A. Mục tiêu:
- HS hiểu được cách phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp dùng hằng đẳng thức
- HS biết vận dụng các hằng đẳng thức vào việc phân tích đa thức thành nhân tử.
B. Chuẩn bị
- GV: Bảng phụ, thước thẳng, phấn mầu
- HS: Bảng nhóm, ôn lại nội dung 7 hằng đẳng thức
C. Tiến trình bài giảng
TuÇn 5 TiÕt 9: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p ®Ỉt nh©n tư Chung Ngµy d¹y:........................................... A. Mơc tiªu: - HS hiĨu thÕ nµo lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư - BiÕt c¸ch t×m nh©n tư chung vµ ®Ỉt nh©n tư chung - RÌn tÝnh linh ho¹t, nhanh nhĐn, chÝnh x¸c B. ChuÈn bÞ - GV: B¶ng phơ, thíc th¼ng, phÊn mÇu - HS: B¶ng phơ; §äc tríc bµi “Ph©n tÝch ®a thøc ... ®Ỉt nh©n tư chung” C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng cđa h/s Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị (4') GV: nªu yªu cÇu kiĨm tra 2 HS - TÝnh nhanh: a. 34.76 + 34.24 b. 32.56 + 20.32 + 32.24 - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi - Häc sinh díi líp cïng lµm. - KQ: a. 34.76 + 34.24 = 34.(76 + 24) = 34.100 = 3400 32.56 + 20.32 + 32.24 = 32.( 56 + 20 + 24) = 32.100 = 3200 - Häc sinh nªu c¬ së ¸p dơng viƯc tÝnh nhanh. Ho¹t ®éng 2 :VÝ dơ (12') - Qua phÇn kiĨm tra bµi cị gi¸o viªn chèt l¹i c¬ së cđa viƯc tÝnh nhanh ¸p dơng tÝnh chÊt ph©n phèi cđa phÐp nh©n ®èi víi phÐp céng. §· biÕn ®ỉi tỉng thµnh tÝch . - XÐt vÝ dơ: ViÕt 2x2 - 4x thµnh tÝch c¸c ®a thøc - Gi¸o viªn híng dÉn: 2x2 = 2x.x 4x = 2. 2x VËy: 2x2 - 4x = 2x.x - 2x.2 = 2x(x - 2) - Gi¸o viªn: C¸ch lµm nh trªn gäi lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư - VËy thÕ nµo lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư? - Gi¸o viªn giíi thiƯu ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p ®Ỉt nh©n tư chung. - Häc sinh quan s¸t vÝ dơ - nghiªn cøu sgk vµ lµm theo sù híng dÉn cđa gi¸o viªn. 2x2 - 4x = 2x.x - 2x.2 = 2x(x - 2) - 1 häc sinh tr¶ lêi c©u hái. - Häc sinh tËp lµm vÝ dơ 2: - Gi¸o viªn híng dÉn vÝ dơ 2: - XÐt hƯ sè - XÐt c¸c lịy thõa b»ng ch÷ trong c¸c h¹ng tư - Nªu c¸ch t×m nh©n tư chung? (®a thøc cã hƯ sè nguyªn 15x3 - 5x2 + 10x = 5x.x2 - 5x.x + 5x.2 = 5x(3x2- x + 2) - Häc sinh nªu c¸ch t×m nh©n tư chung + HƯ sè lµ UCNN cđa c¸c hƯ sè + C¸c lịy thõa b»ng ch÷ trong mäi h¹ng tư cã sè mị nhá nhÊt Ho¹t ®éng 3: Bµi tËp ¸p dơng (15') ?1 Ph©n tÝch ®a thøc sau thµnh nh©n tư. x2- x 5x2(x - 2y) - 15(x - 2y) 3(x - y) - 5x(y - x) - phÇn c gi¸o viªn gỵi ý cho häc sinh - Yªu cÇu häc sinh lµm ?2 T×m x sao cho: 3x2 - 6x = 0 - Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm t×m lêi gi¶i - §¹i diƯn nhãm lªn ch÷a bµi. - Gi¸o viªn ch÷a vµ chèt ph¬ng ph¸p gi¶i lo¹i to¸n t×m x cã VP = 0, VT lµ mét ®a thøc bËc cao th× biÕn ®ỉi ®a thøc vµ d¹ng tÝch. * Bµi to¸n 39: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư. a. 3x - 6 y b. x2 + 5x3 + x2y e) x(y - 1) - y(1 - y) * Bµi 41/Sgk: TÝm x biÕt: x3 - 13x = 0 - Yªu cÇu häc sinh ®øng t¹i chç nªu lêi gi¶i. ?1 - Häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n - 3 häc sinh lªn b¶ng a. x2- x = x(x - 1) b. 5x2(x - 2y) - 15(x - 2y) = x2.5(x - 2y) - 3.5(x - 2y) = 5(x - 2y)(x2- 3) c. 3(x - y) - 5x(y - x) = 3(x - y) +5x(x - y) = (x - y)(3 + 5x) - ?2 häc sinh th¶o luËn nhãm - 1nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy. 3x2 - 6x = 0 3x.x - 3x.2 =0 3x(x - 2) = 0 3x = 0 hoỈc x - 2 = 0 x = 0 hoỈc x = 2 * Bµi to¸n 39 - Häc sinh ®äc néi dung bµi to¸n, mçi d·y lµm mét phÇn - 3 häc sinh lªn b¶ng lµm a. 3x - 6 y = 3(x - 2y) b. x2 + 5x3 + x2y = x2( + 5x + y) e) x(y - 1) - y(1 - y) = (y - 1)(x + y) * Bµi 41/Sgk - Häc sinh ®øng t¹i chç tr×nh bµy lêi gi¶i x3 - 13x = 0 à x(x2 - 13) = 0 à x = 0 ; x2 - 13 = 0 à x = 0 ; x = * Bµi to¸n 42.sgk CMR: (55n + 1 - 55n) 54 ( n N) - Gi¸o viªn gỵi ý: Ph©n tÝch (55n + 1 - 55n) thµnh nh©n tư (55n + 1 - 55n) = 55n(55 - 1) = 55n. 54 54 - Häc sinh ®äc ®Ị bµi, suy nghÜ vµ cho biÕt c¸ch gi¶i. - Cã thĨ nghe gỵi ý cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng 4:Híng dÉn vỊ nhµ (') - Häc kÜ lÝ thuyÕt, xem l¹i c¸c vÝ dơ ®· lµm Lµm bµi tËp: 39; 40.sgk + 21; 22; 24.sbt Rĩt kinh nghiƯm ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... TiÕt10: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p dïng h»ng ®¼ng thøc Ngµy d¹y:............................ A. Mơc tiªu: - HS hiĨu ®ỵc c¸ch ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p dïng h»ng ®¼ng thøc - HS biÕt vËn dơng c¸c h»ng ®¼ng thøc vµo viƯc ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư. B. ChuÈn bÞ - GV: B¶ng phơ, thíc th¼ng, phÊn mÇu - HS: B¶ng nhãm, «n l¹i néi dung 7 h»ng ®¼ng thøc C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng cđa h/s Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị - Ch÷a bµi 39: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư c. 14x2y - 21x y2 + 28x2y2 d. 10(x - y) - 8y( y - x) Bµi 2: §iỊn vµo chç cã dÊu ".." 1. A2 + + B2 = (A + B)2 2. . - 2 AB + B2 = ( A - )2 3. A2- B2 = ()() 4. A3+ B3 = ()(.) 5. A3- B3 = .. 6. A3 +3 A2B +3AB2 + B3 = .. 7. A3- 3A2B + 3AB2 - B3 = .. - 2 häc sinh lªn b¶ng - häc sinh 1 ch÷a bµi tËp 39 - häc sinh 2 ch÷a bµi tËp 2 (b¶ng phơ) - Häc sinh díi líp lµm nh¸p Ho¹t ®éng 2.:VÝ dơ (15') - Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư: a. x2 + 4x + 4 b. x2 - 1 c. 1 - 8x3 - Gi¸o viªn gỵi ý: - Cã thĨ dïng ph¬ng ph¸p ®Ỉt nh©n tư chung ®ỵc kh«ng? - Dïng c¸c h»ng ®¼ng thøc ®a häc ®Ĩ ph©n tÝch cho phï hỵp. - Lµm nh vËy gäi lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p dïng h»ng ®¼ng thøc ?1. Ph©n tÝch ®a thøc sau thµnh nh©n tư: a. x3 + 3x2 + 3x + 1 b. (x + y)2 - 9x2 - Häc sinh quan s¸t c¸c ®a thøc - Kh«ng v× kh«ng cã nh©n tư chung - 3 häc sinh ch÷a bµi a. x2 + 4x + 4 = x2 - 2.2x + 22 = (x - 2)2 b. x2 - 1 = (x - 1)(x + 1) c. 1 - 8x3 = = (1 - 2x)(1 + 2x + 4x2) ?1. - häc sinh ho¹t ®éng nhãm, c¸c nhãm th¶o luËn råi cư ®¹i diƯn lªn tr×nh bµy - nhãm 1: a. x3 + 3x2 + 3x + 1 = = (x + 1)3 - Gi¸o viªn ch÷a vµ chèt c¸ch lµm. ?2. TÝnh nhanh: 1052 - 25 - nhãm 2: b. (x + y)2 - 9x2 = = (y - 2x)(y + 4x) ?2 - 1 häc sinh ®øng t¹i chç tr×nh bµy. 1052 - 25 = 1052 - 52 = (105 - 5)(105 + 5) = 100.110 = 11000 Ho¹t ®éng 3: ¸p dơng (7') - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp: CMR: (2n + 5)2 - 25 4 víi mäi n Z - Yªu cÇu häc sinh ng ... có: = = Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn vỊ nhµ (2/) Ôn lại những cách phân tích đa thức thành nhân tử. Xem lại các bài tập đã làm BTVN: 55(b,c) ; 56b;57(a,c,b)(sgk/25) GVHD Bài 58(SGK) TuÇn 8 TiÕt 15 : Chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc Ngµy d¹y :........................................ A. Mơc tiªu: - HS hiĨu ®ỵc kh¸i niƯm ®a thøc A chia hÕt cho ®a thøc B - HS n¾m v÷ng khi nµo ®¬n thøc A chia hÕt cho ®¬n thøc B - HS thùc hiƯn thµnh th¹o phÐp chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc B. ChuÈn bÞ - GV: B¶ng phơ, bĩt d¹, phÊn mµu, thíc th¼ng - HS: ¤n tËp quy t¾c nh©n chia hai lịy thõa cïng c¬ sè, b¶ng nhãm, bĩt d¹, ®äc tríc bµi “Chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc” C. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng cđa hs Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị (5') - Ph¸t biĨu quy t¾c chia hai lịy thõa cïng c¬ sè? - ¸p dơng: TÝnh 54 : 52 - NhËn xÐt, cho ®iĨm - 1 häc sinh lªn b¶ng tr¶ lêi vµ lµm bµi tËp. - Häc sinh díi líp lµm nh¸p, nhËn xÐt, cho ®iĨm. Ho¹t ®éng 2: 1, Kh¸i niƯm (10/) - Víi a, b, c Z; b 0 th× ab khi nµo? - T¬ng tù ®a thøc AB khi nµo? - Gi¸o viªn giíi thiƯu Khi Q : A = B . Q A lµ da thøc bÞ chia B lµ ®a thøc chia Q lµ ®a thøc th¬ng ab; b 0 q Z sao cho a = b.q - Häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi. Ho¹t ®éng 3: 2, Quy t¾c (15/) - Gi¸o viªn nãi: Ta ®· biÕt xm : xn = xm - n (x0; m n) xm : xn = 1 nÕu m = n - VËy xm xn khi nµo? - Yªu cÇu häc sinh lµm ?1. sgk 20x5 : 12x (x0) cã lµ phÐp chia hÕt kh«ng? V× sao? - Gi¸o viªn nhÊn m¹nh 20/12 = 5/3 kh«ng lµ sè nguyªn nhng 5/3 x4 lµ ®a thøc nªn phÐp chia trªn lµ phÐp chia hÕt - Yªu cÇu häc sinh lµm tiÕp ?2. a. 15x2y2 : 5xy2 xm xn khi m n - Häc sinh lµm ?1: Lµm tÝnh chia x3 : x2 = x 15x7 : 3x2 = 5x5 20x5 : 12x = 5/3 x4 20x5 12x (x0) v× 5/3 x4 lµ ®a thøc ?2. - Häc sinh ®äc ®Ị bµi vµ cho biÕt ph¬ng ph¸p lµm. b. 12x3y : 9x2 - Hai phÐp chia trªn cã lµ phÐp chia hÕt kh«ng? - VËy ®¬n thøc AB khi nµo? - Muèn chia ®¬n thøc A cho ®¬n thøc B lµm nh thÕ nµo? * Bµi tËp cđng cè: (b¶ng phơ) - Trong c¸c phÐp chia sau phÐp chia nµo lµ phÐp chia hÕt? a. 2x3 y4 : 5x2 y4 b. 15xy3 : 3x2 c. 4xy : 2xz a. LÊy 15 : 5 = 3; x2 : x = x; y2 : y2 = 1 VËy 15x2y2 : 5xy2 = 3x b. - Hai phÐp chia trªn lµ phÐp chia hÕt v× th¬ng lµ mét ®a thøc - Häc sinh nªu nhËn xÐt .sgk - Häc sinh nªu quy t¾c. - Häc sinh quan s¸t b¶ng phơ vµ tr¶ lêi Ho¹t ®éng 4: 3, :¸p dơng vµ luyƯn tËp (12') - Yªu cÇu häc sinh lµm ?3 - NhËn xÐt c¸ch lµm? - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 60; 61; 62. sgk - Bµi tËp 60 ho¹t ®éng c¸ nh©n - Bµi tËp 61 ho¹t ®éng nhãm - Mçi nhãm cư mét ®¹i diƯn lªn b¶ng tr×nh bµy. - Häc sinh ®äc néi dung ?3 - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm, häc sinh díi líp lµm vµo vë. a. 15x3y5z : 5x2 y3 = 3x y2z b. P = 12 x4 y2 : (-9x y2) = - 4/3 x3 t¹i x = -3; P cã gi¸ trÞ lµ: P = = 36 - Bµi tËp 60. sgk - Bµi tËp 61. sgk a. 5x2y4 : 10x2y = b. 3/4x3 y3 : (- 1/2x2y2) = c. (-xy)10 : (-xy)5 = Ho¹t ®éng 5 :Híng dÉn vỊ nhµ (2') N¾m v÷ng kh¸i niƯm ®a thøc A chia hÕt cho ®a thøc B Khi nµo ®a thøc A chia hÕt cho ®a fhøc B Lµm bµi tËp 59,62 tr 26-sgk 39,40,41,43 tr7-sbt Rĩt kinh nghiƯm ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... TiÕt 16 : Chia ®a thøc cho ®¬n thøc Ngµy d¹y :........................................ A. Mơc tiªu: - HS n¾m v÷ng khi nµo ®a thøc A chia hÕt cho ®¬n thøc B - HS n¾m ®ỵc quy t¾c chia ®a thøc cho ®¬n thøc - HS vËn dơng ®ỵc phÐp chia ®a thøc cho ®¬n thøc ®Ĩ gi¶i bµi tËp B. ChuÈn bÞ - GV: PhiÕu häc tËp, b¶ng phơ, ®Ìn chiÕu - HS: GiÊy trong, bĩt d¹ C. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng cđa h/s Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị (6') - Khi nµo ®¬n thøc A chia hÕt cho ®¬n thøc B? - Ph¸t biĨu quy t¾c chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc? - Bµi tËp: Ch÷a bµi 41.sgk - 2 häc sinh lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bµi tËp - Häc sinh nhËn xÐt vµ cho ®iĨm Ho¹t ®éng 2: 1:Quy t¾c (12') - Yªu cÇu häc sinh lµm ?1 - Gi¸o viªn: gäi 2x2 - 3xy + 5/3 lµ ®a thøc th¬ng. - Muèn chia mét ®a thøc cho mét ®¬n thøc ta lµm nh thÕ nµo? - Mét ®a thøc chia hÕt cho mét ®¬n thøc cÇn cã ®iỊu kiƯn g×? - Yªu cÇu häc sinh ®äc quy t¾c .sgk - Gi¸o viªn lu ý häc sinh cã thĨ bá qua bíc trung gian ®Ĩ tÝnh nhÈm. - Häc sinh ®äc néi dung ?1 - 2 häc sinh lªn b¶ng cïng lµm ?1 VD: (6x3y2 - 9x2y3 + 5x y2) : 3 x y2 = = 2x2 - 3xy + 5/3 - Ta chia tõng h¹ng tư cđa ®a thøc cho ®¬n thøc råi céng c¸c kÕt qu¶ l¹i víi nhau - Häc sinh tr¶ lêi - Häc sinh ®äc quy t¾c sgk - Häc sinh lµm vÝ dơ: (30 x4y3 - 25x2y3 - 3 x4y4) : x2 y3 = 30x2 - 25 - x2y Ho¹t ®éng 3: 2: ¸p dơng vµ luyƯn tËp - Yªu cÇu häc sinh lµm ?2 (b¶ng phơ) a. B¹n Hoa lµm: (4 x4 - 8x2y2 + 12x5y) : (-4x2) cã: 4 x4 - 8x2y2 + 12x5y = -4x2(-x2 + 2y2 - 3x3y) Nªn (4 x4 - 8x2y2 + 12x5y) : (-4x2) = -x2 + 2y2 - 3x3y - §ĩng hay sai? V× sao? b. Lµm tÝnh chia: - Häc sinh th¶o luËn nhãm sau ®ã cư ®¹i diƯn nªu ý kiÕn (20 x4y - 25x2y2 - 3x2y) : 5x2y * Bµi to¸n 64.sgk Lµm tÝnh chia: a. (-2x5 + 3x2 - 4x3) : 2x2 b. (x3 - 2x2y + 3x y2) : ( -xy) c. (3x2y2 + 6x2y3 - 12xy) : 3xy * Bµi to¸n 65. sgk [3(x - y)4 + 2(x - y)3 - 5(x - y)2] : (y -x)2 - Yªu cÇu häc sinh nªu nhËn xÐt vỊ c¸c lịy thõa trong d·y tÝnh trªn vµ cho biÕt c¸ch lµm? - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh ®Ỉt x - y = z , sau ®ã thùc hiƯn phÐp tÝnh * Bµi to¸n 66.sgk (b¶ng phơ) - 1 häc sinh lªn b¶ng lµm, häc sinh díi líp lµm vë - 3 häc sinh lªn b¶ng lµm. a. (-2x5 + 3x2 - 4x3) : 2x2 = = -x3 + 3/2 - 2x b. (x3 - 2x2y + 3x y2) : ( -xy) = = -2x2 + 4xy - 6y2 c. (3x2y2 + 6x2y3 - 12xy) : 3xy = = xy + 2xy2 - 4 - Häc sinh nªu nhËn xÐt vỊ c¸c lịy thõa trong phÐp tÝnh x - y vµ y -x lµ ®èi nhau (x - y)2 = (y -x)2 - Häc sinh lªn b¶ng lµm. - Häc sinh quan s¸t b¶ng phơ råi tr¶ lêi c©u hái Ho¹t ®éng4 :Híng dÉn vỊ nhµ (') - Häc thuéc quy t¾c - Lµm bµi tËp: 44; 45; 46.sbt - ¤n l¹i phÐp trõ, nh©n, h»ng ®¼ng thøc Rĩt kinh nghiƯm ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... TuÇn 9 TiÕt 17 : Chia ®a thøc mét biÕn ®· s¾p xÕp Ngµy d¹y :........................................
Tài liệu đính kèm: