Giáo án Ngữ văn 8 Tiết 117: Ông Giuốc- Đanh mặc lễ phục (trích “Trưởng giả học làm sang”) - Mô- li- e

 Tiết 117:
Ông Giuốc- đanh mặc lễ phục
(Trích “ Trưởng giả học làm sang”)
 ----- Mô- li- e ----
Mục tiêu cần đạt:
 Sau bài học này, học sinh cần đạt :
Kiến thức : 
Hình dung được lớp kịch này trên sân khấu.
Hiểu rõ Mô- li- e là nhà soạn kịch tài ba, xay dựng một lớp kịch sinh động và khắc họa một cách tài tình tính cách rởm đời của một gã trưởng giả học làm sang gây được tiếng cười sảng khoái cho khán giả và người đọc.
Kĩ năng:
- Biết cảm thụ một thể loại văn học mới- Hài kịch nước ngoài.
- Rèn kĩ năng đọc kịch bản văn học theo kiểu phân vai, tìm hiểu tính cách nhân vật hài kịch qua lời nói, hành động và mâu thuẫn kịch.
3. Thái độ:
- Phê phán sự học đòi, bắt chước làm sang.
- Rèn luyện lối sống giản dị.
B - Chuẩn bị bài học:
1. Giáo viên: - Chân dung tác giả, tranh ảnh liên quan.
 - Soạn giáo án.
2. Học sinh: - Soạn bài theo câu hỏi SGK.
C- Các hoạt động dạy và học:
1. ổn định tổ chức: (1’ 
2. Kiểm tra bài cũ: (10’)
Giờ học trước cô và các em đã đi tìm hiểu văn bản “ Đi bộ ngao du”, em hãy lên bảng cho cô biết theo J. Ruxô, đi bộ ngao du giúp ta điều gì quan trọng nhất?
* Định hướng:
Tinh thần thoải mái và tăng cường sức khỏe.
Hiểu biết phong phú về thiên nhiên, về cuộc sống.
Hoàn toàn có cảm giác tự do cá nhân.
Tiết kiệm tiền bạc ( thuê tàu, xe, ngựa...)
Bài mới:
* Giới thiệu bài:( 4’)
 Mô- li- e nhà soạn kịch tài ba của nước Pháp thế kỉ XVII, ông được cả nhân loại biết đến không chỉ là một nghệ sĩ lớn mà còn bởi những vở hài kịch của ông luôn gây được tiếng cười cho độc giả, mà đằng sau những tiếng cười đó còn ẩn chứa một bài học. “Trưởng giả học làm sang” là một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông được nhiều người biết đến. Bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu nội dung đoạn trích “ Ông Giuốc- đanh mặc lễ phục” trích “ Trưởng giả học làm sang”.
Thời gian
Nội dung
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Đồ dùng/ Thiết bị
5’
25’
I/ Tác giả- tác phẩm :
Tác giả :
Mô- li- e ( 1622- 1673)
Là nhà soạn kịch nổi tiếng của nước Pháp thế kỉ XVII
Tác phẩm chính : Lão hà tiện, Trưởng giả học làm sang, Người bệnh tưởng...
2. Tác phẩm :
- Gồm 5 hồi chế giễu Giuốc- đanh lão nhà giàu ngu dốt nhưng học đòi làm quý tộc sang trọng.
- Đoạn trích thuộc cảnh 5- hồi II/Đọc- tìm hiểu chung:
1. Đọc :
2. Tìm hiểu chung :
- Giải thích từ khó: Chú thích SGK T121
- Thể loại: Hài kịch.
- Bố cục: 2 cảnh
+ Ông Giuốc- đanh và phó may.
+ Ông Giuốc- đanh và thợ phụ.
* Hoạt động I : ( PP : Thuyết trình, đàm thoại)
( H’) - Qua tìm hiểu bài ở nhà, em hãy nêu hiểu biết của mình về Mô- li- e?
- GV nhận xét và bổ sung.
(H’) :- Em hãy trình bày hiểu biết về tác phẩm và xuất xứ của đoạn trích?
* Hoạt động II: ( PP: Đọc diễn cảm, thuyết trình, đàm thoại)
- GV hướng dẫn đọc: hình thức phân vai.
+ Ông Giuốc- đanh: là giọng ông chủ giàu có nhưng ngu ngơ, háo danh nên dễ bị lừa phỉnh.
+ Phó may và thợ phụ: khéo léo, chiều khách, hay nịnh hót.
=> Thể hiện kịch tính gây cười.
- GV nhận xét cách đọc.
- GV gọi học sinh đọc chú thích trong SGK T121.
( H’)- Theo em trên sân khấu, lớp kich ông Giuốc- đanh mặc lễ phục sẽ tạo cảm hứng gì cho người xem? Vì sao?
+ Hài hước, buồn cười. Vì đó là một hiện tượng lố bịc, bất bình thường.
(H’)- Hãy cho biết văn bản thuộc thể loại gì?
+ Hài kịch ( kịch vui, kịch cười)
- GV giải thích cho học sinh hiểu về thể loại hài kịch.
+ Là một thể loại kịch trong đó tính cách, tình huống và hành động được thể hiện dưới dạng buồn cười hoặc ẩn chứa cái hài, nhằm giễu cợt, phê phán cái xấu, cái lố bịch, cái lỗi thời để tống tiễn nó một cách vui vẻ ra khỏi đời sống xã hội.
+ Nó là thể loại đối lập với bi kịch. Hài kịch kết thúc nhất thiết phải có hậu, vui vẻ.
+ Hài kịch của Mô- li- e nói chung, vở hài kịch “ Trưởng giả học làm sang” nói riêng được coi là mẫu mực của thể loại hài kịch cổ điển. Nói cụ thể hơn về thể loại: đây là “ vũ khúc hài kịch” vì trong vở có xen những màn ca múa.
( H’)- Tính chất hài hước được thể hiện ngay trong nhan đề của lớp kịch này, hãy giải thích để làm rõ điều đó? ( Trưởng giả là gì? Phân biệt với quý tộc?)
+ Trưởng giả: là người xuất thân bình dân giàu có nhờ làm ăn buôn bán (tư sản) chứ thực chất không có nguồn gốc danh giá cao sang.
+ Quí tộc: Dòng họ quyền quý, cao sang. Trong xã hội lúc bấy giờ chỉ có tầng lớp này được trọng vọng tôn kính.
( H’)- Theo em, lớp kịch này có bố cục như thế nào?
+ 2 cảnh:
Ông Giuốc- đanh và phó may.
Ông Giuốc- đanh và thợ phụ.
- GV bổ sung: 
+ Tuy cả 2 cảnh vẵn chỉ có lời đối thoại của ông Giuốc- đanh với hai nhân vật phó may và thợ phụ, nhưng nhìn chung toàn sân khấu có cả sự theo dõi của các nhân vật khác, có âm thanh phụ họa, thì cảnh 2 sôi động, vui vẻ náo nhiệt hơn.
( H’)- Trong lớp kịch này xuất hiện 2 kiểu ngôn ngữ : 
Ngôn ngữ trực tiếp của nhân vật thể hiện qua đối thoại và độc thoại.
Ngôn ngữ trần thuật của tác giả.
Theo em, ngôn ngữ trực tiếp của nhân vật xuất hiện khi nào? Ngôn ngữ trần thuật của tác giả xuất hiện khi nào?
+ Ngôn ngữ của nhân vật xuất hiện khi các nhân vật đối đáp nhau hoặc tự nói với mình.
+ Ngôn ngữ trần thuật của tác giả xuất hiện khi muốn thông báo sự việc diễn ra trên sân khấu.
(H’)- Kiểu ngôn ngữ nào giữ vai trò chính trong kịch?
+ Kiểu ngôn ngữ của nhân vật giữ vai trò chính.
- HS trả lời.
+ Chú thích SGK T120
- HS trả lời.
+ Chú thích SGK T120
- HS lắng nghe.
- HS đọc.
- HS lắng nghe.
- HS đọc chú thích.
- HS trả lời.
- HS trả lời.
- HS lắng nghe.
- HS trả lời.
- HS trả lời.
- HS lắng nghe.
- HS trả lời
- HS trả lời.
Hết tiết 117- Chuyển tiết 118
Thời gian
Nội dung
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Đồ dùng/ Thiết bị
10’
15’
15’
III/Phân tích : 
1. Diễn biến của hành động kịch:
2. Ông Giuốc- đanh và bác phó may :
- Hai người nói chuyện về: Đôi bít tất chật, bộ tóc giả, lông đính mũ, bộ lễ phục.
- Hoa trên bộ lễ phục bị may ngược.
=> Thích ăn diện, chuộng hình thức, trang phục.
=> Kém hiểu biết nhưng lại thích danh giá, sang trọng, học đòi nên dễ bị lừa.
=>Phó may từ bị động -> chủ động.
=> Làm ông chủ quên đi chuyện ăn bớt của mình.
- Chuyển cảnh tự nhiên, khéo léo.
3. Ông Giuốc- đanh và tay thợ phụ:
- Hắn gọi: Ông lớn, cụ lớn, đức ông.
+ Thích được tâng bốc, được hãnh diện.
- Thợ phụ: ranh ma, nịnh hót, biết cách moi tiền.
- Giuốc- đanh: Háo danh, ưa nịnh.
* Hoạt động 3 :(PP : Phân tích, bình giảng, đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận nhóm)
(H’)- Lớp kịch Ông Giuốc- đanh mặc lễ phục diễn ra ở đâu ?
+ Trên sân khấu là phòng khách nhà ông Giuốc- đanh, một người trên 40 tuổi, thuộc tầng lớp dân thành thị phong lưu.
(H’)- Được dựng thành máy cảnh? Nội dung từng cảnh như thế nào?
+ 2 cảnh: Trước khi ông Giuốc- đanh mặc lễ phục ( từ đầu -> dàn nhạc) 
+ Sau khi ông Giuốc- đanh mặc lễ phục ( còn lại).
( H’)- Theo dõi cảnh kịch thứ nhất và cho biết, cảnh này diễn ra cuộc đối thoại của những nhân vật nào? Đối thoại về việc gì?
+ Bộ lễ phục mang đến chậm.
+ Đôi bít tất lụa bị chặt quá dễ rách.
+ Đôi giầy khiến ông đau chân ghê gớm.
(H’)- Sự việc gì là chủ yếu?
+ Bộ lễ phục.
(H’)- Ông phát hiện ra điều gì trên bộ lễ phục mới may?
+ Hoa may ngược.
( H’)- Chứng tỏ nhận thức của ông như thế nào?
+ Chưa mất hết tỉnh táo.
(H’)- Tại sao ông lại dễ dàng thay đổi ý kiến? Tại sao Giuốc- đanh chấp nhận bộ lễ phục không phải màu đen sang trọng, hoa ngược, vừa cộc lại vừa chẽn?
+Dễ dàng chấp nhận, dễ dàng thay đổi ý kiến chỉ vì một lời phỉnh nịnh vớ vẳn rằng những nhà quý phái, quý tộc đều mặc áo ngược hoa.
(H’)- Qua đây chứng tỏ thêm điều gì về tính cách của ông?
+ Kém hiểu biết, quê kệch, dốt nát nhưng thích danh giá, sang trọng nên dễ bị lừa bịp.
(H’)- Kịch tính gây cười ở đoạn này thể hiên ở chỗ nào?
+ Ông từ chỗ khó tính khắt khe chủ động trở thành bị động trước sự ma mãnh của tay phó may lọc lõi.
- Tiếng cười bật ra trước sự ngớ ngẩn và hiếu danh, ngu ngốc của Giuốc- đanh.
(H’)- Nhưng đến lúc Giuốc- đanh phát hiện phó may ăn bớt vải thì phó may đối phó bằng cách nào?
+ Phó may: Ngượng nghịu, chống chế, nhanh chóng đánh trống lảng.
(H’)- Cách đối phó này có tác dụng gì?
+Làm ông chủ quên chuyện ăn bớt của mình.
- Tình tiết gây cười mới: Tính cách học đòi làm sang của Giuốc- đanh lại bộc lộ.
- GV gọi học sinh đọc đoạn 2.
( H’)- Tay thợ phụ gọi ông Giuốc- đanh là gì? Nhằm làm gì?
+ Tâng bốc địa vị xã hội của ông Giuốc- đanh.
(H’)- Hắn thay đổi cách gọi mấy lần?
+ 3 lần.
(H’)- Có phải thật lòng kính tặng ông không hay nhằm một mục đích khác?
+ Moi tiền.
(H’)- Tại sao ông Giuốc- đanh lại hỏi lại thợ phụ?
+ Được tâng bốc, được nịnh nọt.
(H’)- Tính cách của ông được thể hiện trong cảnh này như thế nào?
+ Vừa đi vừa mặc lễ phục trong sự giúp đỡ của 4 thợ phụ.
( H’)- Thái độ của ông như thế nào?
+ Lâng lâng sung sướng như nở từng khúc ruột.
+ Ông cứ ngỡ như chỉ mặc quần áo quí tộc là đã có thể trở thành ông lớn, đức ông.
(H’)- Đọc lời thoại của Giuốc- đanh “ hà hà ta là nhé”, em có nhận xét gì về ông Giuốc- đanh?
+ Chưa mất trí nhưng hiếu danh, khờ khạo, được tâng bốc nên liên tục thưởng tìên cho bọn thợ.
( H’)- Em có nhận xét gì về bọn thợ phụ?
(H’)- Việc thưởng tiền chứng tỏ Giuốc- đanh đang khao khát điều gì? Tính cách nào được bộc lộ?
+ Kẻ hão danh được khoác cái danh hão lại tưởng thật, cả cái danh hão cũng phải mua bằng tiền,
( H’)- Em có nhận xét gì về nghệ thuật xây dựng kịch của tác giả?
Càng về sau kịch càng sôi động, càng kịch tính.
( H’)- Nhận xét về nghệ thuật viết hài kịch của tác giả?
+ Xây dựng lớp kich sinh động, khắc họa nhân vật hài kịch bất hủ.
( H’)- Thông qua nhân vật Giuốc- đanh, Mô- li- e muốn gửi gắm điều gì?
+ Phê phán thói học đòi làm sang, ảo tưởng mê muội về bản thân => căn bệnh tinh thần mà con người cần vứt bỏ.
- HS trả lời.
- HS trả lời.
- HS Trả lời.
- HS trả lời
- HS trả lời
- HS trả lời.
- HS trả lời
- HS trả lời.
HS trả lời
HS đọc.
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
- HS trả lời
- HS trả lời
Củng cố:
- Nêu nội dung đoạn trích “ Ông Giuốc- đanh mặc lễ phục” và cho biết nghệ thuật viết hài kịch của tác giả được thể hiên như thế nào?
 5 , Dặn dò:
- Về nhà các em học ghi nhớ SGK và soạn tiếp bài sau.
D/ Rút kinh nghiệm:
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................