Giáo án Toán Lớp 8 (Chân trời sáng tạo) - Chương 5, Bài 1: Khái niệm hàm số

 BÀI 1: KHÁI NIỆM HÀM SỐ
 Thời gian thực hiện: (02 tiết)
I. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này học sinh có khả năng: 
1. Về kiến thức: Hs biết được khái niệm hàm số. Nhận biết được đại lượng này có phải 
là hàm số của đại lượng kia hay không trong những cách cụ thể và đơn giản (bằng bảng, 
bằng công thức). Tìm được giá trị tương ứng của hàm số khi biết giá trị của biến.
2. Về năng lực: 
* Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng 
lực ngôn ngữ, năng lực tự học.
* Năng lực đặc thù: Các trách nhiệm giúp đỡ, hỗ trợ nhau trong học tập.
3. Về phẩm chất: 
II. Thiết bị dạy học và học liệu 
1. Giáo viên: Phấn màu, bảng phụ, thước thẳng, SGK, SBT
2. Học sinh: Đồ dùng học tập, đọc trước bài
III. Tiến trình dạy học
Tiết 1
1. Hoạt động 1: Mở đầu (4 phút)
a) Mục tiêu: HS hiểu được ví dụ về hàm số
b) Nội dung: Nhận dạng được khái niệm hàm số
c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập
 * HS thực hiện nhiệm vụ
 * Báo cáo, thảo luận
 - HS suy nghĩ trả lời các câu hỏi của giáo viên.
 - HS cả lớp quan sát nhận xét câu trả lời của bạn.
 * Kết luận, nhận định
 - GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện 
 nhiệm vụ.
 GV dẫn dắt vào bài mới: : “Để trả lời được câu 
 hỏi trên, cũng như hiểu rõ hơn về hàm số, chúng 
 ta sẽ tìm hiểu trong bài ngày hôm nay”
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức (18 phút)
2.1 Hoạt động 2.1: Khái niệm hàm số
a) Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm hàm số
b) Nội dung: HS quna sát SGK và tìm hiểu nội dung theo yêu cầu của GV
c) Sản phẩm: HS nắm vững kiến thức, kết quả của HS. d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập: GV yêu cầu HS 1.Khái niệm hàm số
 thảo luận nhóm 6, thực hiện HĐKP1 . HĐKP1
 * HS thực hiện nhiệm vụ Nhận xét: Thời gian t phụ thuộc 
 HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến vào sự thay đổi của vận tốc v.
 thức, hoàn thành các yêu cầu - Với mỗi giá trị của v ta luôn xác 
 HS thảo luận nhóm. định được chỉ một giá trị tương ứng 
 * Báo cáo, thảo luận của t.
 - HS suy nghĩ trả lời các câu hỏi của giáo viên. Ta nói t là hàm số của v
 - HS cả lớp quan sát nhận xét câu trả lời của bạn. Khái niệm Hàm số:
 GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức khái Nếu đại lượng y phụ thuộc vào 
 niệm hàm số. đại lượng thay đổi x sao cho với 
 HS: HS đọc phần kiến thức trọng tâm. mỗi giá trị của x ta luôn xác định 
 GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi và trả lời câu được chỉ một giá trị tương ứng 
 hỏi: Chỉ ra các đại lượng là hàm số và biến số của y thì y được gọi là hàm số của 
 trong HĐKP1. biến số x. 
 HS thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi.
 - GV dẫn dắt để HS rút ra lưu ý: VD1: SGK
 +Để đại lượng y là hàm số của đại lượng x cần 
 các đk gì?
 - HS trao đổi và rút ra lưu ý.
 Lưu ý : Để đại lượng y là hàm số 
 của đại lượng x cần 3 điều kiện sau 
 :
 +Các đại lượng x và y đều nhận các 
 số.
 + Đại lượng y phụ thuộc vào đại 
 lượng x.
 + Với mỗi giá trị của x luôn tìm 
 - GV cho HS HĐ cặp đôi hỏi đáp Thực hành 1. được một giá trị tương ứng duy 
 - HS HĐ cặp đôi hỏi đáp Thực hành 1. nhất của đại lượng y.
 Hai bạn cùng bạn giơ tay phát biểu, trình bày 
 miệng. Các nhóm khác chú ý nghe, nhận xét, bổ 
 Thực hành 1:
 sung.
 - GV đánh giá a)y là hàm số, x là biến số
 b)s là hàm số, t là biến số
 - GV hướng dẫn HS tự vận dụng kiến thức vừa c)y là hàm số, x là biến số.
 học vào thực tiễn thông qua việc viết số đo các 
 đại lượng đã cho dưới dạng với để hoàn 
 thành Vận dụng 1.
 HS hoàn thành Vận dụng 1. Vận dụng1:
 Với mỗi giá trị của C cho ta tương Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 HS viết và trình bày kết quả vào vở theo yêu ứng với một giá trị duy nhất của F= 
 cầu. Lớp nhận xét, 1,8C+32.
 Vậy F là một hàm số theo biến C.
 - GV: quan sát và trợ giúp HS và sửa bài chung 
 trước lớp.
 * Kết luận, nhận định
 - GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện 
 nhiệm vụ.
 GV tổng quát, nhận xét quá trình hoạt động của 
 các HS, cho HS nhắc lại các khái niệm hàm số, 
 kí hiệu và lưu ý.
3. Hoạt động 3: Giá trị của hàm số 
a) Mục tiêu: Làm quen với các tính giá trị của hàm số qua thực tế, tính theo công thức. 
Vận dụng vào thực tế, áp dụng kiến thức liên môn.
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c) Sản phẩm: HS nắm vững kiến thức, kết quả của HS.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2. Giá trị của hàm số
 - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 6, hoàn HĐKP2
 thành HĐKP2. a)Khi x= 4 thì y = 2.4+3= 11.
 b) Khi x =a thì y = 2.a+3
 - GV đặt câu hỏi dẫn dắt, sau đó chốt kiến 
 thức: Nêu các cách cho một hàm số? Cách cho 1 hàm số:
 - GV cho 1-2 HS đọc, phát biểu khung kiến Hàm số có thể cho bằng bảng, biểu đồ 
 thức trọng tâm. hoặc công thức, 
 - GV yêu cầu HS đọc, thảo luận, trao đổi hỏi y là hàm số của x, ta có thể viết y = 
 đáp cặp đôi Ví dụ để hiểu kiến thức. f(x), y = g(x), 
 - GV: quan sát và trợ giúp HS. VD: y = 4x+1 , ta có thể viết y = 
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: f(x)=4x+1.
 HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến *Cho hàm số y =f(x), nếu ứng với x 
 thức, hoàn thành các yêu cầu = a ta có y = f(a) thì f(a) được gọi là 
 HS thảo luận nhóm 6, hoàn thành HĐKP2. giá trị của hàm số y = f(x) tại a.
 HS trả lời
 HS đọc, phát biểu khung kiến thức trọng tâm Thực hành 2:
 a) y là hàm số của x
 - HS thực hành tính giá trị hàm số theo công b) f(2)= 4, f(-3)=9.
 thức thông qua đọc, hoàn thành Thực hành 2 , Lập bảng
 vận dụng 2. Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 x -3 -2 -1 0 1 2 3
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: f(x 9 4 1 0 1 4 9
 - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày )
 - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.
 GV đánh giá mức độ hiểu bài của HS. Vận dụng 2
 C = f(d) = π.d
 Bước 4: Kết luận, nhận định: d 1 2 3 4
 f(d) π Π.2 Π.3 Π.4
 GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm, chú 
 ý và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.
 Chú ý: Khi x thay đổi mà y luôn 
 nhận một giá trị không đổi c thì y 
 được gọi là hàm hằng, kí hiệu y = 
 f(x) = c.
4. Hoạt động 4: Vận dụng 
a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức thông qua một số bài tập.
b) Nội dung: HS dựa vào kiến thức đã học vận dụng làm BT
c) Sản phẩm: Kết quả của HS
d) Tổ chức thực hiện:
 Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 Nhiệm vụ 1 : Hoàn thành BT1 Bài 1: SGK trang 9
 - GV tổ chức cho HS hoàn thành cá a) y là hàm số của x vì: ứng với mỗi 
 nhân BT1 (SGK - tr9), sau đó trao đổi, kiểm giá trị của x luôn xác định được duy 
 tra chéo đáp án. nhất một giá trị của y.
 HS hoàn thành cá nhân BT1 (SGK - tr9), sau 
 b) y không là hàm số của x với x = 2 
 đó trao đổi, kiểm tra chéo đáp án.
 thì y có hai giá trị khác nhau.
 HS trình bày miệng.
 HS khác chú ý nhận xét bài các bạn trên bảng 
 và hoàn thành vở.
 - GV mời đại diện 2-3 HS trình bày miệng. 
 Các HS khác chú ý nhận xét bài các bạn trên 
 bảng và hoàn thành vở.
 - GV chữa bài, lưu ý HS những lỗi sai.
 Nhiệm vụ 2 : Hoàn thành BT2
 - GV yêu cầu HS đọc đề và hoàn Bài 2: 
 thành BT2 vào vở, sau đó hoạt động cặp đôi a) 
 kiểm tra chéo đáp án.
 - HS đọc đề và hoàn thành BT2 vào vở, sau đó 
 hoạt động cặp đôi kiểm tra chéo đáp án.
 HS trình bày giơ tay trình bày bảng.
 HS hoàn thành vở và chú ý nhận xét bài các 
 bạn trên bảng. Hoạt động của GV - HS Tiến trình nội dung
 - GV mời 2 HS trình bày giơ tay trình bày 
 bảng.
 - GV chữa bài, chốt đáp án, tuyên dương các 
 bạn ra kết quả chính xác.
 Nhiệm vụ 3 : Hoàn thành BT3
 - GV yêu cầu HS đọc đề và hoàn 
 thành BT3 bài cá nhân.
 - GV mời 2 HS trình bày bảng. 
 - HS đọc đề và hoàn thành BT3 bài cá nhân.
 HS trình bày bảng. HS hoàn thành vở và chú ý 
 nhận xét bài các bạn trên bảng
 - GV chữa bài, chốt lại đáp án, lưu ý HS các 
 lỗi sai hay mắc.
 Nhiệm vụ 4 : Củng cố
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
 GV: Giới thiệu trò chơi Hộp quà may mắn” -Câu trả lời của HS.
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
 Gv: Chọn 1 HS bốc câu hỏi?
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
 - Các nhóm thảo luận và trả lời 
 Bước 4: Kết luận, nhận định
 - GV nhận xét và đánh giá.
5. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
a. Mục tiêu: HS vận dụng được các kiến thức đã học vào giải bài tập.
b. Nội dung: Hướng dẫn công việc về nhà cho HS.
c. Sản phẩm: Bài làm của HS ở vở bài tập Toán.
d. Tổ chức thực hiện:
 NỘI DUNG SẢN PHẨM
 Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập
 - GV giao nhiệm vụ học tập về nhà cho HS.
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
 - HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà. 1. Ôn lại nội dung của bài học
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận 2. Làm bài tập 4,5/SGK 
 - HS trình bày vào tiết học tiếp theo. 3. Xem trước bài 2:
 Bước 4: Kết luận, nhận định
 - GV nhận xét, đánh giá chung về bài học để 
 các HS tự xem lại bài của mình.