TIẾT 1+ 2
VĂN BẢN:
TÔI ĐI HỌC
(Thanh Tịnh)
A – MỤC TIÊU : Giúp Học Sinh:
- Kin thc : Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời.
- Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị tình man mác của Thanh Tịnh.
- Kĩ năng : Phân biệt được các cấp độ khái quát khác nhau của nghĩa từ ngữ.
- Thái độ : Giáo dục cho học sinh ý thức học tập yêu thầy cô, bạn bè và mái trừơng thân yêu
B – CHUẨN BỊ:
- Giáo viên : Xem kỹ nội dung bài học, tham khảo tài liệu có liên quan, chuẩn bị bài soạn, chuẩn bị tranh ảnh ngày tựu trường
- Học sinh: Đọc và soạn bài trước khi đến lớp, kể lại ký ức ngày đầu tiên đi học của mình.
TUẦN 1 Ngày soạn:20/8/08 TIẾT 1+ 2 Ngày dạy:23/8/08 VĂN BẢN: TÔI ĐI HỌC (Thanh Tịnh) A – MỤC TIÊU : Giúp Học Sinh: - KiÕn thøc : Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị tình man mác của Thanh Tịnh. - Kĩ năng : Phân biệt được các cấp độ khái quát khác nhau của nghĩa từ ngữ. - Thái độ : Giáo dục cho học sinh ý thức học tập yêu thầy cô, bạn bè và mái trừơng thân yêu B – CHUẨN BỊ: Giáo viên : Xem kỹ nội dung bài học, tham khảo tài liệu có liên quan, chuẩn bị bài soạn, chuẩn bị tranh ảnh ngày tựu trường Học sinh: Đọc và soạn bài trước khi đến lớp, kể lại ký ức ngày đầu tiên đi học của mình. C. Ph¬ng ph¸p : §µm tho¹i gi¶ng b×nh tÝch hỵp. D – TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC: Ổn định tổ chức. (1’) Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. (5’) Bài mới. Hoạt động của Giáo Viên & Học Sinh Ghi bảng Hoạt động 1: GV Giới thiệu bài. HS nghe. - GV cho học sinh đọc phần chú thích sgk. HS đọc. GV tóm tắt vài nét cơ bản về Thanh Tịnh. + Thanh Tịnh 1911 – 1988 quê ở Huế, ông từng dạy học, viết báo, làm văn. Ông là tác giả của nhiều truyện ngắn nổi tíếng như: “Quê mẹ”, “Đi giữa mùa sen”. + Sáng tác của ông đậm chất trữ tình toát lên vẻ đẹp đằm thắm, nhẹ nhàng, dịu êm và trong trẻo. - GV hỏi: Em đã biết gì về văn bản “ Tôi đi học:. HS trả lời: + Đây là truyện ngắn chứa đựng nhiều sự kiện, nhân vật, những xung độtxã hội. + ND: Là những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường. + Tôi đi học in trong tập thơ truyện Quê mẹ (1941). - GV đọc mẫu & yêu cầu học sinh đọc (hoặc HS đọc ở nhà). HS đọc. - GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu từ khó sgk. HS xem sgk. Hoạt động 2: - GV hỏi:Xét về thể loại văn bản này vào loại văn bản nào? HS trả lời: Bài này xếp vào kiểu văn bản biểu cảm vì toàn truyện là cảm xúc và tâm trạng của nhân vật buổi tựu trường. - GV hỏi: Theo dòng hồi tưởng của nhân vật và tình tự thời gian có thể ngắt đoạn như thế nào? HS chia đoạn. - GV hướng dẫn chia bố cục và nêu nội dung của từng đoạn của văn bản: HS chia đoạn: + Đ1: Từ đầu tưng bừng rỗn rã: khởi nguồn nổi nhớ. + Đ2: Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi trên đường cùng mẹ đến trường. + Đ3: Tâm trạng và cảm giác của nv tôi khi đứng giũa sân trường khi nhìn mọi người, các bạn. + Đ4: Tâm trạng của NV tôi khi nghe gọi tên và rời mẹ vào lớp. +Đ5: Tâm trạng của nv tôi khi ngồi vào chỗ của mình và đón nhận tiết học đầu tiên. - GV hỏi: Nỗi nhớ tựu trường của tác giả khởi nguồn từ thời điểm nào? HS trả lời: + Thời điểm cuối thu. + Cảnh thiên nhiên lá rụng nhiều, mây b bạc. + Cảnh sinh hoạt: mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường. - GV hỏi: Vì sao tác giả có cảm nhận đó? HS trả lời: Nhờ sự liên tưởng giữa thiên nhiên đến hiện tại và nhớ về quá khứ. - GV hỏi: Nỗi nhớ buổi tựu trường của nhân vật tôi được tái hiện qua biệt pháp nghệ thuật nào? ( GV gợi dẫn cho HS rút ra tác dụng của việc sử dụng từ ngữ). HS trả lời: Tác giả sử dụng những từ láy: náo nức, mơn man, tưng bừng, rỗn rã làm cho khoảng khắc giữa hiện tại và quá khứ được rút ngắn. - GV yêu cầu HS đọc lại diễn cảm đoạn đối thoại giữa hai mẹ con. HS đọc. - GV hỏi: khi đi trên cùng một con đường nhân vật Tôi đã có sự thay đổi gì? HS trả lời: Dấu hiệu đổi khác trong tình cảm và nhận thức của cậu bé ngày đầu tới trường , thấymình đã lớn lên, nên con đừơng làng không còn dài rộng như trước - GV hỏi: Những cử chỉ, hành động và lời nói nào của nhân vật Tôi khiến em chú ý? HS trả lời: - Thấy mình vẫn còn nhỏ lắm: “ cầm 2 quyển vở thấy nặng lắm, phải bặm, ghì chặt, phải xóc lên, nắm lại cẩn thận - Muốn thử sức mình bằng cách định cầm thêm bút và thước. Giáo viên bình: đoạn văn cho ta thấy mâu thuẩn rất phức tạp trong suy nghỉ non nớt, ngây thơ của cậu bé. Vừa thấy mình đã lớn lại thấy mình còn nhỏ bé khi nhìn thấy chúng bạn trạc tuổi mình. - GV hỏi: Vậy từ sự mâu thuẩn rất con trẻ đó em hình dung tư thế củ chú bé như thế nào? HS trả lời: Đây là tư thế và cử chỉ ngộ nghỉnh ngây thơ rất đáng yêu của chú bê khi, nhật là khi chú ngước lên nhìn mẹ. CHUYỂN TIẾT - GV hỏi: Cảnh trước sân trường Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí tác giả có gì nổi bật? HS trả lời: Rất đông người Người nào cũng đẹp. - GV hỏi: Cảnh tượng được nhớ lại có ý nghĩa gì? HS trả lời: - Gợi bầu không khí của ngày khai trường, thể hiện sự hiếu học, bộc lộ tình cảm của tác giả đối với mái trường tuổi thơ. - GV hỏi: tâm trạng cuả nhân vật tôi khi đứng giữa sân trường?trêng HS trả lời: Từ háo hức hăm hỡ trở nên lo sợ vẫn vơ cảm thấy vụng vế lung túng, ứơc ao thầm, không còn cảm giác rụt rè nữa. Giáo viên bình: Đó là sự chuyển biến tâm lí, rất hợp lí đặc biết là ở trả. - GV hỏi: Khi chưa đi học “tôi” thấy trường Mĩ Lí như thế nào? HS trả lời: sạch sẽ ,cao r¸o - GV hỏi: khi đi học thì ngôi trường hiện ra như thế nào? HS trả lời: Ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm. - GV hỏi: tâm trạng của “tôi” khi nghe đọc bản danh sách HS như thế nào? HS trả lời: Hồi hộp chờ nghe tên mình Cảm thấy lo sợ khi sắp phải rời xa mẹ Oà khóc nức nở. - GV hỏi: Những cảm giác của nhân vật khi được nhận và bước vào lớp học là gì? HS trả lời: Thấy lạ và hay hay khi nhìn những hình treotrên tường -> vừa xa lạ vứa gần gũi Bạn bè chưa hề quen biết nhưng không cảm thấy xa lạ. - GV yêu cầu HS thử lí giải cảm giác đó - GV hỏi: các phụ huynh đã chuẩn bị cho các em như thế nào trước khi dến lớp? HS trả lời: Chuẩn bị chu đáo Tham dự buổi lễ Cũng lo lắng hồi hộp - GV hỏi: Hình ảnh ông đốc và thầy giáo đã gây ấn lượng gì cho trẻ? HS trả lời: Là những người rất từ tốn bao dung Thầy giáo trẻ là người vui tính giào tình yêu thương GV bình **GV cho học sinh thảo luận nhóm : ? Biện pháp nghệ thuật được sử dụng nhiều trong văn bản? ? Văn bản là sự kết hợp hài hoà của những phương thức biều đạt nào? phương thức nào là chủ yếu? GV gợi dẫn -> HS thảo luận nhóm, nhận xét -> GV bổ sung. GV chỉ định HS đọc ghi nhớ I. Giới thiệu về tác giả tác phẩm: Tác giả: - Thanh Tịnh 1911- 1988 là người rất tài giỏi. - Ông có nhiều tập thơ và truyện ngắn có giá trị. Thơ ông luôn đằm thắm, nhẹ nhàng và trong trẻo. 2.Tác phẩm: - Tôi đi học in trong tập truyện Quê Mẹ. - ND của tác phẩm là những kỷ niệm của buổi tựu trường của nhân vật tôi. 3. Đọc và tìm hiểu chú thích Đọc. Từ khó. II. Phân Tích văn bản. Thể loại: Đây là văn bản biểu cảm. Bố cục: - Truyện gồm 5 đoạn. III. Phân tích chi tiết: 1/. Khởi nguồn nổi nhớ: Không gian. Thời gian: Cuối thu. Cảnh thiên nhiên. Cảnh sinh hoạt. =>Tất cả gợi cảm xúc mơn man của buổi tựu trường. 2/. Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi khi cùng mẹ đi trên đường. - Con đường, cảnh vật vốn rất quen nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. -> Tôi thấy mình “ đã lớn” - Là tâm trạng hăm hở, háo hức. => Tư thế và cử chỉ vừa ngộ nghỉnh, ngây thơ rất đáng yêu của chú bé. 3/.Tâm trạng của “Tôi” lúc ở sân trường. - Vừa hăm hỡ, vui tươi lại vừa lo sợ vẫn vơ, lung túng, rụt rè. 4/. Tâm trạng của tôi khi nghe gọi tên và đón nhận tiết học đầu tiên. - Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi vật, nhưng không xa lạ với người bạn ngồi bên cạnh. 5./ Thái độ và tình cảm của người lớn. - Sự quan tâm của gia đình và nhà trường đồi với thế hệ tương lai. Đó là nguồi nuôi dưỡng các em trưởng thành. 6/. Nghệ thuật. - Tác giả sử dụng khá thành công biện pháp nghệ thuật tu từ so sánh - Kết hợp giữa phương thức tự sư, biểu cảm, miêu tả làm tăng giá trị biểu đạt, biểu cảm là chủ yếu. * Ghi nhớ: ( SGK) 4. Cđng cè: 2’ - ? Nêu lại những kỉ niệm trong sáng của học trò trong buổi tựu trường đầu tiên? ? Nghệ thuật viết văn đậm chất trữ tình cả Thanh Tịnh? 5. Híng dÉn vỊ nhµ (2’) - Häc bµi, tãm t¾t v¨n b¶n, t×m hiĨu tríc bµi “ CÊp ®é kh¸i qu¸t cđa nghÜa tõ ng÷” E. Rĩt kinh nghiƯm ... ... ... . -----&0&----- TUẦN 1 Ngày soạn: 20/8/08 TIẾT 3 Ngày dạy:25/8/08 TIẾNG VIỆT CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ A – MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh: Kiến thức :Hiều rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa tứ ngữ Thông qua bài học, rèn luyện tư duy trong viện nhận thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng. Kĩ năng : Phân biệt được các cấp độ khái quát khác nhau của nghĩa từ ngữ. Thái độ : Giáo dục ý thức sử dụng từ ngữ và lòng yêu tiếng Việt. B – CHUẨN BỊ: Giáo viên : Soạn bài kĩ, vẻ sơ đồ câm vào bảng phụ. Học sinh: Chuẩn bị bài trước khi đến lớp. C. Ph¬ng ph¸p : §µm tho¹i tÝch hỵp. C – TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC: Ổn định tổ chức. (1’) Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. (5’) Bài mới. Hoạt động 1: 15' - ? nhắc lại khái niệm từ đồng nghĩa , từ trái nghĩa và cho ví dụ? . - HS nhớ lại kiến thức cũ và cho vd . + Từ đồng nghĩa : Đèn biển = Hải đăng Quả = Trái Bệnh viện =Nhà thương Máy bay = Phi cơ + Từ trái nghĩa : : Nóng # Lạnh Sống # Chết Tốt # Xấu Khoẻ # Yếu ? Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa các từ ngữ trong 2 nhóm trên ? - HS trã lời: + các từ có mối quan hệ bình đẳng về ngữ nghĩa + Trong nhóm từ đồng nghĩa chúng có thể thay thế cho nhau + Trong nhóm từ trái nghĩa chúng loại trừ nhau GV: vậy với các lớp nghĩa không hoàn toàn giống nhau đó là nội dung của bài học hôm nay. GV yêu cầu hs quan sát sơ đồ và trã lời câu hỏi ... ThĨ th¬ : Song thÊt lơc b¸t - §Ỉc ®iĨm : Mçi cỈp cã 4 c©u : 2 c©u 7 ch÷, 2 c©u lơc b¸t; ch÷ mçi c©u thÊt ng«n thø nhÊt vÇn víi ch÷ 5 c©u thÊt ng«n thø 2 ; ch÷ cuèi cïng cđa c©u thÊt ng«n thø 2 vÇn víi ch÷ cuèi c©u lơc - TrÇn TuÊn Kh¶i ®· dïng thĨ th¬ truyỊn thèng, phï hỵp cho viƯc diƠn t¶ nçi uÊt øc, c¨m giËn, lêi m¾ng nhiÕc, tiÕng thë than, nçi u sÇu H/s ®äc – g/v lu ý giäng ®äc cho h/s : Giäng ®au xãt, c¨m giËn, thë than, u sÇu G/v kiĨm tra viƯc nhí chĩ thÝch cđa h/s H/s thùc hiƯn yªu cÇu sgk ? Nªu néi dung chÝnh tõng phÇn? Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn ph©n tÝch ? Em cã nhËn xÐt g× vỊ giäng ®iƯu bµi th¬ vµ c¶m nhËn chung? - Néi dung, giäng ®iƯu chÝnh §©y lµ lêi ch¨ng chèi s©u nỈng ©n t×nh vµ trµn ®Çy nỉi xãt xa ®au ®ín cđa ngêi cha ®èi víi con tríc giõo vÜnh biƯt, trong bèi cn¶h níc mÊt nhµ tan ?Bµi th¬ cã bè cơc mÊy phÇn ? Nªu néi dung chÝnh tõng phÇn? Bè cơc : 3 phÇn - 8 c©u ®Çu : Nçi sÇu chia ly - 20 c©u tiÕp : Nçi ®au mÊt níc - 80 c©u cuèi : Gưi trao niỊm kh¸t väng Ho¹t ®éng 3) : Híng dÉn ph©n tÝch 8 c©u th¬ ®Çu H/s ®äc 8 c©u th¬ ®Çu ? Nçi sÇu diƠn ra trong khung c¶nh kh«ng gian nh thÕ nµo? * Cuéc chia ly diƠn ra trong bèi c¶nh ¶m ®¹m, t¨m tèi, s¬n cïng thủ tËn - Chèn ¶i B¾c, m©y sÇu ¶m ®¹m, giã th¶m ®×u hiu, hỉ thÐt chim kªu G/v b×nh Biªn ¶i lµ n¬i tËn cïng cđa ®Êt níc. §èi víi cuéc ra ®i kh«ng cã ngµy trë l¹i cđa NDK th× ®©y lµ ®iĨm cuèi cïng ®Ĩ råi vÜnh biƯt víi tỉ quèc, quª h¬ng. T©m tr¹ng Êy ®· phđ lªn c¶nh vËt mét mµu tang tãc, thª l¬ng vµ c¶nh vËt Êy l¹i cµng nh giơc c¬n sÇu trong lßng ngêi t¹o kh«ng khÝ nh÷ng n¨m 20 cđa thÕ kû XX ? ? T©m tr¹ng cđa ngêi trong cuéc (ngêi cha, ngêi con) ë ®©y nh thÕ nµo? - T©m tr¹ng cđa con ngêi + Ngêi con : §au ®ín kh«n cïng tríc c¶nh níc mÊt nhµ tan : tÇm t¶ ch©u sái + Ngêi cha giµ : Th©n tµn, lùc yÕu, bÞ b¾t ®i ®©y n¬i ®Êt giỈc kh«ng cã ngÇy vỊ à c¨m giËn qu©n giỈc cíp níc è C¶ hai cha con t×nh nhµ, nghÜa níc ®Ịu s©u ®Ëm da diÕt, ®Ịu tét cïng ®au ®ín, xãt xa : Níc mÊt nhµ tan, cha con li biƯt cho nªn m¸u vµ lƯ hoµ quyƯn lµ sù ch©n thËt tËn ®¸y lßng, kh«ng cã chĩt s¸o mßn ? Nçi sÇu ly biƯt ë ®©y lµ g×? Trong bèi c¶nh ®ã, lêi khuyªn cđa ngêi cha cã ý nghÜa, nh÷ng nh lêi ch¨ng trèi. Nã thiªng liªng, xĩc ®éng cã søc truyỊn c¶m h¬n bao giê hÕt, khiÕn ngêi nghe ph¶i kh¾c cèt nghi x¬ng Ho¹t ®éng 4 ? T¸c gi¶ ®· nhËp vai ngêi cha – mét n¹n nh©n - ®Ĩ miªu t¶ hiƯn t×nh cđa ®Êt níc, kĨ téi ¸c cđa qu©n x©m lỵc. VËy nỉi ®au cđa ngêi cha ®ỵc diƠn biÕn nh thÕ nµo? Nçi ®au nµy cã møc ®é, tÇm vãc nh thÕ nµo? - Tđi nhơc v× ®¸t níc cã truyỊn thèng ®éc lËp mÊy ngµn n¨m, cã nhiỊu nh©n tµi mµ bÞ mÊt vµo tay giỈc - c¨m giËn v× kỴ thï tµn ph¸ ®Êt níc tan hoang “X¬ng rõng, m¸u s«ng” ®Èy nh©n d©n l©m vµo c¶nh “bá vỵ l×a con” - Nçi xãt xa trµo øa nh xÐ t©m can, khèi uÊt hËn x©y cao nh nĩi Nïng LÜnh, c¬n sÇu th¨m th¼m nh s«ng Hång Giang - C¶nh cđa mét nçi lo cho d©n téc “lÊy ai tÕ ®é ®µn sau ®ã mµ” * §©y kh«ng ph¶i lµ nçi riªng t mµ lµ mét nçi ®au lín cđa c¶ mét d©n téc, mét thÕ hƯ Khỉ th¬ “Th¶m vong quèc nçi nµy”, ®· gỵi h×nh ¶nh vỊ ®Êt níc ®iªu tµn díi gãt bän x©m lỵc nhµ Minh, ®· giĩp em liªn tëng ®Õn hoµn c¶nh ViƯt Nam n¨m 20 cđa thÕ kû XX nh thÕ nµo? ? NhËn xÐt nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh diƠn t¶ nçi ®au ®ã? à Giỵi sù liªn tëng ®Õn téi ¸c tµy trêi cđa thùc d©n Ph¸p ®èi víi nh©n d©n ta nh÷ng n¨m 20 cđa thÕ kû XX - Tù sù + biĨu c¶m, tõ ng÷ h×nh ¶nh th¬ diƠn t¶ c¶m xĩc m¹nh, s©u (kĨ sao kĨ xiÕt, xÐ t©m can, ngËm ngïi, khãc than, th¬ng t©m à giäng ®iƯu thèng thiÕt xen lÉn nçi phÉn uÊt),mçi dßng th¬ lµ mét tiÕng than, mét tiÕng nÊc xãt xa cay ®¾ng à së trêng cđa TrÇn TuÊn Kh¶i, cã søc rung ®éng lín nhÊt lµ nh÷ng t©m hån ®ång ®iƯu ë thêi ®¹i ®ã Ho¹t ®éng 5 H/s ®äc 8 c©u cuèi ? néi dung lêi trao gưi cđa ngêi cha lµ g×? ? Ngêi cha nãi vỊ t×nh c¶nh cđa m×nh hiƯn t¹i nh thÕ nµo? ? Ngêi cha hy väng trao gưi con ®iỊu g×? - Ngêi cha bµy tá t×nh c¶m cđa m×nh + tuỉi giµ søc yÕu + Lì xa c¬, chÞu bã tay + Th©n l¬n trong vịng lÇy è (NguyƠn Phi Khanh lµ ngêi häc réng tµi cao ®ang lµm quan trong triỊu ®×nh nhµ Hå, tham gia kh¸ng chiÕn chèng Minh à giê ®©y ph¶i thèt ra lêi lÏ ®ã lµ c¶ mét sù xãt xa, bi kÞch lín) à ®ã lµ lý do ®Ĩ ngêi cha trao tÊt c¶ hy väng, tin cËy vµo con ? ý nghÜa cđa lêi trao gưi ®ã? - Ngêi cha trao nhiƯm vơ cho con mét nhiƯm vơ hÕt søc nỈng nỊ cao c¶ + Chèng giỈc ngo¹i x©m (noi g¬ng tỉ t«ng – v× níc gian lao), giµnh ®éc lËp cho ®Êt níc (ph¸t triĨn ngän cê ®éc lËp) + §ã lµ kh¸t väng lín cđa ngêi cha cịng lµ kh¸t väng cđa d©n téc. §©y lµ lêi cđa ngêi cha vµ cao h¬n lµ lêi cđa tỉ quèc, trong mét cuéc bµn giao cđa thÕ hƯ Ho¹t ®éng 6 ? T¸c gi¶ gưi g¾m ®iỊu g× qua c©u chuƯn lÞch sư vỊ cuéc chia tay gi÷a hai cha con NguyƠn Phi Khanh vµ NguyƠn Tr·i? + Lßng tù hµo vỊ ®Êt níc, d©n téc ViƯt Nam + Nçi ®au lßng cđa «ng tríc c¶nh ®Êt níc bÞ kỴ thï tµn ph¸ + Lßng c¨m thï giỈc s©u s¾c + KhÝch lƯ lßng yªu níc vµ cøu níc cđa ®ång bµo Ho¹t ®éng 7 , híng dÉn tỉng kÕt: ? T¹i sao t¸c gi¶ lÊy tªn bµi th¬ lµ “Hai ch÷ níc nhµ” * Tªn bµi th¬ thĨ hiƯn sù g¾n bã s©u s¾c, kh«ng thĨ t¸ch rêi : “Níc mÊt nµh tan” à muèn cøu nhµ, tríc hÕt ph¶i cøu níc, ®ã cịng lµ lêi t¸c gi¶ muèn nh¾n nhđ víi mäi ngêi. Ý nghÜa tªn gäi cđa bµi th¬ vµ lµ ý nghÜa cđa cơ NguyƠn Phi Khanh dỈn ngêi con : “ Con ngêi cã hiÕu tríc hÕt ph¶i ®Ịn nghÜa níc. Ph¶i lÊy níc lµm nhµ” ? §o¹n trÝch cã thĨ hiƯn ®ỵc t tëng bµi th¬ kh«ng? Ho¹t ®éng 8 : Híng dÉn luyƯn tËp : Thùc hiƯn yªu cÇu häc tËp trong sgk Gỵi ý : Mét h×nh ¶nh tÝnh chÊt íc lƯ s¸o mßn : ¶i B¾c, m©y sÇu, giã th¶m, hỉ thÐt, chim kªu, h¹t m¸u nãng, hån níc, Hång L¹c à t¹o ®ỵc niỊm xĩc ®éng s©u xa cho ngêi ®äc. Bëi lÏ t×nh c¶m cđa nhµ th¬ rÊt ch©n thµnh, trung thùc, m·nh liƯt, võa gỵi t¶ t©m tr¹ng kh¾c kho¶i, ®au th¬ng cu¶ nh©n vËt lÞch sư, võa “rung vµo d©y ®µn yªu níc th¬ng nßi cu¶ mäi lßng ngêi” thêi hiƯn ®¹i I. T×m hiĨu chung 1, T¸c gi¶ : (1895 – 1983) - HiƯu ¸ Nam - Quª : MÜ Hµ - MÜ Léc – Nam §Þnh - §Ỉc ®iĨm th¬: + Thêng mỵc ®Ị tµi lÞch sư, biĨu tỵng nghƯ thuËt bãng giã ®Ĩ béc lé nçi ®au mÊt níc, c¨m giËn bän cíp níc nh»m khÝch lƯ t tëng yªu níc cđa ®ång bµo vµ bµy tá kh¸t väng ®éc lËp tù do cđa m×nh 2, T¸c phÈm - bµi th¬ lÊy c¶m høng tõ mét ®Ị tµi lÞch sư (chuyƯn vỊ cha con NguyƠn Tr·i khi xa) - Bµi th¬ ra ®êi n¨m 1924, khi ®Êt níc ta ch×m ®¾m trong gãt giÇy cđa thùc d©n Ph¸p x©m lỵc, cịng gièng nh hoµn c¶nh níc ta thuéc Minh -ThĨ th¬ song thÊt lơc b¸t - Bµi th¬ dµi 101 c©u. §o¹n trÝch lµ 36 c©u ®Çu cđa bµi 3, §äc , tõ khã : II. Ph©n tÝch 1.Bè cơc : 2.Ph©n tÝch: a, §o¹n th¬ ®Çu : Nçi sÇu ly biƯt b, §o¹n 2 : Nçi ®au mÊt níc 5, §o¹n cuèi : gưi g¾m mét niỊm hoµi väng to lín - 6, t×nh c¶m, tÊm lßng cđa t¸c gi¶ ®èi víi ®Êt níc - T¸c g¶i mỵc c©u truyƯn lÞch sư vỊ cuéc chia tay cđa hai cha con NguyƠn Tr·i ®Ĩ gưi g¾m tÊm lßng t×nh yªu ®èi víi non s«ng ®Êt níc III. Tỉng kÕt IV. LuyƯn tËp 4. Cđng cè:2’ - GV hƯ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n 5. Híng dÉn vỊ nhµ:2’ Häc bµi, hoµn thµnh bµi tËp Thuéc lßng 2 bµi th¬ ChuyĨn bµi th¬ thµnh v¨n xu«i E. Rĩt kinh nghiƯm ............................................................................................................ -----&0&----- Ngµy so¹n: 17/ 12/ 2008 Ngµy gi¶ng:20/12/2008 TiÕt 66 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3 A. Mơc tiªu cÇn ®¹t A. Mơc tiªu cÇn ®¹t : -KiÕn thøc : cđng cè kiÕn thøc vỊ kiĨu bµi thuyÕt minh -KÜ n¨ng : RÌn c¸c thao t¸c x©y dung v¨n b¶n thuyÕt minh -Th¸i ®é : Cã ý thøc sư dơng v¨n thuyÕt minh B. ChuÈn bÞ - Gi¸o ¸n, chÊm ch÷a bµi C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Ph¬ng ph¸p thùc hµnh D. TiÕn tr×nh lªn líp; 1- ỉn ®Þnh tỉ chøc (1’) 2- KiĨm tra bµi cị 3.Bµi míi: * G/v nhËn xÐt chung vỊ c¸c mỈt 1, KiĨu bµi : - Líp 8B : Mét sè em cha biÕt c¸ch lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh 2, CÊu trĩc : bµi lµm cđa c¸c em ®đ 3 phÇn 3, VỊ néi dung : §· giĩp cho ng¬× ®äc hiĨu vỊ chiÕc bĩt bi (nguån gèc, c¸ch lµm, c«ng dơng) 4, DiƠn ®¹t : - Liªn kÕt v¨n b¶n hÇu hÕt cßn rêi r¹c - Cßn sai vỊ lçi dïng tõ vµ chÝnh t¶ 5, H×nh thøc : Tr×nh bµy : mét sè em cßn rÊt cÈu th¶ nh : TuÊn, S¬n, Hng,.... 6, KÕt qu¶ : Líp 8B : - 4 em ®¹t ®iĨm ®íi 5 - 26 em ®¹t ®iĨm trªn 5 Ho¹t ®éng 2 : §äc them ®Þnh - G/v cho 2 bµi ®¹t ®iĨm cao vµ 2 bµi ®¹t ®iĨm cha cao, sau ®ã cho h/s th¶o luËn + Nguyªn nh©n viÕt tèt vµ viÕt cha tèt + Híng dÉn s÷a c¸c lçi ®· m¾c Ho¹t ®éng 3 : Tr¶ bµi - G/v tr¶ bµi cho h/s vµ yªu cÇu : + Mçi em tù xem l¹i bµi vµ tù s÷a lçi + H/s trao ®ỉi bµi cho nhau xem ®Ĩ cïng rĩt kinh nghiƯm - G/v nh¾c nhë h/s : Xem l¹i kiĨu bµi thuyÕt minh - §äc l¹i c¸c v¨n b¶n mÉu ë sgk - Tù ra ®Ị vµ viÕt kiĨu lo¹i v¨n thuyÕt minh 4. Cđng cè: 3’ - GV hƯ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n 5. Híng dÉn vỊ nhµ:2’ - Häc bµi, hoµn thµnh bµi tËp - ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp vỊ dÊu c©u (150 - 151), lËp b¶ng thèng kª E. Rĩt kinh nghiƯm ............................................................................................................ -----&0&----- TuÇn 17 TiÕt 67-68 Ho¹t ®éng lµm th¬ b¶y ch÷ A. Mơc tiªu cÇn ®¹t : + KiÕn thøc : Giĩp häc sinh hiĨu vỊ niªm luËt ,c¸ch gieo vÇn vµ lµm hoµn thiƯt mét bµi th¬ b¶y ch÷ . + KÜ n¨ng : RÌn cho häc sinh kÜ n¨ng t¹o lËp cho riªng m×nh mét bµi th¬ 7 ch÷ nh ®· ®ỵc häc. + Th¸i ®é : Gi¸o dơc cho häc sinh lßng ham mª yªu thÝch v¨n th¬ . B. ChuÈn bÞ : G: So¹n bµi ,TKTL, lµm s½n mét sè bµi th¬ 7 ch÷. HS : ChuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cđa gi¸o viªn. C. Ph¬ng ph¸p : D. TiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. ỉn ®Þnh : 2 : KiĨm tra bµi cị : KiĨm tra sù chuÈn bÞ cđa häc sinh. 3. Bµi míi : * Ho¹t ®éng 1: => Gi¸o viªn giíi thiƯu mét bµi th¬ 7 ch÷ cho hs quan s¸t: TiƠn ai trªn bÕn mïa xu©n Êy §i biƯt kh«ng vỊ víi bÕn xa Chïm hoa n¨m tríc giì cßn ®ã Quª nhµ ai ®øng ngãng tr«ng ai ? Bµi th¬ nµy cã ®iĨm g× ®Ỉc biƯt ? Cã 4 c©u mçi c©u 7 chị . Sư dơng nghƯ thuËt ®èi - ®èi ý . ? Néi dung cđa bµi th¬ lµ g× ? nãi vỊ nçi nhí nhung cđa c« g¸i quª víi ngêi yªu dÊu ë n¬i chiÕn trêng xa .. ? C¶m xĩc trong bµi th¬ ra sao ? Gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t tiÕp 2 c©u th¬ 7 ch÷ : Xiªn ngang mỈt ®Êt rªu tõng ®¸m §©m to¹ch ch©n m©y ®¸ mÊy hßn ? Hai c©u th¬ trªn cã g× ®¸ng chĩ ý ? cã 2 c©u ,mçi c©u 7 ch÷ , t¸c gi¶ sư dơng phÐp ®¶o trËt tù cĩ ph¸p ®Ĩ cho vÇn th¬ ®ỵc nhÞp nhµng uyĨn chuyĨn. Gi¸o viªn chèt l¹i : * Ho¹t ®éng 2 : Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh lµm -> gi¸o viªn kiĨm tra -> sưa c¸c lçi hs m¾c ph¶i= > hoµn thiƯn bµi th¬ cđa hs. * Ho¹t ®éng 3 : Gi¸o viªn tỉng kÕt l¹i . Ph©n tÝch c¸c u vµ nhỵc ®iĨm . 4. Cđng cè : Gv hƯ thèng l¹i kiÕn thøc träng t©m. 5. HDVN : HS hoµn thiƯn bµi th¬ cđa m×nh . So¹n : “¤ng §å” E. Rĩt kinh nghiƯm : ..
Tài liệu đính kèm: