Giáo án Tin học Lớp 8 - Tuần 4 - Phạm Thị Thảo Quyên

Bài 3 : CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH VÀ DỮ LIỆU
TUẦN 4
TIẾT 7
Ngày soạn : 20/10/11
Ngày dạy: 25/10/11
I / Mục tiêu bài dạy:
Kiến thức : Biết khái niệm kiểu dữ liệu; Biết một số phép toán cơ bản với dữ liệu số;
Kỹ năng : HS biết viết một biểu thức toán học thành một biểu thức trong Pascal 
Thái độ : HS có óc logic , suy xét
II / Phương tiện dạy học
Giáo viên : Bảng phụ , bài soạn 
Học sinh : 
III / Các hoạt động dạy và học
1/ Ổn định lớp : ( 2ph)
2/ Bài cũ (8ph)
- Khi viết chương trình trong Pascal em phải chú ý điều gì ?
- Trong câu lệnh Writeln (‘ Chao Cac Ban’ ) em thấy cụm từ Chao Cac Ban đựơc đặt ở đâu ?
3 / Bài mới 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung bài ghi
Hoạt động 1 : Dữ liệu và kiểu dữ liệu (13ph)
- Nhắc lại dữ liệu là gì?
- Trong thực tế em thường thấy dữ liệu thường được thể hiện ở những dạng nào ?
- Trong ngôn ngữ lập trình thường chia ra các kiểu dữ liệu sau : Số nguyên , số thực , xâu kí tự .
- Cho HS lấy ví dụ ở mỗi kiểu dữ liệu ?
- Mỗi ngôn ngữ lập trình có quy định các kiểu dữ liệu khác nhau.
- Treo bảng phụ , ví dụ trong Pascal các kiểu dữ liệu được chia như sau:
- Trên các số có những phép toán nào ? Các phép toán đó có thực hiện được trên xâu kí tự hay không ?
- Đưa ra chú ý cho HS
- Dữ liệu là công cụ để biểu diễn thông tin.
- Dữ liệu có thể là số hoặc chữ.
- HS lấy ví dụ
Số nguyên : số học sinh , số sách
Số thực : điểm trung bình , chiều cao 
Xâu kí tự : chao cac ban .
- Trên số có các phép toán: cộng, trừ, nhân, chia , chia lấy phần dư Các phép toán này không thể thực hiện trên kí tự hay xâu kí tự
1 / Dữ liệu và kiểu dữ liệu
- Dữ liệu là tất cả những gì máy tính xử lý . Dữ liệu được chia thành các kiểu dữ liệu
- Mỗi ngôn ngữ lập trình có quy định các kiểu dữ liệu khác nhau
- Ví dụ trong pascal các kiểu dữ liệu được quy định như sau:
Tên kiểu
Phạm vi giá trị
integer
Số nguyên trong khoảng -215 đến 215 - 1.
real
Số thực có giá trị tuyệt đối trong khoảng 2,9´10-39 đến 1,7´1038 và số 0.
char
Một kí tự trong bảng chữ cái.
string
Xâu kí tự, tối đa gồm 255 kí tự.
Chú ý : Trong Pascal để chỉ một kiểu kí tự thuộc kiểu xâu , ta phải đặt giữa dấu ‘ ‘
Hoạt động 2 : Các phép toán với dữ liệu kiểu số ( 12ph)
- Nhắc lại các phép toán đối với số nguyên , số thực?
- Đưa ra bảng các phép toán 
( bảng phụ )
 - Chú ý cho HS phép chia hai số thì kết quả được coi là số thực , dù có chia hết hay không
- Cho HS làm ví dụ : Kết quả của các phép toán sau là bao nhiêu ?
5/2=?
5 div 2 =?
5 mod 2 = ?
-12 div 5 = ?
- 12 mod 5 = ?
- Ta có thể kết hợp các phép tính trên thành một biểu thức với việc dùng các dấu ngoặc ( )
- Hãy viết các biểu thức sau trong ngôn ngữ Pascal
a/ a ´ b - c + d
b/
c/ 
- Trong phép toán ta có thể dùng các dấu ngoặc [] {} , Vậy trong Pascal ta có thể làm như vậy hay không ?
- HS nhắc lại
 HS thực hiện 
5/2 = 2.5
5 div 2 = 2
5 mod 2 = 1
-12 div 5 = -2 
- 12 mod 5 = -2
- HS thực hiện
a/ a*b – c + d
b/ 15 + 5* ( a / 2 )
c/(x+5)/(a+3)-y/(b+5)* (x+2) * (x+2)
- HS trả lời
2 / Các phép toán với dữ liệu kiểu số
Kí hiệu
Phép toán
Kiểu dữ liệu
+
cộng 
số nguyên, số thực
-
trừ 
số nguyên, số thực
*
nhân 
số nguyên, số thực
/
chia
số nguyên, số thực
div
chia lấy phần nguyên 
số nguyên
mod
chia lấy phần dư 
số nguyên
4 / Củng cố ( 5ph)
- Hãy nêu ít nhất hai kiểu dữ liệu và một phép toán có thể thực hiện được trên một kiểu dữ liệu, nhưng phép toán đó không có nghĩa trên kiểu dữ liệu kia?
- Dãy chữ số 2010 có thể thuộc những kiểu dữ liệu nào? 
5 / Hướng dẫn về nhà (5ph)
Viết các biểu thức toán dưới đây bằng các kí hiệu trong Pascal:
a) ;	b) ;
c) ; 	d) .
Chuyển các biểu thức được viết trong Pascal sau đây thành các biểu thức toán:
a)(a+b)*(a+b)-x/y;
b) b/(a*a+c);
c) a*a/(2*b+c)*(2*b+c);
d) 1+1/2+1/2*3+1/3*4+1/4*5
Bài 3 : CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH VÀ DỮ LIỆU ( tt)
TUẦN 4
TIẾT 8
Ngày soạn : 20/10/11
Ngày dạy: 25/10/11
I / Mục tiêu bài dạy:
Kiến thức : HS nắm vững các phép so sánh trên các số , hiểu được ý nghĩa của một số câu lệnh trong quá trình giao tiếp giữa người và máy
Kỹ năng : HS biết viết một số câu lệnh để nhập hoặc xuất dữ liệu .
Thái độ : HS có óc logic , suy xét
II / Phương tiện dạy học
Giáo viên : bảng phụ , bài soạn 
Học sinh : Học bài cũ
III / Các hoạt động dạy và học
1/ Ổn định lớp
2/ Bài cũ
HS1 : Trong Pascal có các kiểu dữ liệu nào ? Các phép toán trên kiểu dữ liệu số là các phép toán nào ?
HS2 : Viết các biểu thức sau bằng các kí hiệu trong Pascal
a) ; 	b) 
3 / Bài mới 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung bài ghi
Hoạt động 1 : Các phép so sánh
- Trong toán học , ta có những phép so sánh nào ?
- Kết quả của phép so sánh là gì ?
- giới thiệu kí hiệu các phép so sánh trong Pascal
- Có các phép so sánh = ; ; £ ; ³ ; 
- kết quả là đúng hoặc sai
3 / Các phép so sánh
Kí hiệu trong Pascal
Phép so sánh
Kí hiệu toán học
=
Bằng
=
Khác
≠
<
Nhỏ hơn 
<
<=
Nhỏ hơn hoặc bằng
≤
>
Lớn hơn
>
>=
Lớn hơn hoặc bằng
≥
Hoạt động 2 : Giao tiếp giữa người và máy
- Trong khi thực hiện chương trình máy tính, con người thường có nhu cầu can thiệp vào quá trình tính toán, thực hiện việc kiểm tra, điều chỉnh, bổ sung. Ngược lại, máy tính cũng cho thông tin về kết quả tính toán, thông báo, gợi ý,... Quá trình trao đổi dữ liệu hai chiều như thế thường được gọi là giao tiếp hay tương tác giữa người và máy tính. 
-Giao tiếp giữa người và máy thông qua thiết bị nào ?
- GV hướng dẫn HS thông qua ví dụ
- Một trong những thao tác quan trọng của viết chương trình là nhập dữ liệu .
- Hướng dẫn HS sử dụng câu lệnh read để nhập
- Lưu ý HS có thể dùng câu lệnh read hoặc readln đều được .
ví dụ 
Writeln('Cac ban cho 2 giay nhe...');
Delay(2000);
Chương trình sẽ ngừng 2 giây rồi sau đó tiếp tục
- Trong quá trình chạy chương trình , hộp thoại có thể xuất hiện để xác nhận một thao tác nào đó
- Ví dụ : Khi thoát khỏi chương trình , hộp thoại sau sẽ xuất hiện 
- thông qua bàn phím , con chuột, màn hình 
- HS lắng nghe
2 / Giao tiếp giữa người và máy
a/ Thông báo kết quả tính toán
ví dụ :
Câu lệnh 
write('Dien tich hinh tron la ',X);
Sẽ cho ta kết quả
 b/ Nhập dữ liệu
ví dụ : Câu lệnh
write('Ban hay nhap nam sinh:');
read(NS);
Sẽ cho ta kết quả
c/ Chương trình tạm dừng
- Nghỉ trong thời gian nhất định:
Delay(xxxx);
- Nghỉ sau khi nhấn Enter thì tiếp tục
Khi chạy đoạn chương trình Pascal có các câu lệnh 
writeln('So Pi = ',Pi);
read;
sau khi thông báo kết quả tính số ð, chương trình sẽ tạm ngừng chờ người dùng nhấn phím Enter, rồi mới thực hiện tiếp.
d/ Hộp thoại
4 / Củng cố
Nhắc lại một số câu lệnh nhập , xuất dữ liệu, ngừng chương trình 
Hãy phân biệt ý nghĩa của các câu lệnh Pascal sau đây: 
Writeln('5+20=','20+5'); và Writeln('5+20=',20+5);
Hai lệnh sau có tương đương với nhau không? Tại sao?
Writeln('100'); và Writeln(100);
5 / Hướng dẫn về nhà :
- Học bài , làm các bài tập trong SGK ( bài 1 – 7 )
- Chuẩn bị tiết sau sửa bài tập
Rút kinh nghiệm : ..............................................................................................................................................................