CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
( Trích) - O Hen-ri
I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện.
-Thấy được nghệ thuật kể chuyện dộc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri.
II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ
1.Kiến thức.
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ.
- Lịng cảm thơng, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo.
- Ý nghĩa của tc phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người.
2. Kỹ năng.
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc-hiểu tác phẩm.
- Phát hiện, phân tích điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn.
- Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện.
3/ Thái độ : - GD Lòng thương yêu con người
III/ CHUẨN BỊ
- GV : Giáo án, CKTKN
- HS : Học bài - chuẩn bị bài theo câu hỏi phần đọc hiểu văn bản.
TUẦN 08 Ngy dạy : /10/2011 TPPCT:29-30 Lớp dạy:8.1,2,3 CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG ( Trích) - O Hen-ri I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện. -Thấy được nghệ thuật kể chuyện dộc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri. II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ 1.Kiến thức. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ. - Lịng cảm thơng, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo. - Ý nghĩa của tc phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người. 2. Kỹ năng. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc-hiểu tác phẩm. - Phát hiện, phân tích điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn. - Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện. 3/ Thái độ : - GD Lòng thương yêu con người III/ CHUẨN BỊ - GV : Giáo án, CKTKN - HS : Học bài - chuẩn bị bài theo câu hỏi phần đọc hiểu văn bản. IV/ .TIẾN TRÌNH LN LỚP 1/Ổn định tổ chức 2/ Kiểm tra bi cũ: - Tóm tắt văn bản “Đánh nhau với cối xay gió”. - Qua 2 nhân vật Đôn-ki –hô-tê và Xan-chô Pan –xa,em rút ra cho mình bi học gì? 3/ Bi mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY - TRÒ NỘI DUNG Hoạt động 1 : HDTH giới thiệu chung GV yu cầu HS đọc chú thích. Nêu những nét nổi bật về nhà văn ÔHen-ri và văn bản “ Chiếc lá cuối cùng”. Nhấn mạnh vài nét về nhà văn Ohen-ri và tác phẩm “ Chiếc lá cuối cùng”: OHen-ri là nhà văn Mĩ nổi tiếng thế giới.Cha ông là thầy thuốc,mẹ ông qua đời khi ông mới lên 3.Mười lame tuổi đ phải thơi học và đi làm nhiều nghề để kiếm ăn. Ông chuyên viết truyện ngắn. Các truyện ngắn của ông rất phong phú và đa dạng về đề tài nhưng phần lớn hướng vào cuộc sống nghèo khổ, bất hạnh của người dân Mĩ. Truyện ngắn của ông thường nhẹ nhàng, toát lên tinh thần nhân đạo cao cả, thương yêu con người nghèo khổ, nhiều khi rất cảm động. Về nghệ thuật ông thường sử dụng kiểu đảo lộn tình tiết hai lần một cách đột ngột, bất ngờ. Hoạt động 2 : HD đọc – tìm hiểu chung GV tĩm tắt phần bị lược bỏ của tác phẩm GV hướng dẫn HS đọc – đọc mẫu – gọi 2 HS đọc nối tiếp văn bản. TH : Tóm tắt đoạn trích theo sự việc chính. - Qua nội dung tóm tắt hãy xác định nhân vật chính của truyện? -Hãy tách văn bản theo các phần nội dung liên quan đến nhân vật chính này? HS trình bày ý kiến : Gồm 3 phần. - Phần 1:Từ đầu -> “Hà Lan”: Giôn-xi đợi chết. - Phần 2 : Tiếp theo -> “vịnh Naplơ”:Giôn-xi vượt qua cái chết. - Phần 3 :Còn lại: Bí mật của chiếc lá. - Văn bản đã sử dụng những PTBĐ nào? PT chủ đạo nào làm nên sức hấp dẫn của tác phẩm? I/ Giới thiệu tác giả – tác phẩm 1. Tc giả - O Hen-ri( 1862 -1910) - Là nhà văn Mĩ, chuyên viết truyện ngắn. - Có lòng thông cảm đối với người nghèo bất hạnh. 2/ Tác phẩm. ( sgk) - Đoạn trích là phần cuối của tác phẩm. II/ Đọc- tìm hiểu chung 1 / Đọc – từ khó 2/. Tóm tắt đoạn trích 3/ Nhân vật chính: Giơn-xi 4/.Bố cục 3 phần 5/ Phương thức biểu đạt: TS + MT + BC Hoạt động 3 : HD tìm hiểu tc phẩm. - Nội dung đoạn văn đầu kể về việc gì? HS: Trả lời. -Tìm chi tiết mtả dáng vẻ,giọng nói của Giôn-xi? - Hình dung của em về nhân vật Giôn-xi từ chi tiết miêu tả dáng vẻ, giọng nói? -Việc Giôn-xi mở to cặp mắt thẫn thờ nhìn tấm mành mành và ra lệnh kéo nó lên là vì lí do gì? HS: Cô nhìn xem chiếc lá thường xuân cuối cùng bên cửa sổ đã rụng chưa. - Em hiểu gì về trạng thái tinh thần của Giôn-xi qua câu nói: “ đó là chiếc lá cuối cùngchết”? GV: Tâm trạng của Giôn-xi khi bị ốm là tâm trạng của một người tuyệt vọng,cô nghĩ khi chiếc lá cuối cùng trên cây dụng xuống là lúc cô cũng chết. - Xiu đã dùng lời lẽ yêu thương để an ủi Giôn-xi. Giôn-xi đáp lại bằng thái độ và suy nghĩ gì? HS: Ko trả lời và đang chuẩn bị cho một chuyến đi xa bí ẩn của mình Điều đó cho ta hiểu thêm gì về tâm hồn con người của Giôn? Bình: Con người tuyệt vọng và bi quan thì không có gì cứu được họ. Điều đó đã được bác sĩ nói với Xiu. GV yêu cầu học sinh theo dõi phần tiếp theo của văn bản. -Sau đêm mưa gió dữ dội, khi chiếc mành mành được kéo lên lúc trời vừa hửng sáng Giôn-xi đã phát hiện ra điều gì? HS: Trình bày - Theo em, Giôn-xi đã cảm nhận được điều gì từ chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó? HS: Chiếc lá mong manh nhưng chứa đựng một sức sống bền bỉ và mãnh liệt. - Từ đó có những thay đổi gì đối với Giôn-xi? HS: Tìm kiếm , trả lời - Những thay đổi ấy cho thấy nhu cầu gì đã trở lại với Giôn-xi? - Chiếc lá có ý nghĩa gì đối với Giôn-xi? - Theo em, vì sao con người có thể vựơt qua cái chết chỉ vì một chiếc lá mỏng manh vẫn còn sống ở trên cây? Bình chốt: Tình yêu cuộc sống, tình bạn, tình yêu NT đã trở lại với Giôn-xiChiếc lá dù mỏng manh, nhỏ nhoi ấy chứa đựng một sức sông bền bỉ, mãnh liệt,là một sự sống, thúc đẩy, kích thích tình yêu sự sống cho con người tuyệt vọng. GV chuyển ý sang mục 2 -Tình yêu thương của Xiu với Giôn-xi được thể hiện qua những chi tiết nào? HS: Trả lời - Vì sao Xiu lại lo sợ khi thấy những chiếc lá thường xuân đã rụng gần hết như vậy? - Ngoài ra tình thương yêu ấy còn được thể hiện ở những chi tiết nào? Lời nói? Việc làm? -Qua tất cả những chi tiết ấy, ta bắt gặp ở Xiu một tấm lòng như thế nào? Bình chốt: Tình cảm nhân đạo, đầy tình nghĩa ấy đã làm cho lòng người ấm lại và đây cũng chính là tấm lòng của tác giả muốn gửi gắm qua nhân vật này. Chuyển ý sang mục 3. - Cụ Bơ-men được giới thiệu là người như thế nào? - Khi nhìn thấy chiếc lá thường xuân đua nhau rụng cụ Bơ-men có tâm trạng gì? HS: Nhìn Xiu chẳng nói gì-> Lo lắng vì căn bệnh hiểm nghèo có thể cướp đi tính mạng của Giôn-xi. -Trước tâm trạng đó cụ Bơ-men đã có hành động gì? Với mục đích gì? HS: Lặng lẽ vẻ bức tranh để cứu sống Giôn-xi,bất chấp gió rét và nguy hiểm. - Vẽ chiếc lá với mục đích ấy nhưng cuối cùng như thế nào? Vì sao cụ chết? -Cái chết ấy, đã thể hiện ở cụ một phẩm chất gì? HS: Trình bày GD: Em học được điều gì ở cụ Bơ-men và Xiu? HS: Tấm lòng thương người dù đó ko phải là người thân của mình LH:Tục ngữ - Ca dao VN: -Thương người như thể thương thân. - Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng. Bình: Sự cao thượng, quên mình vì người khác của cụ Bơ-men đã cứu sống được một con người. Đó chính là tấm lòng nhân đạo mà OHen-ri muốn thể hiện. -Tại sao người bạn của Giôn-xi lại gọi chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác? HS: Suy nghĩ, trả lời Bình: Bức tranh của hoạ sĩ Bơ-men không phải là thần dược, nó là tác phẩm NT được tạo nên bởi tình yêu thương con người.Hơn nữa bức tranh đúng là một kiệt tác vì nó đã cứu sống một con người;là bức tranh của tình yêu thg và đức hi sinh cao cả. - Từ đây, em hiểu gì thêm về ý nghĩa của truyện “Chiếc lá cuối cùng”? HS: NT chân chính được xuất phát từ tình yêu thương con người, là nghệ thuật vì con người. TH: Cây bút thần ( lớp 6). Hoạt động 4. HD tìm hiểu về nghệ thuật. -Nghệ thuật đặc sắc của truyện? -Hãy làm rõ điều này qua cách kết thúc truyện? HS: - Giôn-xi: từ sắp chết -> sống trở lại. - Bơ-men: còn khoẻ mạnh -> chết. => hai quá trình đảo ngược này lồng trong một câu chuyện => Kết thúc bất ngờ. Hoạt động 5 : HD tổng kết : - Qua văn bản “ Chiếc lá cuối cùng” của Ohen-ri, em cảm nhận được gì về tư tưởng và tài năng của Ohen-ri? LH: Em còn đọc những truyện nào của Ohen-ri ( hoặc của nhà văn khác) viết về lòng nhân ái cao cả của con người? III./ Tìm hiểu văn bản: 1/ Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi. a/ Giôn-xi đợi cái chết. - Giọng thều thào, mắt thẫn thờ -> Yếu đuối, cạn kiệt cả sức sống. -Chờ chiếc lá cuối cùng rụng -> chết. -> Chán nản, không còn tin vào sự sống của mình. => Tâm hồn cô đơn, tuyệt vọng. b. Giôn-xi vượt qua cái chết. - Qua đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn. ->Thấy mình tệ, tự phê bình mình. - Đòi ăn, soi gương, uống sữa, ngồi dậy, đặc biệt là muốn vẽ vịnh Na plơ. -> Muốn được sống và hoạt động. => Chiếc lá là động lực thúc đẩy niềm tin, tình yêu sự sống cho Giôn-xi. 2/. Tình thương yêu của Xiu. - Lo sợ khi thấy chiếc lá thường xuân đã rụng gần hết. -> Sợ Giôn-xi chết. - Động viên, an ủi, chăm sóc Giôn-xi tận tình. => Tấm lòng nhân ái, thấm đượm tình người. 3/ Kiệt tác của Bơ-men. - Cụ Bơ-men: là hoạ sĩ nghèo, khát vọng vẽ một bức tranh kiệt tác. - Lo lắng cho số phận của Giôn-xi. -> Lẳng lặng vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi. -> Cụ chết vì sưng phổi. => Cao thượng, quên mình vì người khác. - Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác vì: + Sinh động, giống như thật. + Tạo ra sức mạnh, khơi dậy sức sống trong tâm hồn của Giôn-xi. => Được vẽ bằng cả tình thương bao la và lòng hi sinh cao thượng. 4/ Nghệ thuật: - Đảo ngược tình huống. - Kết thúc độc đáo, bất ngờ. - Xây dựng tình tiết hấp dẫn, chặt chẽ, khéo léo. V/ Tổng kết : Ghi nhớ (sgk T 90) 4.Củng cố-dặn dò: Hệ thống kiến thức. Soạn bài tt. TUẦN 8 Ngày dạy :2/10/2010 TPPCT:31 Lớp dạy:8.1,2,3 CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG ( Phần tiếng việt ) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hệ thống hóa từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích dùng trong giao tiếp ở địa phương. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ 1.Kiến thức. - Các từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích. 2. Kỹ năng : - Sử dụng từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích. 3. Thái độ. GDHS Tình cảm quê hương thông qua từ ngữ địa phương. III.CHUẨN BỊ Gv: Đọc CKTKN,g.án. Hs: Đọc bài và soạn bài IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1/ Ổn định 2/ Kiểm tra bài cũ: - Em hãy nêu các bước tạo lập văn bản? 3/ Bài mới : Hoạt động 1. Tìm những từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích. Các tổ trình bày bảng điều tra tìm các từ địa phương tương ứng với từ ngữ toàn dân đã cho sẵn. Gạch chân các từ ngữ địa phương không trùng với từ ngữ toàn dân ( nếu có). Giáo viên nhận xét, sửa chữa và yêu cầu học sinh tự giải thích nghĩa mỗi từ. STT Từ ngữ tồn dân Từ ngữ được dùng ở địa phương em 1 Cha Bố, cha, bọ, tía, ba, thầy. 2 Mẹ Mẹ, má, u, bầm, mạ. 3 Ông nội Ông nội, ông, nội 4 Bà nội Bà nội, bà, nội 5 Ông ngoại Ông ngoại, ông, ngoại, vi. 6 Bà ngoại Bà ngoại, bà, 7 Bác ( anh trai của cha) Bác, bá 8 Bác ( vợ anh trai của cha) Bác, bá 9 Chú ( em trai của cha) Chú 10 Thím ( vợ của ch) Thím 11 Bác ( chị gi của cha) Bác, bá, cô 12 Bác ( chồng chị gái của cha) Bác , dượng 13 Cô ( em gi của cha) Cô 14 Chú ( chồng em gái của cha) Chú.... 15 Bác ( anh trai của mẹ) Bác, cậu 16 Bác (vợ anh trai của mẹ) Bác, mợ 17 Cậu ( em trai của mẹ) Cậu 18 Mợ (vợ em trai của mẹ) Mợ 19 Bác ( chị gi của mẹ) Bác, dì, 20 Bác (chồng chị gi của mẹ) Bác, dượng 21 Dì ( em gi của mẹ) Dì 22 Chú ( chồng em gái của mẹ) Chú, dượng 23 Anh trai Anh 24 Chị dâu ( vợ anh trai) ... BIỂU ĐIỂM Bước 1: Định hướng chính xác. - Bước 2:Tìm ý. - Bước 3: Lập dàn ý. - Bước 4: Viết bài( diễn đạt thành câu, thành đoạn văn). - Bước 5: Kiểm tra bài viết.(9đ) * Có chuẩn bị bài học (1đ) III/ Bài mới : Giới thiệu bài mới : Từ phần kiểm tra bài cũ => GV dẫn dắt vào bài mới: Lập dán ý là một bước rất quan trọng trong khâu tạo lập văn bản... Nội dung bài mới : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG Hoạt động 1: HDTH dàn ý của bài văn tự sự. - Muïc tieâu : Giuùp cho HS cuûng coá kieán thöùc veà boá cuïc,söï vieäc vaø vai troø cuûa caùc yeáu toá mtaû,bieåu caûm cuûa baøi vaên töï söï;bieát xñ ñöôïc boá cuïc cuûa moät baøi vaên töï söï hoaøn chænh. - Phöông phaùp : Vaán ñaùp,thuyeát trình,thaûo luaän nhoùm. - Thôøi gian : 25 phuùt. GV yêu cầu học sinh đọc bài văn: Món quà sinh nhật( sgk) TH: Xác định chủ đề của văn bản? HS: Kể về món quà quà sinh nhật cảm động của tình bạn. ? Xác định bố cục của văn bản? MB – TB – KB? Nội dung của mỗi phần? GV: Hướng dẫn học sinh chia thành 4 nhóm và thảo luận. HS chia nhoùm thaûo luaän vaø trình baøy yù kieán. Nhoùm 1: Truyeän keå veà vieäc gì? Ai laø ngöôøi keå chuyeän ( ôû ngoâi thöù maáy)? Caâu chuyeän ñöôïc xaûy ra ôû ñaâu? Vaøo luùc naøo? Trong hoaøn caûnh naøo? - Caâu chuyeän keå veà moùn quaø sinh nhaät, do Trang keå ôû ngoâi thöù nhaát. - Caâu chuyeän xaûy ra ôû nhaø Trang, vaøo buoåi saùng, trong hoaøn caûnh baïn beø hoïp maët kæ nieäm sinh nhaät cuûa Trang. Nhoùm 2: Chuyeän xaûy ra vôùi ai? Coù nhöõng nhaân vaät naøo? Ai laø nhaân vaät chính? Tính caùch cuûa moãi nhaân vaät ra sao? - Chuyeän xaûy ra vôùi 3 nhaân vaät: nhaân vaät chính laø Trinh (ngöôøi taïo ra söï baát ngôø trong caâu chuyeän). - Moãi nhaân vaät mang moät tính caùch: Trang thì soâi noåi, voäi vaøng coøn Trinh thì vui veû, ñieàm ñaïm Nhoùm 3: Caâu chuyeän dieãn ra nhö theá naøo? Môû ñaàu neâu vaán ñeà gì? Ñænh ñieåm caâu chuyeän ôû ñaâu? Keát thuùc ôû choã naøo? Ñieàu gì ñaõ taïo neân söï baát ngôø? - Caâu chuyeän dieãn ra raát vui veû, thuù vò nhöng boàn choàn chôø ñôïi. - Môû ñaàu: buoåi möøng sinh nhaät Trang. - Ñænh ñieåm:Trang chôø ñôïi, traùch moùc baïn. Trinh ñeán mang theo moùn quaø baát ngôø. - Keát thuùc: Khi Trang hieåu moùn quaø sinh nhaät cuûa Trinh heát söùc baát ngôø vì noù laø kæ nieäm cuûa hai ngöôøi veà caây oåi. - Ñieàu taïo neân söï baát ngôø: Tình huoáng truyeän -> Taâm traïng chôø ñôïi -> traùch baïn vì söï chaäm treã -> nhaän ra taám loøng cuûa baïn vaø moùn quaø sinh nhaät ñaày yù nghóa. Nhoùm 4: Caùc yeáu toá mieâu taû, bieåu caûm ñöôïc keát hôïp vaø theå hieän ôû nhöõng choã naøo trong truyeän? Neâu taùc duïng cuûa nhöõng yeáu toá mieâu taû vaø bieåu caûm naøy? - Yeáu toá mieâu taû: Taû buoåi sinh nhaät, taû Trinh, taû caønh oåi, hoa oåi, quaû oåi. - Yeáu toá bieåu caûm: Taâm traïng vaø suy nghó cuûa Trang. -> Taùc duïng: Söï vui veû trong buoåi sinh nhaät, naâng cao yù nghóa moùn quaø sinh nhaät leân thaønh moät kæ nieäm ñaày aán töôïng. ?Nhöõng noäi dung treân ñöôïc keå theo thöù töï naøo? HS: Trình baøy GV: Töø vieäc tìm hieåu vaên baûn treân, em haõy ruùt ra daøn yù chung cho baøi vaên töï söï keát hôïp vôùi caùc yeáu toá mieâu taû, bieåu caûm? TH: Thöù töï keå trong vaên töï söï -> keå xuoâi hoaëc keå ngöôïc. GD: Keå theo trình töï khi laøm vaên. GV: Khi laäp daøn yù cho baøi vaên töï söï caàn chuù yù ñieàu gì? HS: Trao ñoåi, trình baøy I/ Daøn yù cuûa baøi vaên töï söï 1/ Tìm hieåu daøn yù baøi vaên töï söï: Moùn quaø sinh nhaät a/ Môû baøi: Töø ñaàu -> “baøy la lieät treân baøn”: keå taû laïi quang caûnh cuûa buoåi tieäc sinh nhaät. b/ Thaân baøi: Tieáp theo -> “ chæ gaät ñaàu khoâng noùi”: keå veà moùn quaø sinh nhaät ñoäc ñaùo cuûa baïn. c/ Keát baøi: coøn laïi: Caûm nghó cuûa ngöôøi keå veà moùn quaø sinh nhaät. . -> Keå theo trình töï thôøi gian, trong khi keå duøng hoài öùc, ngöôïc thôøi gian nhôù veà söï vieäc ñaõ dieãn ra. 2/ Daøn yù cuûa baøi vaên töï söï a/ Môû baøi: Giôùi thieäu söï vieäc nhaân vaät vaø tình huoáng xaûy ra caâu chuyeän ( cuõng coù theå neâu keát quaû tröôùc) b/ Thaân baøi:Keå laïi dieãn bieán caâu chuyeän theo moät trình töï. c/ Keát baøi: Neâu keát cuïc, caûm nghó cuûa ngöôøi trong cuoäc ( ngöôøi keå hay moät nhaân vaät naøo ñoù) 3/ Ghi nhôù ( sgk) Hoạt động 2 HD luyện tập - Muïc tieâu : HS bieát laäp daøn yù cho moät baøi vaên töï söï hoaøn chænh coù söï keát hôïp caùc yeáu toá mtaû vaø bieåu caûm. - Phöông phaùp : Thaûo luaän theo baøn. -Thôøi gian :10 phuùt - Ñoïc yeâu caàu ñeà baøi. - HS thaûo luaän nhoùm thöïc hieän baøi taäp ra giaáy nhaùp vaø trình baøy. - GV nhaän xeùt, söûa chöõa. II. Luyeän taäp BT1 Daøn yù vaên baûn Coâ beù baùn dieâm. * Môû baøi: Giôùi thieäu quang caûnh ñeâm giao thöøa vaø gia caûnh cuûa em beù baùn dieâm. * Thaân baøi: - Em beù khoâng baùn ñöôïc que dieâm naøo neân khoâng daùm veà nhaø vì sôï boá ñaùnh. - Em ngoài neùp mình ôû moät goùc töôøng bò ñoùi, reùt haønh haï. - Em queït dieâm naêm laàn, moãi laàn queït dieâm thì moäng töôûng laïi hieän ra, dieâm taét thì hieän thöïc ñau buoàn laïi trôû veà vôùi em. * Keát baøi:em beù baùn dieâm ñaõ cheát vì giaù reùt trong ñeâm giao thöøa 4.Cuûng coá : Nhaán maïnh nhöõng löu yù khi laàp daøn baøi vaên töï söï. 5. Höôùng daãn veà nhaø: - Hoïc baøi cuõ: Tình thaùi töø - Chuaån bò: Chöông trình ñòa phöông ( Phaàn TV) RUÙT KINH NGHIEÄM: hïïõ&õïïg Ngaøy soaïn : 13/10/2010 Ngaøy daïy : 15/10/2010 TIEÁT 32 :TV: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (PHẦN TIẾNG VIỆT A MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : I/ Kiến thức : Hiểu được các từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt thân thích II/ Kĩ năng :- Sử dụng từ ngữ địa phương chỉ quan hệ thân thích,ruột thit. - Rèn kỹ năng so sánh, nhận biết từ ngữ địa phương. III/ Thái độ : GDHS Tình cảm quê hương thông qua từ ngữ địa phương. B. CHUẨN BỊ GV: giáo án,sưu tầm một số các từ ngữ địa phương ,ca dao,hò,vè HS : Chuẩn bị bảng điều tra trên giấy lớn, sưu tầm, tìmhiểu một số đoạn thơ, ca dao, hò, vè có sử dụng từ ngữ địa phương. C/ PHƯƠNG PHÁP : Vấn đáp D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP I/ Oån định tổ chức II/ Kiểm 15 phút. ĐỀ BÀI:I Câu 1: (4 điểm ) Cho 4 câu sau, hãy thêm các tình thái từ phù hợp để tạo thành: 3 câu: nghi vấn, cầu khiến, cảm thán. 1 câu biểu lộ sắc thái kính trong, lễ phép. a/ Con đi học. c/ Cuộc đời cô bé ấy đáng thương. b/ Lan học bài. d/ Con mời mẹ xơi cơm. Câu 2: ( 6 điểm ) Trong đoạn văn kể về cái chết của cô bé bán diêm (Văn bản Cô bé bán diêm của An-đéc-xen ), nhà văn đã sử dụng thủ pháp nghệ thuật đối lập tương phản như thế nào ? Qua đó, tác giả làm nổi bật những vấn đề gì? ĐỀ BÀI II Câu 1: (4điểm) Trong các từ in đậm sau, đâu là trợ từ . Cho biết các trợ từ đó được dùng để làm gì ? a/ Đó là những học sinh giỏi lớp 8A. b/ Quyển sách ấy những 50 000 đồng. c/ Ngay cả Lan cũng không làm được bài tập ấy. d/ Cô vừa giao bài tập là cậu ấy làm ngay. Câu 2 : (6 điểm) Qua văn bản “ Đánh nhau với cối xay gió” của Xéc-van-tét, em rút ra cho mình bài học gì từ cặp nhân vật Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa? ĐÁP ÁN VÀ BIỂM ĐIỂM KT 15 PHÚT NGỮ VĂN 8 ĐỀ 1: Câu 1: Sử dụng TTT phù hợp đêû tạo thành câu. (Mỗi câu đúng 1điểm) a/ hả/ ư (1đ) b/ đi / thôi (1đ) c/ thay /sao (1đ) d/ ạ (1đ) Câu 2: a/ Thủ pháp nghệ thuật đối lâp qua chi tiết: Buổi sáng mặt trời lên trong sáng,chói chang,mọi người vui vẻ ra khỏi nhà. (1đ) Thi thể em bé nằm ở xó tường. (1đ) b/ Lamø nổi bật được: - Thân phận nhỏ nhoi, bất hạnh .(1,5đ) - Tố cáo sự thờ ơ vô cảm của XH đối với những mảnh đời bất hạnh.(1,5đ) * Lưu ý : - Diễn đạt trôi chảy,mạch lạc (0,5đ) - Chữ viết, chính tả tốt.(0,5đ) ĐỀ 2: Câu 1: XĐ đúng trợ từ (1đ),đúng ý nghĩa (1đ) b/ Những (1d) -> ý nghĩa:Đánh giá số tiền 50 000 là quá nhiều.(1đ) c/ Ngay (1đ) -> ý nghĩa: Nhấn mạnh đối tượng được nói đến trong câu.(1đ) Câu 2: (6đ) Trong cuộc sống : Cần sống có lí tưởng nhưng không nên quá hoang đường, mê muội. (2,5) Cần tỉnh táo, thực tế nhưng không nên quá thực dụng. (2,5) * Lưu ý : - Diễn đạt trôi chảy, mạch lạc (0,5đ) - Chữ viết, chính tả tốt.(0,5đ) III/ Bài mới : Để thấy được sự phong phú của từ ngữ địa phương trong hệ thống Tiếng Việt thì mỗi chúng ta phải có sự tìm hiểu, nhận biết được từ ngữ địa phương được dùng trong cuộc sống hằng ngày Hoạt động 1. Tìm những từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích. Các tổ trình bày bảng điều tra tìm các từ địa phương tương ứng với từ ngữ toàn dân đã cho sẵn. Gạch chân các từ ngữ địa phươngkhông trùng với từ ngữ toàn dân ( nếu có). Giáo viên nhận xét, sửa chữa và yêu cầu học sinh tự giải thích nghĩa mỗi từ. STT Từ ngữ toàn dân Từ ngữ được dùng ở địa phương em 1 Cha Bố, cha, bọ, tía, ba, thầy. 2 Mẹ Mẹ, má, u, bầm, mạ. 3 Oâng nôi Oâng nội, ông, nội 4 Bà nội Bà nội, bà, nội 5 Oâng ngoại Oâng ngoại, ông, ngoại, vãi. 6 Bà ngoại Bà ngoại, bà, vãi. 7 Bác ( anh trai của cha) Bác, bá 8 Bác ( vợ anh trai của cha) Bác, bá 9 Chú ( em trai của cha) Chú 10 Thím ( vợ của chú) Thím 11 Bác ( chị gái của cha) Bác, bá, cô. 12 Bác ( chồng chị gái của cha) Bác 13 Cô ( em gái của cha) Cô 14 Chú ( chồng em gái của cha) Chú 15 Bác ( anh trai của mẹ) Bác, cậu 16 Bác (vợ anh trai của mẹ) Bác, mợ 17 Cậu ( em trai của mẹ) Cậu 18 Mợ (vợ em trai của mẹ) Mợ 19 Bác ( chị gái của mẹ) Bác, dì, bá già 20 Bác (chồng chị gái của mẹ) Bác, dượng 21 Dì ( em gái của mẹ) Dì 22 Chú ( chồng em gái của mẹ) Chú, dượng 23 Anh trai Anh 24 Chị dâu ( vợ anh trai) Chị 25 Em trai Em 26 Em dâu ( vợ của em trai) Em 27 Chị gái Chị 28 Anh rể ( chồng của chị gái) Anh 29 Em gái Em 30 Em rể ( chồng của em gái) Em 31 Con Con 32 Con dâu ( vợ của con trai) Con 33 Con rể ( chồng của con gái) Con 34 Cháu ( con của con) Cháu. Hoạt động 2: Sưu tầm một số từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích ở địa phương khác. - Học sinh thảo luận theo bàn và trình bày theo ý kiến cá nhân. + Bắc Ninh – Bắc Giang: cha -> thầy mẹ -> u, bầm, bu. + Nam Bộ: cha -> ba, tía mẹ -> má anh cả -> anh Hai chị cả -> chị Hai. Hoạt động 3: Sưu tầm thơ, ca dao có sử dụng từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt của địa phương em. - Học sinh lên bảng trình bày, hoÏc sinh khác nhận xét. - Giáo viên chốt ý. VD: Con ra tiền tuyến xa xôi, Yêu bầm yêu nước cả đôi mẹ hiền. ( Tố Hữu) Con nhớ mế lửa hồng soi tóc bạc, Năm con đau, mế thức một mùa dài. ( Chế Lan Viên) IV/ Củng cố: Nhấn mạnh về từ ngữ địa phương trong khi dùng. V/ Hướng dẫn về nhà: Học bài cũ: Chiếc lá cuối cùng. Chuẩn bị bài mới: Hai cây phong. RÚT KINH NGHIỆM:
Tài liệu đính kèm: