Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 26: Văn bản Đánh nhau với cối xay gió (Tiếp) - Năm học 2009-2010 - Lê Đức Quang

NS: 28/09/2009
NTH: 01/10/2009
––––––––––––––––– Ngữ Văn – Bài 7––––––––––––––––––
 Tiết 26, văn bản Đánh nhau với cối xay gió (tiếp)
	(Xéc-van-tec).
I/ Mục tiêu bài học
1/ Kiến thức:
Nhận biết được tài nghệ của Xéc-van-tec trong việc xây dựng cặp nhân vật bất hủ Đôn Ki-hô-tê, Xan-chô Pan-xa tương phản về mọi mặt.
Đánh giá đúng đắn các mặt tốt, mặt xấu của hai nhân vật ấy, từ đó rút ra bài học thực tiễn. 
2/ Kĩ năng:
 Rèn kỹ năng đọc, kể, tóm tắt, phân tích
3/ Thái độ
	Hợp tác trong tìm hiểu kiến thức
	Trân trọng những ước mơ cao đẹp đồng thời phê phán sự mê muội 
II/ Đồ dùng dạy học
 1/ Giáo viên: Một số bài văn mẫu
 2/ Học sinh: Mang theo các bài văn đã làm
III/ Phương pháp
Thuyết trình, vấn đáp, nêu vấn đề, qui nạp, gợi mở 
IV/ Các bước lên lớp
 1/ ổn định. Sĩ số: 8a:	8b: 
 2/ Kiểm tra đầu giờ
(?) Em biết được điều gì về nhân vật Đôn Ki-hô-tê ?
 3/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
HĐ của thầy và trò
T/g
Nội dung
HĐ1 Khởi động
- Mục tiêu: Sử dụng kiến thức bài trước để định hướng học sinh vào tiết học.
- Cách tiến hành: 
Gv dùng lời nói để dẫn vào nội dung tiết học .
Với đầu óc hoang tưởng , không thực tế Đôn-ki ..... '' đã lầm tưởng những chiếc cối xay gió là những tên khổng lồ để sau đó lao vào cuộc chiến đấu dũng cảm rồi thất bại . Sau khi thất bại hai thầy trò Đôn-ki.... tiếp tục tranh luận đièu gì ? Chúng ta cùng tìm hiểu
HĐ2.HDHS Đọc - hiểu văn bản
- Mục tiêu:
Nhận diện được những đặc điểm về nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa
- Cách tiến hành.
(?) Sau khi thất bại trong cuộc giao chiến /Đôn Ki-hô-tê lại tranh luận điều gì ?
Đôn....... : do ông pháp sư ăn cắp thư phòng và sách vở đã biến hóa đỗ trách nhiệm lên sự thần bí , hoang đường .
(?) Mặc dù thất bại nhưng hai thầy trò vẫn chọn con đường ntn để tiếp tục cuộc hành trình? Chứng tỏ điều gì?
- Chọn con đường lắm người qua lại sẽ gặp những chuyện phiêu lưu khác.
- Chưa từ bỏ ý định phiêu lưu
Gv: Qua lời nói của Xan-chô: “ Ngài ngồi thẳng...” em hình dung Đônkihôtê lúc này ntn? Vì sao? Chứng tỏ điều gì?
- Rất đau đớn nhưng không rên la vì là hiệp sĩ.
- Là hiệp sĩ thời trung cổ gan góc, nghị lực.
(?) Hãy tìm những chi tiết, hình ảnh của Đôn .... cũng như quan niệm về sự đau đớn; chuyện ăn ; ngủ ?
Không kêu đau rên rỉ
Chưa cần ăn
Thức trắng suốt đêm để nghĩ tới người tình nương
Không quan tâm đến vật chất cá nhân.
(?) Qua những chi tiết này em thấy Đôn Ki-hô-tê còn là người ntn ?
G/v: Cùng đi với Đôn ki là Xan chô - 1 bác nông dân béo lùn, nhận làm giám mã cho Đôn Ki-hô-tê vì hi vọng sau này bác sẽ được làm thống đốc cai trị vài hòn đảo. Bác cưỡi lừa mang theo bầu rượu và túi đựng thức ăn.
(?) Xan chô có những lời can ngăn gì khi Đônki đánh nhau với cối xay gió?
-Thưa ngài, Xan chô nói, xuất hiện chẳng phải các tên khổng lồ đâu mà chỉ là các cối xay gió.
-Tôi đã chẳng bảo ngài rằng phải cẩn thận.. trừ kẻ nào đầu óc cũng quay cuồng như cối xay gió
(?) Vì sao Xan chô có những lời nói đó? Chứng tỏ bác là người ntn? 
Biết rõ sự thật đó là cối xay chứ không phải bọn khổng lồ
 đầu óc bác hoàn toàn tỉnh táo.
(?) Khi thấy ông chủ lao vào đánh cối xay gió thì giám mã đã có những lời nói, cử chỉ, hành động ntn?
Cố thét to để ngăn ông chủ.
(?) Khi ngăn không được thì bác giám mã đã tỏ thái độ ntn?
Bác nông dân ấy bỏ mặc chủ.
(?) Em nhân xét ntn về thái độ đó? Vì sao?
Thái độ này vừa đúng, vừa không đúng. Vì bác biết rõ phía trước Đôn-ki-hô-tê không có tên khổng lồ độc ác nào mà chỉ là hàng dài những cối xay gió đứng hiên ngang đợi gió thổi là quay tít những cánh quạt khổng lồ. Đúng là vì bác ta biết rằng hành động của chủ là gàn dở và điên cuồng và chắc chắn sẽ thất bại. Nhưng sai ở chỗ bác không thực sự quyết tâm bằng hành động và sức vóc khoẻ mạnh của mình xông lên để ngăn cản chủ, hay ít ra cũng phải giúp chủ không bị thua một cách thảm hại đến mức: "giáo gãy, ngựa và người ngã văng ra xa".
(?)Điều đó cho thấy đặc điểm nào khác trong tính cách của Xan chô?
Sống ích kỉ, hèn nhát.
(?) Sau trận đánh Xan-chôpan-xa tỏ ra là một người ntn?
Sau trận đánh, Xan-chôpan-xa tỏ ra là một giám mã tận tuỵ, bác ta vừa suýt xoa thương chủ, vừa cố giải thích một lần nữa để thức tỉnh ông chủ về cái hành động kỳ quặc bắt nguồn từ: "đầu óc quay cuồng như cối xay".
(?) Nhận xét về việc làm này của Xan-chôpan-xa? 
- Việc làm này thật đáng yêu, bác đã hết lòng phục vụ ông chủ. Miệng vừa cầu chúa phù hộ cho chủ tỉnh ngộ và giành thắng lợi sau này, bác vừa nâng Đôn-ki-hô-tê dậy và đỡ cho ông chủ ngồi dậy ngay ngắn trên lưng con tuấn mã gầy còm. Đến những phút tiếp tục cuộc phiêu lưu sau trận đánh, giám mã tiếp tục nhiệm vụ theo hầu bên chủ.
- Tâm sự với chủ, bác tỏ ra là một người rất chân thành, cởi mở. Bác nói: "Chúa hiểu thấu cho tôi là tôi có yên lòng không nếu thấy người rên la khi bị cái gì làm cho đau đớn còn tôi xin thưa với ngài rằng chỉ cần hơi đau một chút là tôi rên rỉ ngay".
(?) Qua câu nói gạn ruột đó, bác là người ntn?
 Là người tốt nết, biết thương người khác, tận tuỵ với chủ.
(?) Khi chủ bị đau không kêu thì Xan chô lại nói: “Còn tôi, có thể ... ngay”.Vì sao lại như vậy?
Không chịu nổi đau đớn, chỉ có thể tin rằng con người khi đã đau thì phải kêu rên. thực thà
(?) Trên đường đi tiếp, trong khi Đôn ki không ăn, không ngủ thì Xan chô ntn? Tìm những chi tiết đó 
Ngồi thật thoải mái trên lưng lừa vừa đi vừa ung dung đánh chén, ngủ một mạch... không đủ để đánh thức bác.
 thích ăn uống, ngủ thoải mái
(?) Nhận xét về nhân vật Xan chô qua những chi tiết này? Từ đó, đặc điểm tính cách của Xan chô được bộc lộ
T/luận nhóm 4 (3)
(?) Qua đoạn trích em thấy Đôn và Xan có những mặt nào là tích cực , hạn chế nào ?
Đại diện các nhóm báo cáo
Gv nhận xét, chốt
Đôn Ki-hô-tê 
Xan-chô Pan-xa 
-Dòng dõi quí tộc
- Mong giúp cho đời
- Mê muội
- Hão huyền
- Dũng cảm
-Gầy gò, cao lênh khênh cưỡi trên lưng con lừa còm
- Nguồn gốc nd
- Chỉ nghĩ đến cá nhân mình
- Tỉnh táo
- Thiết thực
- Hèn nhát
- Béo lùn lại ngồi trên lưng lừa càng lùn tịt
(?) Đặt 2 nhân vật với hai tính cách khác nhau nhưng luôn song song với nhau, nhà văn có dụng ‏‎ý gì ?
Trong cuộc sống cần phải tỉnh táo , thực tế không nên qúa hão huyền và cá nhân thực dụng .
Phải biết chọn sách phù hợp với đối tượng , lứa tuổi và có tính giáo dục cao
(?) Qua văn bản này em rút ra bài học gì cho mình về cách chọn sách ?
(?) Theo em câu truyện phiêu lưu của họ có ý nghĩa gì?
 Câu truyện phiêu lưu của thầy trò Đôn-ki-hô-tê vì thế có ý nghĩa phản ánh bước chuyển mình vĩ đại của đất nước, dân tộc Tây Ban Nha trên con đường từ XHPK lạc hậu lên XHTB chủ nghĩa (Tác giả chế giễu tàn dư của lý tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, phê phán chế độ phong kiến. phê phán chế độ tư bản thời kỳ tích luỹ ban đầu. Mặc dù lỗi thời, gàn dở, hình tượng Đôn-ki-hô-tê vẫn mang ý nghĩa nhân đạo sâu sắc: Yêu quý tự do, bình đẳng, ghét thói xa hoan ăn bám, trọng danh dự, đạo nghĩa.) đầy phức tạp, thử thách, rèn luyện con người. Những phẩm chất tốt đẹp ở hai con người này chung đúc lại đã làm nổi bật truyền thống đạo đức của nhân dân Tây Ban Nha. Vì thế đọc truyện Đôn-ki-hô-tê của Xéc – Van – Tét, chúng ta càng hiểu rõ và thêm yêu quý đất nước và nhân dân Tây Ban Nha.
HĐ 3. HDHS rút ra ghi nhớ
- Mục tiêu: 
Rút ra được những thành công về nghệ thuật và nội dung của văn bản.
- Cách tiến hành:
(?) Văn bản có những thành công gì về nghệ thuật ? 
- Xây dựng cặp nhân vật tương phản .
- Bố cục rõ ràng , rành mạch theo trình tự thời gian .
- Ngôn ngữ hài hước , dí dỏm.
- Đan xen giữa tự sự , miêu tả, biểu cảm 
(?) Nghệ thuật ấy góp phần làm nổi bật nội dung gì trong truyện?
Hs đọc và khái quát ghi nhớ
I/ Đọc, thảo luận chú thích
II/ Bố cục
III/ Tìm hiểu văn bản.
 1/ Nhân vật Đôn Ki-hô-tê
a/ Đôn Ki-hô-tê trước cuộc chiến
b/Đôn Ki-hô-tê trong cuộc chiến.
c/ Đôn Ki-hô-tê sau cuộc giao chiến với cối xay gió.
Không kêu đau rên rỉ
Chưa cần ăn
Thức trắng suốt đêm để nghĩ tới người tình nương
Không quan tâm đến vật chất cá nhân.
Đôn Ki-hô-tê là người có khát vọng cao cả, dũng cảm, mông giúp ích cho đời nhưng mê muội, ảo tưởng -
sống và làm theo lý tưởng hiệp sĩ thời trung cổ.
2/ Nhân vật Xan-Chô Pan-xa 
- Xan chô luôn tỉnh táo, thực tế và thực dụng.
- Sống ích kỷ, hèn nhát. 
- Là người tốt nết, biết thương người khác, tận tuỵ với chủ.
- Xan chô tỉnh táo nhưng thực dụng, tầm thường.
IV/ Ghi nhớ.
NT
ND
4/ Củng cố
(?) Em đánh giá thế nào về những ước vọng của Đônkihôtê thực hiện trong đoạn trích.
A-Chính đáng và tốt đẹp.
B-Tầm thường, xấu xa
C-Ngớ ngẩn, điên rồ
D-không phù hợp với thời đại.
(?) Em hiểu gì về nhà văn Xéc-van-téc từ 2 nhân vật nổi tiếng đó.
- Con người muốn tốt đẹp không được hoang tưởng và thực dụng mà cần tỉnh táo và cao thượng
- Sử dụng tiếng cười khôi hài để giễu cợt cái hoang tưởng và tầm thường đề cao cái thực tế và cao thượng
5/ HDHT
Học bài và tìm thêm các tác phẩm khác của Xec- van tec
Chuẩn bị: Chiếc lá cuối cùng
 Tình thái từ
(?) Tìm những tình thái từ mà em biết ?
 –––––––––––––––––––––––––––––––––