Đề kiểm tra học kì I lớp 11 – chương trình chuẩn môn: Ngữ văn

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I 
 Môn: Ngữ văn - LỚP 11
Thời gian: 90 phút
I. MỤC TIÊU ĐỀ KIỂM TRA 
- Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức, kĩ năng trong chương trình học kì 1, môn Ngữ văn lớp 11- Chương trình chuẩn.
- Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức, kĩ năng trọng tâm của chương trình Ngữ văn 11 học kì 1 theo 3 nội dung Tiếng Việt, Văn học, Làm văn, với mục đích đánh giá năng lực đọc - hiểu và tạo lập văn bản của HS thông qua hình thức kiểm tra tự luận. 
Cụ thể: đề kiểm tra nhằm đánh giá trình độ học sinh theo các chuẩn sau:
- Kiến thức Tiếng Việt: Thực hành về thành ngữ, điển cố
- Kiến thức văn học:Ý nghĩa nhan đề tác phẩm văn học (Chí Phèo)
 - Kiến thức làm văn: Vận dụng kiến thức làm bài văn nghị luận về chi tiết hình ảnh trong tác phẩm văn học
II. HÌNH THỨC ĐỀ KIỂM TRA
- Hình thức: Tự luận
- Cách tổ chức kiểm tra: cho học sinh làm bài kiểm tra tự luận trong 90 phút.
III. THIẾT LẬP MA TRẬN 
Khung ma trận đề kiểm tra học kì I, lớp 11
 Mức độ
Chủ đề
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
Cộng
1. Tiếng Việt
Thực hành về thành ngữ, điển cố
- Nhận biết được các thành ngữ trong ngữ liệu.
- Giải thích được ý nghĩa, của các thành ngữ đã tìm.
Nêu được tác dụng của thành ngữ trong ngữ liệu
Số câu
Số điểm
1
 0,5
1
0,5
1
 1,0
20%=
2 điểm
2. Văn học
Văn bản văn học
Nhận biết được chi tiết có liên quan đến nhan đề của tác phẩm văn học.
Giải thích được ý nghĩa nhan đề của tác phẩm đã cho.
Số câu
Số điểm
1
0,75
1
1,25
20%=
2 điểm
3. Làm văn
Kỹ năng làm văn nghị luận
.
Viết bài văn nghị luận về hình ảnh nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm văn học
Số câu
Số điểm
1
 6,0
60%=
6 điểm
Số câu
Số điểm
2
1,25= 12,5%
2
2,75 = 27,5%
1
 1,0 = 10%
1
6,0 = 60%
6
10 điểm
100%
IV. BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I LỚP 11 – CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN
Môn: Ngữ văn
Thời gian: 90 phút
C©u 1 (2 ®iÓm)
Tìm và chỉ ra ý nghĩa, tác dụng của những thành ngữ trong đoạn thơ sau: 
 “Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông
Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quảng công”
 (Trần Tế Xương – Thương vợ)
C©u 2 (2 điểm)
a. Nhan ®Ò C¸i lß g¹ch cò g¾n víi chi tiÕt nµo cña truyÖn?
b. §Æt tªn truyÖn lµ C¸i lß g¹ch cò, nhµ v¨n Nam Cao muèn nãi ®Õn ®iÒu g×?
C©u 3 (6 ®iÓm):
 Trong truyện ngắn “ Chữ người tử tù” cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục lại được tác giả coi đây là: “Một cảnh tượng xưa nay chưa từng có”.
 Hết
 (Giám thị không giải thích gì thêm)
V. HƯỚNG DẪN CHẤM (Gồm 02 trang)
a) H­íng dÉn chÊm c©u 1 vµ câu 2:
C©u sè:
Néi dung cÇn ®¹t
§iÓm
 - Một duyên hai nợ: một mình phải đảm đang công việc gia đình để nuôi cả chồng và con.
0,5
 C©u 1
(2 ®iÓm)
-Năm nắng mười mưa: vất vả, cực nhọc, dãi dầu mưa nắng 
0,5 
 - Tác dụng: Làm nổi bật hình ảnh Bà Tú - người phụ nữ tần tảo, chịu thương chịu khó, một mình đảm đang gánh vác công việc gia đình để nuôi chồng nuôi con
1,0
* Lưu ý: Tìm được 01 thành ngữ 0.25
a. Nhan ®Ò C¸i lß g¹ch cò g¾n víi c¸c chi tiÕt:
 - Chi tiÕt ë ®Çu truyÖn: ChÝ PhÌo khi cßn lµ ®øa trÎ bÞ bá r¬i ®­îc cuèn trong “mét c¸i v¸y ®ôp ®Ó bªn c¸i lß g¹ch bá kh«ng.
0,25 
 C©u 2
(2 ®iÓm)
 - Chi tiÕt ë cuèi truyÖn: ThÞ Në sau khi nghe tin ChÝ PhÌo ®©m chÕt B¸ KiÕn ®· nhí l¹i nh÷ng lóc gÇn gòi víi h¾n vµ nh×n nhanh xuèng bông.“§ét nhiªn thÞ thÊy tho¸ng hiÖn ra mét c¸i lß g¹ch cò bá kh«ng, xa nhµ cöa, vµ v¾ng ng­êi qua l¹i”.
0,5 
b. §Æt tªn truyÖn lµ C¸i lß g¹ch cò, ph¶i ch¨ng Nam Cao muèn nãi ®Õn quy luËt tất yếu cña hiÖn t­îng ChÝ PhÌo trong x· héi ®­¬ng thêi.
1,25
b) Hướng dẫn chấm câu 3:
 Câu 3
 (6,0 điểm)
I, Yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng : 
 - BiÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn v¨n häc.
 - BiÕt vËn dông c¸c thao t¸c nghÞ luËn nh­ : ph©n tÝch , gi¶i thÝch, chøng minh, b×nh luËn ®Ó lµm næi bËt vÊn ®Ò.
 - Tr×nh bµy m¹ch l¹c,chÆt chÏ cã c¶m xóc.
II, Yªu cÇu vÒ néi dung.
 Häc sinh cã thÓ tr×nh bµy , nªu luËn ®iÓm theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, nh­ng ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu sau :
 Më bµi 
- Giíi thiÖu t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm, tËp truyÖn “ vang bãng mét thêi’
 - Giíi thiÖu c¶nh cho ch÷ : Thµnh c«ng cña t¸c phÈm tËp trung ë c¶nh cho ch÷. Trong c¶nh nµy, vÎ ®Ñp cña c¶ hai nh©n vËt ®Òu to¶ s¸ng vµ ®©y lµ c¶nh t­îng kh¼ng ®Þnh sù lªn ng«i cña tµi n¨ng vµ c¸i ®Ñp. C¶nh cho ch÷ lµ c¶nh t­îng x­a nay ch­a tõng cã, cuéc t­¬ng phïng kú ngé cña nh÷ng ng­êi tri kû gi÷a chèn ngôc tï xoay quanh viÖc xin ch÷ vµ cho ch÷ cña tö tï, qu¶n ngôc vµ thÇy th¬ l¹i. 
0,5
Thân bài
1.VÒ néi dung : C¶nh cho ch÷ lµ “c¶nh t­îng x­a nay ch­a tõng cã” ,bëi vÎ ®Ñp Êy to¸t lªn tõ
a. Nơi cho chữ (thêi gian, kh«ng gian cña c¶nh cho ch÷)
 - Thêi gian : ®ªm cuèi cïng cña ng­êi cho ch÷, ngµy mai ng­êi Êy ph¶i vµo kinh chÞu ¸n tö h×nh.
 - Kh«ng gian: ®uîc x©y dùng b»ng thñ ph¸p t­¬ng ph¶n, mét bªn lµ bãng tèi nhµ lao chËt hÑp Èm ­ít, bÈn thØu...mét bªn lµ vu«ng lôa tr¾ng, thoi mùc th¬m.
 Caûnh töôïng naøy quaû laø laï luøng, chöa töøng coù vì troø chôi chöõ nghóa thanh tao coù phaàn ñaøi caùc laïi khoâng dieãn ra trong thö phoøng, thö saûnh, maø laïi dieãn ra nôi nguïc toái chaät heïp, baån thæu, hoâi haùm.
1,0
b. H×nh ¶nh cña cña kÎ xin ch÷ vµ ng­êi cho ch÷: t­ thÕ vµ vÞ thÕ.
 - T­ thÕ : 
 + Ng­êi cho ch÷ lµ mét tï nh©n ®ang ®îi ¸n tö h×nh : cæ ®eo g«ng, ch©n v­íng xiÒng, ®ang dËm t« nh÷ng nÐt ch÷
 + KÎ xin ch÷ lµ mét viªn quan coi ngôc : khóm nóm, run run...
 - VÞ thÕ cña c¸c nh©n vËt cã sù ®¶o lén : TrËt tù, kØ c­¬ng trong nhµ tï bÞ ®¶o ng­îc hoµn toµn: tï nh©n trë thµnh ng­êi ban ph¸t c¸i ®Ñp, r¨n d¹y ngôc quan; cßn ngôc quan th× khóm nóm, v¸i l¹y tï nh©n
1,0
c. Sù sinh thµnh c¸i ®Ñp.
 - KÎ tö tï ung dung ®Ëm t« nÐt ch÷ trªn vu«ng lôa tr¾ng, truíc mét thÇy th¬ l¹i run run, mét viªn qu¶n ngôc khóm nóm.
 - C¸i ®Ñp ®­îc s¸ng t¹o trong tï ngôc ( m¶nh ®Êt cña c¸i chÕt ): nh÷ng nÐt ch÷ Êy vÉn ®Ñp, vu«ng v¾n, thÓ hiÖn c¸i hoµi b·o tung hoµnh cña c¶ mét ®êi ng­êi.
 - Lêi khuyªn b¶o ©n cÇn cña tö tï vµ tiÕng nghÑn ngµo, nøc në cña qu¶n ngôc, cïng hµnh ®éng v¸i lËy. §ã lµ khóc ca kh¶i hoµn cña c¸i ®Ñp ch©n chÝnh C¸i ¸c cói ®Çu tr­íc thiªn l­¬ng, c¸i thiªn l­¬ng ®­îc t«n vinh n¬i c¸i ¸c ngù trÞ. VÎ ®Ñp cña tµi n¨ng vµ thiªn l­¬ng ®· to¶ s¸ng n¬i t¨m tèi nhÊt. §ã lµ sù v÷ng bÒn vµ bÊt khuÊt cña ch©n lÝ.
1,0
2. NghÖ thuËt.
 - Bót ph¸p ®iªu luyÖn s¾c s¶o trong viÖc dùng ng­êi, dùng c¶nh, chi tiÕt nµo còng gîi c¶m, g©y Ên t­îng.
 - NghÖ thuËt t­¬ng ph¶n ®èi lËp, trong tõng cÆp : t­ thÕ - ®Þa vÞ, bãng tèi - ¸nh s¸ng, ®Ñp cao c¶ - xÊu xa, ®éc ¸c...
- Ng«n ng÷ NguyÔn Tu©n biÕn ho¸ s¸ng t¹o, cã hån, ®Ó l¹i nhiÒu Ên t­îng. Mét kh«ng khÝ cæ kÝnh trang nghiªm cã phÇn bi tr¸ng to¸t lªn tõ ®o¹n v¨n.
1,0
Kết luận
 Qua c¶nh cho ch÷ trong Ch÷ ng­êi tö tï ®· thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng ®Æc tr­ng trong phong c¸ch NguyÔn Tu©n giai ®o¹n tr­íc C¸ch m¹ng. Nh÷ng vÎ ®Ñp vang bãng mét thêi ®· ®­îc nhµ v¨n kh¼ng ®Þnh vµ ngîi ca. T¸c phÈm võa thÓ hiÖn phong c¸ch nghÖ thuËt NguyÔn Tu©n víi niÒm say mª vµ t«n kÝnh nh÷ng vÎ ®Ñp trong vang bãng, võa lµ tÊm lßng cña nhµ th¬ ®èi víi quª h­¬ng ®Êt n­íc theo kiÓu cña riªng m×nh «ng.
 - Nªu c¶m nhËn riªng s©u s¾c cña m×nh vÒ c¶nh cho ch÷.
0,5
C¸ch cho ®iÓm bµi lµm
- Điểm 6: Đáp ứng đầy đủ tất cả các yêu cầu về kĩ năng và kiến thức. Hành văn mạch lạc, diễn đạt trong sáng. Có thể mắc một vài lỗi nhỏ nhưng không ảnh hưởng đến bài làm
- Điểm 5 : Trình bày được các ý ở đáp án nhưng chưa nêu được ý khái quát, sử dụng dẫn chứng phù hợp, diễn đạt tương đối rõ ý, sai 3-4 lỗi chính tả, diễn đạt.
- Điểm 3 - 4: Đáp ứng được khoảng 2/3 yêu cầu kiến thức. Hành văn chưa thật mạch lạc; mắc một vài lỗi về diễn đạt, ngữ pháp, dùng từ, chính tả
- Điểm 1- 2 : Trình bày thiếu ý, sơ sài, chưa đáp ứng các yêu cầu kiến thức. Hành văn lủng củng, lan man, mắc nhiều lỗi diễn đạt, ngữ pháp, dùng từ, chính tả
- Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề hoặc không làm được gì.
Tổng điểm 
 10
L­u ý: Häc sinh cã thÓ tr×nh bµy vµ diÔn ®¹t theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau néi dung cÇn ®¹t trªn, v× vËy gi¸m kh¶o cÇn linh hoạt khi cho ®iÓm.
 Giáo viên chỉ cho điểm tối đa khi học sinh diễn đạt tốt những nội dung kiến thức trên.
 Hết.