A. MỤC TIÊU
Rèn luyện cho HS kĩ năng thực hiện các phép toán trên các phân thức đại số.
HS có kĩ năng tìm điều kiện của biến, phân biệt được khi nào cần tìm điều kiện của biến, khi nào không cần. Biết vận dụng điều kiện của biến vào giải bài tập.
B. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
GV: - Bảng phụ, bút dạ.
HS: - Ôn tập phân tích đa thức thành nhân tử, ước của số nguyên.
- Bảng nhóm, bút dạ.
C. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC
Tiết 35 LUYỆN TẬP A. MỤC TIÊU Rèn luyện cho HS kĩ năng thực hiện các phép toán trên các phân thức đại số. HS có kĩ năng tìm điều kiện của biến, phân biệt được khi nào cần tìm điều kiện của biến, khi nào không cần. Biết vận dụng điều kiện của biến vào giải bài tập. B. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS GV: - Bảng phụ, bút dạ. HS: - Ôn tập phân tích đa thức thành nhân tử, ước của số nguyên. - Bảng nhóm, bút dạ. C. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1: KIỂM TRA - GV ổn định lớp học. - GV nêu yêu cầu kiểm tra. * HS1: Chữa bài tập 50a tr.58 SGK. - Một HS lên bảng kiểm tra. * HS1: Thực hiện phép tính. = = HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - GV hỏi: Bài này có cần tìm điều kiện của biến hay không? Tại sao? * HS2: Chữa bài tập 54 tr.59 SGK. - GV nhận xét và cho điểm hai HS. = = - HS: bài tập này không cần tìm điều kiện của biến vì không liên quan đến giá trị của phân thức. * HS2: Tìm các giá trị của x để giá trị của các phân thức sau được xác định. a) đk: 2x2 – 6x 0 2x(x – 3) 0 x 0 và x 3 b) đk: x2 – 3 0 (x – )(x + ) 0 x và – . - HS lớp nhận xét bài làm của hai bạn. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 2: LUYỆN TẬP t Bài 52 tr.58 SGK. - GV hỏi: Tại sao trong đề bài lại có điều kiện x 0 ; x - Với a là số nguyên, để chứng tỏ giá trị của biểu thức là một số chẵn thì kết quả rút gọn của biểu thức phải chia hết cho 2. - GV yêu cầu một HS lên bảng làm. - HS: Đây là bài toán liên quan đến giá trị của biểu thức nên cần có điều kiện của biến, cụ thể tất cả các mẫu phải khác 0. x + a 0 x – a x 0 x – a 0 x a = = = = = 2a (là số chẵn do a nguyên). HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH t Bài 44a, b tr.24 SBT. - GV hướng dẫn HS biến đổi các biểu thức sau. a) = rồi yêu cầu HS cho biết thứ tự thực hiện phép toán. b) = - Sau đó GV yêu cầu HS cả lớp tiếp tục thực hiện phép tính, hai HS lên bảng làm. t Bài 46 tr.25 SBT. Tìm điều kiện của biến để giá trị của phân thức xác định: a) - Sau khi phân tích chung, hai HS lên bảng làm tiếp. * HS1: a) = = = = * HS2: b) = = = x – 1 - HS lớp nhận xét bài làm của bạn và đối chiếu, chữa bài của mình (nếu sai). - HS lần lượt trả lời trước lớp. a) Giá trị phân thức xác định với mọi x. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH b) c) d) t Bài 47 tr.25 SBT. - GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm. Nửa lớp làm câu a, b. Nửa lớp làm câu c, d. b) Giá trị của phân thức xác định với x . c) Giá trị của phân thức xác định với x . d) Giá trị của phân thức xác định với x z. - HS hoạt động theo nhóm. a) đk: 2x – 3x2 0 x(2 – 3x) 0 x 0 và x b) đk: 8x3 + 12x2 + 6x +1 0 (2x + 1)3 0 x c) đk: 16 – 24x + 9x2 0 (4 – 3x)2 0 x HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH t Bài 55 tr.59 SGK. - GV yêu cầu hai HS lên bảng. * HS1: làm câu a. * HS2: làm câu b. c) GV cho thảo luận tại lớp. GV hướng dẫn HS đối chiếu với điều kiện xác định. d) đk: x2 – 4y2 0 (x – 2y)(x + 2y) 0 x 2y. - Đại diện các nhóm lên trình bày bài. - HS nhận xét. * HS1: a) Cho phân thức đk: x2 – 1 0 (x – 1)(x + 1) 0 x 1. * HS2: b) = = c) +) Với x = 2, giá trị của phân thức được xác định, do đó phân thức có giá trị = 3 +) Với x = – 1, giá trị của phân thức không xác định. Vậy bạn Thắng tính sai. +) Chỉ có thể tính được giá trị của phân HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - GV bổ sung thêm câu hỏi. d) Tìm giá trị của x để giá trị của biểu thức bằng 5. e) Tìm giá trị nguyên của x để giá trị của biểu thức là một số nguyên - GV hướng dẫn HS: Tách ở tử ra một đa thức chia hết cho mẫu và một hằng số. - Thực hiện chia tử cho mẫu. - Có 1 là số nguyên, để biểu thức là số nguyên cần điều kiện gì? - Cho biết các ước của 2. - Yêu cầu HS giải lần lượt các trường hợp, đối chiếu giá trị của x tìm được với điều kiện của x. thức đã cho nhờ phân thức rút gọn với những giá trị của biến thoả mãn điều kiện. d) = 5 đk: x 1 x + 1 = 5(x – 1) x – 5x = – 1 – 5 – 4x = – 6 x = (t/m đk). e) HS làm bài dưới sự hướng dẫn của GV. đk: x 1 = = = 1 + Biểu thức là số nguyên Z (x – 1) Ư(2) hay (x – 1) +) x – 1 = 1 x = 2 (t/m đk). +) x – 1 = – 1 x = 0 (t/m đk). +) x – 1 = 2 x = 3 (t/m đk). HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH +) x – 1 = – 2 x = – 1 (loại). Vậy với x thì giá trị biểu thức là số nguyên. Hoạt động 3: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ HS chuẩn bị đáp án cho 12 câu hỏi ôn tập chương II tr.61 SGK. Bài tập về nhà: Bài 45, 48, 54, 55, 57 tr.25, 26, 27 SBT Hướng dẫn bài 55 SBT. Tìm x biết: Rút gọn biểu thức vế trái được phân thức . = 0 Tiết 36 + 37 KIỂM TRA HỌC KÌ I
Tài liệu đính kèm: