Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 29 - Trường TH Canh Liên

NSoạn : 2-4-2006
Tuần 29 - Tiết 113 KIỂM TRA VĂN 
I- Mục tiêu cần đạt : 
- Giúp HS ôn tập củng cố kiến thức văn học đã học từ đầu học kì II đến nay.
- Rèn luyện kỉ năng diễn đạt và làm văn .
II- Chuẩn bị
1-GV : Đề kiểm tra , đáp án , biểu điểm
2- HS : Ôn tập kiến thức , chuẩn bị cho giờ kiểm tra .
III-Tiến trình tiết dạy :
1-Ổn định : (1’) Kiểm tra sĩ số , tác phong HS
2-KTBC : (không kiểm tra )
3- Bài mới: 
a- Giới thiệu bài : Hôm nay, các em kiểm tra môn văn thời gian 45’ 
b- Tiến trình kiểm tra :
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
KIẾN THỨC
45’
* Hđộng 1:Phát đề kiểm tra 
-GV phát đề kiểm tra
- Nhác nhở HS nhắc nhở HS làm bài nghiêm túc 
-GV quán xuyến lớp 
*Hđộng 2 : Thu bài kiểm tra 
-Thu bài kiểm tra đúng giờ qui định
-Nhận xét tiết kiểm tra 
- HS nhận đề kiểm tra 
-Đọc kĩ đề bài để nắm nội dung yêu cầu của đề. 
- Suy nghĩ làm bài 
- HS nộp bài
- Nghe nhận xét của GV và rút kinh nghiệm 
*Đề :
Đề A
Đề B
Đề C 
4- Hướng dẫn về nhà :
- Qua bài kiểm tra kiến thức ở phần nào chưa nắm vững , vể nhà ôn lại kiến thức đó .
- Chuẩn bị bài : Lựa chọn trật tự từ trong câu 
 + Đọc kĩ các đoạn trích (sgk) , tìm hiểu những câu in đậm , trả lời câu hỏi 
 + Chú ý vào những cách sắp trật tự từ tạo ra những sắc thái ý nghĩa khác nhau .
IV- Rút kinh nghiệm và bổ sung : 
* KẾT QUẢ KIỂM TRA
Lớp 
Tổng số 
0->2
3-> 4
5-> 6 
7-> 8 
9-> 10
Trên TB 
Ghi chú 
SL
TL 
 8A 11
46
 8A 4 
44
 8A 9 
43
TC
133 
 NSoạn : 2-4-2006 
Tuần 29 – Tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU 
 I-Mục tiêu cần đạt :
- Trang bị cho HS một số hiểu biết sơ giản về trật tự từ trong câu.
 +Khả năng thay đổi trật tự từ
 + Hiệu quả diến đạt của những trật tự từ khác nhau.
- Hình thành ở HS ý thức lựa chọn trật tự từ trong nói, viết cho phù hợp với yeu cầu phản ánh thực tế và diễn tả tư tưởng , tình cảm của bản thân.
II- Chuẩn bị : 
1-GV : Tham khảo sgk , sgv , Tư liệu soạn giảng – bảng phụ 
2-HS : Tìm hiểu bài theo hướng dẫn của GV – Đọc các bài tập và trả lời câu hỏi (sgk) 
III- Tiến trình tiết dạy :
1-Ổn định : (1’) Kiểm tra sĩ số . tác phong của HS
2- KTBC : (5’ ) 
- Lượt lời trong hội thoại là gì ? 
- GV đưa ra 1 đoạn văn bản , yêu cầu HS xác định nhân vật th/ gia hội thoại , vai xã hội và lượt lời
3- Bài mới : 
a- Giới thiệu bài : (1’) Khi nói cũng như khi viết , các kí hiệu ngôn ngữ bao giờ cũng xuất hiện tuần tự cái trước cái sau . Trình tự sắp xếp các từ trong chuỗi lời nói được gọi là trật tự từ . Để giúp các em biết lựa chọn trật tự từ nhằm đạt hiệu quả cao trong giao tiếp , tiết học hôm nay , chúng ta sẽ tìm hiểu bài “ Lựa chọn trật tự từ trong câu “ 
b- Giảng bài mới : 
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
KIẾN THỨC
10’
10’
15’
* Hđông 1: Tìm hiểu chung về sự thay đổi trật tự từ trong câu .
- Gọi HS đọc đoạn trích sgk ( ghi bảng phụ ) 
- Cho 1HS đọc lại câu in đậm . 
-? Em có thể thay đổi trật tự từ trong câu in đậm theo những cách nào mà không làm thay đổi nghĩa cơ bản của câu ? 
(gọi 1 HS làm trên bảng ) 
-Hướng dẫn sửa chữa 
-? Để diễn đạt nội dung tương tự câu in đậm trong đoạn văn , có bao nhiêu cách sắp xếp trật tự từ ? 
-? Vì sao tác giả chọn trật tự từ như trong đoạn trích ? 
+Tác giả chọn trật tự từ như vậy là để nhấn mạnh thái độ hung hãn của cai lệ 
- GV cho HS chọn một số trật tự khác và nhận xét về tác dụng của sự thay đổi ấy ? 
(GV phân mỗi nhóm 1 câu ) 
-Qua tìm hiểu các ví dụ , em cho biết hiệu quả diễn đạt của cách sắp xếp trật tự từ có giống nhau không ? Từ đó em rút ra kinh nghiệm gì trong việc đặt câu 
-Hs trả lời GV chốt ý , ghi bảng 
- Gọi HS đọc ghi nhớ sgk
*Hđộng 2 : Tìm hiểu tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ .
- Gọi HS đọc các đ/ văn sgk /111-112 
-? Cho biết trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm thể hiện điều gì ? 
-? Quan sát bộ phận in đậm ở bài tập 2 ,em hãy so sánh tác dụng của những cách sắp xếp trật tự trong các bộ phận câu in đậm ? 
-? Qua các ví dụ vừa tìm hiểu em có nhận xét gì về tác dụng của việc sắp xếp trật tự từ trong câu 
-HS trả lời GV chốt ý , ghi bảng 
*Hđộng 3: Hướng dẫn luyện tập 
- Gọi HS đọc bài tập và nêu yêu cầu bài tập 
- Giải thích lí do sáp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm trong các đoạn trích 
-GV hướng dẫn 
- Nhận xét – sửa chữa 
- Đọc đoạn trích
- Đọc câu in đậm 
- Làm việc cá nhân – lần lượt thay đổi trật tự từ theo những cách khác nhau .
(1HS làm trên bảng ) 
- Lớp nhận xét –bổ sung 
- suy nghĩ , trả lời 
- Thảo luận nhóm 
- Đại diện nhóm trả lời 
- Suy nghĩ , trả lời 
-Đọc ghi nhớ
-Đọc đoạn văn 
- Lần lượt trả lời 
a-Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động
b-Thể hiện thứ bậc cao, thấp của nhân vật
->Cách viết của Thép Mới góp phần tạo nhịp điệu câu văn -> đẩm bảo sự hài hoà về mặt ngữ âm
--HS trả lời 
- Đọc bài tập -
- xác định yêu cầu bài tập 
-Làm bài
-Trình bày kết quả bài làm 
- Lớp nhận xét, bổ sung 
I- Nhận xét chung :
- Trong 1 câu có thể có nhiều cách sắp xếp trật tự từ , mỗi cách đem lại hiệu quả diễn đạt riêng 
-Cần lựa chọn trật tự từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp .
II-Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ 
-Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật , hiện tượng hoạt động ,đặc điểm .
-Nhấn mạnh hình ảnh , đặc điểm của sự vật , hiện tượng . Tạo liên kết câu 
-Đảm bảo sự hài hoà về mặt ngữ âm .
III-Luyện tập : 
Bài tập :
a-Kể tên các anh hùng d/ tộc theo thứ tự xuất hiện trong lịch sử 
b- Nhấn mạnh vẻ đẹp của non sông sau ngày giải phóng
-Cụm từ hò ô tiếng hát
lên trước để bắt vần với sông Lô ->tạo cảm giác kéo dài , thể hiện sự mênh mang của sông nước , đông thời đảm bảo cho câu thơ bắt vần với câu trước (ngạt-hát ) -> trật tự từ đảm bảo hài hoà về ngữ âm cho lời thơ .
c- Liên kết chặt chẽ câu ấy với câu đứng trước .
 4-Củng cố và hướng dẫn về nhà : (3’) 
a- Củng cố :
- Nêu một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong câu ? 
 Ví dụ : Rất đẹp hình anh lúc nắng chiều . ( Tố Hữu ) 
Có thể thay đổi trật tự từ trong câu trên theo những cách nào mà không làm thay đổi nghĩa cơ bản của câu ? và tác dụng của những cách ï sắp xếp trật tự từ đó ? 
 b- Hướng dẫn về nhà : 
- Học nội dung bài , kết hợp với bài tập 
- Đặt câu và thay đổi trật tự từ trong câu và nói rõ tác dụng của những cách thay đổi trật tự từ ? 
 Chuẩn bị bài : Trả bài viết làm văn số 6 
+ Ôn lại kiến thức về văn nghị luận : Luận điểm , cách trình bày luận điểm , đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận . 
IV- Rút kinh nghiệm và bổ sung : 
..
NSoạn : 3-4-2006
Tuần 28- Tiết 115 TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 6 
I-Mục tiêu cần đạt : 
 Giúp HS 
- Củng cố lại những kiến thức và kỉ năng đã học về phép lập chứng minh và giải thích , về cách sử dụng từ ngữ , đặt câu và đặc biệt là về luận điểm và cách trình bày luận điểm 
-Có thể đánh giá được chất lượng bài làm của mình , trình độ tập làm văn của bản thân mình so với yêu cầu của đề bài và so với các bạn cùng trong lớp , nhờ đó , có được những kinh nghiệm và quyết tâm cần thiết để làm tốt hơn nữa những bài làm sau.
II-Chuẩn bị :
1-GV: Chấm bài , sửa chữa cho HS (ghi lưu ưu , khuyết của bài làm HS ) 
2-HS : Lập dàn ý chi tiết dàn bài đã kiểm tra
III-Tiến trình tiết dạy :
1-Ổn định : (1’ ) Kiểm tra sĩ số , nề nếp HS 
2-KTBC (2’) Kiểm tra sự chuẩn bị của HS 
3-Bài mới : Trả bài kiểm tra tập làm văn số 6 
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
KIẾN THỨC
10’
7’
8’
14’
*Hđộng 1: 
-Ghi đề bài lên bảng 
- Gọi HS đọc lại đề bài 
- Hướng dẫn HS tìm hiểu đề 
- Đề bài y/ cầu viết theo thể loại nào? 
-Giải thích và chứng minh vấn đề gì ? vấn đề gì ? 
- Để làm sáng tỏ vấn đề ấy , cần phải đưa ra những luận điểm cụ thể nào ? 
- Khi trình bày luận điểm , cần chú ý những điểm gì ? 
+Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề . 
Tìm đủ các luận cứ cần thiết , tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lí để làm nổi bật luận điểm .
Diễn đạt trong sáng hấp dẫn để sự trình bày luận điểm có sức thuyết phục *Hđộng 2 : Hướng dẫn lập dàn ý :
-? Phần mở bài nêu lên vấn đề gì ? 
-? Trong phần thân bài cần làm sáng tỏ luận điểm nào ? 
-? Để làm sáng tỏ luận điểm đó ., ta phải chọn những luận cứ nào ? 
-? Phần kết bài cần khẳng định vấn đề gì ? 
-
* Hđộng 3 : Nhận xét đánh giábàiviết
- Phát bài cho HS 
- GV nhận xét chung , đánh giá ưu , khuyết điểm 
- Nhận xét đánh giá chung về việc trình bày luận điểm của HS 
- Tuyên dương HS trình bày l/ điểm tốt 
+ưu : Viết đúng kiểu bài chứng minh 
Bố cục rõ ràng . biết chọn dẫn chứng tiêu biểu , lập luận chặt chẽ , ít sai các lỗi chính tả , ngữ pháp ..
+Tồn tại : Lập luận chưa được chặt chẽ , liệt kê dẫn chứng , lí lẽ còn lan mang 
dãn chứng chưa tiêu biểu .
Lỗi chính tả , diễn đạt lủng củng 
* Hđộng4 : Hướng dẫn sửa lỗi 
-GV phát bài cho HS 
-Hướng dẫn HS sửa lỗi về xây dựng và trình bày luận điểm (cơ bản ) 
-Đọc đề bài
- Thể loại : Giải thích và chứng minh 
- Vấn dề : Mối quan hệ giữa”học” và “hành “
- Các luận điểm :
+ Học là gì 
+Hành là gì 
+Mối quan hệ giữa”học” và” hành “
+Tác dụng của mối quan hệ này 
- HS trả lời 
- Lắng nghe 
-MB; Phải nêu được vấn đề 
- Trả lời 
- Bổ sung 
-Trả lời 
-bổ sung 
Khẳng định mối quan hệ giữa “học “ và “hành “ và tác dụng của nó 
- Nhận bài 
- Lắng nghe , rút kinh nghiệm 
- Đọc lại bài , tự chữa lỗi sai 
Đề bài : Từ bài bàn luận về phép học của La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp , hãy nêu suy nghĩ về mối quan hệ giữa “học” và “hành “ .
1- Yêu cầu của đề bài :
- Thể loại : giải thích và chứng minh 
- Vấn đề : Mối quan quan hệ giữa “học “ và “hành “ 
2- Dàn ý : 
a-MB: - Dẫn dắt 
 - Nêu vấn đề 
b- TB : Trình bày vấn đề 
qua hệ thống luận điểm 
+ Vai trò của việc” học “
( học là gì ? ) 
-D/chứng : Bàn luận về phép học , hoặc lấy từ thực tế 
+Hành là gì ? 
+ Mối quan hệ giữa “học “ và “hành ‘ , d/c tác dụng của phép học mà Nguyễn Thiếp nêu ra trong bài “Bàn luận về phép học “ 
-KB : Khẳng định mối quan hệ chặt chẽ giữa “học “ và “hành” - tác dụng của nó .
3- Nhận xét bài làm HS 
4- Chữa lỗi 
- Sắp xếp luận điểm 
-Chuyển đoạn 
- Trình bày luận cứ 
4- Củng cố và hướng dẫn về nhà : (4’) 
a- Củng cố : 
- Qua tiết trả bài , em tự rút ra ưu , khuyết điểm trong bài làm của em ? ( gọi một số em trả lời ) 
- GV nhận xét chung , rút ra những điểm cần lưu ý khi làm bài văn nghị luận .
b- Hướng dẫn về nhà : 
 - Củng cố về kiểu bài : Cách làm bài văn nghị luận chứng minh, giải thích 
- Đọc thêm các bài văn mẫu để tham khảo , học tập cách viết văn nghị luận ( triển khai luận điểm , cách lập luận ..) 
- Chuẩn bị bài : Tìm hiểu về các yếu tố tự sự , miêu tả trong van nghị luận :
 +Đọc tất cả các đoạn văn trích ( kể cả ở phần luyện tập ) 
 +Trả lời câu hỏi( sgk ) 
IV- Rút kinh nghiệm và bổ sung : 
..
NSoạn : 3- 4- 2006 
 Tuần 29 – Tiết 116 TÌM HIỂU CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ và MIÊU TẢ 
 TRONG VĂN NGHỊ LUẬN 
I- Mục tiêu cần đạt : 
 Giúp HS thấy được tự sự và miêu tả là những yếu tố rất cần thiết trong một bài văn nghị luận , vì chúng có khả năng giúp người nghe ( người đọc ) nhận thức nội dung nghị luận một cách dễ dàng, sinh động , cụ thể hơn . 
-Nắm được những yêu cầu cần thiết của việc đưa các yếu tố tự sự và m/tả vào bài văn nghị luận , để sự nghị luận có thể đạt được hiệu quả thuyết phục cao .
II-Chuẩn bị : 
1-GV : N/c sgk , sgv , tư liệu liên quan bài dạy . Một số đoạn văn nghị luận giàu chất tự sự , m/tả 
2-HS : Tìm hiểu bài – Trả lời câu hỏi sgk – phát hiện y/tố tự sự m/tả trong đoạn trích (sgk) 
III- Tiến trình tiết dạy : 
1- Ổn định : (1’) Kiểm tra sĩ số và tác phong HS 
2- KTBC : (5’) 
- Trong văn nghị luận , bên cạnh y/tố nghị luận là chủ yếu còn có các yếu tố phụ nào khác ? 
- Các yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận có tác dụng như thế nào ? 
- Câu văn “ Ta viết ra bài hịch này để các ngươi biết bụng ta “ (HTS) thể hiện yếu tố gì và như thế nào trong văn nghị luận ? 
3-Bài mới :
a- Giới thiệu bài : (1’) Trong văn nghị luận , nếu chỉ nghị luận đơn thuần thì bài văn sẽ rất khô khan . để tránh nhược điểm này , người viết thường đưa y/tố biểu cảm , tự sự , miêu tả để cho các luận điểm , luận cứ của mình thêm sắc bén , giàu sức thuyết phục . Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu vấn đề đó .
b- Giảng bài mới 
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNGCỦA HS
KIẾN THỨC
20’
15’
*Hđộng 1: Tìm hiểu hai đoạn văn 
- Treo bảng phụ 2 đoạn văn 
- Yêu cầu HS đọc 2 đoạn văn (sgk) và chú ý xem xét kĩ các đoạn văn 
- Tìm những câu, đoạn thể hiện y/tố tự sự , miêu tả trong hai đoạn trích trên . 
- treo bảng phụ (yếu tố tự sự , miêu tả ở đoạn trích a,b )
- Vì sao không thể xếp cả hai đoạn trích trên là văn miêu tả hay văn tự sự ? 
+ Yếu tố tự sự và miêu tả trong các đoạn trích không phải là mục đích chủ yếu nhất mà người viết nhằm đạt tới -> chỉ làm áng tỏ vấn đề tố cáo tội ác và sự lừa bịp của thực dân Pháp 
- Giả sử bỏ đi những câu văn , từ ngữ , hình ảnh tự sự và miêu tả ấy,liệu có ảnh hưởng gì đến mạch lập luận và luận điểm của tác giả ? 
- Qua tìm hiểu , em có nhận xét gì về vai trò của các yếu tố tự sựvà miêu tả trong văn nghị luận ? 
- HS trả lời Gv chốt ý ghi bảng 
* : Tìm hiểu văn bản sgk /115
- Gọi HS đọc văn bản và quan sát kĩ vb 
- Tìm những y/ tố tự sự , miêu tả trong vb trên và cho biết tác dụng của chúng ? 
- Vì sao tác giả không kể kĩ , đầy đủ toàn bộ 2 truyện “Chàng trăng” và “NàngHan”
mà chỉ kể và tả một số hình ảnh cụ thể ? 
+2 truyện không được kể , tả tất cả mà chỉ nhằm vào một số đoạn , chi tiết , h/ảnh tương đồng , gần gũi với truyện TGióng vì
Mục đích nghị luận .
Ít người biết cụ thể nội dung 2 truyện , không kể ,tả , người đọc không thể hình dung sự gần gũi , khác nhau ấy ntn -> kém thuyết phục . 
- Từ việc tìm hiểu trên hãy cho biết khi đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận , cần chú ý những gì ? 
+GV kết luận 
- Gọi HS đọc phần ghi nhớ 2 sgk 
* Hđộng 2 : Hướng dẫn luyện tập 
- Gọi HS đọc bài tập , nêu yêu cầu bài tập 
+Chỉ ra các yếu tố tự sự , miêu tả 
+Nêu tác dụng 
- Nhận xét , bổ sung 
- Đọc bài tập 2 
+Cho biết ý kiến về yêu cầu của bài tập 
+Nêu cụ thể yếu tố miêu tả được dùng với dụng ý gì . yếu tố tự sự được dùng với dụng ý gì ? 
- Nhận xét bổ sung 
- Q/sát 2 đoạn văn sgk 
- Đọc các đoạn văn 
- Phát hiện trả lời 
+yếu tố tự sự 
+yếu tố miêu tả trong 2 đoạn văn 
+ không thể gọi là văn tự sự hoặc m/tả , mục đích chủ yếu của đoạn trích : vạch trần sự tàn bạo , giả dối của bọn thực dân 
- HS nêu nhận xét 
- Suy nghĩ trả lời 
-Đọc văn bản 
-HS tìm những yếu tố tự sự và miêu tả 
+Tác dụng của các yếu tố tự sự , miêu tả làm rõ luận điểm sự gần gũi giống nhau giữa các truyện anh hùng của các dân tộc VN 
- HS suy nghĩ , trả lời 
+Phải làm sáng tỏ luận điểm , không phá vỡ tính mạch lạc của bài văn 
- Đọc ghi nhớ 
- Đọc bài tập 
- Xác định yêu cầu bài tập 
- làm bài tập theo y/ cầu 
- Lớp nhận xét , bổ sung 
- Đọc bài tập 2 
-Nêu yếu tố miêu tả , tự sự và tác dụng của nó 
- Nhận xét , bổ sung 
I- Yếu tố tự và miêu tả trong văn NL : 
- Giúp cho việc trình bày luận cứ trong bài văn nghị luận được rõ ràng , cụ thể , sinh động và giàu sức thuyết phục . 
- Ghi nhớ 2 (sgk) 
II- Luyện tập : 
1a Yếu tố tự sự , miêu tả trong đoạn văn NL
- Tự sự : 
+Sắp trung thu 
+Đêm trước giữ 
+Mười mấy ngày qua nhà giam 
+Phải đi ra với đêm phải làm thơ 
- Miêu tả: Trời xứ Bắc sáng 
+Đêm nay trăng sáng quá chừng 
+Đêm nay rất đẹp thốt lên 
+Nó ăm ắp tình tứ bộc lộ 
b- Tác dụng : khắc hoạ cụ thể hoàn cảnh sáng tác của bài thơ “Vọng nguyệt “ và tâm trạng người tù -> tạo sự đồng cảm tưởngtượng ở người đọc. 
2 a Nếu sử dụng các yếu tố TS và MT khi cần làm rõ vẻ đẹp của bài ca dao 
-Yếu tố MT : gợi vẻ đẹp của hoa sen .
- Yếu tố TS :khi cần kể lại một kỉ niệm về bài ca dao đó 
4- Củng cố và hướng dẫn về nhà : (4’) 
a- Củng cố : 
- Cho biết tác dụng của yếu tố miêu tả và tự sự trong văn nghị luận ? 
 - Viết đoạn văn nghị luận ngắn coa sử dụng yếu tố miêu tả và tự sự . 
b- Hướng dẫn về nhà : 
 - Học nội dung bài , học lí thuyết kết hợp với bài tập để hiểu nội dung bài học 
- Làm các bài tập chưa làm ở lớp .
- Đọc bài đọc thêm rút kinh nghiệm về cách vận dụng yếu tố tự sự , miêu tả trong văn nghị luận 
 - Chuẩn bị bài : Ông Giuốc Đanh mặc lễ phục ( Mô-li-e ) 
 + Đọc kĩ văn bản , tìm hiểu chú thích (sgk) 
 +Trả lời các câu hỏi sgk 
IV- Rút kinh nghiệm và bổ sung : 
..
. ..