Ôn tập văn tự sự 8

Tuần 1+2 tháng 10
ôn tập văn tự sự
I/ Mục tiêu cần đạt:
- Học sinh nắm đợc thế nào là văn bản tự sự, đặc điểm của văn bản tự sự, hiểu đợc vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự.
- Có kỹ năng vận dụng để viết bài văn tự sự có kết hợp các yếu tố miêu tả, biểu cảm.
II/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học:
A/ Ôn tập lý thuyết văn tự sự:
1.Thế nào là văn bản tự sự
- Tự sự là hình thức kể lại câu chuyện theo trình tự, diễn biến dựa vào cốt truyện, những sự việc chính và nhân vật.
GV lấy ví dụ phân tích, minh hoạ.
2.Ngôi kể trong văn bản tự sự:
GV gợi dẫn HS tìm hiểu các ngôi kể trong văn bản tự sự
- Ngôi kể thứ nhất: ngời kể tự kể về chuyện của mình, xng tôi.
- Ngôi kể thứ 3: ngời kể giấu mình nhng có mặt khắp nơi trong văn bản, hiểu hết tâm t tình cảm, của các nhân vật.
GV đa ra dẫn chứng: truyện ngắn Lão Hạc kể ở ngôi thứ 3, Tôi đi học kể ở ngôi thứ nhất,..
3.Yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự:
GV lấy ngữ liệu mẫu trong SGK / 72- 73 để phân tích minh hoạ rồi rút ra: trong văn bản tự sự, sự miêu tả cụ thể chi tiết về cảnh vật, nhân vật và sự việc có tác dụng làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động.
4. Yếu tố biểu cảm trong văn bản tự sự:
GV lấy lại ngữ liệu mẫu trong SGK/ 72- 73 để gợi dẫn HS phân tích, tìm hiểu rút ra vai trò của biểu cảm trong văn bản tự sự, đó là: làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động.
B/ Luyện tập: GV lựa chọn và đa ra một số đề bài để HS luyện tập. Nên tham khảo các đề ở trong SGK.
Với mỗi đề bài GV cần gợi ý cho HS những ý chính để các em làm bài.
 1
Đề 1:
Hãy kể về một kỷ niệm với ngời bạn tuổi thơ khiến em xúc động và nhớ mãi.
* Gợi ý:
HS cần thực hiện tốt các yêu cầu sau đây:
+ Giới thiệu bạn mình là ai?Tả bạn:hình dáng,khuôn mặt, mái tóc,nụ cời
+ Kỷ niệm xúc động nhất là kỷ niệm về cái gì?
+ Thời gian, không gian, hoàn cảnhcủa kỷ niệm
+ Tình huống dẫn đến kỷ niệm?
+ Câu chuyện diễn ra nh thế nào? Kết thúc ra sao?
+ Điều gì khiến em xúc động nhất? Tâm trạng nh thế nào?
+ Cảm nghĩ của em về kỷ niệm đó.
Lu ý: bài viết cần kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm cho bài văn thêm sinh động, hấp dẫn.
Đề 2: Tôi thấy mình khôn lớn.
* GV gợi dẫn HS làm bài:
1.Mở bài:Giới thiệu sơ lợc về bản thân:Tuổi, hs lớp, trờng
2. Thân bài:
-Tự rèn luyện nếp sống kỷ luật:dậy sớm tập thể dụctự lo cho bản thân, tự giác học bài, làm bài
-Biết giúp đỡ gia đình, hớng dẫn em học bài
-Bỏ dần nhỡng thói h nh ham chơI, ích kỷBiết quan tâm đến ngời thân, gắn bó và yêu qúi mái ấm gia đình.
-Tự đi học bằng xe đạp .
3. Kết bài:Nêu cảm nghĩ của bản thân
 -Tầm nhìn đợc mở rộng,thấy khung cảnh xung quanh khác lạ, đẹp đẽ hơn, thú vị hơn
 -Sung sớng khi đợc hoà vào dòng ngời trên đờng.Cảm thấy rằng mình đã lớn.
Đề 3:Hãy kể về một kỷ niệm đáng nhớ của em đối với một con vật nuôi mà em thích.
* GV gợi dẫn HS làm bài:
 1.Mở bài:- Giới thiệu về con vật nuôi mà em thích .2
2.Thân bài: Kể về kỷ niệm đáng nhớ nhất của em đối với con vật nuôi đó.
+ Thời gian, không gian, hoàn cảnhcủa kỷ niệm.
+ Tình huống dẫn đến kỷ niệm?
+ Câu chuyện diễn ra nh thế nào? Kết thúc ra sao?
+ Điều gì khiến em xúc động nhất? Tâm trạng nh thế nào?
+ Cảm nghĩ của em về con vật nuôi..
Đề 4:Kể về một lần em mắc khuyết điểm khiến thầy, cô giáo buồn.
* GV gợi dẫn HS làm bài:
1.Mở bài:Giơí thiệu chung
- Thời gian xảy ra câu chuyện:năm học lớp 7
-Địa điểm:tại lớp học, giờ kiểm tra môn toán
2. Thân bài:Diễn biến câu chuyện
-Em phạm lỗi gì, chuyện xảy ra nh thế nào?
-Miêu tả sự việc xảy ra, hình ảnh thầy cô giáo trong và sau khi em phạm lỗi(nét mặt cử chỉ, lời nói, thái độ)
-Những tình cảm của em khi sự việc xảy ra và sau sự việc ấy:lo lắng, ân hận, buồn phiền...quýêt tâm sửa chữa
3. Kết bài:Chuyện buồn ấy đã thành kỷ niệm, nhng bài học rút ra từ đó có tác dụng giáo dục rất sâu sắc đối với em.
Đề 5:Nừu là ngời chứng kiến cảnh lão Hạc sang kể chuyện bán chó với ông giáo (trong tác phẩm Lão Hạc của Nam Cao)thì em sẽ ghi lại câu chuyện đó nh thế nào?
*Lu ý:Chỉ cần ghi lại đoạn lão Hạc sang nhà ông giáo kể lại chuyện mình bán cậu vàng,tránh sa vào việc kể lại toàn bộ chuyện Lão Hạc.Ngời viết xng “tôI” và có mặt trong câu chuyện nh một ngời thứ ba, ngoài lão Hạc và ông giáo.
Sự việc và nhân vật trong đoạn truyện này của Nam Cao đã có sẵnvới đầy đủ các yếu tốtự sự, miêu tả , biểu cảm.Ngời viết chỉ cần thêm nhân vật tôI và kể lại đoạn truyện này.Sau đó phát biểu những suy nghĩ của bản thân về câu chuyện và các nhân vật trong đó(về ông giáo, về lão Hạc)
 3
1.Mở bài:
- Lão Hạc là hàng xóm của gia đình em và gia đình ông giáo
- Lão Hạc rất nghèo, con trai đI làm ăn xa, chỉ có chú chó vàng làm bạn.Sau trận ốm kéo dài, lão không kiếm đợc việc làm nênchẳng có gì mà ăn qua ngày.
-Lão quyết định bán con chó vàng, sau đó sang gặp ông giáo kể chuyện bán chó.
2.Thân bài:Kể lại diễn biến cuộc gặp gỡ giữa lão Hạc và ông giáo
-Lão Hạc sang nhà ông giáo với vẻ mặt đau khổ.
- Lão kể lại việc mình vừa bán con chó cho ông giáo nghe, rồi tự trách mình đã lừa con chó
- Ông giáo an ủi lão, cố làm cho lão vui
- Lão nhờ ông giáo 2 việc: Thứ nhất là giữ hộ mảnh vờn, chờ con trai lão về thì giao lại; Thứ hai là gửi ông giáo ít tiền, nếu lão chết thì ông giáo đứng ra lo liệu giúp
3.Kết bài:Cảm nghĩ của em
-Lão Hạc là ngời cha rất thơng con và giàu đức hi sinh
- Số phận hẩm hiu của lão Hạc cũng là số phận chung của nông dân Việt Nam trớc cách mạng tháng Tám. 
 4