Giáo án Đại số 8 - Tiết 47: Phương trình chứa ẩn ở mẫu - Nguyễn Văn Tú

Thanh Mỹ, ngày 16 tháng 1 năm 2012
Tiết 47`
Phương trình chứa ẩn ở mẫu
I. Mục tiêu bài giảng:
- Kiến thức: - HS hiểu cách biến đổi và nhận dạng được phương trình có chứẩn ở mẫu 
+ Hiểu được và biết cách tìm điều kiện để xác định được phương trình . 
+ Hình thành các bước giải một phương trình chứa ẩn ở mẫu
- Kỹ năng: giải phương trình chứa ẩn ở mẫu. 
- Thái độ: Tư duy lô gíc - Phương pháp trình bày
II. phương tiện thực hiện
- GV: Bài soạn.bảng phụ - HS: bảng nhóm, đọc trước bài
Iii. Tiến trình bài dạỵ
Sĩ số : 
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
1- Kiểm tra:
Hãy phân loại các phương trình:
a) x - 2 = 3x + 1 ; b) - 5 = x + 0,4
c) x + ; d) 
e) 
* HĐ1: giới thiệu bài mới
 Những PT như PTc, d, e, gọi là các PT có chứa ẩn ở mẫu, nhưng giá trị tìm được của ẩn ( trong một số trường hợp) có là nghiệm của PT hay không? Bài mới ta sẽ nghiên cứu. 
2- Bài mới
* HĐ2: Ví dụ mở đầu
1) Ví dụ mở đầu
-GV yêu cầu HS GPT bằng phương pháp quen thuộc.
-HS trả lời ?1:
 Giá trị x = 1 có phải là nghiệm của PT hay không? Vì sao?
* Chú ý: Khi biến đổi PT mà làm mất mẫu chứa ẩn của PT thì PT nhận được có thể không tương đương với phương trình ban đầu.
* x 1 đó chính là ĐKXĐ của PT(1) ở trên. Vậy khi GPT có chứa ẩn số ở mẫu ta phải chú ý đến yếu tố đặc biệt đó là ĐKXĐ của PT . 
* HĐ3: Tìm hiểu ĐKXĐ của PT 
- GV: PT chứa ẩn số ở mẫu, các gía trị của ẩn mà tại đó ít nhất một mẫu thức trong PT nhận giá trị bằng 0, chắc chắn không là nghiệm của phương trình được
2) Tìm điều kiện xác định của một PT.
? x = 2 có là nghiệm của PT không?
+) x = 1 & x = 2 có là nghiệm của phương trình
 không?
- GV: Theo em nếu PT có nghiệm hoặc PTcó nghiệm thì phải thoả mãn điều kiện gì?
- GV giới thiệu điều kiện của ẩn để tất cả các mẫu trong PT đều khác 0 gọi là ĐKXĐ của PT.
- GV: Cho HS thực hiện ví dụ 1
- GV hướng dẫn HS làm VD a
- GV: Cho 2 HS thực hiện ?2
* HĐ3: Phương pháp giải phương trình chứa ẩn số ở mẫu
3) Giải phương trình chứa ẩn số ở mẫu
- GV nêu VD.
Điều kiện xác định của phương trình là gì?
Quy đồng mẫu 2 vế của phương trình.
1 HS giải phương trình vừa tìm được.
- GV: Qua ví dụ trên hãy nêu các bước khi giải 1 phương trình chứa ẩn số ở mẫu?
3- Củng cố:
- HS làm các bài tập 27 a, b: Giải phương trình:
 a) = 3 (3) b) 
4- Hướng dẫn về nhà:
- Làm các bài tập 27 còn lại và 28/22 sgk
+ Phương trình a, b c cùng một loại
+ Phương trình c, d, e c cùng một loại vì có chứa ẩn số ở mẫu
1) Ví dụ mở đầu
Giải phương trình sau:
x + (1) 
x + = 1 x = 1
Giá trị x = 1 không phải là nghiệm của phương trình vì khi thay x = 1 vào phương trình thì vế trái của phương trình không xác định 
2) Tìm điều kiện xác định của một phương trình.
- HS đứng tại chỗ trả lời bài tập
* Ví dụ 1: Tìm điều kiện xác định của mỗi phương trình sau:
a) ; b) 
 Giải
a) ĐKXĐ của phương trình là x 2
b) ĐKXĐ của PT là x -2 và x 1
3) Giải PT chứa ẩn số ở mẫu
* Ví dụ: Giải phương trình
 (2)
- ĐKXĐ của PT là: x 0 ; x 2.
 (2)
2(x+2)(x- 2) = x(2x + 3)
2x2 - 8 = 2x2 + 3x
3x = -8 x = - . Ta thấy x = - thoả mãn với ĐKXĐ của phương trình.
Vậy tập nghiệm của PTlà: S = {- }
* Cách giải phương trình chứa ẩn số ở mẫu: ( SGK)
Bài tập 27 a) = 3
 - ĐKXĐ của phương trình:x -5. 
Vậy nghiệm của PT là: S = {- 20}