇn k× nh­ dịng sÜ thÇn tho¹i.
-Th¸i ®é qu¶ quyÕt, m¹nh mÏ, lßng c¨m thï khao kh¸t ph¸ tan chèn tï ngơc, lËt ®ỉ ¸ch thèng trÞ.
- Miªu t¶ chÝnh kÕt hỵp biĨu c¶m
- Giäng th¬ hïng tr¸ng,khÈu khÝ ngang tµng ng¹o nghƠ
2) Bèn c©u th¬ cuèi( c¶m nghÜ vỊ viƯc ®Ëp ®¸)
- Giäng ®iƯu trë sang béc b¹ch béc lé c¶m xĩc
- T¹o ra sù s©u l¾ng cđa c¶m xĩc cđa t©m hån.
+ NghƯ thuËt: ®èi, h×nh ¶nh Èn dơ.
-Th¸ng ngµy: biĨu t­ỵng cho sù thư th¸ch kÐo dµi,- th©n sµnh sái: gan gãc , bÊt chÊp gian nguy)
- M­a n¾ng:biĨu t­ỵng cho gian khỉ,- d¹ s¾t son: trung thµnh
+ Cµng khã kh¨n cµng bỊn chÝ, son s¾t mét lßng
- BÊt chÊp gian nguy, trung thµnh víi lý 
t­ëng yªu n­íc
+ Nhµ th¬ ngÇm vÝ viƯc ®Ëp ®¸ ë C«n L«n gièng nh­ viƯc ®éi ®¸ v¸ trêi t¹o lËp thÕ giíi, vị trơ, coi c¶nh tï ®µy chØ lµ mét viƯc con con kh«ng g× ®¸ng nãi.
+ Con ng­êi b¶n lÜnh, coi th­êng tï ®µy gian khỉ, tin t­ëng m·nh liƯt vµo sù nghiƯp yªu n­íc cđa m×nh.
+ Giäng ®iƯu cøng cái, ngang tµng, s¶ng kho¸i hµo hïng nơ c­êi ng¹o nghƠ, nơ 
c­êi cđa kỴ chiÕn th¾ng mµ kh«ng nhµ tï nµo khuÊt phơc nỉi.
III Tỉng kÕt
1. NghƯ thuËt: ThĨ th¬ thÊt ng«n b¸t cĩ ®Ỉc s¾c,®éc ®¸o.Ng«n ng÷ hµm sĩc kÕt hỵp t¶ thùc,t­ỵng tr­ng Èn dơ khoa tr­¬ng 
2. Néi dung:
T­ thÕ hiªn ngang khÝ ph¸ch hµo hïng,ý chÝ kiªn ®Þnh,tinh thÇn bÊt khu©t cđa ng­êi tï CM.mét nh©n c¸ch lín, mét anh hïng.
Bµi th¬ bỉ sung vµo b¶n c¸o tr¹ng ®anh thÐp vỊ téi ¸c cđa thùc d©n Ph¸p
* LuyƯn tËp
- §ã lµ nh÷ng bËc anh hïng khi sa c¬ lì bíc r¬i vµo vßng tï ngơc nh­ng ë hä cã khÝ ph¸ch ngang tµng lÉm liƯt ngay c¶ trong thư th¸ch gian lao ®e do¹ tÝnh m¹ng, ý chÝ kiªn trung, niỊm tin son s¾t vµo sù nghiƯp cđa m×nh.
*Cđng cè
HS ®äc ghi nhí.
*DỈn dß
 Häc thuéc lßng bµi th¬
 Hoµn thiƯn bµi tËp, viÕt ®o¹n v¨n ng¾n ... dùa bµi tËp 
 So¹n bµi: ''Muèn lµm th»ng cuéi'' (T¶n §µ)
Ngµy so¹n: 9.12 TiÕt 59 
Ngµy d¹y: 12.12 luyƯn vỊ dÊu c©u
A. Mơc tiªu cÇn ®¹t:
- HS n¾m ®­ỵc c¸c kiÕn thøc vỊ dÊu c©u mét c¸ch cã hƯ thèng
- Cã ý thøc cÈn träng trong viƯc dïng dÊu c©u, tr¸nh ®­ỵc c¸c lçi th­êng gỈp vỊ dÊu c©u 
B. ChuÈn bÞ:
1. GV: H­íng dÉn häc sinh lËp b¶ng thèng kª
2. HS: ¤n tËp, tr¶ lêi c©u hái trong SGK: lËp b¶ng thèng kª.
C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
1. Tỉ chøc líp: (1')
2. KiĨm tra bµi cị :(5')
? DÊu ngoỈc kÐp vµ dÊu hai chÊm trong vÝ dơ sau ®­ỵc dïng lµm g×:
 H«m sau , b¸c sÜ b¶o Xiu: ''C« Êy khái nguy hiĨm råi, chÞ ®· th¾ng. Giê chØ cßn båi d­ìng vµ ch¨m nom thÕ th«i''.
 (§¸nh dÊu lêi dÉn trùc tiÕp)
3.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 
? ë líp 6, 7, 8 ta ®· häc nh÷ng dÊu c©u nµo.
GV kỴ b¶ng thèng kª lªn b¶ng, gäi häc sinh lªn ®iỊn c«ng dơng, häc sinh kh¸c ®èi chiÕu vµ nhËn xÐt. 
- KiĨm tra häc sinh lËp b¶ng thèng kª vỊ dÊu c©u theo mÉu SGK ®èi víi nh÷ng em cßn l¹i.
I. Tỉng kÕt vỊ dÊu c©u 
+ Líp 6: DÊu (?)' (!) vµ dÊu phÈy
+ Líp 7: dÊu chÊm lưng, dÊu chÊm phÈy, dÊu g¹ch ngang
+ Líp 8: DÊu ngoỈc ®¬n, (:), ('' '')
Stt
DÊu c©u
C«ng dơng
1
DÊu chÊm
- KÕt thĩc c©u trÇn thuËt
2
DÊu chÊm than
- KÕt thĩc c©u cÇu khiÕn vµ c¶m th¸n
3
DÊu chÊm hái
- KÕt thĩc c©u nghi vÊn
4
DÊu phÈy
- Ph©n c¸ch c¸c thµnh phÇn vµ c¸c bé phËn c©u
5
DÊu chÊm lưng
- BiĨu thÞ bé phËn ch­a liƯt kª hÕt
- Lµm gi·n nhÞp ®iƯu c©u v¨n hµi h­íc dÝ dám
6
DÊu chÊm phÈy
- §¸nh dÊu ranh giíi c¸c vÕ cđa mét c©u ghÐp phøc t¹p
- §¸nh dÊu ranh giíi c¸c bé phËn cđa mét phÐp liƯt kª phøc t¹p.
7
DÊu g¹ch ngang
- §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch, chĩ thÝch trong c©u
- §¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cđa nh©n vËt.
8
DÊu ngoỈc ®¬n
- §¸nh dÊu phÇn chĩ thÝch (gi¶i thÝch, thuyÕt minh, bỉ sung th«ng tin)
9
DÊu hai chÊm
- §¸nh dÊu (b¸o tr­íc) phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt minh cho phÇn tríc ®ã.
- §¸nh dÊu (b¸o tr­íc) lêi dÉn trùc tiÕp hay lêi ®èi tho¹i
10
DÊu ngoỈc kÐp
- §¸nh dÊu tõ, ng÷, ®o¹n dÉn trùc tiÕp.
- §¸nh dÊu tõ, ng÷, c©u hiĨu theo nghÜa ®Ỉc biƯt, mØa mai
- §¸nh dÊu tªn t¸c phÈm, tê b¸o,...
Ng÷ liƯu SGK/151
? ThiÕu dÊu ng¾t c©u ë chç nµo
? Nªn dïng dÊu g× kÕt thĩc c©u.
? Dïng dÊu chÊm sau tõ ''nµy'' lµ ®ĩng hay sai? V× sao? ë chç nµy nªn dïng dÊu g×.
? C©u nµy thiÕu dÊu g× ®Ĩ ph©n biƯt ranh giíi trong c¸c thµnh phÇn ®ång chøc
? H·y ®Ỉt dÊu ®ã cho thÝch hỵp
? §Ỉt c©u (?) ë cuèi c©u 1 vµ dÊu chÊm cuèi c©u 2 ®ĩng ch­a ? V× sao.
? ë c¸c vÞ trÝ ®ã nªn dïng dÊu g×
? Cã nh÷ng lçi nµo th­êng gỈp vỊ dÊu c©u.
- HS ®äc ghi nhí
- GV ®äc cho häc sinh chÐp, chĩ ý dïng dÊu c©u ®ĩng chç.
? Ph¸t hiƯn lçi dÊu c©u, thay vµo ®ã dÊu c©u thÝch hỵp (®iỊu chØnh viÕt hoa khi cÇn thiÕt)
 (B¶ng phơ)
? H·y chØ ra vµ ch÷a c¸c lçi vỊ dÊu c©u trong vÝ dơ sau:
+ C«ng viƯc nhµ chång chÞ lo liƯu tÊt c¶.
+ C«ng viƯc nhµ, chång ... 
+ C«ng viƯc nhµ chång, chÞ ...
II. C¸c lçi th­êng gỈp vỊ dÊu c©u 
1. DÊu chÊm ng¾t c©u khi c©u ®· kÕt thĩc
- ThiÕu dÊu c©u sau tõ ''xĩc ®éng''
- DÊu chÊm - viÕt hoa ch÷ (t) ë ®Çu c©u
2. Dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u ch­a kÕt thĩc
- Dïng dÊu chÊm sau tõ ''nµy'' lµ sai v× c©u cha kÕt thĩc, nªn dïng dÊu phÈy
3. ThiÕu dÊu thÝch hỵp ®Ĩ ®Ĩ t¸ch c¸c bé phËn cđa c©u khi cÇn thiÕt
- ThiÕu dÊu phÈy
4. LÉn lén c«ng dơng cđa c¸c dÊu c©u 
- Cam, quÝt, bëi, xoµi ...
- Sai v× c©u 1 kh«ng ph¶i c©u nghi vÊn ®©y lµ c©u trÇn thuËt nªn dïng dÊu chÊm. C©u 2 lµ c©u nghi vÊn nªn dïng (?). C©u 3 dïng (!) sau c©u cÇu khiÕn.
 *Ghi nhí 
III. LuyƯn tËp 
1. Bµi tËp 1
- LÇn l­ỵt dïng c¸c dÊu c©u :
(,) (.) (.) (,) (:) (-) (!) (!)
(!) (!) (,) (,) (.) (,) (.) (,) 
(,) (,) (.) (,) (!) (-) (?) (?) (?) (!)
2. Bµi tËp 2
a) ... mêi vỊ ? (thay dÊu chÊm (,) = (?)
mĐ dỈn lµ anh ... nay. (Bá dÊu (:) vµ ('' '')
b) Tõ xa, trong cuéc sèng ... sx, v× vËy, cã c©u TN ''l¸ lµnh ...''
c) ... th¸ng, nhng ... (thay dÊu (.) b»ng dÊu (,)
3. Bµi tËp 3
- C©u m¬ hå do thiÕu dÊu c©u cÇn thiÕt ®Ĩ ng¾t c¸c bé phËn cđa c©u. ®äc c©u nµy, cã ®Õn 3 kh¶ n¨ng tr¶ lêi c©u hái: Ai lo liƯu tÊt c¶?
 Dïng dÊu phÈy ®Ĩ ng¾t c¸c bé phËn trong c©u 1 c¸ch thÝch hỵp
 * Cđng cè HƯ thèng l¹i c¸c c«ng dơng dÊu c©u, c¸c lçi 
 tr¸nh khi dïng dÊu c©u
 * DỈn dß - ¤n tËp TV ®· häc tõ ®Çu n¨m
 - ChuÈn bÞ kiĨm tra 1 tiÕt tiÕng ViƯt
 TuÇn 15 - TiÕt 60
Ngµy so¹n: 10.12 
Ngµy d¹y: 12.12 
kiĨm tra tiÕng viƯt
A. Mơc tiªu cÇn ®¹t:
1. KiÕn thøc
- KiĨm tra kiÕn thøc TiÕng ViƯt ®· häc ë k× I líp 8
- RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh TiÕng ViƯt 
2. T tëng
- Nghiªm tĩc lµm bµi
B. ChuÈn bÞ:
1 Gi¸oviªn:Ra ®Ị kiĨm tra 
2 Häc sinh: «n tËp
C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
1. Tỉ chøc líp: 
2. KiĨm tra sù chuÈn bÞ
3.Ho¹t ®éng kiĨm tra: 
I. §Ị bµi
C©u 1: Cho ®o¹n v¨n
 Råi chÞ tĩm cỉ h¾n, Ên giĩi ra cưa. Søc lỴo khoỴ cđa anh chµng nghiƯn ch¹y kh«ng kÞp víi søc x« ®Èy cđa ngêi ®µn bµ lùc ®iỊn, h¾n ng· cháng quÌo trªn mỈt ®Êt,miƯng vÉn nham nh¶m thÐt trãi vỵ chång kỴ thiÕu su.
 ( TrÝch "Tøc n­íc vì bê''. Ng÷ v¨n 8, tËp 1)
Yªu cÇu
a, thèng kª c¸c trêng tõ vùng vỊ ngêi( tªn gäi, bé phËn cđa c¬ thĨ, ho¹t ®éng cđa con ngêi) trong ®o¹n v¨n.
b, Bỉ sung cho mçi trêng tõ vùng trªn Ýt nhÊt lµ 3 tõ ng÷ chØ tªn gäi, bé phËn cđa c¬ thĨ, ho¹t ®éng cđa con ngêi
C©u 2:
 a) Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p cđa c¸c c©u ghÐp sau
1. Vỵ t«i kh«ng ¸c, nh­ng thÞ khỉ qu¸ råi.
2. Khi ng­êi ta khỉ qu¸ th× ng­êi ta ch¼ng nghÜ g× ®Õn ai ®­ỵc.
3. L·o kh«ng hiĨu t«i, t«i nghÜ vËy, vµ t«i cịng buån l¾m.
 ( TrÝch "L·o H¹c'' Ng÷ v¨n 8 tËp I)
b) H·y chØ ra mèi quan hƯ ý nghÜa cđa c¸c c©u ghÐp trªn.
C©u 3:
 H·y dïng dÊu c©u( Cã kÌm theo viÕt hoa hoỈc kh«ng viÕt hoa) thÝch hỵp vµo ®o¹n v¨n sau:
 NguyƠn D÷ cã truyỊn k× m¹n lơc ghi l¹i mét c¸ch t¶n m¹n c¸c chuyƯn l¹ ®ỵc lu truyỊn ®ỵc ®¸nh gi¸ lµ thiªn cỉ k× bĩt bĩt l¹ cđa mu«n ®êi ®ã lµ mét mèc quan träng cđa thĨ lo¹i v¨n xu«i b»ng ch÷ H¸n cđa v¨n häc ViƯt Nam
C©u 4:
 S­u tÇm mét sè c©u ca dao tơc ng÷ cã dïng biƯn ph¸p nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh 
( mçi lo¹i Ýt nhÊt lµ 2 c©u)
II §¸p ¸n - BiĨu ®iĨm:
C©u 1: (3,75®)
a. Trêng tõ vùng Ngêi: (Mçi tõ, cơm tõ ®ĩng ®¹t 0,2®)
- Tªn gäi vỊ ngêi : chÞ, h¾n, anh chµng, ngêi ®µn bµ, vỵ chång.
-Bé phËn c¬ thĨ ngêi:cỉ, miƯng.
- Ho¹t ®éng cđa ngêi: tĩm, Ên, giĩi, ch¹y, x« ®Èy, ng·, thÐt, trãi.
b. Bỉ sung
- Tªn gäi vỊ ngêi: bè, mĐ, «ng, bµ (0,25®)
- Bé phËn cđa c¬ thĨ: ch©n, tay, m¾t, tai (0,25®)
- Ho¹t ®éng cđa ngêi: ®Êm, ®¸, thơi, ... (0,25®)
C©u 2(2,25 ®)
a) Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p (2®)
1. Vỵ t«i kh«ng ¸c, nhng thÞ khỉ qu¸ råi (0,5®)
 C1 V1 C2	V2
 VÕ 1 VÕ 2
2. Khi ngêi ta khỉ qu¸ th× ngêi ta ch¼ng cßn nghÜ g× ®Õn ai ®ỵc (0,5®)
	 C1 V1 C2 V2
 VÕ 1 VÕ 2
3. L·o kh«ng hiĨu t«i, t«i nghÜ vËy, vµ t«i cµng buån l¾m (0,5®)
 C1 V1 C2 V2 C3 V3
 VÕ 1 VÕ 2 vÕ 3
b) ChØ ra mèi quan hƯ ý nghÜa
1. C©u ghÐp cã quan hƯ t¬ng ph¶n (0,25)
2. C©u ghÐp cã nguyªn nh©n - kÕt qu¶ (0,25)
3. C©u ghÐp cã bỉ sung (0,25)
C©u 3
§iỊn dÊu c©u (1,5®; mçi dÊu ®ĩng ®¹t 0,25®)
 NguyƠn D÷ cã "TruyỊn k× m¹n lơc" (Ghi l¹i mét c¸ch t¶n m¹n, c¸c chuyƯn l¹ ®ỵc lu truyỊn) ®ỵc ®¸nh gi¸ lµ ''thiªn cỉ k× bĩt'' ( bĩt l¹ cđa mu«n ®êi). §ã lµ mét mèc quan träng cđa thĨ lo¹i v¨n xu«i b»ng ch÷ H¸n cđa v¨n häc ViƯt Nam.
C©u 4: HS su tÇm (2®)
- Nãi qu¸ vµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh (4 vÝ dơ, mçi vÝ dơ ®¹t 0,5®)
* §iĨm tr×nh bµy 0,5®
III. Häc sinh lµm bµi
* Cđng cè - D¨n dß,
 1. Cđng cè : GV thu bµi,nhËn xÐt giê 
 2.- D¨n dß,- ¤n l¹i phÇn TiÕng ViƯt ®· häc
 - ChuÈn bÞ cho giê «n tËp TiÕng ViƯt