Tuần 18 – Tiết 69- 70 HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN
LÀM THƠ 7 CHỮ
I-Mục tiêu cần đạt :
Giúp HS :
- Biết cách làm thơ 7 chữ với những yêu cầu tối thiểu:, đặt câu thơ 7 chữ , biết ngắt nhịp 4/3 , biết gieo đúng vần .
-Tạo không khí mạnh dạn , sáng tạo , vui vẻ .
II- Chuẩn bị :
- GV: Tìm hiểu sgk ,sgv , tài liệu tham khảo – soạn giảng , bảng phụ
- HS : Tìm hiểu yêu cầu của bài – trả lời câu hỏi và bài tập (sgk)
III- Tiến trình tiết dạy :
1- Ổn định : (1) Kiểm tra sĩ số , tác phong HS
2- KTBC : (4) Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
3- Bài mới :
a- giới thiệu bài : Hoạt động ngữ văn làm thơ 7 chữ nhằm giúp HS biết cách làm thơ 7 chữ nắm được những yêu cầu tối thiểu như đặt câu thơ 7 chữ , biết cách ngắt nhịp 4/3 , biết gieo vần đúng .
NSoạn : 7-1-2006 Tuần 18 – Tiết 69- 70 HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN LÀM THƠ 7 CHỮ I-Mục tiêu cần đạt : Giúp HS : - Biết cách làm thơ 7 chữ với những yêu cầu tối thiểu:, đặt câu thơ 7 chữ , biết ngắt nhịp 4/3 , biết gieo đúng vần . -Tạo không khí mạnh dạn , sáng tạo , vui vẻ . II- Chuẩn bị : - GV: Tìm hiểu sgk ,sgv , tài liệu tham khảo – soạn giảng , bảng phụ - HS : Tìm hiểu yêu cầu của bài – trả lời câu hỏi và bài tập (sgk) III- Tiến trình tiết dạy : 1- Ổn định : (1’) Kiểm tra sĩ số , tác phong HS 2- KTBC : (4’) Kiểm tra sự chuẩn bị của HS 3- Bài mới : a- giới thiệu bài : Hoạt động ngữ văn làm thơ 7 chữ nhằm giúp HS biết cách làm thơ 7 chữ nắm được những yêu cầu tối thiểu như đặt câu thơ 7 chữ , biết cách ngắt nhịp 4/3 , biết gieo vần đúng . b- Giảng bài mới : TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG HS KIẾN THỨC 20’ 20’ 10’ 10’ 20’ * Hoạt động 1: Bước 1 -Y/cầu HS đọc bài thơ “ Chiều “ -Treo bảng phụ (bài thơ “Chiều “ của ĐoànVăn Cừ ) -Chỉ ra vị trí ngắt nhịp , vần và luật bằng trắc của bài thơ -Giải thích thêm về luật cơ bản - Cung cấp 2 mô hình về luật bằng trắc ( bảng phụ ) Bước 2 - Gọi HS đọc bài thơ “Tối” của Đoàn Văn Cừ . - Hãy chỉ ra chỗ sai luật . Nói rõ lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng . - Chấp nhận các khả năng sửa chữa như định hướng ( chưa đặt yêu cầu về ý tứ , h/ảnh , ngôn từ , đối tượng ) -Lưu ý trường hợp sử dụng vần thông ( “che”, “khuya “ ..) – vần gần đúng – vần chấp nhận được . *Hoạt động 2 : Bước 1 : - Làm tiếp một bài thơ dở dang - Giao nhiệm vụ : Hãy làm tiếp 2 câu cuối theo ý mình trong bài thơ của TXù -chú ý :phải đúng đề tài , đúng luật thơ - Cung cấp một số khả năng : +Nguyên văn hai câu cuối của TXương Chứa ai chẳng chứa , chứa thằng cuội Tôi gớm gan cho cái chị Hằng +Nếu nhấn mạnh tới việc nói dối khiến thằng Cuội lên cung trăng , bị người chê cười có thể viết ; Đáng cho cái tội quân lừa dối Già khấc nhân gian vẫn gọi thằng . +Hoặc giễu chú Cuội cô đơn nơi mặt trăng chỉ có đá với bụi Cung trăng chỉ toàn đất cùng đá Hít bụi suốt ngày đã dã sướng chăng , + Hoặc lo cho chị Hằng Cõi trần ai cũng chường mặt nó . Nay đến cung trăng bỡn chị Hằng . ( ở 2 câu thơ này , chữ mặt không đúng luật bằng- trắc ) - Tuỳ sáng kiến của HS mà sửa câu cho đúng . Có thể cho HS trong lớp tham gia sửa chữa . Bước 2 -Làm tiếp 2 câu sau của bài (b) - Giao nhiệm vụ cho HS ; +Cho biết hai câu đầu có luật bằng trắc như thế nào , hai câu tiếp theo về bằng trắc phải như thế nào mới đúng luật . +Xác định nội dung trong 2 câu thơ đầu , từ đó nộ dung trong 2 câu tiếp theo có thể là gì để phù hợp với hai câu đầu . - Y/cầu HS đọc 2 câu cuối do các em tự làm . - GV để cho HS có thể nghĩ ra các câu thơ 7 chữ hiệp vần , đúng luật bằng trắc , ngắt nhịp đúng và có nghĩa là được . Bước 3 - HS đọc thơ 7 chữ tự làm ở nhà . -GV gọi một số HS đọc bài làm của mình , yêu cầu các HS khác nhận xét - GV nêu ưu điểm , nhược điểm và cách sửa . - Đọc cho HS nghe bài thơ 7 chữ hay y/cầu HS bình ngắn . ÁO ĐỎ (Vũ Quần Phương ) Aùo đỏ em đi giữa phố đông Cây xanh như cũng ánh theo hồng Em đi lửa cháy trong bao mắt Anh đứng thành tro em biết không ? - Đọc bài thơ “Chiều “ (ĐVC) - Quan sát bảng phụ +Ngắt nhịp 4/3 + Vần : về (1) –nghe(2) –lê(4) +Luật bằng trắc : B B B T T B B T T B B T T B T T B B B T T B B B T T B B - Đọc +Sửa hai chỗ sau “Ngọn đèn mờ “ không có dấu phẩy , dấu phẩy gây đọc sai nhịp . vốn là “ánh xanh lê “ chép thành “ánh xanh xanh “ , chữ” xanh “ sai vần . +Sửa lại : bỏ dấu phảy , sửa chữ “xanh” thành chữ hiệp vần với chữ “che” ở trên . - “xanh lè “/ “vàng khè “ / Bóng đèn mờ tỏ , bóng đêm nhoè / bóng trăng nhoè / ánh trăng loe TIẾT 70 - HS làm tiếp hai câu cuối - Yêu cầu : + 2 câu tiếp phải phát triển đề tài chuyện thằng cuôi ở cung trăng ( cuội nói dối , có chị Hằng , có cây đa , có con thỏ ngọc ..) có thể làm nghiêm túc , có thể nghịch ngợm , hóm hỉnh . + 2 câu cuối phải theo luật B B T T B B T T T B B T T B - Lắng nghe hai câu thơ của bạn làm tiếp - có ý kiến khen chê - Sửa lại nếu thấy cần +2 câu đầu B B T T T B B T T B B T T B + 2 câu cuối T T B B B T T B B T T T B B + 2 câu đầu : Vẽ ra cảnh mùa hè +2 câu cuối : Có thể là nói tới chuyện mùa hè , chuyện nghỉ hè chia tay nhau , hẹn hò nhau năm sau . - Có thể là : Phấp phới trong lòng bao tiếng gọi , Thoảng hương lúa chín gió đồng quê . - Lắng nghe bài thơ -Bình ngắn ( hình tượng về “ngọn lửa “ thật dữ dội ! “ cái áo đỏ của em “ đã biến em trở thành một “em này “ giữa mênh mông biển người ngọn lửa thiêu đốt cả thiên nhiên và con người ..) I- Nhận diện luật thơ 1- Vị trí ngắt nhịp , vần và luật bằng trắc 2- chỉ ra chỗ sai luật II- Tập làm thơ 7 chữ 4- Củng cố và hướng dẫn về nhà : (5’) a- Củng cố : Nêu ngắn gọn những đặc điểm chính về thơ 7 chữ b-Hướng dẫn về nhà : - Tìm đọc thêm những bài thơ 7 chữ hay . Tự sáng tâc nếu thấy có cảm xúc IV- Rút kinh nghiệm và bổ sung :
Tài liệu đính kèm: