I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Phân biệt chức năng nội tiết và ngoại tiết của tuyến tụy dựa trên cấu tạo của tuyến.
- Sơ đồ hóa chức năng của tuyến tụy trong sự điều hòa lượng đường trong máu.
- Trình bày các chức năng của tuyến trên thận đựa trên cấu tạo của tuyến.
2. Kỹ năng:
- Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Tranh phóng to hình 57.1 , 57. 2.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Bảng phụ , xem trước bài.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Kiểm tra bài cũ: 5 phút
Vai trò của các tuyến nội tiết: Tuyến yên, tuyến giáp.
Vào bài mới: 3 phút
- Tuyến tụy và tuyến trên thận có vai trò quan trọng trong điều hòa lượng đường trong máu. Vậy hoạt động của 2 tuyến này như thế nào Bài mới.
Ngày soạn : Tiết : Ngày dạy : Tuần : -------------------------------------------------------------------------------------------- Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Phân biệt chức năng nội tiết và ngoại tiết của tuyến tụy dựa trên cấu tạo của tuyến. - Sơ đồ hóa chức năng của tuyến tụy trong sự điều hòa lượng đường trong máu. - Trình bày các chức năng của tuyến trên thận đựa trên cấu tạo của tuyến. 2. Kỹ năng: - Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC Chuẩn bị của giáo viên: - Tranh phóng to hình 57.1 , 57. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Bảng phụ , xem trước bài. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Kiểm tra bài cũ: 5 phút Vai trò của các tuyến nội tiết: Tuyến yên, tuyến giáp. Vào bài mới: 3 phút - Tuyến tụy và tuyến trên thận có vai trò quan trọng trong điều hòa lượng đường trong máu. Vậy hoạt động của 2 tuyến này như thế nào à Bài mới. ND1 : TUYẾN TỤY Hoạt động 1: Tìm hiểu tuyến tụy 15 phút HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH + GV yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: Hãy nêu chức năng của tuyến tụy mà em biết? + GV yêu cầu HS quan sát hình 57.1 đọc thông tin chức năng của tuyến tụy à phân biệt chức năng nội tiết và ngoại tiết của tuyến tụy dựa trên cấu tạo. GV hoàn thiện lại kiến thức. GV yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin vai trò của hoócmôn tuyến tụy à Trình bày tóm tắt quá trình điều hòa. GV hoàn chỉnh kiến thức. GV liên hệ tình trạng bệnh lý. + Bệnh tiểu đường. + Chứng hạ đường huyết. HS nêu rõ 2 chức năng của tuyến tụy là : tiết dịch tiêu hóa và tiết Hoocmôn. + HS quan sát kỹ hình, kết hợp thông tin SGK à Thảo luận đáp án. + Chức năng ngoại tiết: do các tế bào tiết dịch tụy à Ống dẫn. + Chức năng nội tiết: Do các tế bào ở đảo tụy tiết ra các hoocmôn. + Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung . HS dựa vào thông tin sách giáo khoa à trao đổi nhóm thống nhất ý kiến Yêu cầu nêu được: + Khi đường huyết áp tăng à Tế bào : tiết Insulin tác dụng chuyển Glucôzơ à glicôgen + Khi đường huyết áp giảm à tế bào tiết glucagon, tác dụng chuyển glicôgen à glucozơ. + Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung. + Tiểu kết : - Tuyến tụy vừa làm chức năng ngoại tiết vừa làm chức năng nội tiết. *Chức năng nội tiết: do các tế bào đảo thực hiện. Tế bào : tiết Glucagon. Tế bào : tiết Insulin * Vai trò của các Hoócmôn: + Nhờ tác động đối lập của 2 loại hoócmôn, tỷ lệ đường huyết luôn ổn định, đảm bảo hoạt động sinh lý của cơ thể diễn ra bình thường. Chuyển ý: Vị trí của tuyến trên thận nằm ở đâu? Tuyến này có vai trò gì? ND 2 : TUYẾN TRÊN THẬN Hoạt động 2: Tìm hiểu tuyến trên thận 20 phút GV yêu cầu học sinh quan sát hình 57.2 à trình bày khái quát cấu tạo của tuyến trên thận? - GV treo tranh gọi học sinh lên trình bày. - GV hoàn thiện kiến thức. - GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK à Nêu chức năng của các hoócmôn tuyến trên thận? + Vỏ tuyến? + Tủy tuyến? GV lưu ý học sinh: Hoocmôn phần tủy tuyến trên thận cùng Glucagon ( tuyến tụy ) à điều chỉnh lượng đường huyết khi bị hạ đường huyết Học sinh làm việc độc lập với sách giáo khoa, tìm hiểu ghi nhớ. Cấu tạo tuyến trên thận. + Một số học sinh lên mô tả vị trí, cấu tạo của tuyến yên trên tranh : lớp theo dõi bổ sung. + Học sinh trình bày lại vai trò của các hoócmôn như phần thông tin. + Tiểu kết : + Vị trí: Gồm một đôi nằm trên đỉnh 2 quả thận. + Cấu tạo: Phần vỏ: 3 lớp. Phần tủy . +Chức năng: Phần vỏ: tiết các hoócmôn có có tác dụng điều hòa đường huyết, điều hòa các muối natri, kali trong máu, làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam . Phần tủy: Tiết Adrênalin và noadrênalin có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch và hô hấp, góp phần cùng Glucagon điều chỉnh lượng đường trong máu. IV. TỔNG KẾT ĐÁNH GIÁ : 1phút - Hoàn thành sơ đồ sau : (+) Kích thích . (-) ức chế Khi đường huyết .. Khi đường huyết + + Tế bào Tế bào Đảo tụy .. . Glucôzơ à.. Glucogen à. Đường huyết giảm đến mức Đường huyết giảm đến mức Bình thường Bình thường -Trình bày cấu tạo và vai trò của tuyến trên thận. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: 1phút - Học bài theo nội dung SGK. - Làm câu hỏi 3 vào vở. - Đọc mục em có biết. VI. RÚT KINH NGHIỆM:
Tài liệu đính kèm: