Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 1 đến tiết 28

 Tiết 1,2:
 Văn bản TÔI ĐI HỌC
 - Thanh Tịnh -
I/. Mục tiêu cần đạt:
 1.Về kiến thức:
Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích tr có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích.
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một vb tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh.
 2.Về kỹ năng:
- Đọc- hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự vc trong csong của bản thân.
- Suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận về những cx của nhân vật chính trong ngày đầu tiên đi học.
- Xác định giá trị bản thân: trân trọng kỉ niệm, sống có trách nhiệm với bản thân.
- Giao tiếp: trao đổi, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, cảm nhận của bản thân về giá trị nội dung và nghệ thuật của vb.
 3. Về thái độ: HS bồi dưỡng tình cảm yêu mến, trân trọng kỷ niệm tuổi học trò về ngày đầu tiên đi học.
 II/. Chuẩn bị:
 1. Giáo viên: giáo án, SGK, SGV, STK, phiếu học tập.
 2. Học sinh: xem trước SGK, soạn bài, giấy + bút lông (theo nhóm).
III/. Các bước lên lớp:
 1. Ổn định lớp: (1’)
 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra việc soạn bài của HS ( 4’)
 3. Bài mới: 
 Giới thiệu: (Dựa vào nội dung và nghệ thuật để dẫn vào bài).
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
HĐ1: TÌM HIỂU CHUNG
- Gọi h/s đọc chú thích (*) sách giáo khoa.
H: Em hãy tự giới thiệu vài nét về tác giả?
- Gv giới thiệu ảnh chân dung của nhà văn.
H: Có gì đáng chú ý về những tác phẩm của ông?
H: Văn bản “Tôi đi học” có xuất xứ như thế nào?
-> Giảng giải: đây là văn bản văn xuôi trữ tình, ngôn ngữ đậm chất thơ, có sự kết hợp nhiều phương thức biểu đạt.
H: Xác định thể loại của văn bản?
-Gv hướng dẫn h/s cách đọc văn bản: chậm rãi, tha thiết, giọng tự thuật, Gv đọc mẫu.
- Gọi h/s đọc tiếp theo. Nhận xét, uốn nắn việc đọc của h/s.
H: Qua văn bản hãy xác định phương thức biểu đạt mà t/giả đã sử dụng?
-Gọi h/s đọc chú thích, lưu ý 2, 6, 7 .
Hoạt động 2:HDHS đọc- hiểu văn bản:
 H: Qua văn bản, theo em, những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật tôi kỷ niệm về buổi tựu trường đầu tiên?
 H: Tâm trạng nhân vật tôi lúc này như thế nào?
 - GV chốt.
(Hết tiết 1)
-Gv chia lớp ra 4 nhóm, cho h/s thảo luận nhóm theo yêu cầu trên phiếu học tập trong thời gian 5’.
N1: Chi tiết nào cho thấy nhân vật tôi rất hồi hộp, bỡ ngỡ khi cùng mẹ đến trường (đoạn trên con đường làng).
N2: Khi đứng trước ngôi trường cảm giác của “tôi” như thế nào?
 N3: Khi nghe gọi tên vào 
lớp , cảm giác của “tôi” như thế nào?
 N4: Vào trong lớp học thì tôi có tâm trạng gì?
- Tổ chức trình bày kết quả thảo luận.
-Gv nhận xét, uốn nắn lần lượt từng nội dung của mỗi nhóm để đi đến kiến thức cần ghi.
H: Trước tâm trạng như thế của các em nhỏ mới đi học, người lớn có những thái độ, cử chỉ gì đối với chúng?
H: Qua đó em hãy nêu nhận xét của mình về tình cảm và trách nhiệm của họ?
H: Vậy bản thân em nên làm gì để xứng đáng với tình cảm của cha mẹ, thầy cô ?
?Ngồi trong lớp học, vừa đưa mắt nhìn theo cánh chim, nhưng nghe tiếng phấn thì Tôi chăm chú nhìn thầy viết rồi lẩm nhẩm đọc theo. Những chi tiết ấy thể hiện điều gì trong tâm hồn của nhân vật Tôi?
Hoạt động 3: HDHS tổng kết bài học:
 H: Văn bản kể lại nội dung gì?
 H: Nêu tác dụng của việc kết hợp 3 phương thức biểu đạt.
H: Trong văn bản tác giả đã sử dụng những hình ảnh so sánh nào? Nó có tác dụng gì trong văn bản?
Hoạt động 4: HDHS luyện tập:
Hướng dẫn h/s nêu cảm nghĩ của mình về dòng cảm xúc của nhân vật “tôi” trong văn bản ‘Tôi đi học”.
-HS đọc chú thích.
-... là nv có sáng tác trước CM/8 ở các thể loại thơ, truyện, sáng tác của Ông toát lên vẻ đẹp đầm thắm, tc êm dịu, trong trẻo.
 - HS trả lời.
- HS giới thiệu xuất xứ.
- HS lắng nghe.
 - HS xác định.
-HS lắng nghe.
-HS đọc, nhận xét cách đọc.
 - HS dựa vào các dấu hiệu của phương thức biểu đạt để xác định.
- HS tìm hiểu từ khó.
-HS phát hiện chi tiết.
-HS phân tích.
-HS lắng nghe.
-HS chia nhóm, cử thư ký của nhóm và tập trung thảo luận theo yêu cầu trong 5’, 
- Các nhóm trình bày, nhận xét, bổ sung.
 - HS tiếp thu và ghi chép.
- HS phát hiện, phân tích.
-HS nhận xét.
- HS nêu ý kiến của bản thân.
Khi nhìn con chim vỗ cánh bay lên và thèm thuồng, nhân vật Tôi mang tâm trạng buồn khi từ giã tuổi ấu thơ vô tư, hồn nhiên để bắt đầu “lớn lên” trong nhận thức của mình. Khi nghe tiếng phấn, Tôi trở về với cảnh thật vòng tay lên bàn lên bàn và ... Tất cả chi tiết ấy thể hiện lòng yêu thiên nhiên, cảnh vật, yêu tuổi thơ và ý thức về sự học hành của người học trò nhỏ.
- HS khái quát.
- HS phân tích.
- HS phân tích.
- HS lắng nghe hướng dẫn.
I. Tìm hiểu chung:
 1. Tác giả:
 - Thanh Tịnh (1911 - 1988),quê ở thành phố Huế.
- Các tác phẩm của ông đậm chất trữ tình.
2. Tác phẩm:
 a. Xuất xứ:
 In trong tập “Quê mẹ” xuất bản năm 1941.
b. Thể loại:
 Truyện ngắn.
c. Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm.
II. Đọc- hiểu văn bản:	
1. Khơi nguồn nỗi nhớ:
 - Thời gian: cuối thu.
 -Cảnh thiên nhiên: mây bàng bạc, lá rụng nhiều.
 -Cảnh sinh hoạt:mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ.
 -> Tâm trạng: nao nức, mơn mam, tưng bừng, rộn rã.
2. Tâm trạng hồi hộp , cảm giác ngỡ ngàng của nhân vật “tôi”:
a. Trên đường làng:
- Con đường, cảnh vật vốn quen, lần này tự nhiên thấy lạ.
- Cảm thấy trang trọng trong bộ áo và quyển vở mới.
b. Đứng trước ngôi trường:
- Cảm thấy ngôi trường xinh xắn, oai nghiêm khác thường.
- Cảm thấy mình nhỏ bé, lo sợ vẩn vơ.
c. Nghe goị tên vào lớp: 
 - Oà khóc nức nở.
d. Trong lớp học:
- Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi người và người bạn kế bên.
- Vừa ngỡ ngàng vừa tự tin.
3. Thái độ của người lớn:
- Phụ huynh: chuẩn bị chu đáo cho con em.
- Ông đốc: từ tốn, bao dung.
- Thầy giáo: vui tính, giàu tình thương.
=> Mọi người đều quan tâm nuôi dạy các em trưởng thành.
III/ Tổng kết:
 1. Nghệ thuật:
 - Kết hợp giữa kể, miêu tả, với bộc lộ tâm trạng, cảm xúc.
 - Kết hợp miêu tả với so sánh tạo chất thơ cho văn bản.
 2. Nội dung:
 Tâm trạng bỡ ngỡ, cảm xúc hồi hộp của nhân vật tôi trong lần đến trường đầu tiên.
 IV. Dặn dò: (2’)- Học bài.
 - Bài tập: Viết đoạn văn ngắn ghi lại ấn tượng của mình về buổi tựu trường.
 - Chuẩn bị bài: “Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ”.
V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:
Tiết 3: CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ
 I/. Mục tiêu cần đạt:
 1. Về kiến thức: 
 - Phân biệt đc các cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ.
 - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc hiểu và tạo lập vb.
 - Cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ.
 2.Về kỹ năng:
 -Nhận diện, phân tích được từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp.
 - Biết so sánh nghĩa của từ ngữ về cấp độ khái quát.
 - Ra quyết định: nhận ra và biết sử dụng từ đúng nghĩa/ trường nghĩa theo mục đích giao tiếp cụ thể.
 3.Về thái độ: HS có ý thức sử dụng từ ngữ phù hợp với cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ.
 II/. Chuẩn bị:
 1. Giáo viên: giáo án, SGK, SGV, STK, bảng phụ.
 2. Học sinh: SGK, STK, học bài, soạn bài.
III/. Các bước lên lớp:
 1. Ổn định lớp: (1’)
 2. Kiểm tra bài cũ: (3’)Kiểm tra bài soạn của học sinh.
 3. Bài mới: 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung ghi bảng
Tìm hiểu khái niệm từ ngữ nghĩa rộng và từ ngữ nghĩa hẹp.
 Các em hãy quan sát sơ đồ sau: 
 thú
độngvật 
vậtvật
chim
 cá
 voi, hươu.. tu hú, sáo... cá rô, cá mè
? Nghiã của từ “động vật” rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ “thú, chim, cá”? Vì sao?
 (Gợi ý: Thú, chim, cá đều là động vật.)
? Nghĩa của từ “thú” so với “voi, hươu”, từ “Chim” so với “tu hú, sáo”, từ “cá” so với “cá rô, cá mè” như thế nào?
 (Gợi ý: Những con vật cụ thể trong một loài.)
? Em có nhận xét gì về nghĩa của từ “thú” so với từ “động vật” và từ “voi, hươu”.
? Em có nhận xét gì về ý nghĩa của một từ?
- Các em hãy quan sát hình sau để thấy rõ hơn mối quan hệ đó! cá
Cá rô cá thu
Voi hươu
thú	cá
 Sáo
 tu hú 
	chim
 ĐỘNGVẬT 
-Từ “thú”có ý nghĩa bao hàm ý nghĩa từ “voi, hươu” nên nó có ý nghĩa rộng hơn từ “voi, hươu”, ngược lại từ “thú” có ý nghĩa được bao hàm trong phạm vi ý nghĩa của từ “động vật” nên nó có ý nghĩa hẹp hơn ý nghĩa của từ “động vật”.Vậy thế nào là từ có nghĩa rộng, từ có nghĩa hẹp?
- Chốt lại nội dung bài học.
I.Từ ngữ nghĩa rộng và từ ngữ nghĩa hẹp.
- Nghĩa của từ “động vật” rộng hơn nghĩa của các từ “thú, chim, cá” vì trong động vật nói chung có thú, chim, cá.
- Nghĩa của từ “thú, chim, cá” rộng hơn nghĩa của các từ “voi, tu hú, cá rô”
- Nghĩa của từ “thú” rộng hơn nghĩa từ “hươu, voi” nhưng lại hẹp hơn từ “động vật”
- Nghĩa của một từ có thể hẹp hơn hoặc rộng hơn nghĩa của một từ khác.
I. Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp:
 Nghĩa của một từ ngữ có thể rộng hơn (khái quát hơn) hoặc hẹp hơn (ít khái quát hơn) nghĩa của từ ngữ khác.
1.Từ ngữ nghĩa rộng:
-NghÜa réng: Tõ ®éng vËt. 
- - NghÜa hÑp h¬n tõ ®éng vËt lµ tõ thó, chim, c¸.
- - NghÜa hÑp h¬n tõ thó, chim, c¸ lµ tõ voi, tu hó, c¸ r«...
-Một từ ngữ được coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa của một số từ ngữ khác.
 2. Từ ngữ nghĩa hẹp:
 Một từ ngữ được coi là có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ đó được bao hàm trong phạm vi nghĩa của một từ ngữ khác.
 Ghi nhớ: (SGK)
II. Luyện tập:
BT1: 
BT2: Tìm từ ngữ có nghĩa rộng:
a: chất đốt
b. nghệ thuật
c. món ăn
d. nhìn
e. đánh.
BT3: Tìm từ ngữ có nghĩa được bao hàm:
a. xe cộ: xe đạp, xe gắn máy, xe tải...
b. kim loại: nhôm, sắt, chì, bạc...
c. hoa quả: nhãn, bơ, hồng, sấu...
d. họ hàng: cô, dì, cậu mợ, chú...
e. mang: xách, khiêng, gánh, cõng...
BT4: Loại bỏ các từ không thuộc phạm vi nghĩa:
a. thuốc lào.
b. thủ quỹ
c. bút điện
d. hoa tai
IV. Củng cố: 4’
 GV nêu câu hỏi về từ ngữ nghĩa rộng và hẹp để củng cố bài học.
 V. Dặn dò: 1’
 - Học bài. - Làm bài tập số 5 - SGK, trang 11.
 - Chuẩn bị bài: “Tính thống nhất về chủ đề của văn bản”.
VI. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:
Tiết 4 : 
 TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN
 I/. Mục tiêu cần đạt:
 1. Về kiến thức: 
 - Thấy đc tính thống nhất về chủ đề của vb và xđ đc chủ đề của một vb cụ thể.
 - Biết viết 1 vb bảo đảm tính thống nhất về chủ đề.
 - Chủ đề vb
 - Trình bày 1 vb thống nhất về chủ đề.
 - Giao tiếp: Phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ ý tưởng cá nhân về chủ đề và tính thống nhất về chủ đề của văn bản.
 - Suy nghĩ sáng tạo: nêu vđ, phân tích đối chiếu vb để xác định chủ đề và tính thống nhất của chủ đề.
 2.Về kỹ năng:
 -Đọc- hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ vb.
 - Phân tích được tính thống nhất về chủ đề của văn bản.
 3.Về thái độ: HS có ý thức đúng khi tạo lập văn bản có tính thống nhất về chủ đề.
 II/. Chuẩn bị:
 1. Giáo viên: giáo án, SGK, SGV, STK.
 2. Học sinh: SGK, h ... - Nếu lược bỏ, các thông tin sự kiện ko thay đổi nhưng mối QH giao tiếp bị thay đổi.
d.''¹'' biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m : lÔ phÐp, kÝnh träng 
-ạ s¾c th¸i kÝnh träng, lÔ phÐp (cao h¬n)
- ''µ'' lµ tõ t¹o lËp c©u nghi vÊn
- ''®i'' lµ tõ t¹o lËp c©u cÇu khiÕn
- ''thay'' lµ tõ t¹o lËp c©u c¶m th¸n
-> C¸c tõ in ®Ëm dïng ®Ó t¹o c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n.
 + biÓu thÞ s¾c th¸i biÓu c¶m cña ng­êi nãi.
=> Gäi lµ t×nh th¸i tõ
* Ghi nhí : SGK/81
- ®i1 - §T, ®i2 - TTT; c¬ chø, ­
II. Sö dông t×nh th¸i tõ 
1. MÉu
2. NhËn xÐt
a) (hái th©n mËt, b»ng vai nhau)
b) (hái kÝnh träng, ng­êi d­íi ®èi víi ng­êi trªn)
c) (cÇu khiÕn, th©n mËt, b»ng vai)
d) (cÇu khiÕn, kÝnh träng, lÔ phÐp, ng­êi d­íi ®èi víi ng­êi trªn)
- Tuú tõng hoµn c¶nh giao tiÕp, ta sö dông t×nh th¸i tõ cho phï hîp
*Ghi nhí SGK/81.
III/ - LuyÖn tËp:
Bµi tËp 1: T×nh th¸i tõ : b,c,e,i
.Kh«ng ph¶i lµ t×nh th¸i tõ : a,d,g,h
Bµi tËp 2:
a. Chø: Nghi vÊn dïng trong tr­êng hîp ®iÒu muèn hái ®· Ýt nhiÒu kh¼ng ®Þnh.
b. Chø: NhÊn m¹nh ®iÒu võa kh¼ng ®Þnh, cho lµ kh«ng thÓ kh¸c ®­îc.
c. ¦: Hái víi th¸i ®é ph©n v©n.
d. NhØ: Th¸i ®é th©n mËt.
e. nhé: thân mật
g. VËy: Th¸i ®é miÔn c­ìng ko hài lòng.
h. C¬ mµ: Th¸i ®é thuyÕt phôc.
Bµi tËp 3: §Æt c©u cã sö dông c¸c tõ t×nh th¸i:
- MÑ ®©y mµ!
- Ch¸u lµm g× ®Êy?
- Lµm nh­ thÕ míi ®óng chø!
 Bµi tËp 4
- Thưa thầy em xin phép hỏi thầy 1 câu đc ko ạ?
-Đằng ấy đã học bài rồi chứ?
- Mẹ sắp đi làm phải không ạ? 
I/ - Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ:
- Ñeå caáu taïo caâu nghi vaán, caâu caàu khieán, caâu caûm thaùn vaø ñeå bieåu thò caùc saéc thaùi tình caûm cuûa ngöôøi noùi.
- Tình thaùi töø goàm moät soá loaïi
 + Tình thaùi töø nghi vaán: aø, ö, haû, höû, chöù, chaêng, 
 +Tình thaùi töø caàu khieán: ñi, naøo, với, . . 
 +Tình thái từ cảm thán ; thay, sao, ...
 +Tình thaùi töø bieåu thò saéc thaùi tình caûm: aï, nheù, cô, maø, . . . 
II. Sö dông t×nh th¸i tõ 
1. MÉu
2. NhËn xÐt
a) aø º Chöùc naêng hoûi thaân maät,ngang haøng.
b) aï º Hoûi kính troïng
c)Nheùº Caàu khieán,thaân maät .
d) aïº Caàu khieán, kính troïng
=> Sö dông phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp
*Ghi nhí SGK/81.
III/ - LuyÖn tËp:
Bµi tËp 1:
Bµi tËp 2:
Bµi tËp 3:
Bµi tËp 4
 4 .CUÛNG COÁ:
	- Theá naøo laø tình thaùi töø? Coù maáy loaïi tình thaùi töø?
	- Khi noùi, vieát söû duïng tình thaùi töø nhö theá naøo?
 5.DAËN DOØ:
	 - Veà hoïc baøi
 -Hoaøn thaønh baøi taäp ,4,5 SGK
	 Soaïn baøi: Luyeän taäp vieát ñoaïn vaên töï söï keát hôïp vôùi mieâu taû vaø bieåu caûm.
 -Choïn söï vieäc 1,2
 -Thöïc hieän 5 böôùc theo höôùng daãn SGK
 -Thöû thöïc hieän baøi taäp 1 SGK phaàn luyeän taäp
 Hoïc baøi: mieâu taû vaø bieåu caûm trong vaên töï söï
***************************
TiÕt 28
LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Vận dụng kiến thức về các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự, thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm .
Troïng taâm:
1.Kiến thức :
Sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự .
2.Kĩ năng :
 - Thực hành sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn kể chuyện .
 - Viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 90 chữ . 
II. CHUAÅN BÒ :
	- GV : Baûng phuï :Caùc böôùc xaây döïng ñoaïn vaên
 -HS: Theo daën doø tieát 27
III. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc:
 Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng
1. æn ®Þnh
2.Bµi Cò: KiÓm tra viÖc lam BT2 cña HS
3. Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc
- Häc sinh ®äc c¸c vÝ dô trong SGK tr83
? Nªu c¸c sù viÖc chÝnh trong 3 vÝ dô trªn.
? Nh­ vËy ®Ó x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù th× viÖc ®Çu tiªn lµ g×?
* Lùa chän sù viÖc chÝnh: lµ 1 hay nhiÒu c¸c hµnh vi, hµnh ®éng...®· x¶y ra cÇn ®­îc kÓ l¹i mét c¸ch râ rµng, m¹ch l¹c ®Ó nh÷ng ng­êi kh¸c cïng ®­îc biÕt
? Khi kÓ l¹i c¸c sù viÖc trªn, ta cÇn x¸c ®Þnh ng«i kÓ nh­ thÕ nµo?
? VËy yÕu tè thø 2 lµ g×?
*Lùa chän ng«i kÓ(nh©n vËt chÝnh)
?Em hiÓu thÕ nµo lµ nh©n vËt chÝnh
? Khi kÓ vÝ dô a, em sÏ b¾t ®Çu tõ ®©u.
 ? DiÔn biÕn nh­ thÕ nµo.
? Sù viÖc kÕt thóc ra sao
- Häc sinh kh¸i qu¸t.
- X¸c ®Þnh c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m dïng trong ®o¹n v¨n ?
VÝ dô t¶: lä hoa ®Ñp nh­ thÕ nµo, h×nh d¸ng mµu s¾c, chÊt liÖu, vÎ ®Ñp cña lä hoa.
? BiÓu c¶m: Khi lµm vì, th¸i ®é, t×nh c¶m cña em ra sao.
+ Suy nghÜ, t×nh c¶m, sù ng­ìng mé, sù nuèi tiÕc vµ ©n hËn
? VËy yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m cã vai trß g×.
* YÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n tù sù, cã vai trß bæ trî cho sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh.
? Khi ®­a vµo v¨n tù sù ta cÇn chó ý ®iÓm g×.
?Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc c¸c b­íc trªn th× b­íc cuèi cïng lµ g× ?
? Kh¸i qu¸t l¹i qui tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù gåm mÊy b­íc, nhiÖm vô cña mçi b­íc
- HS ®äc ghi nhí sgk.
? NhËp vai «ng gi¸o ®Ó kÓ l¹i sù viÖc: L·o H¹c b¸o tin b¸n chã víi vÎ mÆt vµ t©m tr¹ng ®au khæ.
- Gäi häc sinh tr×nh bµy ®o¹n v¨n ®· chuÈn bÞ. 
- Gäi häc sinh nhËn xÐt.
- Gi¸o viªn ®¸nh gi¸
I. Tõ sù viÖc vµ nh©n vËt ®Õn ®o¹n v¨n tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m .
1. MÉu 
- Sù viÖc: ®¸nh vì lä hoa ®Ñp, gióp bµ cô qua ®­êng, nhËn mãn quµ bÊt ngê
2. NhËn xÐt
- Lùa chän sù viÖc chÝnh
+ Sù viÖc cã ®èi t­îng lµ ®å vËt
+ Sù viÖc cã ®èi t­îng lµ con ng­êi.
+ Sù viÖc mµ con ng­êi lµ chñ thÓ tiÕp nhËn.
- Sù viÖc lµ 1 hay nhiÒu c¸c hµnh vi, hµnh ®éng...®· x¶y ra cÇn ®­îc kÓ l¹i mét c¸ch râ rµng, m¹ch l¹c ®Ó nh÷ng ng­êi kh¸c cïng ®­îc biÕt
Lùa chän ng«i kÓ
- Ng­êi kÓ ë ng«i thø nhÊt, sè Ýt: t«i, m×nh, tí, em, anh, chÞ, x­ng tªn.
- Ng«i thø nhÊt sè nhiÒu: Chóng t«i, chóng ta, chóng m×nh,...
- Ng«i thø nhÊt gi¸n tiÕp: t¸c gi¶ giÊu m×nh ®Ó cho nh©n vËt chÝnh kÓ chuyÖn (C¸i bµn tù truyÖn)
+ nh©n vËt chÝnh lµ chñ thÓ cña hµnh ®éng hoÆc lµ 1 trong nh÷ng ng­êi chøng kiÕn sù viÖc ®· x¶y ra
*X¸c ®Þnh thø tù kÓ:
+Khëi ®Çu cã thÓ lµ c¶m t­ëng, nhËn xÐt, hµnh ®éng.
+ Em ngåi thÉn thê tr­íc c¸i lä hoa ®Ñp võa bÞ vì tan...ChØ v× 1 chót véi vµng mµ em ®· ph¶i tr¶ gi¸ b»ng sù tiÕc nuèi.
HoÆc: Huþch mét c¸i, em bÞ vÊp ng· kh«ng sao g­îng l¹i ®­îc, c¸i lä hoa ®Ñp trªn tay em v¨ng ra vµ vì tan.
+DiÔn biÕn: KÓ l¹i sù viÖc mét c¸ch chi tiÕt, cã xen kÏ miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
+ Vì thµnh tõng m¶nh lín cã thÓ g¾n l¹i b»ng keo hoÆc vì vôn.
+ Ng¾m nghi¸, m©n mª nh÷ng m¶nh vì cã hoa v¨n ®Ñp.
+ Thu dän, nhÆt nh¹nh c¸c m¶nh vì.
+ C¸c sù viÖc cã liªn quan: bè, mÑ, anh, chÞ em... vÒ vµ chøng kiÕn.
* KÕt thóc: C¶m xóc cña b¶n th©n, bµi häc kinh nghiÖm.
+ Suy nghÜ, c¶m xóc cña b¶n th©n hoÆc th¸i ®é, t×nh c¶m cña ng­êi th©n, b¹n bÌ sau khi sù viÖc x¶y ra.
+ Bµi häc kinh nghiÖm vÒ tÝnh cÈn thËn.
Xác định liều lượng các yếu tố:MT- BC sẽ dùng trong đoạn văn tự sự.
- YÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m lµm cho sù viÖc trë nªn gÇn gòi, sinh ®éng.
- C¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m cã thÓ nhiÒu hay Ýt nh­ng nã chØ cã vai trß bæ trî cho (kể) sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh.
- ViÕt thµnh ®o¹n v¨n 
+ X¸c ®Þnh cÊu tróc ®o¹n v¨n: diÔn dÞch, qui n¹p, song hµnh.
+ ViÕt c©u më ®o¹n vµ c¸c c©u khai triÓn theo cÊu tróc ®· chän.
+ L¾p r¸p c©u më ®o¹n víi c¸c c©u khai triÓn.
+ KiÓm tra tÝnh liªn kÕt, m¹ch l¹c cña ®o¹n v¨n 
* Ghi nhí.( SGK)
II. LuyÖn tËp 
1. Bµi tËp 1
I. Tõ sù viÖc vµ nh©n vËt ®Õn ®o¹n v¨n tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m .
1. MÉu 
- Sù viÖc: ®¸nh vì lä hoa ®Ñp, gióp bµ cô qua ®­êng, nhËn mãn quµ bÊt ngê
2. NhËn xÐt
B1: Lùa chän sù viÖc chÝnh
+ Sù viÖc cã ®èi t­îng lµ ®å vËt
+ Sù viÖc cã ®èi t­îng lµ con ng­êi.
+ Sù viÖc mµ con ng­êi lµ chñ thÓ tiÕp nhËn.
- Sù viÖc lµ 1 hay nhiÒu c¸c hµnh vi, hµnh ®éng...®· x¶y ra cÇn ®­îc kÓ l¹i mét c¸ch râ rµng, m¹ch l¹c ®Ó nh÷ng ng­êi kh¸c cïng ®­îc biÕt
B2:Lùa chän ng«i kÓ
- Ng­êi kÓ ë ng«i thø nhÊt: sè Ýt
- Ng«i thø nhÊt sè nhiÒu: 
- Ng«i thø nhÊt gi¸n tiÕp: 
B3: Xác định thứ tự kể
+Khëi ®Çu cã thÓ lµ c¶m t­ëng, nhËn xÐt, hµnh ®éng.
+DiÔn biÕn: KÓ l¹i sù viÖc mét c¸ch chi tiÕt, cã xen kÏ miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
* KÕt thóc: C¶m xóc cña b¶n th©n, bµi häc kinh nghiÖm.
B4: Xác định liều lượng các yếu tố:MT- BC sẽ dùng trong đoạn văn tự sự.
- YÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m lµm cho sù viÖc trë nªn gÇn gòi, sinh ®éng.
- C¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m cã thÓ nhiÒu hay Ýt nh­ng nã chØ cã vai trß bæ trî cho sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh.
B5: ViÕt thµnh ®o¹n v¨n 
+ X¸c ®Þnh cÊu tróc ®o¹n v¨n: diÔn dÞch, qui n¹p, song hµnh.
+ ViÕt c©u më ®o¹n vµ c¸c c©u khai triÓn theo cÊu tróc ®· chän.
+ L¾p r¸p c©u më ®o¹n víi c¸c c©u khai triÓn.
+ KiÓm tra tÝnh liªn kÕt, m¹ch l¹c cña ®o¹n v¨n 
* Ghi nhí.( SGK)
II. LuyÖn tËp 
1. Bµi tËp 1
II. LuyÖn tËp 
1. Bµi tËp 1
VD: T«i ®ang ngåi nghÜ ngîi vÈn v¬ vÒ nh÷ng ng­êi hang xãm ®ang sèng quanh t«i, trong ®ã cã l·o H¹c. L·o sèng ©m thÇm trong c¶nh tóng quÉn vµ trong c¶ sù chê ®îi v« väng ®øa con trai duy nhÊt ®· ®i xa. Bçng l·o H¹c dÆng h¾ng b­íc vµo. T«i mØm c­êi: 
- Thiªng thËt ! T«i ®ang nghÜ ®Õn l·o ®Êy ? L·o H¹c lÆng lÏ ngåi xuèng c¸i ghÕ gç äp Ñp cña nhµ t«i, buån b· nãi:
- CËu Vµng ®i ®êi råi «ng gi¸o ¹ !
T«i ng¹c nhiªn hái l¹i:
- L·o yªu quý con Vµng l¾m c¬ mµ?
- Th× vÉn yªu, nh­ng vÉn ph¶i b¸n! C¸i sè kiÕp nã vµ c¶ t«i n÷a th× cã g× kh¸c nhau ®©u, h¶ «ng gi¸o.
 T«i lÈm bÈm:
- Kh«ng thÓ nµo tin ®­îc!
- T«i b¸n thËt råi. Hä võa b¾t nã vµ mang ®i... 
 L·o H¹c bá löng c©u nãi, c­êi mµ miÖng cø mÐo xÖch ®i, n­íc m¾t l­ng trßng ... T«i còng c¶m thÊy nghÑn ngµo vµ chØ muèn «m chÇm lÊy l·o ®Ó khãc oµ lªn cho v¬i bít nh÷ng day døt, bøc bèi trong lßng. T«i chît nghÜ c¸i viÖc t«i ph¶i b¸n ®i 5 quyÓn s¸ch thËt lµ v« nghÜa nÕu so s¸nh nã víi nçi ®au cña l·o H¹c. T«i chØ mÊt 5 ®å vËt, cßn l·o H¹c th× mÊt ®i mét ng­êi b¹n t×nh nghÜa biÕt chõng nµo! L·o sÏ sèng ra sao trong nh÷ng ngµy th¸ng c« ®¬n cßn l¹i trong t©m tr¹ng ®Çy nh÷ng mÆc c¶m ©n hËn d»n vÆt? T«i bçng thÊy th­¬ng l·o qu¸, nh­ng ch¼ng biÕt nªn ®éng viªn an ñi l·o nh­ thÕ nµo nªn chØ nãi mét c©u vu v¬ cho cã chuyÖn:
- ThÕ nã cho b¾t µ ?
 Nghe t«i hái, l·o H¹c bçng giËt thãt, ®«i m¾t l·o d­êng nh­ thÊt thÇn g­¬ng mÆt t¸i nhît co róm l¹i ®Çy vÎ ®au ®ín, nhÉn nhôc. L·o rò ®Çu xuèng vµ «m mÆt bËt khãc hu hu.
4. cñng cè.
GV nhËn xÐt ­u- nh­îc ®iÓm cña hoc sinh trong giê luyÖn + chuÈn bÞ .
5.DAËN DOØ: 
 -Hoïc kó caùc böôùc vieát ñoaïn vaên töï söï keát hôïp yeáu toá mieâu taû vaø bieåu caûm
 --Hoaøn thaønh baøi taäp 2.
 Soaïn baøi: “Chieác laù cuoái cuøng “ cuûa O hen Ri
 -Ñoïc kó chuù thích *
 -Tìm hieåu sô löôïc veà taùc giaû,taùc phaåm
 -Ñoïc kó vaên baûn, toùm taét vaên baûn
 - Söu taàm ñoïc toaøn boä tieåu thuyeát 
 -Suy nghó kó traû lôøi caùc caâu hoûi phaàn ñoïc –hieåu vaên baûn ôû SGK
 -Hoïc baøi: Ñaùnh nhau vôùi coái xay gioù .
 -Phaân tích ñöôïc nhöõng haønh ñoäng vaø vieäc laøm cuûa Ñoân
 -Phaân tích ñöôïc caëp nhaân vaät töông phaûn
 -Toùm taét vaên baûn
**********************************