Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 20, 21

Ngµy so¹n:././2011
Ngµy d¹y: ././2011
TiÕt 73: V¨n b¶n Nhí rõng
 Lêi con hæ ë v­ên b¸ch thó 
 - ThÕ L÷-
I. Môc tiªu cÇn ®¹t	 
 Gióp häc sinh:
HiÓu ®­îc gi¸ trÞ nghÖ thuËt ®¾c s¾c, bót ph¸p l·ng m¹n tÊ truyÒn c¶m cña nhµ th¬, tõ ®ã rung ®éng víi niÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt, nçi ch¸n ghÐt s©u s¾c thùc t¹i tï tóng, tÇm th­êng, gi¶ dèi, t©m tr¹ng ®Çy phÉn uÊt cña NV tr÷ t×nh, con hæ bÞ nhèt trong v­ên b¸ch thó
RÌn kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m thÓ th¬ t¸m ch÷, ph©n tÝch nh©n vËt tr÷ t×nh qua diÔn biÕn t©m tr¹ng
II. ChuÈn bÞ
- Gi¸o viªn: So¹n bµi
- Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi ë nhµ
III. TiÕn tr×nh d¹y häc 
1. KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng bµi th¬ “¤ng ®ß”. Cho biÕt gi¸ trÞ néi dung- nghÖ thuËt chñ yÕu cña bµi th¬?
2. Bµi míi:
ThÕ L÷ lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ hµng ®Çu cña phong trµo Th¬ míi, bµi “Nhí rõng ®· g¾n liÒn víi tªn tuæi cña «ng. Nãi ®Õn ThÕ L÷ lµ nãi ®Õn “Nhí rõng”
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung bµi häc
Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶?
Bót danh cña «ng ®­îc ®Æt theo c¸ch ch¬i ch÷ nãi l¸i(Thø LÔ- ThÕ L÷); cßn hµm ý lµ ng­êi kh¸ch trªn trÇn thÕ, c¶ ®êi chØ ham ®i t×m c¸i ®Ñp, ®Ó vui ch¬i:
T«i lµ ng­êi kh¸ch bé hµnh phiªu l·ng
§­êng trÇn gian xu«i ng­îc ®Ó vui ch¬i!
T«i chØ lµ mét ng­êi kh¸ch chinh phu
DÊn b­íc ch©n chuyªn kh¾p h¶i hå...
Thuë nhá «ng häc ë H¶i Phßng. 
- N¨m 1929, häc xong bËc thµnh chung, «ng vµo häc ë Tr­êng Cao ®¼ng mÜ thuËt §«ng D­¬ng. 
- N¨m 1930, «ng bá häc
- N¨m 1932, ThÕ L÷ b¾t ®Çu gia nhËp nhãm Tù lùc v¨n ®oµn vµ lµ mét trong nh÷ng c©y bót chñ lùc cña b¸o Phong ho¸, Ngµy nay
- N¨m 1937, «ng b¾t ®Çu ho¹t ®éng s©n khÊu, lµm diÔn viªn, ®¹o diÔn, l­u diÔn t¹i c¸c tØnh miÒn Trung...vµ cã hoµi b·o x©y dùng nÒn s©n khÊu d©n téc
- CMTT thµnh c«ng, «ng hµo høng chµo ®ãn CM vµ lªn ViÖt B¾c tham gia kh¸ng chiÕn
- ë VN trong nh÷ng n¨m 30 m­¬i cña TK XX ®· xuÊt hiÖn phong trµo Th¬ míi rÊt s«i ®éng, ®­îc coi lµ mét cuéc CM trong th¬ ca.
§ã lµ mét phong trµo th¬ cã tÝnh chÊt l·ng m¹n tiÓu t­ s¶n, g¾n liÒn víi tªn tuæi cña nhiÒu nhµ th¬ trÎ: ThÕ L÷, L­u Träng L­, Xu©n DiÖu, Hµn M¹c Tö, ChÕ Lan Viªn....
- ThÕ L÷ kh«ng ph¶i lµ ng­êi viÕt th¬ míi ®Çu tiªn nh­ng «ng gãp phÇn lµm nªn chiÕn th¾ng vÎ vang cho Th¬ míi trong cuéc tranh luËn gay g¾t vµ s«i næi víi nh÷ng ng­êi bªnh vùc th¬ cò
Giíi thiÖu vÒ xuÊt xø cña t¸c phÈm?
§­îc Hoµi Thanh, Hoµi Ch©n tuyÓn b×nh trong cuèn “thi nh©n VN”- T¸c phÈm hay nhÊt vÒ phong trµo Th¬ míi
HS quan s¸t SGK
Bµi th¬ ®­îc chia lµm mÊy ®o¹n? Néi dung cña mçi ®o¹n?
§o¹n 1, 4: ®äc víi giäng buån, ngao ng¸n, u uÊt, bùc béi, mét vµi tõ cã ý mØa mai, khinh bØ
- §o¹n 2,3,5: giäng võa hµo hïng võa tiÕc nuèi, tha thiÕt, bay bæng, m¹nh mÏ
- GV ®äc mÉu -> HS ®äc
Nh©n vËt tr÷ t×nh trong bµi th¬ lµ ai? T©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh ®­îc béc qua nh÷ng c¶nh t­îng nµo?
Con hæ trong thùc t¹i ë v­ên b¸ch thó(®o¹n 1,4) vµ con hæ víi nçi nhí vÒ qu¸ khø cña m×nh(®o¹n 2,3,5)
Con hæ vèn lµ chóa tÓ cña mu«n loµi, tõng tung hoµnh kh¾p chèn rõng xanh
VËy mµ nay con hæ ®ang ë trong t×nh c¶nh ntn?
Tr­íc thùc tÕ ®ã con hæ cã t©m tr¹ng ntn?
T©m tr¹ng cña hæ ®­îc béc lé râ nhÊt qua c¸c tõ ng÷ nµo? ph©n tÝch ý nghÜa c¸c tõ ng÷ Êy?
 “GËm mét khèi c¨m hên”: cã thÓ hiÓu lµ gÆm, nghÜa lµ dïng r¨ng, miÖng ¨n dÇn, c¾n dÇn tõng chót Ýt, §T nµy diÔn t¶ hµnh ®éng bøt ph¸ cña con hæ nh­ng chñ yÕu thÓ hiÖn t©m tr¹ng ®Çy bÊt lùc, uÊt øc cña con hæ khi bÞ mÊt tù do
Ng«i nh©n x­ng lµ “ta” thÓ hiÖn sù kiªu h·nh, biÕt râ vµ tù hµo vÒ gi¸ trÞ ®Ých thùc cña m×nh. §©y chÝnh lµ nÐt ®Æc tr­ng cña bót ph¸p l·ng m¹n
D­íi con m¾t cña hæ c¶nh v­ên b¸ch thó hiÖn ra ntn?
Víi hæ ®ã l· nh÷ng c¶nh vËt nnt?
NhËn xÐt vÒ c¸ch ng¾t nhÞp, giäng ®iÖu vµ tõ ng÷ trong ®o¹n th¬ trªn?
Chó quen sèng ë n¬i kho¸ng ®¹t cña tù nhiªn nªn bùc däc, ch¸n ghÐt sô tï tóng, gi¶ t¹o tÇm th­êng ®ã. §©y còng lµ mét nÐt bót ph¸p l·ng m¹n, v× chñ nghÜa l·ng m¹n kh«ng muèn hoµ nhËp víi thÕ giíi tÇm th­êng mµ lu«n h­íng tíi c¸i cao c¶, phi th­êng.
§Æt bµi th¬ trong bèi c¶nh s¸ng t¸c
C¶nh v­ên b¸ch thó tÇm th­êng, gi¶ dèi vµ tï tóng d­íi con m¾t cña hæ gîi em liªn t­ëng tíi ®iÒu g×?
§ã lµ t©m tr¹ng chung cña ng­êi d©n VN mÊt n­íc khi Êy: ®au khæ v× th©n phËn n« lÖ tï h·m nhôc nh·, ch¸n ghÐt cuéc sèng tï tóng, luån cói
I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm.
1. T¸c gi¶- T¸c phÈm
* T¸c gi¶ (1907-1989)
- Tªn thËt: NguyÔn Thø LÔ 
- Quª: B¾c Ninh(nay thuéc Gia L©m- HN)
- Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu nhÊt cña phong trµo Th¬ míi trong thêi k× ®Çu(1932-1945)
* T¸c phÈm
- Lµ bµi th¬ ®Çu tiªn cña ThÕ L÷, in trong tËp “MÊy vÇn th¬”, n¨m 1943
- ThÓ th¬: t¸m ch÷(mét thÓ th¬ kh¸ phæ biÕn trong phong trµo Th¬ míi)
2. Chó thÝch
3. Bè côc
- §o¹n 1: Nçi c¨m giËn, uÊt øc cña con hæ khi bÞ nhôc nh»n tï h·m
- §o¹n 2: Nçi nhí da diÕt cña con hæ vÒ c¶nh s¬n l©m
- §o¹n 3: Sù nèi tiÐc kh«n ngu«i vÒ mét thêi oanh liÖt
- §o¹n 4: Sù c¨m ghÐt thùc t¹i tï tóng, tÇm th­êng, gi¶ dèi
- §o¹n 5: Sù khao kh¸t tha thiÕt ®­îc trë vÒ víi cuéc sèng tù do
II. §äc - hiÓu v¨n b¶n
1. §äc
2. T×m hiÓu v¨n b¶n
a. C¶nh con hæ ë v­ên b¸ch thó (®o¹n 1,4)
* T×nh c¶nh vµ t©m tr¹ng cña con hæ
- BÞ nhèt chÆt trong còi s¾t
- Trë thµnh thø ®å ch¬i cña thiªn h¹ tÇm th­êng
- BÞ ®Æt ngang bÇy víi nh÷ng bän tÇm th­êng, v« nghÜa lÝ.
-> V« cïng nhôc nh·, ngao ng¸n, lßng ®Çy c¨m uÊt nh­ng ®µnh bu«ng xu«i bÊt lùc
* C¶nh v­ên b¸ch thó vµ th¸i ®é cña hæ
“Hoa ch¨m, cá xÐn, lèi ph¼ng, c©y trång
 D¶i n­íc ®en gi¶ suèi ch¼ng th«ng dßng
 Len d­íi n¸ch nh÷ng m« gß thÊp kÐm
 D¨m võng l¸ hiÒn lµnh kh«ng bÝ hiÓm”
-> víi hæ ®ã lµ c¶nh nh©n t¹o, tÇm th­êng, gi¶ dèi ®­îc t¹o nªn bëi bµn tay cña con ng­êi
- > Giäng ®iÖu th¬ vµ c¸c tõ ng÷ mang tÝnh chÕ giÔu, c¸ch ng¾t nhip ng¾n, dån dËp thÓ hiÖn sù ch¸n ch­êng, khinh miÖt
=> §ã chÝnh lµ thùc tr¹ng tï tóng cña x· héi ®­¬ng thêi vµ th¸i ®é cña nh÷ng ng­êi yªu n­íc lóc bÊy giê
TiÕt 2:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung bµi häc
Gäi HS ®äc l¹i toµn bé bµi th¬
Sèng trong c¶nh tï tóng nhôc nh· con hæ lu«n nhí tíi ®iÒu g×?
Trong nçi nhí cña chóa s¬n l©m c¶nh rõng nói hiÖn ra ntn?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng c¶nh vËt nµy?
Nh÷ng buæi chiÒu phÝa t©y ®á rùc nh­ lªnh l¸ng m¸u sau rõng
NhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ trong nh÷ng c©u th¬ nµy?
Trªn ph«ng nÒn ®ã h×nh ¶nh con há hiÖn ra ntn?
Con hæ hiÖn ra víi mét vÎ ®Ñp ntn?
T¸c gi¶ sö dông BPNT g×? Cã t¸c dông ntn?
Nh­ng ®ã chØ dÜ v·ng huy hoµng hiÖn ra trong nçi nhí cña con hæ
V× vËy khi nhí l¹i qu¸ khø con hæ cã t©m tr¹ng g×?
T©m tr¹ng ®ã cña con hæ gîi em liªn t­ëng tíi ®iÒu g×?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh vËt ë v­ên b¸ch thó vµ c¶nh nói rõng x­a? §iÒu nµy cã ý nghÜa ntn?
Hai bøc tranh t­¬ng ph¶n, nhµ th¬ ®· thÓ hiÖn nçi bÊt hoµ s©u s¾c víi thùc t¹i vµ niÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Cã thÓ nãi bµi th¬ ®· ch¹m tíi huyÖt thÇn kinh nh¹y c¶m nhÊt cña ng­êi d©n VN ®ang sèng trong c¶nh n« lÖ. ChÝnh v× vËt khi võa ra ®êi bµi th¬ ®· ®­îc c«ng chóng ®ãn nhËn say s­a
Bµi th¬ to¸t lªn néi dung g×?
V× sao t¸c gi¶ m­în lêi con hæ ®Ó béc lé t©m sù?ViÖc ®ã cã t¸c dông ntn?
- NÕu béc lé trùc tiÕp th× bµi th¬ sÏ ®¬n ®iÖu, khã truyÒn c¶m
- T/d: kh¬i dËy lßng yªu n­íc thÇm kÝn cña ng­êi d©n mÊt n­íc
Nh­ vËy nghÖ thuËt bao trïm toµn bµi th¬ lµ g×?
Ngoµi ra t¸c gi¶ cßn sö dông nh÷ng BPNT nµo?
Dïng t­ duy h×nh t­îng thay thÕ t­ duy trõu t­îng khiÕn bµi th¬ võa cã søc truyÒn c¶m võa thÓ hiÖn t©m sù mét c¸ch kÝn ®¸o.
C¸c bµi th¬ kh¸c cã sö dông Èn dô:
Ca dao
Th­ong thay th©n phËn con t»m
KiÕm ¨n ®­îc mÊy ph¶i n»m nh¶ t¬
Th¬
 ChØ cã thuyÒn míi hiÓu
 BiÓn mªnh m«ng nh­êng nµo
 ChØ cã biÓn míi biÕt
 ThuyÒn ®i ®©u vÒ ®©u....
Tr¶ lêi c©u 4 trong SGK
b. C¶nh con hæ trong chèn giang s¬n hïng vÜ (khæ 2,3,5)
* C¶nh nói rõng
- Bãng c¶ c©y giµ
- Giã gµo ngµn
- Giäng nguån thÐt nói
- L¸ gai, cá s¾c
- Nh÷ng ®ªm vµng bªm bê suèi
- Nh÷ng ngµy m­a chuyÓn bèn ph­¬ng ngµn
- Nh÷ng binh minh cay xanh n¾ng géi
- TiÕng chim ca
- Nh÷ng chiÒu lªnh l¸ng m¸u sau rõng
-> Sö dông ®iÖp ng÷, ®éng tõ, tÝnh tõ ®Ó gîi t¶ bøc tranh rõng thiªng võa hïng vÜ, th¬ méng võa rén r·, t­ng bõng, võa d÷ déi, huyÒn bÝ
* H×nh ¶nh chóa s¬n l©m
- Ta b­íc ch©n lªn, dâng d¹c, ®­êng hoµng
L­în tÊm th©n nh­ sãng cuén nhip nhµng
Vên bãng ©m thÇm...
Ttong hang tãi m¾t thÇn khi ®· qu¾c
Lµ khiÕn cho mäi vËt ®Òu im h¬i
Ta say mçi ®øng uèng ¸nh tr¨ng tan
Ta lÆng ng¾m giang san ta ®æi míi
Ta ®îi chÕt m¶nh mÆt trêi gay g¾t
§Ó ta chiÕm lÊy riªng phÇn bÝ mËt
-> §iÖp tõ, c¸c tõ ng÷ giµu chÊt t¹o h×nh ®Ó diÔn t¶ vÎ ®Ñp võa uy nghi, dòng m·nh võa mÒm m¹i, uyÓn chuyÓn cña chóa s¬n l©m
* T©m tr¹ng
- “Nµo ®©u”, “®©u nh÷ng”...
- Than «i, thêi oanh liÖt nay cßn ®©u
-> sù ®au ®ín, tiÕc nuèi kh«n ngu«i cña con hæ víi mét thêi huy hoµng trong qu¸ khø
=> §ã còng lµ t©m tr¹ng cña ng­êi d©n VN ®­¬ng thêi: nhí tiÕc qu¸ khø oanh liÖt víi nh÷ng chiÕn c«ng chèng giÆc ngo¹i x©m vÎ vang trong lÞch sö DT
III. Tæng kÕt vµ luyÖn tËp
1. Tæng kÕt
 * Néi dung
 M­în lêi con hæ bÞ nhèt trong v­ên b¸ch thó ®Ó diÔn t¶ s©u s¾c nçi ch¸n ghÐt thùc t¹i tÇm th­êng vµ niÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt cña tc¸c gi¶ vµ còng lµ cña ng­êi d©n VN yªu n­íc lóc bÊy giê
* NghÖ thuËt
- Bao trïm bµi th¬ lµ NT Èn dô
- §iÖp tõ, h×nh ¶nh giµu chÊt t¹o h×nh, ng«n ng÷, nh¹c ®iÖu phong phó
- Trµn ®Çy c¶m høng l·ng m¹n
2. LuyÖn tËp
IV. Cñng cè vµ h­íng dÉn vÒ nhµ
1. Cñng cè:
 - N¾m ®­îc néi dung khæ 2,3,5: c¶nh s¬n l©m trong nçi nhí cña con hæ vµ t©m tr¹ng nhí tiÕc qu¸ khø cña con hæ
2. Huíng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc thuéc bµi th¬
 - Tù ph©n tÝch gi¸ trÞ ND- NT cña ®o¹n 2,3,5
* Rót kinh nghiÖm giê d¹y: 
...
...
...
*******************
Ngµy so¹n:././2011
Ngµy d¹y: ././2011
TiÕt 75: C©u nghi vÊn 
I. Môc tiªu cÇn ®¹t	 
 Gióp häc sinh:
HiÓu râ ®Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u nghi vÊn. Ph©n biÖt c©u nghi vÊn víi c¸c kiÓu c©u kh¸c.
N¾m v÷ng chøc n¨ng chÝnh cña c©u nghi vÊn: dïng ®Ó hái
II. ChuÈn bÞ
- Gi¸o viªn: So¹n bµi
- Häc sinh: §äc tr­íc bµi ë nhµ
III. TiÕn tr×nh d¹y häc 
1. KiÓm tra bµi cò: Nh¾c l¹i c¸c kiÓu c©u ®· häc?
2. Bµi míi:
Trong TiÕng ViÖt còng nh­ nhiÒu ng«n ng÷ kh¸c trªn thÕ giíi, mçi kiÓu c©u ®Òu cã mét sè ®Æc ®iÓm h×nh thøc nhÊt ®Þnh. Nh÷ng ®Æc ®iÓm h×nh thøc thøc nµy th­êng g¾n liÒn víi mét chøc n¨ng chÝnh.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung bµi häc
Cho häc sinh ®äc VD
Trong ®o¹n trÝch trªn nh÷ng c©u nµo cã tõ ®Ó hái vµ ®­îc kÕt thóc b»ng dÊu chÊm hái?
ChØ ra c¸c tõ ®Ó hái trong nh÷ng c©u trªn?
kh«ng, hay lµ, sao
ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn?
VÒ mÆt h×nh thøc nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo gióp ta nhËn b iÕt c©u nghi vÊn?
 Cã tõ ®Ó hái vµ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm hái
Nh÷ng c©u nghi vÊn trªn dïng ®Ó lµm g×?
Dïng ®Ó hái
Qua VD trªn em nhËn thøc ®­îc g× vÒ c©u nghi vÊn (H×nh thøc, néi dung)?
Mçi HS ®Æt mét c©u nghi vÊn
* L­u ý: 
- Kh«ng ph¶i c©u nµo cã tõ nghi vÊn còng lµ c©u nghi vÊn ... v«i
- Ph¨ng m¸i chÌo: m¸i chÌo qu¹t n­íc nhanh vµ m¹nh.
- NghÒ chµi l­íi: nghÒ qu¨ng chµi, th¶ l­íi,®¸nh c¸
X¸c ®Þnh bè côc cña bµi th¬?
Giäng nhÑ nhµng, trong trÎo, chó ý nhÞp phæ biÕn lµ 3/2/3 hoÆc 3/5
- GV ®äc mÉu- > gäi HS ®äc
Më ®Çu bµi th¬ t¸c gi¶ giíi thiÖu quª h­¬ng m×nh ntn?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi giíi thiÖu cña t¸c gi¶?
§ã lµ mét lµng chµi ven biÓn miÒn trung. Nh÷ng ng­êi d©n chµi n¬i ®©y lµm nghÒ ®¸nh c¸ ngoµi biÓn kh¬i.
H×nh ¶nh lµng chµi ®­îc vÏ b»ng hai nÐt c¶nh. §ã lµ nh÷ng c¶nh nµo?
D©n lµng chµi ®i ®¸nh c¸ vµo thêi ®iÓm nµo? Kh«ng gian ra sao?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ thêi gian, kh«ng gian nµy?
Næi bËt trªn kh«ng gian Êy lµ nh÷ng h×nh ¶nh nµo? §­îc miªu t¶ ra sao?
H×nh ¶nh ®oµn tuyÒn ra kh¬i
Trong ®ã næi bËt nhÊt lµ h×nh ¶nh con thuyÒn vµ c¸nh buåm
Trong ®o¹n th¬ nµy t¸c gi¶ sö dông BPNT nµo? Cã t¸c dông g×?
H×nh ¶nh c¸nh buåm tr¾ng r­ín th©n ra ®ãn biÓn mét c¸ch h©n hoan bçng trë nªn lín lao, thiªng liªng vµ th¬ méng.
TÕ Hanh nh­ nhËn ra ®ã chÝnh lµ biÓu t­îng cña linh hån lµng chµi.
Nhµ th¬ võa vÏ chÝnh x¸c c¸i h×nh võa c¶m nhËn ®­îc c¸i hån cña sù vËt.
T¸c gi¶ so s¸nh c¸i h÷u h×nh víi c¸i v« h×nh sù so s¸nh nµy kh«ng lµm cho viÖc miªu t¶ cô thÓ h¬n nh­ng ®· gîi t¶ mét vÎ ®Ñp bay bæng, mang ý nghÜa lín lao. LiÖu cã h×nh ¶nh nµo diÔn t¶ ®­îc chÝnh x¸c, giµu ý nghÜa vµ ®Ñp h¬n ®Ó biÓu hiÖn linh hån lµng chµi b»ng h×nh ¶nh c¸nh buåm tr¾ng gi­¬ng no giã biÓn kh¬i bao la.
Kh«ng khÝ bÕn c¸ ®­îc miªu t¶ ntn?
NÕu ai ®· tõng sèng ë nh÷ng lµng chµi ven biÓn míi biÕt r»ng mçi lÇn trai tr¸ng trong lµng ra kh¬i lµ mçi lÇn nh÷ng ng­êi mÑ, ng­êi vî thÊp thám, lo ©u, ngµy ®ªm nguyÖn cÇu cho chång con hä may m¾n trë vÒ an toµn vµ t«m c¸ ®Çy ghe. BiÕt ®­îc ®iÒu ®ã míi hiÓu hÕt niÒm vui s­íng cña d©n lµng khi ®ãn ®oµn thuyÒn c¸ trë vÒ vµ míi thÊu hiÓu hÕt lêi c¶m t¹ cña hä víi biÓn c¶ ®Çy thiªng liªng, bÝ hiÓm
§ã lµ mét kh«ng khÝ ntn?
H×nh ¶nh ng­êi d©n chµi sau chuyÕn ra kh¬i ®­îc miªu t¶ ntn?
Cïng víi h×nh ¶nh con ng­êi, con thuyÒn ®­îc MT ntn? B»ng BPNT g×? 
T¸c dông cña BPNT ®ã?
§©y chÝnh lµ mét s¸ng t¹o NT ®éc ®¸o cña t¸c gi¶. Con thuyÒn v« tri ®· trë nªn cã hån, mét t©m hån tinh tÕ.
Còng nh­ ng­êi d©n chµi, con thuyÒn lao ®éng Êy còng thÊm ®Ëm vÞ muèi mÆn cña biÓn kh¬i. ChØ cã mét t©m hån tinh tÕ, nh¹y c¶m míi cã thÓ cã nh÷ng c©u th¬ xuÊt thÇn nh­ thÕ.
Khi xa xa quª TH cã t©m tr¹ng g×?
Nhí quª h­¬ng t¸c gi¶ nhí nh÷ng g×?
Víi TH c¸i h­¬ng vÞ lao ®éng lµng chµi chÝnh lµ h­¬ng vÞ riªng ®Çy quyÕn rò cña quª h­¬ng.
Qua ®©y em nhËn thÊy t×nh c¶m cña t¸c gi¶ víi quª h­¬ng ntn?
Bµi th¬ to¸t lªn néi dung g×?
Bµi th¬ thµnh c«ng nhê nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo?
S­u tÇm mét sè bµi th¬ vÒ ®Ò tµi quª h­¬ng
I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm
1. T¸c gi¶.
- Tªn khai sinh: TrÇn tÕ Hanh, sinh n¨m 1921
- Quª: X· B×nh D­¬ng,- HuyÖn B×nh S¬n- TØnh Qu¶ng Ng·i
- §Ò tµi chñ yÕu: quª h­¬ng
2. T¸c phÈm
- S¸ng t¸c n¨m 1939, khi TH míi 18 tuæi, ®ang häc ë HuÕ.
- ThÓ th¬: t¸m ch÷
3. Chó thÝch
4. Bè côc
- 2 c©u ®Çu: Giíi thiÖu chung vÒ lµng quª
- 6 c©u tiÕp(3- 8): C¶nh thuyÒn ra kh¬i ®¸nh c¸ trong buæi sím mai
- 8 c©u tiÕp: ThuyÒn c¸ trë vÒ
- 4 c©u cuèi: nçi nhí lµng quª cña t¸c gi¶
II. §äc - hiÓu v¨n b¶n
1. §äc
2. T×m hiÓu v¨n b¶n
a. H×nh ¶nh quª h­¬ng
* Giíi thiÖu chung vÒ lµng quª
- NghÒ truyÒn thèng: ®¸nh c¸
- VÞ trÝ: n»m ë ven biÓn
=> lêi giíi thiÖu tù nhiªn vµ gi¶n dÞ
* C¶nh d©n chµi ra kh¬i ®¸nh c¸
- Thêi gian, kh«ng gian: trêi trong, giã nhÑ, sím mai hång
-> Kh«ng gian cao réng, trong trÎo, nhuèm n¾ng hång b×nh minh. 
- §oµn thuyÒn ra kh¬i víi:
+ Nh÷ng chµng trai khoÎ kho¾n, v¹m vì, nhanh nhÑn, dòng c¶m
+ Nh÷ng con thuyÒn h¨ng nh­ con tuÊn m·
+ C¸nh buåm giu¬ng to nh­ m¶nh hån lµng
-> H×nh ¶nh so s¸nh ®Çy s¸ng t¹o vµ l·ng m¹n cïng c¸c §T (ph¨ng, v­ît), TT (h¨ng) lµm to¸t lªn mét søc sèng m¹nh mÏ, mét vÎ ®Ñp hïng tr¸ng, mét cuéc sèng t­¬i vui, kho¾ng ®¹t, h¨ng say lao ®éng. §ã lµ mét vÎ ®Ñp võa hiÖn thùc võa l·ng m¹n.
b. C¶nh thuyÒn c¸ vÒ bÕn
* C¶nh d©n lµng ®ãn thuyÒn c¸ trë vÒ
- TÊp nËp ®ãn ghe vÒ
- Nh÷ng con c¸ t­¬i ngon th©n b¹c tr¾ng
-> bøc tranh lao ®éng n¸o nhiÖt vµ ®Çy ¾p niÒm vui vµ lêi c¶m t¹ ch©n thµnh trêi ®Êt
* Ng­êi d©n chµi vµ con thuyÒn sau chuyÕn ra kh¬i
- Ng­êi L§ lµng chµi n­íc da ng¨m, nhuém giã, nhuém n¾ng th©n h×nh v¹m vì, thÊm ®Ëm vÞ mÆn mßi cña biÓn kh¬i
-> H×nh ¶nh võa ch©n thùc võa l·ng m¹n võa mang mét tÇm vãc phi th­êng
- “ChiÕc thuyÒn im bÕn mái trë vÒ n»m
 Nghe chÊt muèi thÊm dÇm trong thí vá”
-> NT nh©n ho¸ kh¾c ho¹ h×nh ¶nh con thuyÒn n»m nghØ ng¬i vµ thÊm thÝa nçi vÊt v¶ cùc nhäc cña cuéc m­u sinh.
c. T×nh c¶m cña t¸c gi¶ víi quª h­¬ng
- Sèng xa quª, «ng lu«n nhí tíi mäi c¶nh s¾c vµ con ng­êi quª h­¬ng víi nh÷ng h×nh ¶nh th©n thuéc:
+ N­íc xanh, c¸ b¹c, chiÕc buåm v«i
+ Con thuyÒn rÏ sèng ch¹y ra kh¬i
+ Nhí c¸i mïi nång mÆn qu¸.
-> Béc lé trùc tiÕp nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt, t×nh yªu quª nång nµn, th¾m thiÕt cña t¸c gi¶.
III. Tæng kÕt vµ luyÖn tËp
1. Tæng kÕt
 * Néi dung
- Bµi th¬ vÏ ra mét bøc tranh t­¬i s¸ng, sinh déng vÒ mét lµng quª miÒn biÓn. Næi bËt lªn lµ h×nh ¶nh nh÷ng ng­êi d©n chµi v¹m vì. khoÎ kho¾n, ®Çy søc sèng vµ c¶nh sinh ho¹t ®«ng vui tÊp nËp cña lµng chµi
- Béc lé t×nh yªu quª nång nµn, tha thiÕt cña t¸c gi¶
* NghÖ thuËt
- Sù s¸ng t¹o nh÷ng h×nh ¶nh th¬
- Bót ph¸p võa hiÖn thùc võa l·ng m¹n
- BP tu tõ: so s¸nh, nh©n ho¸
2. LuyÖn tËp
IV. Cñng cè vµ h­íng dÉn vÒ nhµ
1. Cñng cè:
 - N¾m ®­îc nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ néi dung- NT cña bµi th¬
 - C¶m nhËn ®­îc t×nh yªu quª s©u s¾c cña t¸c gi¶
2. Huíng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc thuéc phÇn tæng kÕt
 - Häc thuéc lßng bµi th¬
* Rót kinh nghiÖm giê d¹y: 
...
...
...
*******************
Ngµy so¹n:././2011
Ngµy d¹y: ././2011
TiÕt 78: V¨n b¶n KHi con tu hó 
 - Tè H÷u -
I. Môc tiªu cÇn ®¹t	 
 Gióp häc sinh:
	- C¶m nhËn ®­îc t×nh yªu cuéc sèng, niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trÎ tuæi ®ang bÞ giam cÇm trong tï ngôc ®­îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng h×nh ¶nh gîi c¶m, bay bæng víi thÓ th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ mµ tha thiÕt.
	- RÌn kÜ n¨ng ®äc s¸ng t¹o th¬ lôc b¸t, ph©n tÝch nh÷ng h×nh ¶nh l·ng m¹n bay bæng trong bµi th¬, søc m¹nh nghÖ thuËt cña nh÷ng c©u hái tu tõ.
II. ChuÈn bÞ
- Gi¸o viªn: So¹n bµi
- Häc sinh: So¹n bµi
III. TiÕn tr×nh d¹y häc 
1. KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng bµi th¬ “Quª h­¬ng” vµ cho biÕt qua bµi th¬ t¸c gi¶ béc lé t×nh c¶m g×? Ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬.
2. Bµi míi
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung bµi häc
Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶?
Sinh ra trong mét gia ®×nh nhµ nho...
4/1939, «ng bÞ TDP b¾t giam vµo nhµ lao Thõa Phñ, sau ®ã chuyÓn sang nhµ tï Lao B¶o(Qu¶ng TrÞ) vµ nhiÒu nhµ tï ëT©y Nguyªn. 
Th¸ng 3/1942, Tè H÷u v­ît ngôc b¾t liªn l¹c víi §¶ng vµ ®· tham gia l·nh ®¹o Tæng khëi nghÜa th¸ng T¸m n¨m 1945 ë HuÕ.
Sau CMTh¸ng T¸m, TH ®¶m nhiÖm nhiÒu chøc vô quan träng trong §¶ng vµ chÝnh quyÒn(tõng lµ uû viªn Bé chÝnh trÞ, BÝ th­ Ban chÊp hµnh trung ­¬ng §¶ng, Phã chñ tÞch Héi ®ång bé tr­ëng), ®ång thêi «ng vÉn s¸ng t¸c th¬.
- Con ®­êng th¬ cña «ng gÇn nh­ b¾t ®Çu cïng víi con ®­êng CM. Th¬ TH tiªu biÓu cho th¬ tr÷ t×nh chÝnh trÞ. Th¬ «ng cã mét giäng ®iÖu riªng: ngät ngµo, t©m t×nh, tha thiÕt, mang tÝnh DT cao v× chñ yÕu sö dông thÓ th¬ lôc b¸t.
Giíi thiÖu vÒ xuÊt xø cña t¸c phÈm?
GV:
- BÇy: ®µn
- Lóa chiªm: lo¹i lóa cÊy vµo th¸ng 11,12 gÆt vµo th¸ng 4,5
- R©y: chuyÓn, ng¶ mµu
X¸c ®Þnh bè côc cña bµi th¬?
- 6 c©u ®Çu giäng vui, n¸o nøc
- 4 c©u sau: giäng bùc béi, nhÊn m¹nh c¸c §T, c¸c tõ c¶m th¸n: hÌ «i, chÕt uÊt th«i, lµm sao...
TiÕng chim tu hó cã t¸c ®éng ntn ®Õn ng­êi tï?
TiÕng chim tu hó ®· thøc dËy trong t©m t­ëng ng­êi chiÕn sÜ CM mét khung c¶nh mïa hÌ ntn?
Theo em ®ã lµ mét mïa hÌ ntn?
Nhµ th¬ t¶ c¶nh mïa hÌ khi ®ang ë gi÷a bèn bøc t­êng xµ lim kÝn mÝt, kh«ng hÒ tr«ng thÊy g× ë bªn ngoµi, tiÕng chim tu hó ®· thøc dËy vµ më ra tÊt c¶, b¾t nhÞp cho tÊt c¶.
Qua ®©y em cã nhËn xÐt g× vÒ søc c¶m nhËn cña t¸c gi¶?
Mét mïa hÌ t­¬i ®Ñp ®ang gäi mêi nhµ th¬ trong tiÕng tu hó kªu
Bëi vËy ë trong tï lóc nµy diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nhµ th¬ ra sao?
NhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ trong ®o¹n th¬ nµy?
TiÕng chim tu hó cµng lµm t¨ng t©m tr¹ng ngét ng¹t cao ®é vµ niÒm khao kh¸t tù do 
Tr­íc ®ã trong bµi “T©m t­ trong tï”, viÕt trong nh÷ng ngµy míi bÞ giam, TH viÕt:
C« ®¬n thay lµ c¶nh th©n tï!
Tai më r«ngj mµ lßng s«i r¹o rùc
T«i l¾ng nghe tiÕng ®êi l¨n n¸o nøc
ë ngoµi kia vui s­íng biÕt ao nhiªu!”
Bµi th¬ thÓ hiÖn néi dung g×, b»ng BPNT nµo?
Khi t­¬i s¸ng kho¸ng ®¹t, khi d»n vÆt, u uÊt
TËp däc diÔn c¶m bµi th¬
- Hai ®o¹n, hai c¶nh kh¸c nhau mµ vÉn thèng nhÊt trong sù ph¸t triÓn l«gic
- ViÕt mét ®o¹n v¨n t¶ c¶nh mïa hÌ n¬i em ë.
I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm
1. T¸c gi¶. (1920- 2002)
- Tªn khai sinh: NguyÔn Kim Thµnh
- Quª: HuyÖn Qu¶ng §iÒn, t×nh Thõa Thiªn HuÕ
- ¤ng ®­îc gi¸c ngé lÝ t­ëng CM vµ gia nhËp §¶ng céng §«ng D­¬ng, n¨m 1938(18 tuæi)
- ¤ng lµ nhµ th¬ lín, tiªu biÓu cña nÒn v¨n häc CMVN suèt h¬n nöa thÕ kØ XX.
2. T¸c phÈm
- S¸ng t¸c 7/1939, khi TH bÞ b¾t giam t¹i nhµ lao Thõa Phñ.
- ThÓ th¬: Lôc b¸t
3. Chó thÝch
4. Bè côc
- 6 c©u ®Çu: Bøc tranh mïa hÌ trong t©m t­ëng ng­êi tï
- 4 c©u sau: t©m tr¹ng ng­êi tï
II. §äc - hiÓu v¨n b¶n
1. §äc
2. T×m hiÓu v¨n b¶n
a. Bøc tranh mïa hÌ trong t©m tuëng ng­êi tï c¸ch m¹ng
- Lóa chiªm ®­¬ng chÝn, tr¸i c©y ®­îm ngät
- V­ên dËy tiÕng ve ng©n
- B¾p r©y vµng h¹t ®Çy s©n n¾ng ®µo
- BÇu trêi cao réng víi c¸nh diÒu chao l­în
-> Trong c¶m nhËn cña ng­êi tï ®ã lµ mét mïa hÌ rén r· ©m thanh, rùc rì s¾c mµu, ngät ngµo h­¬ng vÞ, bÇu trêi kho¸ng ®¹t tù do...
-> Nhµ th¬ cã mét søc c¶m nhËn m·nh liÖt, tinh tÕ, mét t©m hån trÎ trung, yªu ®êi vµ khao kh¸t tù do ch¸y báng
b. T©m tr¹ng cña ng­êi tï c¸ch m¹ng
- Muèn ®¹p tan phßng, hÌ «i!
- Ngét lµm sao, chÕt uÊt th«i
-> dïng c¸c tõ ng÷ m¹nh, c¸c tõ c¶m th¸n diÔn t¶ trùc tiÕp c¶m gi¸c ngét ng¹t cao ®é, niÒm khao kh¸t tù do ch¸y báng
* ý nghÜa nhan ®Ò bµi th¬
TiÕng chim tu hó lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña sù sèng ®Çy quyÕn rò víi ng­êi tï c¸ch m¹ng trÎ tuæi.
III. Tæng kÕt vµ luyÖn tËp
1. Tæng kÕt
 * Néi dung
- Bµi th¬ thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm khao kh¸t tù do ch¸y báng cña ng­êi chiÕn sÜ CM trong c¶nh tï ®µy
* NghÖ thuËt
- Sö dông thÓ th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, mÒm m¹i. linh ho¹t
- Giäng th¬ tù nhiªn
- C¶m xóc nhÊt qu¸n
2. LuyÖn tËp
IV. Cñng cè vµ h­íng dÉn vÒ nhµ
1. Cñng cè:
 - N¾m ®­îc nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ néi dung- NT cña bµi th¬:
 C¶m nhËn ®­îc t×nh yªu cuéc sèng vµ niÒm khao kh¸t tù do cña t¸c gi¶
2. Huíng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc thuéc phÇn tæng kÕt
 - Häc thuéc lßng bµi th¬
 - ChuÈn bÞ bµi: C©u nghi vÊn(tiÕp)
* Rót kinh nghiÖm giê d¹y: 
...
...
...
*******************