Giáo án Ngữ văn 8 tiết 102: Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm - Trường THCS Lục Sĩ Thành

Tiết:102-Tuần: 28
Ngày soạn:
Ngày dạy:
LUYEÄN TAÄP XAÂY DÖÏNG 
VAØ TRÌNH BAØY LUAÄN ÑIEÅM
I/ Mục đích yêu cầu: 
 1.Kiến thức :
Cách xây dựng và trình bày luận điểm theo phương pháp diễn dịch, quy nạp. Vận dụng trình bày luận điểm trong một bài văn nghị luận .
 2.Kĩ năng :
 - Nhận biết sâu hơn về luận điểm .
 - Tìm các luận cứ, trình bày luận điểm thuần thục hơn .
* Kỹ năng sống :
- Ra quyết định: nhận ra và biết sử dụng luận điểm theo mục đích giao tiếp cụ thể .
- Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về đặc điểm, cách sử dụng luận điểm .
 3.Thái độ :Cẩn thận, lựa chọn ngôn ngữ chuẩn xax1 khi trình bày luận điểm.
II/ Chuẩn bị của thầy và trò:
1. Chuẩn bị của trò:
Xem và trả lời các câu hỏi trong Sgk.
2. Chuẩn bị của thầy:
Xem tài liệu tham khảo – Soạn giáo án.
III/ Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp: (1’)
2.Kiểm tra bài cũ: 
3.Giảng bài mới: (Có lời dẫn) (1’)
NỘI DUNG BÀI HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
Hoạt động 1: Khởi động 
1/Ổn định:
2/Kiểm tra bài cũ:
3/Bài mới:
-Kiểm diện.
- Ý nghĩa của câu chủ đề trong đoạn văn nghị luận trình bày luận điểm là gì?
A. Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm.
B. Thể hiện một phần nội dung của luận điểm.
C. Trình bày luận điểm sinh động.
D. Cả A, B và C đều sai.
( Đáp án đúng: A)
 Trong bài trước chúng ta đã ôn tập về luận điểm và viết đoạn văn trình bày luận điểm. Vậy để xây dựng luận điểm ntn cho hợp lí, chặt chẽ chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn trong bài học hôm nay.
-Lớp trưởng báo cáo.
-Trả lời.
-Lắng nghe
Hoạt động 2: Tìm hiểu bài mới.
1. Xây dựng hệ thống luận điểm.
§ Xét các luận điểm SGK trang 83.
 - Chưa chính xác phù hợp với đề bài “luận điểm học tốt”.
- Còn thiếu luận điểm cần thiết à mạch văn đức đoạn, vấn đề không hoàn toàn sáng rõ. 
§ Sắp xếp thêm bớt cho hoàn chỉnh.
2. Trình bày luận điểm.
a) Chọn câu phù hợp với luận điểm (e) .
 - Luận điểm (e): “Các bạn ấy .. cho thấy rằng .. cuộc sống”. 
 => Chọn (1) hoặc (3), vì (2) : Xác định sai mối quan hệ nhân quả có từ “do đó” .
b) sắp xếp luận điểm cho hợp lý .
-1 (3) ; 2 (1) ; 3 (2) ; 4 (4) .
c) Có thể kết thúc bằng câu:
 “Lúc ấy , nhiều bạn trong chúng ta hối hận thì cũng đã muộn .”
d) Chuyển cách trình bày:
 Chuyển đoạn quy nạp à thành diễn dịch và ngược lại.
- Gv yêu cầu HS đọc các luận điểm – SGK trang 83.
´ Em có thể sử dụng hệ thống luận điểm được đưa ra không ? Vì sao ? 
´ Vậy hệ thống luận điểm này có chỗ nào chưa chính xác ?
´ Vậy thì theo em bạn ấy cần điều chỉnh sắp xếp như thế nào ?
Ø GV giảng: Những luận điểm của bạn HS trên còn thiếu những luận điểm cần thiết khiến mạch văn có chỗ bị đứt đoạn và vấn đề không được hoàn toàn sáng rõ (nên thêm đất nước cần người tài giỏi, nên phải chăm học mới giỏi thành tài).
´ Vậy em hãy thêm bớt điều chỉnh, sắp xếp lại hệ thống luận điểm ấy cho rành mạch, hợp lí và chặt chẽ hơn.
Hệ thống luận điểm được sắp xếp và điều chỉnh cho hợp lý như sau :
-Đất nước đang rất cần những người tài giỏi để đưa Tổ quốc tiến lên “đài vinh quang” , sánh kịp với bè bạn năm châu .
-Quanh ta đang có nhiều tấm gương của các bạn HS phấn đấu học giỏi , để đáp ứng được nhu cầu của đất nước .
-Muốn học giỏi, muốn thành tài thì trước hết phải học chăm .
-Một số bạn ở nước ta còn ham chơi , chưa học chăm , làm cho thầy-cô giáo và các bậc cha mẹ phải lo buồn .
-Nếu bây giờ càng choi bời , không chịu họcthì sau này càng khó gặp niềm vui trong cuộc sống .
Vậy các bạn nên bớt vui chơi , chịu khó học hành chăm chỉ , để trở nên người có ích cho cuộc sống và nhờ đó tìm được niềm vui chân chính, lâu bền .
Hướng dẫn HS trình bày luận điểm. (Trọng tâm) 
- Gọi HS đọc II. 2.
´ Em hãy giúp bạn mình trình bày luận điểm (e) thành một đoạn văn nghị luận và hãy cho biết: 
­ Trong các câu sau có thể sử dụng câu nào để giới thiệu luận điểm (e) ? Trong đó em thích câu nào nhất ? Vì sao ? 
GV chốt : Chọn (1) : Đơn giản, dễ làm. (3) : gần gũi. Thân thiết .
­ Nên sắp xếp các luận cứ dưới đây theo trình tự nào để sự trình bày luận điểm trên được rành mạch chặt chẽ ?
´ Bạn em muốn sắp xếp đoạn văn bằng một câu hỏi giống câu kết trong bài HTS: “Lúc . không ?”. Theo em viết câu kết như thế nào cho phù hợp với yêu cầu của bạn ?
-GV chốt : Kết thúc như thế thì lời khuyên chân thành, gần gũi .
´ Đoạn văn được viết theo cách diễn dịch hay quy nạp ? Em hãy chuẩn hai cách đó với nhau.
(Chú ý luận điểm đứng ở vị trí nào ? đầu đoạn là đặt vấn đề = diễn dịch ; ngược lại có ý tổng kết thì ở cuối đoạn)
- HS đọc luận điểm.
- HS suy luận trình bày.
- HS dựa vào luận điểm SGK để trình bày.
- HS suy luận trình bày.
- HS chú ý lắng nghe và ghi nhận. 
- HS sắp xếp lại luận điểm.
- HS đọc.
- HS suy luận trình bày. 
- HS sắp xếp luận điểm.
- HS thảo luận trình bày ý kiến.
- Hs có thể đưa ra các câu khác .
- HS chuyển theo yêu cầu bài.
Hoạt động 3: Luyện tập
-GV hướng dẫn cho HS trình bày luận điểm “Đọc sách là một công việc vô cùng bổ ích, vì nó gíup ta hiểu biết thêm về đời sống” .
-Có thể như sau :
+ Trong sách có những thông tin hết sức quý gi .
+ Những thông tin đó giúp con người hiểu biết sâu sắc hơn về đời sống .
+ Những thông tin đó có tác dụng to lớn dối với cuộc sống của con người .
+ Do vậy, muốn hiểu biết về đời
-Học sinh trình bày theo hướng
dẫn 
Hoạt động 4: Củng cố-dặn dò
Bài vừa học :
Qua bài này, yêu cầu phải biết xây dựng hệ thống luận điểm và biết trình bày luận điểm sao cho hợp lí từ cách sử dụng các kiểu trình bày nội dung một bài văn nghị luận.
v Hướng dẫn tự học :
- Về nhà thực hiện lại phần xây dựng hệ thống luận điểm các đề TLV trong SGK, để bài làm hợp lý .
- Trình bày luận điểm: Tìm các luận cứ, xếp thành dàn ý theo trình tự khoa học, hợp lý của các đề TLV trong SGK và trình bày theo cách diễn dịch hoặc quy nạp .
Chuẩn bị bài mới :
+ Xem lại cả lý thuyết và thực hành về văn nghị luận để tiết 103 + 104 viết bài viết số 6.
+ Đọc kĩ lập luận và luận điểm (KN).
+ Sưu tầm những câu ca dao – tục ngữ nói về tình cảm gia đình và thử sắp xếp các trình tự lập luận trong những bài sưu tầm ấy.
-Lắng nghe