Giáo án môn Ngữ văn 8 tiết 10: Xây dựng đoạn văn trong văn bản

Ngày dạy: 9.9.09
Tiết 10 xây dựng đoạn văn trong văn bản
A- Mục tiêu bài học
- Học sinh hiểu được khái niệm "Câu chủ đề, đoạn văn, mối quan hệ" giữa các câu trong đoạn văn và cách trình bày nội dung đoạn văn.
- Rèn học sinh kỹ năng viết đoạn văn hoàn chỉnh theo yều cầu về cấu trúc và ngữ nghĩa.
B- Đồ dùng – phương tiện
GV: Giáo án, bảng phụ.
HS: học bài, đọc bài trước.
C- Tiến trình tổ chức các hoạt động
1- ổn định
2- Kiểm tra bài cũ:
 - Bố cục của văn bản là gì? Văn bản thường có bố cục mấy phần? Nhiêm vụ của từng phần.
 -Phần thân bài của văn bản thường được bố trí, sắp xếp như thế nào?
3- Bài mới:
 Hoạt động của GV và HS
 Yêu cầu cần đạt
* Hoạt động 1: GTB: Làm văn cần xây dựng đoạn văn sao cho phù hợp với chủ đề. Vậy viết đoạn văn ntn cho đúng?
* Hoạt động 2: Tìm hiểu về đoạn văn
 HS đọc đoạn văn trong SGK.
H: Văn bản trên gồm mấy ý (2 ý)
H: Mỗi ý được viết thành mấy đoạn văn? (mỗi ý – 1 đoạn).
H: ND của mỗi đoạn văn là gì?
H: Dựa vào dấu hiệu hình thức nào để em nhận biết đoạn văn? (Dấu chấm, lùi vào đầu dòng)
H: Vậy em hiểu đoạn văn là gì?
* Hoạt động 3: Tìm hiểu từ ngữ và câu trong đoạn văn
H: Đọc đoạn văn 1, cho biết đối tượng chính của đoạn văn? (Tác giả - NTT)
H: Tìm các từ ngữ có tác dụng duy trì đối tượng trong đoạn văn.
H: Đọc đoạn văn 2, tìm ý khái quát của đoạn văn 2? (bàn về giá trị tác phẩm Tắt Đèn)
H: Câu nào trong đoạn văn chứa đựng ý khái quát ấy? (Câu 1)
GV: câu chứa đựng ý khái quát của đoạn văn gọi là câu chủ đề.
H: Vậy em hiểu thế nào là từ ngữ chủ đề, câu chủ đề?
HS: Tìm hiểu các đoạn văn trong SGK.
H: Đoạn văn nào có câu chủ đề? Đoạn văn nào không có?
H: Vị trí của câu chủ đề nằm ở đâu?
H: Nội dung của mỗi đoạn văn được trình bày ntn?
H: Vậy có mấy cách trình bày đoạn văn là những cách nào?
HS đọc ghi nhớ SGK. 36
* Hoạt động 4: HD luyện tập
HS: Đọc yêu cầu BT1 – nêu yêu cầu BT.
H: Muốn thực hiện được yêu cầu bài tập ta phải làm gì? (Xác định ý chính của văn bản là gì? Văn bản trình bày mấy ý nhỏ, các ý nhỏ được trình bày ntn?)
HS: đọc – nêu y/c bt2.
GVHD" để làm được bt –xác định chủ đề đoạn văn.
H: Chủ đề có được thể hiện ở câu chủ dề không?
H: Vị trí của câu chủ đề?
- Làm phần a – phần còn lại VN 
HS đọc nêu y/c bt 3.
- YC HS viết đoạn văn với câu chủ đề cho trước – diễn dịch- quy nạp.
I- Thế nào là đoạn văn
1- Ví dụ: SGK T34
* Nhận xét
- VB gồm 2 ý, mỗi ý viết thành 1 đoạn văn.
+Đ1: Giới thiệu tác giả NTT.
+Đ2: Giới thiệu tác phẩm Tắt Đèn.
-Dờu hiệu: Viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng
2. Bài học
* Ghi nhớ 1- SGK T36
II- Từ ngữ và câu trong đoạn văn.
1- Từ ngữ chủ đề và câu chủ đề của đoạn văn.
a. Ví dụ (SGK. 34)
* Nhận xét:
- Các từ ngữ duy trì đối tượng:
Ngô Tất Tố- ông - nhà văn.
- Câu chủ đề của đoạn 2:
"Tắt Đèn là...NTT"
b. Bài học
 *Ghi nhớ 2 – SGK T36
2- Cách trình bày nội dung đoạn văn.
a- Ví dụ: SGK. 34
* Nhận xét:
- Đ1: Không có câu chủ đề.
- Đ2: Câu chủ đề ở đầu đoạn.
- Đ3: Câu chủ đề ở cuối đoạn.
b. Bài học
 *Ghi nhớ 3 - SGK T36.
II- Luyện tập
1- Bài 1 (36)
- Văn bản gồm 2 ý. mỗi ý được trình bày thành 1 đoạn văn.
2- Bài 2(36-37)
a- Đoạn văn diễn dịch.
"Trần Đăng Khoa rất biết yêu thương"
b- Đoạn văn song hành
c- Đoạn văn song hành.
3- Bài 3:
- Câu chủ đề.
- Câu khai triển:
4- Củng cố 
Giáo viên củng cố nội dung bài học.
5. HD về nhà
- Học nội dung phần ghi nhớ.
- Làm các bài tập còn lại.