Sáng kiến kinh nghiệm Một số phương pháp giáo dục môi trường thông qua môn Địa lí lớp 8

Sáng kiến kinh nghiệm Một số phương pháp giáo dục môi trường thông qua môn Địa lí lớp 8

A/ PHẦN MỞ ĐẦU

I/ Lý do chọn đề tài

1. Lý luận

Môi trường là nhân tố có ý nghĩa quyết định đối với sự tồn tại và phát triển của các sinh vật trên Trái Đất. Đó là nền tảng cho sự sống còn và phát triển của nhân loại, là nhân tố đảm bảo cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống của con người. Hiện nay, môi trường đang ở trong tình trạng báo động về mức độ ô nhiễm và suy thoái bởi rất nhiều nguyên nhân mà chủ yếu là do hoạt động của con người và tai biến thiên nhiên. Do vậy, vấn đề bảo vệ môi trường (BVMT) trở nên cấp bách và cần thiết hơn bao giờ hết.

Trong một số hình thức BVMT thì giáo dục môi trường (GDMT) được xem là một trong những phương pháp hữu hiệu nhất, kinh tế nhất . Thông qua giáo dục, từng người và cộng đồng được trang bị kiến thức về môi trường, ý thức BVMT, năng lực phát hiện và xử lí các vấn đề môi trường. Việc GDMT ở trường phổ thông có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi vì, đây là nơi đào tạo những người trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước, những người sẽ nắm trong tay quyền làm chủ thiên nhiên, quyết định việc khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường. Nếu học sinh (HS) được giáo dục đầy đủ để có thể nhận thức đúng đắn về các vấn đề môi trường thì các em sẽ là lực lượng đóng góp rất lớn trong việc BVMT.

 

doc 21 trang Người đăng haiha30 Lượt xem 1750Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số phương pháp giáo dục môi trường thông qua môn Địa lí lớp 8", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
A/ PHẦN MỞ ĐẦU
I/ Lý do chọn đề tài
1. Lý luận
Môi trường là nhân tố có ý nghĩa quyết định đối với sự tồn tại và phát triển của các sinh vật trên Trái Đất. Đó là nền tảng cho sự sống còn và phát triển của nhân loại, là nhân tố đảm bảo cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống của con người. Hiện nay, môi trường đang ở trong tình trạng báo động về mức độ ô nhiễm và suy thoái bởi rất nhiều nguyên nhân mà chủ yếu là do hoạt động của con người và tai biến thiên nhiên. Do vậy, vấn đề bảo vệ môi trường (BVMT) trở nên cấp bách và cần thiết hơn bao giờ hết.
Trong một số hình thức BVMT thì giáo dục môi trường (GDMT) được xem là một trong những phương pháp hữu hiệu nhất, kinh tế nhất . Thông qua giáo dục, từng người và cộng đồng được trang bị kiến thức về môi trường, ý thức BVMT, năng lực phát hiện và xử lí các vấn đề môi trường. Việc GDMT ở trường phổ thông có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi vì, đây là nơi đào tạo những người trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước, những người sẽ nắm trong tay quyền làm chủ thiên nhiên, quyết định việc khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường. Nếu học sinh (HS) được giáo dục đầy đủ để có thể nhận thức đúng đắn về các vấn đề môi trường thì các em sẽ là lực lượng đóng góp rất lớn trong việc BVMT. 
2. Thực tiễn
Ở nước ta, việc GDMT chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng trong các trường phổ thông. Trong chương trình phổ thông, GDMT chưa được đưa thành môn học riêng biệt mà nó được thực hiện theo một phương pháp tích hợp, lồng ghép vào các môn học khác. Trong đó, môn Địa lí được xác định là môn học có nhiều khả năng GDMT cho học sinh. Để GDMT qua môn Địa lí đạt được hiệu quả cao, người giáo viên (GV) cần được trang bị những phương pháp GDMT hiện đại, tiên tiến và phù hợp với lứa tuổi học sinh phổ thông. Do vậy, hướng nghiên cứu GDMT thông qua dạy học môn Địa lí lớp 8 là hướng nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực.
II/ Mục đích và phương pháp nghiên cứu
1. Mục đích nghiên cứu
Tìm hiểu về phương pháp dạy học tích cực để nâng cao chất lượng giáo dục BVMT cho HS, giúp HS nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của các vấn đề môi trường như một nguồn lực để sinh sống, lao động và phát triển của mỗi cá nhân, cộng đồng, quốc gia và quốc tế. Giáo dục BVMT là vấn đề có tính chiến lược của mỗi quốc gia và toàn cầu. Giáo dục BVMT phải được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông nhằm bồi dưỡng tình yêu thiên nhiên, bồi dưỡng những cảm xúc, xây dựng cái thiện trong mỗi con người, hình thành thói quen, kĩ năng BVMT.
Thông qua học tập môn Địa lí để đào tạo ra con người mới, năng động, có khả năng thích ứng với xã hội, hòa nhập với xu thế phát triển của xã hội. HS có tri thức, kĩ năng, phương pháp hành động thích hợp với việc sử dụng hợp lí và khôn ngoan các nguồn tài nguyên thiên nhiên; có thể tham gia có hiệu quả vào việc phòng ngừa và giải quyết các vấn đề môi trường nơi sinh sống và làm việc. Cụ thể HS có thái độ, cách ứng xử đúng đắn trước các vấn đề môi trường, có ý thức và hành động đúng trong việc BVMT xanh – sạch – đẹp trường, lớp. Đồng thời HS cũng chính là lực lượng xung kích, hùng hậu nhất trong công tác tuyên truyền BVMT cho gia đình và cộng đồng dân cư.
2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp quan sát khách quan: khi lựa chọn, sử dụng phương pháp giảng dạy nhằm giáo dục BVMT cho HS, GV phải quan sát HS tham gia vào các hoạt động học tập, hình thành thói quen độc lập, chủ động trong việc tìm tòi phát hiện các vấn đề môi trường và tìm hướng giải quyết vấn đề dưới sự tổ chức và hướng dẫn của GV. GV cần quan sát để nhận biết sự chuyển biến của HS về nhận thức, tư tưởng và hành vi ứng xử văn minh, lịch sự với môi trường.
Phương pháp điều tra: sau khi sử dụng các phương pháp giảng dạy phát huy tính tích cực nhằm giáo dục HS ý thức BVMT, GV phát các phiếu học tập cho cả lớp để tìm hiểu mức độ nắm kiến thức, sự phát triển tư duy của HS, thông qua bài kiểm tra để nắm được kết quả học tập của HS. 
Tổng kết: xử lí, phân tích kết quả thu được từ đó rút ra kết luận về hiệu quả của việc giáo dục BVMT cho HS theo phương pháp dạy học tích cực.
III/ Giới hạn của đề tài
1. Đối tượng nghiên cứu
1.1 Mục tiêu chung về GDMT trong môn Địa lí cấp THCS
GDMT qua môn Địa lí ở trường THCS phải đáp ứng mục tiêu giáo dục toàn diện cả về nhận thức, kĩ năng, thái độ:
- Về kiến thức:
 HS cần biết:
+ Trái Đất và các thành phần tự nhiên của Trái Đất, đó chính là môi trường sống và tồn tại của con người; vấn đề khai thác, sử dụng và bảo vệ các thành phần của tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.
+ Mối quan hệ giữa cư dân (bùng nổ dân số, đô thị hóa, hoạt động sản xuất của con người) và môi trường.
+ Một số vấn đề cơ bản về môi trường cần phải quan tâm trong từng môi trường địa lí.
+ Một số vấn đề khai thác, sử dụng và BVMT trong quá trình phát triển kinh tế ở từng châu lục.
+ Các vấn đề môi trường đặt ra ở Việt Nam nói chung, ở các vùng và các địa phương trên cả nước nói riêng (hiện trạng khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, BVMT).
- Về kĩ năng:
+ Có kĩ năng phát hiện các vấn đề về môi trường và nguyên nhân của nó.
+ Có biện pháp, hành động tích cực góp phần giải quyết các vấn đề của môi trường, BVMT.
- Về thái độ, hành vi
 HS cần:
+ Tôn trọng, yêu quý thiên nhiên. Có ý thức giữ gìn, bảo vệ các thành phần của môi trường tự nhiên (rừng, nước, không khí, đất đai).
+ Tuyên truyền, vận động mọi người tham gia vào công cuộc BVMT, ủng hộ các hoạt động, các chính sách BVMT; đồng thời phê phán, chống lại các hoạt động, hành vi làm ảnh hưởng xấu đến môi trường.
1.2. Một số phương pháp tích hợp giáo dục BVMT trong môn Địa lí lớp 8
Mục đích của việc đưa GDMT vào nhà trường thông qua môn Địa lí là nhằm giúp HS có được một số kiến thức phổ thông, cơ bản về môi trường; biết được hiện trạng về môi trường, những nguyên nhân và hậu quả của hiện tượng suy giảm tài nguyên, suy thoái và ô nhiễm môi trường. Từ đó hình thành ở HS có thái độ và hành vi ứng xử thân thiện, phù hợp với môi trường. Vì vậy, phương pháp tích hợp GDMT trong môn Địa lí 8 về cơ bản là những phương pháp thường được sử dụng để dạy môn học. Tuy nhiên, trong các phương pháp đó có một số phương pháp có nhiều khả năng GDMT một cách hiệu quả cần quan tâm, đó là những phương pháp đòi hỏi HS phải bộc lộ được nhận thức, quan điểm, ý thức, thái độ, đưa ra được những giải pháp trước các vấn đề của môi trường.
Với mỗi phương pháp sẽ có hình thức dạy học tương ứng. Dưới đây tôi xin đưa ra một số phương pháp, hình thức tổ chức dạy học mà theo tôi thì các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học này có nhiều khả năng để tích hợp nội dung GDMT qua môn Địa lí lớp 8: phương pháp thảo luận, phương pháp đóng vai, phương pháp viết báo cáo và phương pháp dạy học với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin (CNTT).
2. Phạm vi nghiên cứu
Trong quá trình giảng dạy, GV nào cũng mong muốn HS của mình luôn học giỏi, nhất là học tập thật tốt bộ môn mà mình giảng dạy. Vì vậy, bằng nhiều phương pháp, nhiều kinh nghiệm của bản thân, tôi sẵn sàng đem hết tâm huyết để truyền đạt phương pháp học tập tốt nhất để các em khắc sâu kiến thức đã được tiếp thu.
Trong thời gian qua tôi luôn nghiêm túc thực hiện đổi mới phương pháp trong quá trình giảng dạy theo chủ trương của ngành đã đề ra ở tất cả các lớp mà tôi được đơn vị phân công. Tuy nhiên, do tôi muốn kiểm chứng khẳng định là việc giáo dục BVMT theo phương pháp dạy học tích cực có đem lại hiệu quả cao trong quá trình học tập của HS hay không? HS chuyển biến như thế nào về nhận thức, tư tưởng và hành vi trong công tác BVMT nơi các em sinh sống và học tập? Từ suy nghĩ đó nên tôi quyết tâm tực hiện nghiên cứu trong phạm vi lớp 8A2 với số lượng HS là 37 em.
IV/ Kế hoạch thực hiện
Giáo dục BVMT là một lĩnh vực giáo dục liên ngành, vì vậy được triển khai theo phương pháp tích hợp. Nội dung giáo dục BVMT được tích hợp trong các chương, bài cụ thể. Việc tích hợp thể hiện ở 3 mức độ: mức độ toàn phần, mức độ bộ phận và mức độ liên hệ. Giáo dục BVMT sử dụng nhiều phương pháp dạy học của các bộ môn, chịu sự chi phối của các phương pháp đặc trưng bộ môn, nhưng nó cũng có những phương pháp có tính đặc thù. Vì vậy ngoài các phương pháp chung như: thảo luận, trò chơi, giáo dục BVMT thường vận dụng nhiều phương pháp khác như: phương pháp tham quan, điều tra, khảo sát, nghiên cứu thực địa; phương pháp thí nghiệm; phương pháp nêu gương; phương pháp học tập theo dự án Sau đây tôi xin đưa ra một số phương pháp giáo dục môi trường thông qua môn Địa lí lớp 8 mà tôi đã áp dụng trong năm học 2010 – 2011: phương pháp thảo luận, phương pháp đóng vai, phương pháp viết báo cáo và phương pháp dạy học với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin (CNTT).
B/ PHẦN NỘI DUNG
I/ Cơ sở lý luận
Môi trường là không gian sinh sống của con người và sinh vật, là nơi chứa đựng các nguồn tài nguyên cần thiết cho đời sống và sản xuất, là nơi chứa đựng và phân hủy các chất thải do con người tạo ra trong cuộc sống và hoạt động sản xuất; Môi trường có vai trò cực kì quan trọng đối với đời sống con người. Đó không chỉ là nơi tồn tại, sinh trưởng và phát triển mà còn là nơi lao động và nghỉ ngơi, hưởng thụ và trau dồi những nét đẹp văn hóa, thẫm mĩ,
Bảo vệ môi trường hiện là một trong nhiều mối quan tâm mang tính toàn cầu. Ở nước ta, bảo vệ môi trường cũng đang là vấn đề được quan tâm sâu sắc. Nghị quyết số 41/NQ-TƯ ngày 15 tháng 11 năm 2004 của Bộ Chính trị về tăng cường công tác bảo vệ môi trường trong thời kì đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; Quyết định số 1363/QĐ-TTg ngày 17 tháng 10 năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt đề án: “Đưa các nội dung bảo vệ môi trường vào hệ thống giáo dục quốc dân” và Quyết định số 256/2003/QĐ-TTg ngày 02 tháng 12 năm 2003 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược Bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020 đã tạo cơ sở pháp lí vững chắc cho những nổ lực và quyết tâm bảo vệ môi trường theo định hướng phát triển một tương lai bền vững của đất nước. 
Cụ thể hóa và triển khai việc thực hiện các chủ trương của Đảng và Nhà nước, ngày 31 tháng 1 năm 2005, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ra Chỉ thị về việc tăng cường công tác giáo dục BVMT, xác định nhiệm vụ trọng tâm cho giáo dục phổ thông là trang bị cho HS kiến thức, kĩ năng về môi trường và BVMT bằng hình thức phù hợp trong các môn học và thông qua các hoạt động ngoại khóa, xây dựng mô hình nhà trường xanh – sạch – đẹp phù hợp với các vùng, miền.
II. Cơ sở thực tiễn
Những hiểm họa suy thoái môi trường đang ngày càng đe dọa cuộc sống của loài người. Chính vì vậy, BVMT là vấn đề sống còn của nhân loại và của mỗi quốc gia. Công tác giáo dục không phụ thuộc vào tôn giáo, dân tộc, mà phải được thực hiện đối với mỗi công dân tương lai ngay từ khi học còn ngồi trên ghế nhà trường và cả ở tuổi trư ... ian thực hiện một số phương pháp và hình thức tổ chức dạy học tích cực để tích hợp nội dung GDMT qua môn Địa lí lớp 8 trong suốt năm học 2010 – 2011 ở lớp 8A2, chất lượng học tập bộ môn Địa lí của các em được nâng lên rõ rệt. Điều quan trọng làm tôi thấy phấn khởi là tinh thần học tập của các em đối với bộ môn Địa lí 8 được nâng lên cao, các em không còn thái độ thờ ơ, xem nhẹ môn học này.
	Chất lượng chung bộ môn Địa lí 8 ở lớp 8A2 trường THCS TT Mỹ Thọ đạt được qua các kì kiểm tra khảo sát chất lượng trong năm học 2010 – 2011 như sau:
Môn/lớp
Tổng số HS
Kết quả KSCL 
đầu năm
Kết quả HKI
Kết quả HKII
Kết quả
TB cả năm
Trên 5
Trên 5
Trên 5
Trên 5
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Địa lí/ 8A2
37
28
75,7
34
91,9
37
100,0
37
100,0
Trên đây là bảng thống kê so sánh kết quả về chất lượng bộ môn Địa lí ở lớp 8A2 trường THCS TT Mỹ Thọ, qua kết quả đạt được tôi rất phấn khởi vì chất lượng học tập của các em qua các giai đoạn khảo sát đều có chiều hướng tăng nhanh đáng kể. Chẳng những kết quả học tập tăng mà các em ngày càng có ý thức và hành động BVMT tốt hơn. 
Qua việc lấy ý kiến của một số GV bộ môn, GVCN lớp và dựa vào kết quả điều tra, phỏng vấn HS, kết hợp với quá trình quan sát HS khi GV áp dụng các phương pháp dạy học tích cực để giáo dục môi trường, tôi nhận thấy HS tham gia tích cực vào các hoạt động học tập, hình thành thói quen độc lập, chủ động trong việc tìm tòi phát hiện các vấn đề môi trường và tìm hướng giải quyết vấn đề dưới sự tổ chức và hướng dẫn của GV. HS có sự chuyển biến lớn về nhận thức, tư tưởng và hành vi. Từ đó, HS có thái độ, cách ứng xử đúng đắn trước các vấn đề môi trường, có ý thức và hành động đúng trong việc BVMT trường, lớp xanh – sạch – đẹp. Đồng thời các em cũng chính là lực lượng xung kích trong công tác tuyên truyền BVMT cho gia đình và cộng đồng dân cư. 
Thông qua việc giáo dục BVMT, các em biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, biết cất đồ dùng và dụng cụ học tập gọn gàng, đúng chỗ. HS biết chăm sóc cây xanh của lớp, tưới cây trong khuôn viên nhà trường, làm cho khuôn viên nhà trường ngày càng xanh – sạch – đẹp, an toàn và thoáng mát. HS có thói quen tốt BVMT như ăn singum xong biết lấy giấy gói bả singum lại bỏ vào thùng rác, không khạc nhổ bừa bãi, đi vệ sinh đúng chỗ, không đem quà bánh vào phòng học, bỏ rác đúng nơi quy định Các em còn biết làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải để chia sẻ với các bạn trong và ngoài lớpĐiều đáng mừng là trong năm học này, năm học 2011 – 2012 các em cũng vẫn duy trì tốt kết quả học tập bộ môn Địa lí, ý thức và hành động BVMT được nâng cao hơn. Điều này thể hiện bước đầu tôi đã thực hiện thành công trong việc tích hợp nội dung GDMT theo phương pháp dạy học tích cực thông qua môn Địa lí lớp 8, trong đó có phương pháp thảo luận, phương pháp đóng vai, phương pháp viết báo cáo, phương pháp dạy học với sự hỗ trợ của CNTT.
C/ PHẦN KẾT LUẬN
I. Ý nghĩa của đề tài đối với công tác
Vấn đề môi trường hiện nay không phải là vấn đề của riêng một cá nhân, gia đình, quốc gia nào nữa mà nó đã trở thành vấn đề chung của toàn cầu.  Bản thân là một người GV, ngoài nhiệm vụ dạy học được đặt lên trên hết thì trong quá trình dạy học, đối với từng bài cụ thể có thể kết hợp với việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, kết hợp giáo dục BVMT trong quá trình giảng dạy. Đặc biệt là bộ môn Địa lí bản thân tôi thấy nó rất cần thiết, vì không những tạo được hứng thú học tập của học sinh mà qua đó nó còn có tác động mạnh mẽ đến suy nghĩ của học sinh về việc BVMT trường, lớp cũng như là bảo vệ ngôi nhà mà chính các em là người đang sinh sống trong đó. Từ những suy nghĩ tích cực đó có thể hình thành nên các hành động cụ thể, thiết thực hơn đến môi trường (như dọn dẹp vệ sinh quanh nhà, trồng cây xanh trong khuôn viên nhà trường, trang trí cây xanh cho lớp học, bỏ rác đúng nơi quy định,), góp phần nhỏ bé vào công cuộc bảo vệ môi trường ngày càng xanh – sạch – đẹp hơn. 
Mặt khác, trong quá trình giảng dạy cho HS, bên cạnh những kiến thức khoa học cơ bản, GV còn cần phải trang bị cho các em những tri thức thực tiễn, mang tính thời đại. GDMT là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng và khẩn cấp. Việc giáo dục ý thức trách nhiệm BVMT cho HS không phải là một sớm, một chiều, do đó GV cần kiên trì phối hợp với các chương trình tuyên truyền, giáo dục cộng đồng của nhà nước ta. Hơn nữa, đây không chỉ là công việc của các GV giảng dạy bộ môn Địa lí mà là công việc chung của toàn thể những người làm công tác giảng dạy ở tất cả các bậc học, cấp học. Do đó, cần có sự phối hợp đồng bộ để việc GDMT có hiệu quả hơn, góp phần cải thiện môi trường sống của nhân loại, “cái nôi của xã hội loài người”.
II. Khả năng áp dụng
Việc tích hợp GDMT trong dạy - học ở các trường học là rất cần thiết. Tuy nhiên, không phải bất kì bài dạy nào cũng có kết hợp nội dung này mà phải tuỳ từng nội dung phù hợp để tránh áp đặt, sáo rỗng. Tùy vào từng mục tiêu cụ thể, GV có thể sử dụng nhiều phương pháp dạy học tích cực khác nhau để tích hợp, lồng ghép nội dung GDMT vào bài học nhằm tránh nhàm chán cho học sinh. Giúp học sinh luôn nhận thấy mỗi bài học là một điều thú vị, là một sự mới mẻ, đồng thời nâng cao hiệu quả GDMT mà không mất đi những sai lệch về mục đích, mục tiêu bài dạy. 
Để HS có được những nhận thức sâu sắc về môi trường và ảnh hưởng của nó với đời sống không phải là chuyện dễ dàng. Để làm được điều đó, người giáo viên phải vận dụng, đúc kết  linh hoạt, sáng tạo, có đam mê mới có thể tập trung công sức, thời gian tìm kiếm, lựa chọn những thông tin, hình ảnh, phương pháp dạy học phù hợp với nội dung từng chương, từng bài học. 
Học sinh phải thích ứng với phương pháp tích cực, tự giác trong học tập, có ý thức trách nhiệm về kết quả học tập của mình và kết quả chung của lớp thông qua việc tích cực thực hành, thảo luận, suy nghĩ trong quá trình lĩnh hội tri thức, chiếm lĩnh nội dung học tập.
III. Bài học kinh nghiệm, hướng phát triển 
1. Bài học kinh nghiệm
- Để thiết kế các hoạt động học tập cho học sinh một cách có hiệu quả, GV cần chú ý:
	 + Xác định được tên và nội dung hoạt động (mục tiêu kiến thức, hình thức hoạt động của học sinh: nhóm, cá nhân hay cả lớp .)
	 + Các câu hỏi, bài tập có yêu cầu cụ thể để hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động học tập.
	 + Dự tính phân chia thời gian cho mỗi hoạt động phù hợp với bài giảng.
	 + Chuẩn bị phiếu học tập cho học sinh (câu hỏi, bài tập, trò chơi ), chú ý các kiến thức cần khắc sâu.
	 + Quản lý theo dõi sát việc làm của từng học sinh (hoạt động nhóm có hiệu quả khi tất cả các cá nhân tích cực làm việc).
- Để góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả GDMT, GV cần chú ý: 
 + GV phải thực hiện nghiêm túc việc đổi mới phương pháp trong quá trình giảng dạy bộ môn Địa lí.
 + Trong quá trình giảng dạy, ngoài việc học hỏi những kinh nghiêm của đồng nghiệp, GV cần phải sưu tầm, tham khảo thêm những tài liệu do Bộ giáo dục phát hành để học hỏi trang bị thêm những kiến thức, những phương pháp dạy học theo hướng tích cực, theo hướng đổi mới. 
 + GV cần phải triệt để sử dụng thiết bị dạy học sẵn có khi lên lớp.
 + GV vừa là người hướng dẫn thực hiện, những lại là người tổng kết, nhận xét, đánh giá. Do đó, GV cần phải có bản lĩnh vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ để giải quyết những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
 + GV phải đảm bảo cho HS sự bình đẳng trước cơ hội tiếp nhận câu hỏi và tham gia trả lời câu hỏi của GV đề ra.
 + Khi nhận xét đánh giá, GV cần có sự linh động sử dụng nhiều hình thức từ khuyến khích đến tuyên dương khen thưởng nhằm tạo sự phấn khích cao, giúp các em say mê hứng thú hơn trong học tập.
2. Phương hướng tới
Trên đây là những kinh nghiệm của tôi trong việc tích hợp nội dung GDMT cho HS thông qua môn Địa lí lớp 8 theo phương pháp tích cực. Nếu kinh nghiệm của tôi được hội đồng khoa học nhà trường chấp nhận phù hợp với giai đoạn mới hiện nay trong giảng dạy Địa lí ở trường THCS, tôi sẽ đem kinh nghiệm này phổ biến áp dụng trong trường THCS TT Mỹ Thọ vào những năm học sau. 
Qua việc nghiên cứu: “Một số phương pháp GDMT thông qua môn Địa lí lớp 8”, chúng ta có thể thấy được tầm quan trọng cũng như hiệu quả của các phương pháp GDMT trong việc dạy học nội dung GDMT qua môn Địa lí lớp 8. Do đó, trong quá trình giảng dạy, một mặt tôi sẽ thực hiện áp dụng thực tế trên lớp, một mặt tôi tiếp tục nghiên cứu, tham khảo thêm những tài liệu có giá trị của các nhà giáo ưu tú, các chuyên gia trong ngành giáo dục, nhằm học hỏi thêm những phương pháp, cách thức tổ chức thực hiện để phương pháp giảng dạy của bản thân được hoàn thiện hơn. 
Bản thân các phương pháp dạy học GDMT không phải là toàn năng, vì thế để đạt được hiệu quả cao nhất trong dạy học GDMT, đáp ứng mục tiêu giáo dục toàn diện cả về nhận thức, thái độ, hành vi, đối với môi trường người GV cần sử dụng các phương pháp dạy học một cách linh hoạt. 
Trên đây là toàn bộ những kinh nghiệm mà tôi đã thực hiện, mong muốn góp một phần vào việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, giáo dục cho HS ý thức và có những hành động đúng đắn trong việc BVMT phù hợp với đặc điểm tâm lý, lứa học sinh THCS. Kính mong sự góp ý chân thành từ quý thầy, cô để góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả GDMT thông qua môn Địa lí 8; để việc GDMT được hoàn thiện tốt hơn, có hiệu quả cao hơn nữa khi áp dụng vào thực tế giảng dạy. 
IV. Đề xuất, kiến nghị
Với mong muốn nội dung GDMT được truyền tải đến HS một cách có hiệu quả, tôi xin đưa ra một số kiến nghị và đề xuất sau đây:
- Cần phải đẩy mạnh và phát triển hơn nữa công tác GDMT cho HS trong nhà trường phổ thông, tăng cường khả năng GDMT qua các môn học nói chung và môn Địa lí nói riêng.
- Tổ chức các chuyên đề lồng ghép GDMT vào dạy học Địa lí có hiệu quả. 
- Tổ chức tập huấn GDMT trong dạy học Địa lí cho GV, cập nhật và phổ biến đến GV và HS luật bảo vệ môi trường do Quốc hội thông qua.
- Cung cấp cho GV những tư liệu có liên quan như sách, tạp chí, đĩa VCD, CD, DVD về GDMT. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Sách giáo khoa Địa lí 8, sách giáo viên Địa lí 8, NXB Giáo dục.
[2]. Đặng Văn Đức – Nguyễn Thị Thu Hằng (2004), Phương pháp dạy học Địa lí theo hướng tích cực, NXB Đại học Sư phạm.
[3]. Đặng Văn Đức – Nguyễn Thị Thu Hằng (2006), Thiết kế các modun khai thác nội dung Giáo dục môi trường trong sách giáo khoa Địa lí bậc trung học, NXB Đại học Sư phạm.
[4]. Nguyễn Hải Hà – Nguyễn Việt Hùng (2008), Giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Địa lí Trung học cơ sở, NXB Giáo dục.
[5]. Nguyễn Đức Vũ – Phạm Thị Sen (2005), Đổi mới dạy học Địa lí Trung học cơ sở, NXB Đại học Sư phạm Hà Nội.
[6]. Một số website: 
Thị trấn Mỹ Thọ, ngày 06 tháng 03 năm 2012
 Người thực hiện
 Lê Hoàng Anh
Xác nhận của HĐ xét duyệt SKKN cấp trường
.
.
.
.
Xác nhận của HĐ xét duyệt SKKN cấp huyện
.
.
.

Tài liệu đính kèm:

  • docGDMT thong qua day hoc mon Dia li lop 8.doc