Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 21 - Trường THCS Long Hòa

 Tuần: 21 Ngày dạy:
Tiết: 76 Ngày soạn:
VIEÁT ÑOAÏN VAÊN TRONGVAÊN BAÛN 
THUYEÁT MINH
MỤC TIÊU:
-kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh.
-Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh, diễn đạt rõ ràng , chính xác.
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
Kiến thức:
-Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh
-Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh
-Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh
Kỹ năng:
-Diễn đạt rõ ràng, chính xác
-Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ
III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
HĐ1:KHỞI ĐỘNG:
ổn định :Kiểm diện, trật tự
Kiểm tra bài cũ:
Bài mới:
HĐ2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
GV cho Hs ñoïc ñoaïn vaên (a) GV neâu caâu hoûi veà caâu chuû ñeà: Ñoaïn vaên goàm maáy caâu? Töø naøo ñöôïc nhaéc laïi coù taùc duïng nhaán maïnh? Caâu naoø laø caâu chuû ñeà?
- Vai troø cuûa caùc caâu coøn laïi trong ñoaïn vaên?
GVNX vaø phaân tích.Sau ñoù choát yù.
- GV cho HS ñoïc ñoaïn b) GV yeâu caàu HS suy nghó vaø traû lôøi caâu hoûi:
Ñoaïn b) goàm maáy caâu? Töø ngöõ chuû ñeà? Caùc caâu tieáp theo cung caáp thoâng tin gì veà ñ/c Phaïm Vaên Ñoàng? theo phöông phaùp naøo?GVNX.
- GV cho HS ñoïc ñoaïn vaên a) muïc I (2):
 Ñoaïn vaên treân thuyeát minh veà caùi gì? caàn ñaït nhöõng yeâu caàu gì?
GVNX vaø nhaéc laïi.
- So vôùi yeàu caàu ñoaïn vaên coøn maéc nhöõng loãi gì? caàn söûa vaø boå sung nhö theá naøo?
- Gv nhaän xeùt, söûa, boå sung.
- GV cho HS ñoïc ñoaïn b. neâu caâu hoûi töông töï nhö ñoaïn a. (muïc I.2)
- GV nhaän xeùt, söûa chöõa.
- GV cho HS ñoïc ghi nhôù coøn laïi vaø ghi.
 HĐ3: : LUYỆN TẬP:
Baøi taäp 1: Vieát ñoaïn môû baøi vaø keát baøi cho ñeà vaên: giôùi thieäu tröôøng em yeâu caàu ngaén goïn, haáp daãn, aán töôïng keát hôïp vôùi keå, mieâu taû vaø bieåu caûm.
GVNX vaø söûa baøi.
Baøi taäp 2:
Vieát ñoaïn vaên thuyeát minh cho chuû ñeà: Hoàchí Minh laõnh tuï vó ñaïi cuûa nhaân daân VN 
- GV coù theå cuï theå hoùa, phaùt trieån thaønh 1 vaøi yù nhoû sau;
+ Naêm sinh, naêm maát, queâ quaùn vaø gia ñình
+ Ñoâi neùt veà quaù trình hoaït ñoäng söï nghieäp
+ Vai troø vaø coáng hieán to lôùn ñoái vôùi daânâ toäc vaø thôøi ñaïi
HĐ4: CỦNG CỐ- DẶN DÒ:
Lớp trưởng báo cáo
Hs trả bài
Hs nghe
- HS ñoïc ñaïn vaên tìm ra caâu chuû ñeà;
-HSTL: Ñoaïn vaên goàm 5 caâu: töø “nöôùc “ laëp laïi coù duïng yù -> töø quan troïng.
- Caâu chuû ñeà: Caâu 1 
- HSTL:-Caâu 2: tæ leä nöôùc ngoït ít oûi
- Caâu 3: Löôïng nöôùc bò oâ nhieãm
- Caâu 4: söï thieáu nöôùc ôûcaùc nöôùc.
- Caâu 5; döï baùo 2025
2/3 daân soá seõ thieáu nöôùc.
- HS ñoïc ñoaïn vaên suy nghó traû lôiø:
Ñoaïn goàm 3 caâu ñeàu noùi veà ñ/c Phaïm Vaên Ñoàng chuû ñeà laø giôùi thieäu veà ñ/c Phaïm Vaên ñoàng cuïm töø troïng taâm laø Phaïm Vaên Ñoàng.
- Caùc caâu tieáp theo cung caáp toâng tin veà Phaïm Vaên Ñoàng theo loái lieät keâ.
-HS ñoïc – nhaän xeùt – traû lôøi caâu hoûi
-HSTL: Thuyeát minh, giôùi thieäu chieác buùt bi.
- Yeâu caàu: neâ roõ chuû ñeà
- Caáu taïo buùt bi, coâng duïng
- Caùch söû duïng.
- HS phaùt bieãu – nhaän xeùt (chöa roõ cau chuû ñeà – chöa coù yù coâng duïng, caùc yù loän xoän, thieáu maïch laïc)
- Caàn taùch 3 yù roõ raøng: caáu taïo coâng duïng
- HS söûa laiï ñoaïn vaên:
- HS laøm baøi taäp ra giaáy.
-HS ñoïc –
- HS ñoïc ghi nhôùvaø ghi.
-HS thöïc hieän 7 phuùt.
-HS laéng nghe.
-HS thöïc hieän vôùi thôøi gian coøn laïi
I. Ñoaïn vaên trong vaên baûn thuyeát minh:
- Bài văn thuyết minh gồm các ý lớn, mỗi ý được phát triển thành một đoạn, đoạn văn thuyết minh là bộ phận của bài văn thuyết minh.
-Khi viết đoạn văn thuyết minh cần trình bày rõ, ngắn gọn ý chủ đề;các ý trong đoạn sắp xếp theo một rình tự hợp lí( theo cấu tạo của sự vật; theo thứ tự nhận thức; theo thứ tự diễn biến sự việc hoặc theo thứ tự chính phụ).
-Đoạn văn thuyết minh phải góp phần thể hiện đặc điểm của bài văn thuyết minh: giới thiệu được đối tượng một cách chính xác, khách quan.
II LUYỆN TẬP
Baøi taäp 1:
Môû baøi:
Môøi baïn ñeán thaêm tröôøng toâi - ngoâi tröôøng be beù, naèm ôû giöõa ñoàng xanh – ngoâi tröôøng thaân yeâu – maùi nhaø chung cuûa chuùng toâi
Ñoaïn keát baøi:
Tröôøng toâi nhö theá ñoù: giaûn dò, khieâm nhöôøng maø xieát bao gaén boù. Chuùng toâi yeâu quí ngoâi tröôøng nhö yeâu ngoâi nhaø cuûa mình chaéc chaén nhöõng kæ nieäm veà tröôøng seõ ñi theo suoát cuoäc ñôøi.
Baøi taäp 2:
Tuần: Ngày dạy:
Tiết: Ngày soạn:
 QUEÂ HÖÔNG
I.MỤC TIÊU:
-Nguồn cảm hứng lớn trong thơ tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đầm thắm.
-hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời bình giản dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết.
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1.Kiến thức:
-Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đầm thắm
-Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết
2.Kỹ năng:
-Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn
-Đọc diễn cảm tác phẩm thơ
-Phân tích được những chi tiết miêu tả, biểu cảm đặc sắc trong bài thơ
III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
HĐ1:KHỞI ĐỘNG:
1.ổn định :Kiểm diện, trật tự
2.Kiểm tra bài cũ:
3.Bài mới: 
Queâ höông, moãi ngöôøi chæ moät.
 Queâ höông, neáu ai ñi xa khoâng nhôù
 Seõ khoâng lôùn noåi thaønh ngöôøi!
Lôøi baøi ca “Queâ höông” laøm ta nhôù tôùi moät laøng queâ ven bieån mieàn Trung Trung Boä töø hôn nöûa theá kæ nay ñaõ in daáu aán trong thô Teá Thanh vaø trong loøng baïn ñoïc yeâu thô.
HĐ2: ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN:
: GV cho HS ñoïc chuù thích (*) tìm hieåu veà taùc giaû taùc phaåm.
- GV höôùng daãn HS ñoïc – nhaän xeùt caùch ñoïc – tìm hieåu chuù thích coøn laïi.
- GV goïi HS nhaän xeùt veà theå thô?
- GV goïi HS xaùc ñònh boá cuïc baøi thô: maáy phaàn, noäi dung töøng phaàn.
- GV nhaän xeùt, boå sung
_GV chuyeån yù .
HĐ3: PHÂN TÍCH:
- GV cho HS ñoïc laïi 8 caâu ñaàu baøi thô “queâ höông”
- GV: Taùc giaû giôùi thieäu queâ höông mình nhö theá naøo?
- GV hoûi: Taùc giaû mieâu taû caûnh thuyeàn cuøng daân chaøi ra khôi ñaùnh caù nhö theá naøo?
- Hình aûnh naøo laøm em chuù yù hôn caû? Vì sao? Bieän phaùp ngheä thuaät ñöôïc taùc giaû söû duïng laø nhö theánaøo? (so saùnh)
- Nhöõng ñoäng töø naøo caàn löu yù?
- GV goïi HS ñoïc dieãn caûm 8 caâu tieáp.
- GV khoâng khí beán caù khi thuyeàn veà beán ñöôïc taùi hieän nhö theá naøo?
- Vì sao caâu 3 cuûa ñoaïn laïi ñaët trong ngoaëc keùp.
- GV: Hình aûnh daân chaøi vaø con thuyeàn ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo?
 Hình aûnh thuyeàn naèm im treân beán gôïi em caûm xuùc gì?
- GV goïi HS ñoïc khoå cuoái
- GV hoûi: nhôù queâ höông laø nhôù nhöõng gì?
- Taïi sao lai nhôù nhaát caùi muøi noàng naøn cuûa queâ mình?
Noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa baøi thô laø gì?
GVNX cho HS ghi phaàn ghi
HĐ4: LUYỆN TẬP:
GV hướng dẫn luyện tập.
HĐ5: CỦNG CỐ- DẶN DÒ:
-Caûnh ngöôøi daân chaøi ñaùnh caù nhö theá naøo?
-Caûnh thuyeàn caù veà beán nhö theá naøo?
-Hocï thuoäc loøng vaø dieãn caûm baøi thô
- Söu taàm 1 soá baøi thô vieát veà queâ höông.
- Chuaån bò baøi: Khi Con Tu Huù.
+Ñoïc tröôùc VB.( HS yếu)
+Xem phaàn ñoïc hieåu VB
+Ñoïc tröôùc phaàn ghi nhôù.
Lớp trưởng báo cáo
Hs trả bài
Hs nghe
- HS ñoïc chuù thích (*) ruùt ra yù cô baûn veà taùc giaû – taùc phaåm.
- HS ñoïc - nhaän xeùt
- Tìm hieåu caùc chuù thích coøn laïi.
- HS xaùc ñònh boá cuïc – nhaän xeùt – boå sung (4 ñoaïn)
-HS laéng nghe.
- Hs ñoïc
- HS traû lôøi: giôùi thieäu veà laøng queâ; hình aûnh con thuyeàn ; hình aûnh caùnh buoàm
- HS traû lôøi:Raát vui nhoän.
- HS traû lôøi: hình aûnh so saùnh. nhöõng ñoäng töø maïnh: haêng, phaêng, vöôït
- HS phaân tích taùc duïng cuûa BPNT.
-HSTL: Khoâng khí oàn aøo, naùo nhieät ñaày aép nieàm vui vaø söï soáng
-HSTL: “caû thaân hình. . . xa xaêm”-> vöøa thöïc vöøa laõng maïn 
- HS phaân tích , giaûi thích: Mieâu taû nhaân hoùa.
-HS suy nghó traû lôøi.
-HS ñoïc.
-HSTL: Nhôù laøng queâ bieån khoân ngoâi;Nhôù muøi vò noàng naøn cuûa queâ höông lao ñoäng.
- HS phaân tích, lieân töôûng.
-HS trả lời
I.TÌM HIỂU CHUNG:
1. Taùc giaû: (sinh 1921) taïi laøng chaøi ven bieån tænh Quaûng Ngaõi.
2. Taùc phaåm: Baøi thô ‘Queâ Höông” ruùt trong taäp “Ngheïn ngaøo” (1039) Sau ñöôïc in laïi trong taäp “Hoa Nieân” xuaát baûn naêm 1945.
3. Theå thô – boá cuïc:
- Theå thô: taùm chöõ
- Boá cuïc:
a. 2 caâu ñaàu: Giôùi thieäu chung veà laøng queâ.
b. 6 caâu tieáp: Caûnh thuyeàn chaøi ra khôi ñaùnh caù
c. 8 caâu tieáp: Caûnh thuyeàn caù veà beán.
d. khoå cuoái: Noãi nhôù laøng queâ.
II.PHÂN TÍCH
 1.Nội dung:
a.Lời kể về quê hương làng biển:
-Giới thiệu chung về làng biển “ vốn làm nghề chày lưới” bằng những lời thơ bình dị.
-Miêu tả cuộc sống lao động vất vả và niềm hạnh phúc bình dị của người dân làng biển qua các chi tiết miêu tả đoàn thuyền đánh cá ra khơi; đoàn thuyền đánh cá trở về; bến cá, con thuyền nằm nghỉ sau chuyến đi biển ,
b. nỗi lòng của tác giả về quê hương:
- Nhôù laøng queâ bieån khoân ngoâi
-Nhôù muøi vò noàng naøn cuûa queâ höông lao ñoäng.
 2.Nghệ thuật:
- Sáng tạo những hình ảnh của cuộc sống lao động thơ mộng.
-Tạo liên tưởng, so sánh độc đáo, lời thơ bay bổng, đầy cảm xúc.
-Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại có những sáng tạo mới mẻ, phóng khoáng.
 3.Ý nghĩa:
III. LUYỆN TẬP:
HS làm bài tập
Tuần: Ngày dạy:
Tiết: Ngày soạn:
 KHI CON TU HUÙ
I.MỤC TIÊU:
-những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu.
-Nghệ thuật khắc họa hình ảnh( thiên nhiên , cái đẹp của cuộc đời tự do.
-Niềm kháo khác cuộc sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả.
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1.Kiến thức:
-Những hiểu biết bước đầu về taccs giả Tố Hữu
-Nghệ thuật khắc họa hình ảnh (thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do)
-Niềm khát khao cuộc sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả
2.Kỹ năng:
-Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ trong ngục tù
-Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về cảm xúc giữa hia phần của bài thơ; thấy được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này
III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
HĐ1:KHỞI ĐỘNG:
1.ổn định :Kiểm diện, trật tự
2.Kiểm tra bài cũ:
Ñoïc thuoäc loøng vaø dieãn caûm baøi thô “Queâ Höông” cuûa teá Thanh. Ñaây laø baøi thô taû caûnh hay taû tình? Vì sao?
 - Hình aûnh naøo trong baøi thô gaây cho em aán töôïng vaø xuùc ñoäng nhaát? Vì sao? (HS yếu)
3.Bài mới:
Toá Höõu (1920 – 2002) laø nhaø thô lôùn, tieâu bieåu cuøa VHVN ñöông thôøi, oâng hoaït ñoäng CM töø khi coøn raát treû luùc 19 tuoåi, sau ñoù oâng bò TDP baét giam ôû nhaø lao Thöøa Phuû. Trong nhöõng baøi thô tuø ñöôïc in trong taäp “Töø aáy” phaàn 2 “Xieàng xích” coù baøi thô luïc baùt ngaén “Khi con tu huù”
HĐ2: ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN:
GV goïi HS ñoïc chuù thích (*) tìm hieåu veà taùc giaû – taùc phaåm
- GV goïi HS ñoïc vaên baûn – nhaän xeùt caùch ñoïc.
- GV ñoïc laïi – cho HS tìm hieåu caùc chuù thích coøn laïi.
- GV löu yù HS hoøan caûnh saùng taùc cuûabaøi thô. (hs yếu)
- GV cho HS xaùc ñònh boá cuïc cuûa baøi thô: maáy ñoaïn, noäi dung töøng ñoaïn 
- GV nhaän xeùt, söûa chuõa
HĐ3: PHÂN TÍCH:
- GV goïi HS ñoïc dieãn caûm ñoïan 1.
- GV: Tieáng chim tu huù ñaõ laøm thöùc daäy trong taâm hoàn ngöôøi chieán só CM trong tuø moät khung caûnh muøa heø nhö theá naøo? (maøu saéc, caûnh vaät, hoaït ñoäng. . ) Caûnh muøa heø ñöïoc mieâu taû trong baøi thô (6 caâu ñaàu) em coù nhaän xeùt gì? (hs yếu)
- GV goïi HS ñoïc 4 caâu cuoái.
- GV: Taâm traïng cuûa ngöôøi chieán só ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo? Nhòp thô thay ñoåi nhö theá naøo? Söï thay ñoåi ñoù coù taùc duïng gì trong vieäc theå hieän taâm traïng cuûa taùc giaû?
- Môû ñaàu vaø keát thuùc baøi thô laø tieáng chim tu huù nhöng taâm traïng cuûa taùc giaû hoaøn toaøn khaùc nhau? Vì sao?.
Neùt ñaëc saéc veà NT cuûa baøi thô?
-Nêu ý nghĩ của văn bản? (hs yếu)
HĐ4: LUYỆN TẬP:
Taâm tö ngöôøi chieán só trong choán tuø nguïc ñöôïc theå hieän nhö theá naøo?
 Học thuộc lòng bài thơ
HĐ5: CỦNG CỐ- DẶN DÒ:
1. Neâu hoaøn caûnh saùng taùc cuûa baøi thô naøy?
	2. Khung caûnh thieân nhieân vaøo heø ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo?
	- Veà hoïc baøi.
	- Chuaån bò baøi “Caâu nghi vaán”(tt)
+ Nhöõng chöùc naêng khaùc cuûa caâu nghi vaán. (hs yếu)
 +Luyeän taäp
Lớp trưởng báo cáo
Hs trả bài
Hs nghe
- HS ñoïc ruùt ra noäi dung cô baûn veà taùc giaû taùc phaåm
- HS ñoïc vaên baûn – nhaän xeùt caùch ñoïc.
- Tìm hieåu chuù thích
- HS xaùc ñònh boá cuïc – nhaän xeùt, boå sung.
- HS ñoïc – tìm chi tieát, phaân tích giaù trò mieâu taû vaø bieåu caûm.
- HS ñoïc
- HS phaân tích
-HS: nhòp thô 2 –2 –2, 6 –2, 3 –3, 6 –2.
-HSTL:Caùc töø caûm thaùn
-HS suy luaän phaân tích.
- HSTL: -Tieáng chim tu huù khôi nguoàn caûm xuùc.
Hs trả lời
Hs trả lời
Hs trả lời
Hs trả lời
HS nghe và thực hiện.
I.TÌM HIỂU CHUNG:
1. Taùc giaû: 
 Toá Höõu (1920 – 2002) queâ ôû Thöøa Thieân Hueá laø laù côø ñaàu cuûa thô ca CM vaø khaùng chieán.
 2. Taùc phaåm:
 - Baøi thô “Khi con tu huù” ñöôïc saùng taùc vaøo thaùng 7 – 1939 trong nhaø lao Thöøa Phuû khi taùc giaû môùi b5 baét giam ôû ñaây.
3. Boá cuïc: 2 ñoaïn
a. Ñoaïn 1: 6 caâu ñaàu: 
 Tieáng chim tu huù baùo hieâu muøa heø
b. Ñoïan 2: coøn laïi: 
 Taâm traïng ngöôøi cheán só bò giam trong tuø
II.PHÂN TÍCH
 1.Nội dung:
a. Caûnh thieân nhieân vaøo heø:
-Khi con tu hú thể hiện cảm nhận của nhà thơ về hai thế giới đối lập: cái đẹp, tự do và cái ác, tù ngục.
- Khi con tu hú là thời khắc của mùa hè tràn đầy sức sống. .trí tưởng tượng của tác giả gọi về những âm thanh: Tieáng chim tu huù, tieáng ve ran, luùa chín, baàu trôøi cao roäng. . -> muøa heø roän raõ, röïc rôõ saéc maøu, baàu trôøi khoùang ñaït töï do.
b. Taâm traïng ngöôøi tuø:
- Taâm traïng bực bội, uaát öùc, ngoät ngaït, muốn phá tung xiềng xích.
- Khao khaùt cuoäc soáng töï do, muoán thoaùt khoûi tuø nguïc.
 2.Nghệ thuật:
-Viết theo thể thơ lục bát, giầu nhạc điệu, mượt mà , uyển chuyển.
-Lựa chọn lời thơ ấn tượng biểu lộ cảm xúc khi thiết tha, khi lại sôi nổi , mạnh mẽ.
-Sử dụng biện pháp điệp ngữ,liệt kêvừa tạo tính thống nhất, vừa thể hiện cảm nhận về sự đối lập giưã tự do và bị giam cầm.
 3.Ý nghĩa:
Thể lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cách mạng cộng sản tre tuổi trong hoàn cảnh tù ngục.
III. LUYỆN TẬP:
Học thuộc lòng bài thơ.