A. Mục tiêu:
- HS hiểu được cách phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp dùng hằng đẳng thức
- HS biết vận dụng các hằng đẳng thức vào việc phân tích đa thức thành nhân tử.
B. Chuẩn bị
- GV: Bảng phụ, thước thẳng, phấn mầu
- HS: Bảng nhóm, ôn lại nội dung 7 hằng đẳng thức
C. Tiến trình bài giảng
TuÇn 5
TiÕt 9: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư
b»ng ph¬ng ph¸p ®Ỉt nh©n tư Chung
Ngµy d¹y:...........................................
A. Mơc tiªu:
- HS hiĨu thÕ nµo lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư
- BiÕt c¸ch t×m nh©n tư chung vµ ®Ỉt nh©n tư chung
- RÌn tÝnh linh ho¹t, nhanh nhĐn, chÝnh x¸c
B. ChuÈn bÞ
- GV: B¶ng phơ, thíc th¼ng, phÊn mÇu
- HS: B¶ng phơ; §äc tríc bµi “Ph©n tÝch ®a thøc ... ®Ỉt nh©n tư chung”
C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa h/s
Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị (4')
GV: nªu yªu cÇu kiĨm tra 2 HS
- TÝnh nhanh:
a. 34.76 + 34.24
b. 32.56 + 20.32 + 32.24
- 2 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi
- Häc sinh díi líp cïng lµm.
- KQ:
a. 34.76 + 34.24 = 34.(76 + 24) = 34.100
= 3400
32.56 + 20.32 + 32.24
= 32.( 56 + 20 + 24)
= 32.100
= 3200
- Häc sinh nªu c¬ së ¸p dơng viƯc tÝnh nhanh.
Ho¹t ®éng 2 :VÝ dơ (12')
- Qua phÇn kiĨm tra bµi cị gi¸o viªn chèt l¹i c¬ së cđa viƯc tÝnh nhanh ¸p dơng tÝnh chÊt ph©n phèi cđa phÐp nh©n ®èi víi phÐp céng. §· biÕn ®ỉi tỉng thµnh tÝch .
- XÐt vÝ dơ: ViÕt 2x2 - 4x thµnh tÝch c¸c ®a thøc
- Gi¸o viªn híng dÉn:
2x2 = 2x.x
4x = 2. 2x
VËy: 2x2 - 4x = 2x.x - 2x.2
= 2x(x - 2)
- Gi¸o viªn: C¸ch lµm nh trªn gäi lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư
- VËy thÕ nµo lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư?
- Gi¸o viªn giíi thiƯu ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p ®Ỉt nh©n tư chung.
- Häc sinh quan s¸t vÝ dơ - nghiªn cøu sgk vµ lµm theo sù híng dÉn cđa gi¸o viªn.
2x2 - 4x = 2x.x - 2x.2
= 2x(x - 2)
- 1 häc sinh tr¶ lêi c©u hái.
- Häc sinh tËp lµm vÝ dơ 2:
- Gi¸o viªn híng dÉn vÝ dơ 2:
- XÐt hƯ sè
- XÐt c¸c lịy thõa b»ng ch÷ trong c¸c h¹ng tư
- Nªu c¸ch t×m nh©n tư chung? (®a thøc cã hƯ sè nguyªn
15x3 - 5x2 + 10x
= 5x.x2 - 5x.x + 5x.2
= 5x(3x2- x + 2)
- Häc sinh nªu c¸ch t×m nh©n tư chung
+ HƯ sè lµ UCNN cđa c¸c hƯ sè
+ C¸c lịy thõa b»ng ch÷ trong mäi h¹ng tư cã sè mị nhá nhÊt
Ho¹t ®éng 3: Bµi tËp ¸p dơng (15')
?1 Ph©n tÝch ®a thøc sau thµnh nh©n tư.
x2- x
5x2(x - 2y) - 15(x - 2y)
3(x - y) - 5x(y - x)
- phÇn c gi¸o viªn gỵi ý cho häc sinh
- Yªu cÇu häc sinh lµm ?2 T×m x sao cho:
3x2 - 6x = 0
- Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm t×m lêi gi¶i
- §¹i diƯn nhãm lªn ch÷a bµi.
- Gi¸o viªn ch÷a vµ chèt ph¬ng ph¸p gi¶i lo¹i to¸n t×m x cã VP = 0, VT lµ mét ®a thøc bËc cao th× biÕn ®ỉi ®a thøc vµ d¹ng tÝch.
* Bµi to¸n 39: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư.
a. 3x - 6 y
b. x2 + 5x3 + x2y
e) x(y - 1) - y(1 - y)
* Bµi 41/Sgk: TÝm x biÕt: x3 - 13x = 0
- Yªu cÇu häc sinh ®øng t¹i chç nªu lêi gi¶i.
?1
- Häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n
- 3 häc sinh lªn b¶ng
a. x2- x = x(x - 1)
b. 5x2(x - 2y) - 15(x - 2y)
= x2.5(x - 2y) - 3.5(x - 2y)
= 5(x - 2y)(x2- 3)
c. 3(x - y) - 5x(y - x)
= 3(x - y) +5x(x - y)
= (x - y)(3 + 5x)
- ?2 häc sinh th¶o luËn nhãm
- 1nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy.
3x2 - 6x = 0
3x.x - 3x.2 =0
3x(x - 2) = 0
3x = 0 hoỈc x - 2 = 0
x = 0 hoỈc x = 2
* Bµi to¸n 39
- Häc sinh ®äc néi dung bµi to¸n, mçi d·y lµm mét phÇn
- 3 häc sinh lªn b¶ng lµm
a. 3x - 6 y = 3(x - 2y)
b. x2 + 5x3 + x2y = x2( + 5x + y)
e) x(y - 1) - y(1 - y)
= (y - 1)(x + y)
* Bµi 41/Sgk
- Häc sinh ®øng t¹i chç tr×nh bµy lêi gi¶i
x3 - 13x = 0 à x(x2 - 13) = 0 à x = 0 ; x2 - 13 = 0 à x = 0 ; x =
* Bµi to¸n 42.sgk
CMR: (55n + 1 - 55n) 54 ( n N)
- Gi¸o viªn gỵi ý: Ph©n tÝch (55n + 1 - 55n) thµnh nh©n tư
(55n + 1 - 55n) = 55n(55 - 1) = 55n. 54 54
- Häc sinh ®äc ®Ị bµi, suy nghÜ vµ cho biÕt c¸ch gi¶i.
- Cã thĨ nghe gỵi ý cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng 4:Híng dÉn vỊ nhµ (')
- Häc kÜ lÝ thuyÕt, xem l¹i c¸c vÝ dơ ®· lµm
Lµm bµi tËp: 39; 40.sgk + 21; 22; 24.sbt
Rĩt kinh nghiƯm
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
TiÕt10: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng
ph¬ng ph¸p dïng h»ng ®¼ng thøc
Ngµy d¹y:............................
A. Mơc tiªu:
- HS hiĨu ®ỵc c¸ch ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p dïng h»ng ®¼ng thøc
- HS biÕt vËn dơng c¸c h»ng ®¼ng thøc vµo viƯc ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư.
B. ChuÈn bÞ
- GV: B¶ng phơ, thíc th¼ng, phÊn mÇu
- HS: B¶ng nhãm, «n l¹i néi dung 7 h»ng ®¼ng thøc
C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa h/s
Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị
- Ch÷a bµi 39: Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư
c. 14x2y - 21x y2 + 28x2y2
d. 10(x - y) - 8y( y - x)
Bµi 2: §iỊn vµo chç cã dÊu ".."
1. A2 + + B2 = (A + B)2
2. . - 2 AB + B2 = ( A - )2
3. A2- B2 = ()()
4. A3+ B3 = ()(.)
5. A3- B3 = ..
6. A3 +3 A2B +3AB2 + B3 = ..
7. A3- 3A2B + 3AB2 - B3 = ..
- 2 häc sinh lªn b¶ng
- häc sinh 1 ch÷a bµi tËp 39
- häc sinh 2 ch÷a bµi tËp 2 (b¶ng phơ)
- Häc sinh díi líp lµm nh¸p
Ho¹t ®éng 2.:VÝ dơ (15')
- Ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư:
a. x2 + 4x + 4 b. x2 - 1 c. 1 - 8x3
- Gi¸o viªn gỵi ý:
- Cã thĨ dïng ph¬ng ph¸p ®Ỉt nh©n tư chung ®ỵc kh«ng?
- Dïng c¸c h»ng ®¼ng thøc ®a häc ®Ĩ ph©n tÝch cho phï hỵp.
- Lµm nh vËy gäi lµ ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tư b»ng ph¬ng ph¸p dïng h»ng ®¼ng thøc
?1. Ph©n tÝch ®a thøc sau thµnh nh©n tư:
a. x3 + 3x2 + 3x + 1
b. (x + y)2 - 9x2
- Häc sinh quan s¸t c¸c ®a thøc
- Kh«ng v× kh«ng cã nh©n tư chung
- 3 häc sinh ch÷a bµi
a. x2 + 4x + 4 = x2 - 2.2x + 22 = (x - 2)2
b. x2 - 1 = (x - 1)(x + 1)
c. 1 - 8x3 = = (1 - 2x)(1 + 2x + 4x2)
?1.
- häc sinh ho¹t ®éng nhãm, c¸c nhãm th¶o luËn råi cư ®¹i diƯn lªn tr×nh bµy
- nhãm 1:
a. x3 + 3x2 + 3x + 1 = = (x + 1)3
- Gi¸o viªn ch÷a vµ chèt c¸ch lµm.
?2. TÝnh nhanh: 1052 - 25
- nhãm 2:
b. (x + y)2 - 9x2 = = (y - 2x)(y + 4x)
?2
- 1 häc sinh ®øng t¹i chç tr×nh bµy.
1052 - 25 = 1052 - 52 = (105 - 5)(105 + 5)
= 100.110
= 11000
Ho¹t ®éng 3: ¸p dơng (7')
- Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp: CMR:
(2n + 5)2 - 25 4 víi mäi n Z
- Yªu cÇu häc sinh ng ... có: =
=
Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn vỊ nhµ (2/)
Ôn lại những cách phân tích đa thức thành nhân tử.
Xem lại các bài tập đã làm
BTVN: 55(b,c) ; 56b;57(a,c,b)(sgk/25)
GVHD Bài 58(SGK)
TuÇn 8
TiÕt 15 : Chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc
Ngµy d¹y :........................................
A. Mơc tiªu:
- HS hiĨu ®ỵc kh¸i niƯm ®a thøc A chia hÕt cho ®a thøc B
- HS n¾m v÷ng khi nµo ®¬n thøc A chia hÕt cho ®¬n thøc B
- HS thùc hiƯn thµnh th¹o phÐp chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc
B. ChuÈn bÞ
- GV: B¶ng phơ, bĩt d¹, phÊn mµu, thíc th¼ng
- HS: ¤n tËp quy t¾c nh©n chia hai lịy thõa cïng c¬ sè, b¶ng nhãm, bĩt d¹, ®äc tríc bµi “Chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc”
C. TiÕn tr×nh d¹y häc
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa hs
Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị (5')
- Ph¸t biĨu quy t¾c chia hai lịy thõa cïng c¬ sè?
- ¸p dơng: TÝnh
54 : 52
- NhËn xÐt, cho ®iĨm
- 1 häc sinh lªn b¶ng tr¶ lêi vµ lµm bµi tËp.
- Häc sinh díi líp lµm nh¸p, nhËn xÐt, cho ®iĨm.
Ho¹t ®éng 2: 1, Kh¸i niƯm (10/)
- Víi a, b, c Z; b 0 th× ab khi nµo?
- T¬ng tù ®a thøc AB khi nµo?
- Gi¸o viªn giíi thiƯu Khi Q : A = B . Q
A lµ da thøc bÞ chia
B lµ ®a thøc chia
Q lµ ®a thøc th¬ng
ab; b 0 q Z sao cho a = b.q
- Häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi.
Ho¹t ®éng 3: 2, Quy t¾c (15/)
- Gi¸o viªn nãi:
Ta ®· biÕt xm : xn = xm - n (x0; m n)
xm : xn = 1 nÕu m = n
- VËy xm xn khi nµo?
- Yªu cÇu häc sinh lµm ?1. sgk
20x5 : 12x (x0) cã lµ phÐp chia hÕt kh«ng? V× sao?
- Gi¸o viªn nhÊn m¹nh 20/12 = 5/3 kh«ng lµ sè nguyªn nhng 5/3 x4 lµ ®a thøc nªn phÐp chia trªn lµ phÐp chia hÕt
- Yªu cÇu häc sinh lµm tiÕp ?2.
a. 15x2y2 : 5xy2
xm xn khi m n
- Häc sinh lµm ?1: Lµm tÝnh chia
x3 : x2 = x
15x7 : 3x2 = 5x5
20x5 : 12x = 5/3 x4
20x5 12x (x0) v× 5/3 x4 lµ ®a thøc
?2.
- Häc sinh ®äc ®Ị bµi vµ cho biÕt ph¬ng ph¸p lµm.
b. 12x3y : 9x2
- Hai phÐp chia trªn cã lµ phÐp chia hÕt kh«ng?
- VËy ®¬n thøc AB khi nµo?
- Muèn chia ®¬n thøc A cho ®¬n thøc B lµm nh thÕ nµo?
* Bµi tËp cđng cè: (b¶ng phơ)
- Trong c¸c phÐp chia sau phÐp chia nµo lµ phÐp chia hÕt?
a. 2x3 y4 : 5x2 y4
b. 15xy3 : 3x2
c. 4xy : 2xz
a. LÊy 15 : 5 = 3; x2 : x = x; y2 : y2 = 1
VËy 15x2y2 : 5xy2 = 3x
b.
- Hai phÐp chia trªn lµ phÐp chia hÕt v× th¬ng lµ mét ®a thøc
- Häc sinh nªu nhËn xÐt .sgk
- Häc sinh nªu quy t¾c.
- Häc sinh quan s¸t b¶ng phơ vµ tr¶ lêi
Ho¹t ®éng 4: 3, :¸p dơng vµ luyƯn tËp (12')
- Yªu cÇu häc sinh lµm ?3
- NhËn xÐt c¸ch lµm?
- Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 60; 61; 62. sgk
- Bµi tËp 60 ho¹t ®éng c¸ nh©n
- Bµi tËp 61 ho¹t ®éng nhãm
- Mçi nhãm cư mét ®¹i diƯn lªn b¶ng tr×nh bµy.
- Häc sinh ®äc néi dung ?3
- 2 häc sinh lªn b¶ng lµm, häc sinh díi líp lµm vµo vë.
a. 15x3y5z : 5x2 y3 = 3x y2z
b. P = 12 x4 y2 : (-9x y2) = - 4/3 x3
t¹i x = -3; P cã gi¸ trÞ lµ: P = = 36
- Bµi tËp 60. sgk
- Bµi tËp 61. sgk
a. 5x2y4 : 10x2y =
b. 3/4x3 y3 : (- 1/2x2y2) =
c. (-xy)10 : (-xy)5 =
Ho¹t ®éng 5 :Híng dÉn vỊ nhµ (2')
N¾m v÷ng kh¸i niƯm ®a thøc A chia hÕt cho ®a thøc B Khi nµo ®a thøc A chia hÕt cho ®a fhøc B
Lµm bµi tËp 59,62 tr 26-sgk
39,40,41,43 tr7-sbt
Rĩt kinh nghiƯm
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
TiÕt 16 : Chia ®a thøc cho ®¬n thøc
Ngµy d¹y :........................................
A. Mơc tiªu:
- HS n¾m v÷ng khi nµo ®a thøc A chia hÕt cho ®¬n thøc B
- HS n¾m ®ỵc quy t¾c chia ®a thøc cho ®¬n thøc
- HS vËn dơng ®ỵc phÐp chia ®a thøc cho ®¬n thøc ®Ĩ gi¶i bµi tËp
B. ChuÈn bÞ
- GV: PhiÕu häc tËp, b¶ng phơ, ®Ìn chiÕu
- HS: GiÊy trong, bĩt d¹
C. TiÕn tr×nh d¹y häc
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa h/s
Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị (6')
- Khi nµo ®¬n thøc A chia hÕt cho ®¬n thøc B?
- Ph¸t biĨu quy t¾c chia ®¬n thøc cho ®¬n thøc?
- Bµi tËp: Ch÷a bµi 41.sgk
- 2 häc sinh lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bµi tËp
- Häc sinh nhËn xÐt vµ cho ®iĨm
Ho¹t ®éng 2: 1:Quy t¾c (12')
- Yªu cÇu häc sinh lµm ?1
- Gi¸o viªn: gäi 2x2 - 3xy + 5/3 lµ ®a thøc th¬ng.
- Muèn chia mét ®a thøc cho mét ®¬n thøc ta lµm nh thÕ nµo?
- Mét ®a thøc chia hÕt cho mét ®¬n thøc cÇn cã ®iỊu kiƯn g×?
- Yªu cÇu häc sinh ®äc quy t¾c .sgk
- Gi¸o viªn lu ý häc sinh cã thĨ bá qua bíc trung gian ®Ĩ tÝnh nhÈm.
- Häc sinh ®äc néi dung ?1
- 2 häc sinh lªn b¶ng cïng lµm ?1
VD: (6x3y2 - 9x2y3 + 5x y2) : 3 x y2
= = 2x2 - 3xy + 5/3
- Ta chia tõng h¹ng tư cđa ®a thøc cho ®¬n thøc råi céng c¸c kÕt qu¶ l¹i víi nhau
- Häc sinh tr¶ lêi
- Häc sinh ®äc quy t¾c sgk
- Häc sinh lµm vÝ dơ:
(30 x4y3 - 25x2y3 - 3 x4y4) : x2 y3
= 30x2 - 25 - x2y
Ho¹t ®éng 3: 2: ¸p dơng vµ luyƯn tËp
- Yªu cÇu häc sinh lµm ?2 (b¶ng phơ)
a. B¹n Hoa lµm:
(4 x4 - 8x2y2 + 12x5y) : (-4x2)
cã: 4 x4 - 8x2y2 + 12x5y
= -4x2(-x2 + 2y2 - 3x3y)
Nªn (4 x4 - 8x2y2 + 12x5y) : (-4x2)
= -x2 + 2y2 - 3x3y
- §ĩng hay sai? V× sao?
b. Lµm tÝnh chia:
- Häc sinh th¶o luËn nhãm sau ®ã cư ®¹i diƯn nªu ý kiÕn
(20 x4y - 25x2y2 - 3x2y) : 5x2y
* Bµi to¸n 64.sgk Lµm tÝnh chia:
a. (-2x5 + 3x2 - 4x3) : 2x2
b. (x3 - 2x2y + 3x y2) : ( -xy)
c. (3x2y2 + 6x2y3 - 12xy) : 3xy
* Bµi to¸n 65. sgk
[3(x - y)4 + 2(x - y)3 - 5(x - y)2] : (y -x)2
- Yªu cÇu häc sinh nªu nhËn xÐt vỊ c¸c lịy thõa trong d·y tÝnh trªn vµ cho biÕt c¸ch lµm?
- Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh ®Ỉt x - y = z , sau ®ã thùc hiƯn phÐp tÝnh
* Bµi to¸n 66.sgk (b¶ng phơ)
- 1 häc sinh lªn b¶ng lµm, häc sinh díi líp lµm vë
- 3 häc sinh lªn b¶ng lµm.
a. (-2x5 + 3x2 - 4x3) : 2x2
= = -x3 + 3/2 - 2x
b. (x3 - 2x2y + 3x y2) : ( -xy)
= = -2x2 + 4xy - 6y2
c. (3x2y2 + 6x2y3 - 12xy) : 3xy
= = xy + 2xy2 - 4
- Häc sinh nªu nhËn xÐt vỊ c¸c lịy thõa trong phÐp tÝnh x - y vµ y -x lµ ®èi nhau
(x - y)2 = (y -x)2
- Häc sinh lªn b¶ng lµm.
- Häc sinh quan s¸t b¶ng phơ råi tr¶ lêi c©u hái
Ho¹t ®éng4 :Híng dÉn vỊ nhµ (')
- Häc thuéc quy t¾c
- Lµm bµi tËp: 44; 45; 46.sbt
- ¤n l¹i phÐp trõ, nh©n, h»ng ®¼ng thøc
Rĩt kinh nghiƯm
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
TuÇn 9
TiÕt 17 : Chia ®a thøc mét biÕn ®· s¾p xÕp
Ngµy d¹y :........................................
Tài liệu đính kèm: