Giáo án Ngữ văn 8 tiết 8: Môn tập làm văn: Bố cục văn bản

Tuần 2
Tiết 8 :MÔN TẬP LÀM VĂN
Bài : BỐ CỤC VĂN BẢN
I/MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp học sinh:
Nắm được bố cục văn bản,đặc biệt là cách sắp xếp các nội dung trong phần thân bài.
Biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc,phù hợp với đối tượng và nhận thức của người đọc.
Rèn luyện kỹ năng xây dựng bố cục văn bản trong nói,viết
II/TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1.Ổn định :KTSS
2.KTBC: 
3.Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1:
H/s đọc đoạn văn:Người thầy đạo cao đức trọng.
?Văn bản trên có thể chia làm mấy phần?Chỉ rõ ranh giới giữa các phần đó?
-Chia 3 phần:
 +Phần 1:Ông Chu Văn An......không màng danh lợi.
 +Phần 2:Học trò theo.....không cho vào thăm
 +Phần 3:Còn lại
?Hãy cho biết nhiệm vụ của từng phần trong văn bản?
-Phần 1:Giới thiệu ông Chu Văn An
-Phần 2:công lao,uy tín và tính cách của CVA
-Phần 3:tình cảm của mọi người đ/v ông
?Phân tích mối liên hệ giữa các phần trong văn bản?
-Luôn gắn bó chặt chẽ với nhau,phần trước là tiền đề cho phần sau,còn phần sau là sự tiếp nối phần trước
-Mỗi phần đều tập trung làm rõ cho chủ đề của văn bản là Người thầy đạo cao đức trọng.
?Qua việc phân tích ở trên,cho biết một cách khái quát về bố cục văn bản?
Bố cục văn bản thường gồm 3 phần:Mở bài,thân bài,kết luận,các phần này luôn có quan hệ chặt chẽ với nhau để tập trung làm rõ chũ đề của văn bản.
Hoạt động 2:
?Phần thân bài văn bản Tôi đi học của Thanh Tịnh kể về những sự kiện nào?Các sự kiện ấy được sắp xếp theo thứ tự nào?
-Hồi tưởng và đồng hiện:
 +Hồi tưởng những kỷ niệm trước khi đi học
 +Đồng hiện(quá khứ và hiện tại đan xen với nhau)những cảm xúc trước,khi đến trường,bước vào lớp
-Liên tưởng:So sánh,đối chiếu những suy nghĩ và cảm xúc trong hồi ức và hiện tại
?Hãy chỉ ra những diễn biến của tâm trạng bé Hồng trong phần thân bài?
-Tình cảm thái độ:
 +Tình cảm:thương mẹ sâu sắc
 +Thái độ:Căm ghét những kẻ nói xấu mẹ.
-Niềm vui hồn nhiên khi được ở trong lòng mẹ.
?Khi miêu tả người,vật,phong cảnh,.......
em sẽ lần lượt miêu tả theo trình tự nào?
-Tả người,vật:
 +Theo không gian:xa đến gần or ngược lại
 +Theo thời gian:quá khứ,hiện tại,đồng hiện
 +Từ ngoại hình đến quan hệ,cảm xúc or ngược lại
-Tả phong cảnh:
 +Theo không gian:rộng -hẹp,gần-xa,
cao-thấp......
 +Ngoại cảnh đến cảm xúc or ngược lại.
?Hãy cho biết cách sắp xếp nội dung phần thân bài của văn bản.?
Nội dung phần thân bài thường được trình bày theo một thứ tự tùy thuộc vào kiể văn bản,chủ đề,ý đồ giao tiếp của người viết.Nhìn chung,nội dung ấy thường được sắp xếp theo trình tự thời gian và không gian,theo sự phát triển của sự việc hay theo mạch lạc suy luận,sao cho phù hợp với sự triển khai chủ đề và tiếp nhận của người đọc.
Hoạt động 3:
Bài tập 1:
a/Theo không gian:+ Giới thiệu đàn chim từ xa đến gần
 +Miêu tả đàn chim bằng những quan sát mắt thất tai nghe.
 +Xen với miêu tả là cảm xúc và những liên tưởng,so sánh.
b/.Theo thời gian:về chiều,lúc hoàng hôn
c/-Bàn về mqh giữa sự thật lịch sử và các truyền thuyết(cách lý giải mang đậm màu sắc huyền thoại dân gian về những đoạn kết bi tráng của một số anh hùng dân tộc được nhân dân ta tôn vinh ngưỡng mộ)
-Luận chứng về lời bàn trên
-Phát triển lời bàn và luận chứng
Bài 2,3 :H/s tự làm ở nhà
I.Bố cục của văn bản
-Bố cục văn bản thường gồm 3 phần:Mở bài,thân bài,kết luận,các phần này luôn có quan hệ chặt chẽ với nhau để tập trung làm rõ chũ đề của văn bản.
-Phần mở bài có nhiệm vụ nêu ra chủ đề của văn bản.Phần thân bài thường có một số đoạn nhỏ trình bày khía cạnh của chủ đề.Phần kết bài tổng kết chủ đề của văn bản.
II.Cách bố trí,sắp xếp nội dung phần thân bài của văn bản.
Nội dung phần thân bài thường được trình bày theo một thứ tự tùy thuộc vào kiể văn bản,chủ đề,ý đồ giao tiếp của người viết.Nhìn chung,nội dung ấy thường được sắp xếp theo trình tự thời gian và không gian,theo sự phát triển của sự việc hay theo mạch lạc suy luận,sao cho phù hợp với sự triển khai chủ đề và tiếp nhận của người đọc
III.Luyện tập
4.Củng cố:
Bố cục văn bản?
Cách sắp xếp nội dung trong phần thân bài?
5.Dặn dò:Học bài,Chuẩn bị bài Xây dựng đoạn văn trong văn bản.