Tiếng Việt
CÂU TRẦN THUẬT
A. Mục tiêu cần đạt:
- Học sinh hiểu rõ đặc điểm của câu trần thuật với các kiểu câu khác.
- Nẵm vững chức năng của câu trần thuật. Biết sử dụng câu trần thuật phù hợp với tình huống giao tiếp.
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Soạn giáo án ;
- Học sinh: Xem lại kiểu câu kể đã học ở Tiểu học
C. Các hoạt động dạy học:
I. Tổ chức lớp:
II. Kiểm tra bài cũ :
? Đặc điểm hình thức, chức năng, phạm vi sử dụng của câu cảm thán.
? Đặt câu cảm thán và chỉ rõ từ ngữ cảm thán.
TuÇn 23 - TiÕt 89 Ngµy so¹n: 01/02/2010 Ngµy d¹y: TiÕng ViÖt c©u trÇn thuËt A. Môc tiªu cÇn ®¹t: - Häc sinh hiÓu râ ®Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt víi c¸c kiÓu c©u kh¸c. - N½m v÷ng chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt. BiÕt sö dông c©u trÇn thuËt phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n ; - Häc sinh: Xem l¹i kiÓu c©u kÓ ®· häc ë TiÓu häc C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra bµi cò : ? §Æc ®iÓm h×nh thøc, chøc n¨ng, ph¹m vi sö dông cña c©u c¶m th¸n. ? §Æt c©u c¶m th¸n vµ chØ râ tõ ng÷ c¶m th¸n. III. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc träng t©m Häc sinh ®äc VD (SGK tr45) ? Nh÷ng c©u nµo trong c¸c ®o¹n trÝch kh«ng cã ®Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u nghi vÊn., c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n. ?Nh÷ng c©u trªn dïng ®Ó lµm g×? GV yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm Vµ tr×nh bµy ý kiÕn cña nhãm m×nh Häc sinh lµm viÖc theo yªu cÇu cña GV GV nhËn xÐt vµ chèt kiÕn thøc ? XÐt theo môc ®Ých nãi,nngêi ta gäi c¸c c©u trªn lµ kiÓu c©u g×? Chøc n¨ng chÝnh cña nã lµ g×? ? Ngoµi nh÷ng chøc n¨ng trªn c©u trÇn thuËt cßn dïng ®Ó lµm g×? ?Khi kÕt thóc mét c©u trÇn thuËt ngêi ta tthêng dïng dÊu c©u nµo? ? Theo em trong c¸c kiÓu c©u ph©n lo¹i theo môc ®Ých nãi th× kiÓu c©u nµo ®îc dïng phæ biÕn nhÊt? HS ®äc yªu cÇu BT3. ? C¸c c©u trong ®o¹n trÝch trªn thuéc kiÓu c©u nµo? Chøc n¨ng cña mçi c©u? Häc sinh th¶o luËn theo nhãm vµ lÇn lît tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK Sauk hi th¶o luËn xong mét häc sinh tr×nh bµy ,häc sinh kh¸c nhËn xÐt. Cuèi cïng gi¸o viªn chèt l¹i cho häc sinh ghi vë. H/S ®äc yªu cÇu BT4. C¸c c©u trªn cã ph¶i lµ c©u trÇn thuËt kh«ng? Nh÷ng c©u nµy dïng ®Ó lµm g×? I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng 1. T×m hiÓu vÝ dô - TÊt c¶ c¸c c©u trong c¸c VD trªn ®Òu kh«ng cã ®Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u nghi vÊn,cÇu khiÕn hay c¶m th¸n( trõ c©u “¤I Tµo Khª”) - Môc ®Ých: a)+ C©u thø nhÊt vµ c©u thø 2: tr×nh bµy suy nghÜ cña ngêi viÕt vÒ truyÒn thèng cña d©n téc ta. + C©u 3: yªu cÇu ''chóng ta ph¶i ... anh hïng d©n téc'' b)+ C©u 1: Dïng ®Ó kÓ + C©u 2: Dïng ®Ó th«ng b¸o c) Dïng ®Ó miªu t¶ d) + C©u 2: Dïng ®Ó nhËn ®inh + C©u 3: Dïng ®Ó béc lé t×nh c¶m,c¶m xóc => C©u trÇn thuËt chñ yÕu dïng ®Ó kÓ,th«ng b¸o,nhËn ®Þnh,miªu t¶ => Ngoµi ra c©u trÇn thuËt cßn dïng ®Ó yªu cÇu ,®Ò nghÞ hay béc lé t×nh c¶m,c¶m xóc VD: Em cõ l¾m! -Khi kÕt thóc c©u trÇn thuËt ngêi ta thêng dïng dÊu chÊm. Trong mét sè trêng hîp nã cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than hoÆc dÊu chÊm löng VD: Mét lóc sau l·o nãi: -T«i giµ råi, kh«ng lµm ®îc viÖc g× n÷a, nÕu cã viÖc g× anh cø nãi víi th»ng Hai Êy. ->DÊu hai chÊm => TrÇn thuËt lµ kiÓu c©u c¬ b¶n vµ ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt trong giao tiÕp 2. Ghi nhí (SGK tr 46) II. LuyÖn tËp 1.Bµi tËp 1 a) C¶ 3 c©u ®Òu lµ c©u trÇn thuËt + C©u 1: Dïng ®Ó kÓ + C©u 2,3: Dïng ®Ó béc lé c¶m xóc b) +C©u 1: c©u trÇn thuËt dïng ®Ó kÓ + C©u 2:C©u c¶m th¸n dïng ®Ó béc lé t×nh c¶m ,c¶m xóc + C©u 3,4: C©u trÇn thuËt dïng ®Ó béc lé t×nh c¶m,c¶m xóc( c¶m ¬n) 2.Bµi tËp 2.(VÒ nhµ) 3.Bµi tËp 3. -KiÓu c©u: a) C©u cÇu khiÕn b) C©u nghi vÊn c) C©u trÇn thuËt => C¶ 3 c©u trªn ®Òu dïng ®Ó cÇu khiÕn Nhng ë c©u(b) vµ (c),ý cÇu khiÕn kh«ng ®îc nhÊn m¹nh nh ë c©u (a) 4.Bµi tËp 4 - C¶ hai c©u ®Òu lµ c©u trÇn thuËt - C«ng dông: a) dïng ®Ó cÇu b) + C©u 1: Dïng ®Ó kÓ + C©u 2: Dïng ®Ó cÇu khiÕn 5.Bµ i tËp 5 - Ngµy mai tí nhÊt ®Þnh sÏ mang cho cËu. - Ch¸u c¶m ¬n bµ. -Chóc mõng sinh nhËt cËu. - Em høa sÏ chÐp bµi vµ lµm bµi ®Çy ®ñ. 6. Bµi tËp 6.( vÒ nhµ) IV. Cñng cè: ? Nh¾c l¹i chøc n¨ng, ®Æc ®iÓm h×nh thøc, dÊu c©u cña c©u trÇn thuËt; so s¸nh víi c¸c kiÓu c©u kh¸c ®· häc ? V. Híng dÉn vÒ nhµ: - Lµm bµi tËp 2,6: - Xem tríc bµi: ''C©u phñ ®Þnh'' TuÇn 23 - TiÕt 90 Ngµy so¹n: 01/02/2010 Ngµy d¹y: V¨n b¶n ChiÕu dêi ®« (Thiªn ®« chiÕu) ( LÝ C«ng UÈn) A. Môc tiªu cÇn ®¹t: - Häc sinh thÊy ®îc kh¸t väng cña nh©n d©n ta vÒ mét ®¸t níc ®éc lËp, thèng nhÊt hïng cêng vµ khÝ ph¸ch cña d©n téc §¹i ViÖt ®ang trªn ®µ lín m¹nh ®îc ph¶n ¸nh qua ''ChiÕu dêi ®«''. - N¾m ®îc ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thÓ chiÕu. ThÊy ®îc søc m¹nh thuyÕt phôc to lín cña ''ChiÕu dêi ®«'' lµ sù kÕt hîp gi÷a lÝ lÏ vµ t×nh c¶m. BiÕt vËn dông bµi häc ®Ó viÕt v¨n nghÞ luËn. - Gi¸o dôc lßng yªu, tù hoµ vÒ tæ tiªn, lÞch sö d©n téc. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: TËp ''th¬ v¨n LÝ - TrÇn'' tËp I - Häc sinh: So¹n bµi C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra bµi cò : ? §äc thuéc lßng phiªn ©m vµ dich th¬ bµi ""Ng¾m tr¨ng'', ''§i ®êng'' ? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c? Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña 2 bµi th¬ nµy. ? Em hiÓu g× vÒ Hå ChÝ Minh qua 2 bµi th¬ nµy. III. Bµi míi: ? Ai lµ ngêi ®· dêi ®« tõ Hoa L vÒ Th¨ng Long? Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc träng t©m ? Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ LÝ C«ng UÈn? ? Em biÕt g× vÒ thÓ chiÕu? ?Hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña “Thiªn ®« chiÕu”? GV híng dÉn häc sinh ®äc v¨n b¶n: giäng ®äc to râ,hïng hån ? H·y gi¶i thÝch c¸c chó thÝch 8,10,11 ?VB cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn? ? PhÇn më ®Çu,t¸c gi¶ ®· nh¾c ®Õn nh÷ng triÒu ®¹i nµo cña Trung Hoa? ? T¹i sao c¸c triÒu ®¹i nµy l¹i thùc hiÖn viÖc dêi ®«? ? Sù thay ®æi cña ®Êt níc sau khi chuyÓn ®«? ?T¸c gi¶ cßn ®a ra nh÷ng lÝ lÏ vµ dÉn chøng nµo n÷a? GV: thùc ra thêi §inh ,Lª, níc ta lu«n ph¶I chèng chäi víi giÆc ngo¹i x©m mµ Hoa l l¹i lµ n¬I cã ®Þa thÕ hiÓm trë,kÝn ®¸o nªn hai triÒu ®¹i nµy muèn ®ãng ®« ë ®©y.Nhng ®Õn thêi LÝ kinh ®« hoa L ®· kh«ng cßn phï hîp n÷a. ? T¹i sao LCU l¹i viÖn dÉn nh÷ng d·n chøng trªn? ?C©u nãi: “trÉm rÊt ®©u®æi” thÓ hiÖn kh¸t väng g× cña LCU? ?Tõ viÖc nªu ra nh÷ng dÉn chøng vÒ sù thay ®æi kinh ®« cña mét sè triÒu ®¹i,LCU ®· thÓ hiÖn th¸i ®é g× víi viÖc chuyÓn ®« cña níc ta lóc bÊy giê? ? LuËn ®iÓm thø hai cña bµi v¨n nµy lµ g×? ?LuËn ®iÓm Êy ®îc chøng minh b»ng nh÷ng lÝ lÏ,dÉn chøng nµo? ( T¹i sao §¹i La l¹i ®îc LCU chän lµm n¬I ®ãng ®« cña d©n t«c?) ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt? ?C¸ch lËp luËn cã g× ®Æc biÖt? ? Nh÷ng dÉn chøng trªn ®· gîi cho em c¶m nhËn g× vÒ thµnh §¹i La? ?C©u hái cuèi bµi cã ý nghÜa g×? ? NhËn xÐt g× vÒ LCU? “Thiªn ®« chiÕu” thÓ hiÖn kh¸t väng nµo cuÈ LCU ? ? V¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo. ? ThÓ v¨n. ? C¸ch lËp luËn. ? V× sao nãi v¨n b¶n ph¶n ¸nh ý chÝ tù cêng vµ sù ph¸t triÓn lín m¹nh cña d©n téc (V¨n b¶n ph¶n ¸nh néi dung g×) ? T×m hiÓu kh¸i qu¸t bµi chiÕu ( ®ã còng lµ tr×nh tù lËp luËn cña t¸c gi¶). I.Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶ -LÝ C«ng UÈn(974-1028) Tøc LÝ Th¸i Tæ, ngêi ch©u Cæ Ph¸p ( nay thuéc §×nh B¶ng –Tõ S¬n –B¾c Ninh) - Lµ ngêi cã c«ng s¸ng lËp ra chiÒu LÝ: HiÖu lµ ThuËn Thiªn 2. T¸c phÈm - ChiÕu lµ lo¹i v¨n häc cæ viÕt theolèi v¨n xu«I biÒn ngÉu dïng ®Ó ban bè mÖnh lÖnh cña vua chòauèng thÇn d©n -“Thiªn ®« chiÕu” viÕt n¨m 1010 bµy tá ý muèn dêi ®« tõ Hoa L vÒ Th¨ng Long II. §äc – HiÓu v¨n b¶n 1.§äc vµ t×m hiÓu chó thÝch 2. Bè côc 2 phÇn: 1. Tõ ®Çu -> “kh«ng thÓ kh«ng dêi ®æi”: LÝ do ph¶I dêi ®« 2. Cßn l¹i: T¹i sao thµnh §¹i La xøng d¸ng lµ kinh ®« bËc nhÊt? 3. Ph©n tÝch a) LÝ do ph¶i dêi ®«. - Nhµ Th¬ng 5 lÇn chuyÓn ®« - Nhµ Chu 3 lÇn -> ChuyÓn ®« kh«ng ph¶I theo ý riªng mµ theo mÖnh trêi,ý d©n vµ còng chØ v× muèn mu toan nghiÖp lín,tÝnh kÕ mu«n ®êi cho con ch¸u=> vËn níc l©u dµi,phong tôc phån thÞnh - Nhµ §inh, Lª kh«ng noi theo dÊu coco ®ãng yªn ®o thµnh -> TriÒu ®¹i kh«ng ®îc l©u bÒn,tr¨m hä ph¶I hao tèn,mu«n vËt kh«ng ®îc thÝch nghi =>Ngêi viÕt ®· ®a ra nh÷ng dÉn chøng, lÝ lÏ liªn quan ®Õn nh÷ng triÒu ®¹i lÞch sö ®· lµm t¨ng tÝnh thuyÕt phôc ccho bµi viÕt cña m×nh.( V¨n nghÞ luËn) - “TrÉm rÊt ®au®æi”->ThÓ hiÖn kh¸t väng muèn thay ®æi ®Êt níc ®Ó ph¸t triÓn ®Êt níc ®Õn hïng cêng =>ViÖc chuyÓn ®« lµ hÕt søc cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch bëi nã chÝnh lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù phån thÞnh cña ®Êt níc. b)V× sao thµnh §¹i La l¹i xøng ®¸ng lµ kinh ®« bËc nhÊt? - VÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ: ë n¬i trung t©m ®Êt trêi më ra 4 híng, cã nói cã s«ng, ®Êt réng mµ b»ng ph¼ng, cao mµ tho¸ng, tr¸nh ®îc lôt léi, ... - VÒ chÝnh trÞ, v¨n ho¸: lµ ®Çu mèi giao lu; ''chèn tô héi cña 4 ph¬ng'', lµ m¶nh ®Êt hng thÞnh ''mu«n vËt còng rÊt mùc phong phó tèt t¬i'' - V¨n xu«i xen c©u v¨n biÕn ngÉu: ®· ®óng ng«i: N, B, §, T l¹i tiÖn híng nh×n s«ng thÕ nói. §Þa thÕ réng mµ b»ng, ®Êt ®ai cao mµ tho¸ng.,-> lêi v¨n thªm nhÞp nhµng,c©n xøng -> C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, thuyÕt phôc ngêi nghe b»ng nh÷ng dÉn chøng vµ lÝ lÏ x¸c thùc => §¹i La ®îc LÝ C«ng UÈn chän lµm kinh ®« míi bëi n¬i nµy cã mét vÞ trÝ v« cïng quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n ho¸ chÝnh trÞ - Cuèi v¨n b¶n: lµ mét c©u hái chø kh«ng ph¶i mÖnh lÖnh thÓ hiÖn sù ®ång c¶m trªn díi mét lßng gi÷a vua vµ d©n bëi dêi ®« kh«ng chØ lµ ý muèn cña vua mµ cßn lµ íc nguyÖn cña toµn d©n chóng. ->LÝ C«ng UÈn lµ mét vÞ vua cã con m¾t tinh ®êi xuÊt ph¸t tõ t×nh yªu,lßng th¬ng ®èi víi mu«n d©n. => “Thiªn ®« chiÕu” ph¶n ¸nh kh¸t väng cña mét bËc anh minh vµ còng chÝnh lµ kh¸t väng cña nh©n d©n vÒ mét ®Êt níc ®éc lËp ,tù cêng vµ hïng m¹nh III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt - V¨n b¶n nghÞ luËn, thÓ chiÕu viÕt b»ng v¨n xu«i xen c©u v¨n biÒn ngÉu. - Tr×nh bµy b»ng c¸c luËn ®iÓm, luËn cø râ rµng, m¹ch l¹c, thuyÕt phôc b»ng c¶ lÝ vµ t×nh. 2. Néi dung - Kh¸t väng vÒ mét ®Êt níc ®éc lËp, thèng nhÊt - ý chÝ tù cêng cña mét d©n téc ®ang trªn ®µ lín m¹nh. Dêi ®« tõ Hoa L ra vïng ®ång b¨ng chøng tá triÒu ®×nh ®ñ søc chÊm døt n¹n PK c¸t cø, thÕ vµ lùc s¸nh ngang ph¬ng B¾c. §Þnh ®« ë Th¨ng Long lµ thùc hiÖn nguyÖn väng cña nh©n d©n thu giang s¬n vÒ mét mèi, x©y dùng ®Êt níc ®éc lËp tù cêng. * Ghi nhí(SGK tr49) IV. LuyÖn tËp - Nªu sö s¸ch lµm tiÒn ®Ò, chç dùa vÒ lÝ lÏ. - Soi s¸ng tiÒn ®Ò vµo thùc tiÔn 2 triÒu §inh, Lª, thùc tÕ Êy kh«ng cßn thÝch hîp víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc. - §i tíi kÕt luËn: Thµnh §¹i La lµ n¬i tèt nhÊt ®Ó chän lµm kinh ®«. Tiªu biÓu cho kÕt cÊu v¨n NL, tr×nh tù lËp luËn rÊt chÆt chÏ. IV. Cñng cè: ? Tõ v¨n b¶n nµy, em tr©n träng nh÷ng phÈm chÊt nµo cñat LÝ C«ng UÈn. - TÇm nh×n s¸ng suèt vÒ vËn mÖnh ®Êt níc. - Lßng tin m·nh liÖt vµo t¬ng lai d©n téc. ? Sù ®óng d¾n vÒ quan ®iÓm ®ã ®· ®îc chøng minh nh thÕ nµo trong lich sö níc ta. - Thñ ®« Hµ Néi lu«n lµ tr¸i tim cña Tæ Quèc. - Th¨ng Long - Hµ Néi lu«n v÷ng vµng trong mäi thö th¸ch lÞch sö. V. Híng dÉn vÒ nhµ: - N¾m ch¾c néi dung, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. - Häc tËp c¸ch viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn: c¸ch lËp luËn. - So¹n bµi : HÞch tíng sÜ. ------------------------------------------------------ TuÇn 23 - TiÕt 91 Ngµy so¹n:01/02/2010 Ngµy d¹y: TiÕng ViÖt c©u phñ ®Þnh A. Môc tiªu cÇn ®¹t: - Häc sinh hiÓu râ ®Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u phñ ®Þnh. - N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh. BiÕt sö dông c©u phñ ®Þnh phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n,®äc tµi liÖu tham kh¶o - Häc sinh: Xem tríc bµi ë nhµ. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra bµi cò : ? ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt? C¸c c«ng dông cña c©u trÇn thuËt? Cho VD? III.Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc träng t©m - Häc sinh ®äc vÝ dô trong SGK ? C¸c c©u b, c, d cã ®Æc ®iÓm h×nh thøc g× kh¸c so víi c©u a. GV: C¸c tõ trªn gäi lµ tõ phñ ®Þnh ? ngoµi nh÷ng tõ phñ ®Þnh trªn,h·y kÓ thªm c¸c tõ ng÷ phñ ®Þnh? ?C©u chøa c¸c tõ phñ ®Þnh gäi lµ c©u g×? ?VÒ chøc n¨ng, c¸c c©u (b,c,d) cã g× kh¸c c©u (a)? H/S ®äc vÝ dô 2 ? Trong VD trªn ,nh÷ng c©u nµo cã tõ ng÷ phñ ®Þnh? ? C¸c c©u Êy dïng ®Ó lµm g×? ? C©u phñ ®Þnh sau dïng ®Ó lµm g×? VD: T«I kh«ng cã quyÓn s¸ch Êy. Tí kh«ng ph¶I lµ em nã => Th«ng b¸o,x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc ? Tõ nh÷ng VD trªn, em h·ycho biÕt c©u phñ ®Þnh cã ®Æc ®iÓm g×? chøc n¨ng cña nã? H/S ®äc yªu cÇu BT1 ? Trong c¸c c©u trªn c©u nµo lµ c©u phñ ®Þnh b¸c bá? §äc yªu cÇu bµi 2 vµ th¶o luËn. ?C¸c c©u trªn cã ph¶I lµ c©u phñ ®Þnh kh«ng? ? Nã cã mang ý nghÜa phñ ®Þnh kh«ng? v× sao? ? §Æt nh÷ng c©u kh«ng cã tõ ng÷ phñ ®Þnh mµ cã ý nghÜa t¬ng ®¬ng? ? C¸c c©u nµy cã hoµn toµn gièng víi nh÷ng c©u phñ ®Þnh vÒ mÆt ý nghÜa kh«ng? *- Dïng c©u phñ ®Þnh: 2 lÇn TNP§, 1 tõ P§ + bÊt ®Þnh / nghi vÊn ý kh¼ng ®Þnh ®îc nhÊn m¹nh h¬n. VD: -Ai ch¼ng muèn ®iÒu ®ã. - Kh«ng ai(lµ) kh«ng nghÜ nh t«i. ? NÕu kh«ng thay b»ng cha th× ph¶i viÕt l¹i nh thÕ nµo. ? NghÜa cã .. kh«ng ? C©u nµo phï hîp víi c©u truyÖn h¬n. ? V× sao. §äc yªu cÇu BT4 ? C¸c c©u trªn cã ph¶I lµ c©u phñ ®Þnh kh«ng? vÝ sao? I.§Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng 1.T×m hiÓu vÝ dô VÝ dô 1 So s¸nh c©u (a) ví c¸c c©u cßn l¹i * VÒ h×nh thøc - C©u a kh«ng cã c¸c tõ: kh«ng, cha, ch¼ng=>Tõ phñ ®Þnh( ch¶,kh«ng ph¶i, ®©u cã ph¶i ,®©u cã - C¸c c©u (b,c,d) lµ nh÷ng c©u phñ ®Þnh * VÒ chøc n¨ng - C©u (a) dïng ®Ó kh¼ng ®Þnh sù viÖc ( SV cã diÔn ra) - C©u (b,c,d) dïng ®Ó phñ ®Þnh sù viÖc( SV kh«ng diÔn ra) VÝ dô 2 -C©u cã chøa tõ phñ ®Þnh: + Kh«ng ph¶i, nã chÇn chÉn nh c¸i ®ßn cµn + §©u cã! -Môc ®Ých: Dïng ®Ó ph¶n b¸c mét ý kiÕn,nhËn ®Þnh cña ngêi kh¸c=> C©u phñ ®Þnh b¸c bá 2) Ghi nhí( SGKtr53) II. LuyÖn tËp 1.Bµi tËp 1 - Cô cø tëng thÕ ®Êy chø nã ch¶ hiÓu g× ®©u! - Kh«ng,chóng con kh«ng ®ãi n÷a ®©u. 2. Bµi tËp 2 - C¶ 3 c©u trªn ®Òu lµ c©u phñ ®Þnh v× nã cã chøa tõ ng÷ phñ ®Þnh: kh«ng,ch¼ng( nhng trong c¸c c©u nµy tõ phñ ®Þnh l¹i ®îc kÕt hîp víi mét tõ ng÷ phñ ®Þnh kh¸c hoÆc kÕt hîp víi mét tõ nghi vÊn hoÆc kÕt hîp víi mét tõ phñ ®Þnh kh¸c vµ mét tõ bÊt ®Þnh) => Nh÷ng c©u nµy kh«ng mang nghÜa phñ ®Þnh mµ mang nghÜa kh¼ng ®Þnh. - §Æt c©u: + C©u chuyÖn ..hoang ®êng song cã ý nghÜa nhÊt ®Þnh + Th¸ng t¸m ..vµng,ai còng tõng ¨n tÕt + Tõng Hµ néi, ai còng cã mét lÇn =>ý kh¼ng ®Þnh kh«ng ®îc nhÊn m¹nh 3. Bµi tËp 3 (HD vÒ nhµ) - Cho¾t kh«ng dËy ®îc n÷a, n»m thoi thãp cho¾t cha dËy ®îc (bá tõ n÷a), nÕu kh«ng bá lµ c©u sai ý nghÜa ... : cha: biÓu thÞ ý P§ ®èi víi ®iÒu mµ cho ®Õn 1 thêi ®iÓm nµo ®ã kh«ng cã nhng sau ®ã cã thÓ cã, cßn ''kh«ng'' th× kh«ng. - DC sau ®ã ®· chÕt v× thÕ c©u v¨n cña T« Hoµi phï hîp nhÊt. 4. Bµi tËp 4 - Nh÷ng c©u ntrªn kh«ng ph¶I lµ c©u phñ ®Þnh v× nã kh«ng cã tõ phñ ®Þnh -Nhng nh÷ng c©u ®ã l¹i ®îc dïng ®Ó biÓu thÞ ý phñ ®Þnh( phñ ®Þnh b¸c bá) GV nªu VD IV. Cñng cè: - Häc sinh nh¾c l¹i ghi nhí cña bµi: kh¸i niÖm c©u phñ ®Þnh, 2 lo¹i c©u phñ ®Þnh. V. Híng dÉn vÒ nhµ: - Lµm bµi tËp 3,5, 6 SGK tr54 + Bµi tËp 5: Kh«ng thÓ thay quªn b»ng kh«ng, cha b»ng ch¼ng ®îc v× thay ®æi ý nghÜa - Häc thuéc ghi nhí SGK. - Xem tríc bµi : Hµnh ®éng nãi. ChuÈn bÞ bµi ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn tËp lµm v¨n . ---------------------------------------------------- TuÇn 23 - TiÕt 92 Ngµy so¹n: 01/02/2010 Ngµy d¹y: TËp lµm v¨n ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng A. Môc tiªu cÇn ®¹t: - VËn dông kÜ n¨ng lµm bµi thuyÕt minh. - Tù gi¸c t×m hiÓu nh÷ng di tÝch, th¾ng c¶nh ë quª h¬ng m×nh. - N©ng cao lßng yªu quÝ quª h¬ng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: ph©n c«ng häc sinh chuÈn bÞ-chïa Phó Khª; s«ng, trêng cÊp II. - Häc sinh: chuÈn bÞ theo sù ph©n c«ng cña gi¸o viªn. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. III. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc träng t©m GV yªu cÇu HS chuÈn bÞ b»ng c¸ch t×m hiÓu hoÆc trùc tiÕp tham quan khu danh lam th¾ng c¶nh C«n S¬n – KiÕp b¹c vµ ®Òn thê Chu V¨n An ? Theo em ®Ó thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh chóng ta cã thÓ viÕt theo tr×nh tù nµo? ?NhiÖm vô cña phÇn më bµi? ?PhÇn th©n bµi cã nh÷ng néi dung nao? ?Em ®Þnh viÕt kÕt bµi ntn? GV ®a ra c¸ch tiÕn hµnh råi yªu cÇu HS lµm bµi? §Ò bµi: H·y thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh ë quª h¬ng em.( Khu danh th¾ng C«n S¬n - KiÕp b¹c vµ ®ªn thê Chu V¨n An 1.T×m hiÓu ®Ò - ThÓ lo¹i : ThuyÕt minh - Tr×nh tù thuyÕt minh( kh«ng gian hay thêi gian) 2. LËp dµn ý a)Më bµi: Giíi thiÖu khu danh th¾ng C«n S¬n b) Th©n bµi: - VÞ trÝ ®Þa lÝ - Nguån gèc h×nh thµnh -Nh÷ng bé phËn t¹o thµnh vµ ý nghÜa lÞch sö,v¨n ho¸ - Miªu t¶ mét sè chi tiÕt tiªu biÓu - ý nghÜa cña danh lam th¾ng c¶nh víi nh©n vËt lÞch sö NguyÔn Tr·i c) KÕt bµi: - ý nghÜa cña danh lam th¾ng c¶nh víi lÞch sö v¨n ho¸ cña d©n téc vµ tiÒm n¨ng du lÞch - ý thøc b¶o vÖ vµ gi÷ g×n quÇn thÓ. 3. C¸ch tiÕn hµnh - GV híng dÉn häc sinh hoµn thµnh bµi lÝ thuyÕt dùa trªn nh÷ng hiÓu biÕt vÒ danh lam th¾ng c¶nh - §a häc sinh ®i tham quan nÕu ®iÒu kiÖn cho phÐp IV. Cñng cè: - Nh¾c l¹i c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh; cã nh÷ng lo¹i, kiÓu bµi thuyÕt minh nµo ? V. Híng dÉn vÒ nhµ: - ¤n tËp l¹i kiÓu bµi thuyÕt minh; chuÈn bÞ bµi: ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm Tæ chuyªn m«n Ban gi¸m hiÖu
Tài liệu đính kèm: