Bài :1
Kết quả cần đạt:
- Bước đầu nắm được định nghĩa truyền thuyết. Hiểu được nội dung ý nghĩa và những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện “ con rồng cháu tiên” và “Bánh trưng bánh giầy”trong bài học kể được hai truyện này.
- Nắm được định nghĩa về từ và ôn lại các kiểu cấu tạo từ tiếng việt đã học ở bậc tiểu học.
- Nắm được mục đích giao tiếp và các dạng thức của văn bản.
Tiết :1
Văn bản:
CON RỒNG CHÁU TIÊN
A PHẦN CHUẨN BỊ:
I . Mục tiêu cần đạt:
- Giúp h/s hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết .
- Hiểu nội dung ý nghĩa của truyện truyền thuyết “ Con rồng cháu tiên”.
- Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tượng kì ảo của truyện.
- Kể được truyện. Giáo dục h/s tự hào về nguồn gốc dân tộc.
II. Phần chuẩn bị:
1.Phần thầy: Đọc bài , soạn bài.
2.Phần trò: Đọc bài, Soạn bài.
Bµi :1 KÕt qu¶ cÇn ®¹t: - Bíc ®Çu n¾m ®îc ®Þnh nghÜa truyÒn thuyÕt. HiÓu ®îc néi dung ý nghÜa vµ nh÷ng chi tiÕt tëng tîng k× ¶o cña truyÖn “ con rång ch¸u tiªn” vµ “B¸nh trng b¸nh giÇy”trong bµi häc kÓ ®îc hai truyÖn nµy. - N¾m ®îc ®Þnh nghÜa vÒ tõ vµ «n l¹i c¸c kiÓu cÊu t¹o tõ tiÕng viÖt ®· häc ë bËc tiÓu häc. - N¾m ®îc môc ®Ých giao tiÕp vµ c¸c d¹ng thøc cña v¨n b¶n. Ngµy so¹n: 3- 9- 2006 Ngµy gi¶ng:6- 9- 2006 TiÕt :1 V¨n b¶n: Con rång ch¸u tiªn A PhÇn chuÈn bÞ: I . Môc tiªu cÇn ®¹t: - Gióp h/s hiÓu ®îc ®Þnh nghÜa s¬ lîc vÒ truyÒn thuyÕt . - HiÓu néi dung ý nghÜa cña truyÖn truyÒn thuyÕt “ Con rång ch¸u tiªn”. - ChØ ra vµ hiÓu ®îc ý nghÜa cña nh÷ng chi tiÕt tîng k× ¶o cña truyÖn. - KÓ ®îc truyÖn. Gi¸o dôc h/s tù hµo vÒ nguån gèc d©n téc. II. PhÇn chuÈn bÞ: 1.PhÇn thÇy: §äc bµi , so¹n bµi. 2.PhÇn trß: §äc bµi, So¹n bµi. B. PhÇn thÓ hiÖn khi lªn líp: I.KiÓm tra bµi cò: (3p’) KiÓm tra bµi so¹n cña häc sinh. II. D¹y bµi míi *Giíi thiÖu bµi: ( 1’) Ngay tõ thêi cæ ®¹i , con ngêi ®· sím biÕt b¨n kho¨n vÒ nguån gèc cña m×nh. Ngêi ViÖt Nam còng thÕ, tæ tiªn ta gi¶i thÝch vÒ nguån gèc cña d©n téc ®Êt níc m×nh ra sao? Bµi häc h«m nay. *Néi dung: 10’ ? gv ? ? ? ? 25’ ? ? ? gv ? ? ? ? ? gv ? ? ? 3’ ? ? 3’ Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ truyÒn thuyÕt? TruyÒn thuyÕt cã c¬ së lÞch sö ( cèt lâi sù thËt lÞch sö) lµ nh÷ng sù kiÖn nh©n vËt lÞch sö quan träng nhÊt mµ t¸c phÈm ph¶n ¸nh. Tuy vËy cèt lâi lÞch sö chØ lµ c¸i nÒn “ph«ng” cho c¸c t¸c phÈm lÞch sö ®îc nhµo nÆn, k× ¶o ho¸ ®Ó kh¸i qu¸t lÝ tëng ho¸ c¸c nh©n vËt lÞch sö vµ sù kiÖn lµm t¨ng chÊt th¬ cho c¸c c©u chuyÖn. Nªu c¸ch ®äc truyÖn? Tãm t¾t néi dung c©u chuyÖn? Theo em truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? X¸c ®Þnh c¸c phÇn? cho biÕt néi chÝnh cña mçi phÇn? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña mét sè tõ: Ng tinh, Méc tinh, Thuû cung, ThÇn N«ng? TruyÖn kÓ vÒ mÊy nh©n vËt chÝnh? Lµ nh÷ng nh©n vËt nµo? Hai nh©n vËt ®îc giíi thiÖu qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ( nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng) Em cã suy nghÜ vµ nhËn xÐt g× vÒ nguån gèc vµ h×nh d¹ng cña hai nh©n vËt nµy ? Qua c¸c chi tiÕt ®ã em h×nh dung Long Qu©n lµ mét vÞ thÇn ntn? Cã tµi n¨ng xuÊt chóng cña mét vÞ thÇn gÇn gòi vµ yªu th¬ng d©n lµnh . Em cã Ên tîng g× vÒ nh©n vËt ©u C¬? Nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ hai nh©n vËt trªn cã hay gÆp trong c/s ®êi thêng cña con ngêi kh«ng? v× sao? Theo dâi ®o¹n tiÕp theo. §o¹n truyÖn kÓ vÒ sù viÖc g× ? ViÖc kÕt duyªn cña L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ cã g× k× l¹? V× sao Long Qu©n vµ ¢u C¬ l¹i chia con? Ngêi con trëng lµm vua hiÖu Hïng V¬ng ®ãng ®« ë Phong Ch©u. Nay lµ Phó Thä. Nh©n d©n ta cã c©u: Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i Nhí ngµy giç tæ mïng 10-3. B¸c Hå d¹y : “C¸c vua Hïng ®· cã c«ng dùng níc . B¸c ch¸u ta ph¶i cïng nhau gi÷ níc.” Theo quan niÖm cña nh©n d©n ta Rång, Tiªn lµ nh÷ng biÓu tîng nµo? Ngßi xa suy t«n tæ tiªn ta lµ Rång, Tiªn nh»m môc ®Ých g×? Em thÊy trong truyÖn cã nh÷ng chi tiÕt nµo lµ k× ¶o, lµ tëng tîng? Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng, k× ¶o? h·y nãi râ vai trß cña c¸c chi tiÕt nµy trong truyÖn? Theo em truyÖn hÊp dÉn nhê ®©u? TruyÖn “ Con Rång ch¸u Tiªn” cã ý nghÜa nh thÕ nµo? Nh÷ng truyÖn nµo cña d©n téc kh¸c còng gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc? I. §äc t×m hiÓu chung. 1. §Þnh nghÜa vÒ truyÒn thuyÕt: TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø. Thêng cã yÕu tè tëng tîng k× ¶o. thÓ hiÖn th¸i ®é vµ c¸ch ®¸nh gi¸ cña nh©n d©n víi c¸c sù kiÖn vµ nh©n vËt lÞch sö. 2.§äc vµ kÓ. - §äc tõ “ngµy xa- hiÖn lªn” : giäng trÇm Chó ý thÓ hiÖn tÝnh chÊt lêi tho¹i, giäng cña ¢u C¬, giäng ph©n trÇn cña L¹c Long Qu©n. - §o¹n cuèi ®äc trÇm thÓ hiÖn niÒm tù hµo. - L¹c Qu©n trong khi lªn c¹n gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i ®· gÆp vµ kÕt duyªn cïng ¢u C¬ thuéc dßng thÇn N«ng sau ®ã ¢u C¬ cã mang sinh ra c¸i bäc tr¨m trøng, në ra Mét vÞ thÇn nßi rång tªn lµ L¹c Long mét tr¨m con trai. Nhng Long Qu©n vèn quen ë díi níc, nªn ®· cïng ¢u C¬ chia n¨n m¬i ngêi con theo cha xuèng biÓn ,n¨m m¬i ngêi con theo mÑ lªn nói.,hÑn khi cã viÖc th× gióp ®ì lÉn nhau. Ngêi con trëng theo ¢u C¬ ®îc t«n lªn lµm vua, lÊy hiÖu lµ Hïng V¬ng ®ãng ®« ë ®Êt Phong Ch©u, ®Æt tªn níc lµ V¨n Lang. Con trai ®îc gäi lµ Lang, con g¸i ®îc gäi lµ MÞ N¬ng, cha chÕt th× ®îc truyÒn ng«i cho con trëng. Mêi mÊy ®êi nªn ng«i ®Òu lÊy hiÖu lµ Hïng V¬ng. Do tÝch nµy mµ vÒ sau ngêi ViÖt Nam ®Òu tù hµo lµ con ch¸u Vua Hïng, cã nguån gèc lµ con Rång ch¸u Tiªn. 3.Bè côc: 3 ®o¹n: + Tõ ®Çu- Long Trang: Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n. + TiÕp- lªn ®êng: viÖc sinh në k× l¹ vµ cuéc chia tay cña Long Qu©n vµ ¢u C¬. + Cßn l¹i: C¸c vua Hïng truyÒn ng«i. 4 .Chó thÝch: - Ng Tinh: Con c¸ sèng l©u n¨m thµnh yªu qu¸i - Hå tinh: Con c¸o sèng l©u n¨m thµnh yªu qu¸i. - Méc tinh: C©y sèng l©u n¨m . - Thuû cung: Cung ®iÖn díi níc. - ThÇn N«ng: Nh©n vËt thÇn tho¹i truyÒn thuyÕt d¹y loµi ngêi trång trät cÇy cÊy. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n: .1. L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬: + L¹c Long Qu©n: ThÇn nßi Rång, ë díi níc søc khoÎ v« ®Þch nhiÒu phÐp l¹gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i, d¹y d©n c¸ch trång trät ch¨n nu«i. + ¢u C¬: Dßng hä thÇn N«ng, xinh ®Ñp tuyÖt trÇn. - Cã nguån gèc vµ h×nh d¹ng k× l¹,lín lao, ®Ñp ®Ï. * L¹c Long Qu©n mang vÎ ®Ñp k× vÜ , dòng m·nh vµ nh©n hËu * ¢u C¬ ®Ñp dÞu dµng, trong s¸ng(tÝnh t×ng phãng kho¸ng) t©m hån th¬ méng. - Lµ truyÖn ®êi xa, ®îc kÓ l¹i b»ng c¶m quan thÇn tho¹i. ¤ng cha ta ®· tëng tîng ra nh÷ng chi tiÕt k× ¶o kh«ng cã trong ®/s thùc , khiÕn cho nh©n vËt thªm huyÒn ¶o, lung linh : hä kh«ng ph¶i lµ ngêi thêng mµ lµ nh÷ng vÞ thÇn mang nÐt phi thêng, xuÊt chóng. 2 . ViÖc kÕt duyªn cña L¹c Long Qu©n víi ¢u C¬ vµ nguån gèc cña d©n téc ViÖt. + ¢u C¬ sinh bäc tr¨m trøng , në mét tr¨m ngêi con hång hµo ®Ñp ®Ï ..kh«ng cÇn bó mím lín nh thæi kh«i ng« khoÎ m¹nh nh thÇn -Long Qu©n quen sèng díi níc. 50 con theo cha xuèng níc, 50 con theo mÑ lªn non. HÑn nhau khi nµo cã viÖc gióp ®ì nhau. -Rång ,Tiªn lµ biÓu tîng cho c¸i ®Ñp, cao sang. Rång lµ biÓu tîng cña vua thêi xa, còng lµ biÓu tîng cho c¸i ®Ñp. ®øng ®Çu trong bèn con vËt linh thiªng : long, li, qui, phîng. Tiªn lµ biÓu tîng cña ngêi ®µn bµ ®Ñp, nh©n tõ , cã phÐp l¹ ®Ó cøu ngêi l¬ng thiÖn. - Suy t«n tæ tiªn ta lµ Rång , Tiªn ngêi xa ®· ®Ò cao nguån gèc d©n téc- mét nguån gèc thËt ®Ñp ®Ï, cao quÝ, gîi biÕt bao sù t«n kÝnh, tù hµo. *Ngêi ViÖt ®Òu chung céi nguån. Con ch¸u Tiªn, Rång. -Lµ chi tiÕt kh«ng cã thËt, g¾n vèi quan niÖm tÝn ngìng cña ngêi xa vÒ thÕ giíi. - T« ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹, lín lao, ®Ñp ®Ï cña nh©n vËt, sù kiÖn. - ThÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc cña d©n téc ®Ó ngêi ®êi sau thªm tù hµo, t«n kÝnh d©n téc m×nh. - Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm. III. Tæng kÕt ghi nhí: _TruyÖn cã nhiÒu chi tiÕt k× ¶o, tëng tîng. _ Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc cao ®Ñp, thiªng liªng cña d©n téc ViÖt Nam. ThÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt céng ®ång ngêi ViÖt. V.LuyÖn tËp: - D©n téc Mêng cã truyÖn “ Qu¶ trøng në ra con ngêi” - D©n téc kh¬ Mó cã truyÖn “Qu¶ bÇu mÑ” - Lµ sù gÇn gòi céi nguån giao lu v©n ho¸ c¸c d©n téc trªn ®Êt níc ta. III.Híng dÉn h/ s häc bµi lµm bµi ë nhµ: (1’) - KÓ truyÖn, ph©n tÝch t¸c phÈm, häc phÇn ghi nhí - §äc phÇn ®äc thªm, lµm bµi tËp 1,2,3. - So¹n bµi “ Sù tÝch b¸nh trng b¸nh giÇy. Ngµy so¹n: 3- 9- 2007 Ngµy gi¶ng: 6- 9-2007 TiÕt: 2 V¨n b¶n: B¸nh trng b¸nh giÇy A PhÇn chuÈn bÞ: I . Môc tiªu cÇn ®¹t: - Gióp h/s hiÓu ®î néi dung ý nghÜa cña truyÖn truyÒn thuyÕt “ b¸nh trng b¸nh giÇy” . - ChØ ra vµ hiÓu ®îc ý nghÜa cña nh÷ng chi tiÕt tëng tîng k× ¶o cña truyÖn. - RÌn kÜ n¨ng kÓ truyÖn. - Gi¸o dôc h/s biÕt gi÷ g×n truyÒn thèng v¨n hoa ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc. II. PhÇn chuÈn bÞ: 1.PhÇn thÇy: n/c so¹n bµi. 2. PhÇn trß: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. B. PhÇn thÓ hiÖn khi lªn líp: I. KiÓm tra bµi cò: (5’) 1 C©u hái: ? KÓ tãm t¾t truyÖn “ Con Rång ch¸u Tiªn”? Cho biÕt néi dung ý nghÜa cña truyÖn? 2. §¸p ¸n: - Yªu cÇu nªu ®îc néi dung c¬ b¶n cña truyÖn. + L¹c Long Qu©n lªn c¹n gióp d©n giÖt trõ yªu qu¸i ®· gÆp vµ kÕt duyªn cïng ¢u C¬. + ¢u C¬ cã mang sinh ra bäc tr¨m trøng në ra mät tr¨m con trai.. + Long Qu©n vèn quen díi níc, hai ngêi chia 50 con xuèng biÓn, 50 con lªn non hÑn nhau cã viÖc th× gióp ®ì. + Ngêi con trëng ®îc t«n lµm vua, ®ãng ®« ë Phong Ch©u, ®Æt tªn níc lµ V¨n Lang. + Con trai gäi lµ Lang, con g¸i gäi lµ MÞ N¬ng, cha chÕt truyÒn ng«i cho con trëng. + Do tÝch nµy mµ Ngêi ViÖt Nam ®Òu tù hµo lµ con ch¸u vua Hïng, cã nghuån gèc con Rång ch¸u Tiªn. - ý nghÜa cña truyÖn: Gi¶i thÝch suy t«n nguån gèc gièng nßi, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt céng ®ång cña ngêi ViÖt. II. D¹y bµi míi: * Giíi thiÖu bµi: ( 1’ ) Mçi khi tÕt ®Õn xu©n vÒ, ngêi ViÖt Nam chóng ta l¹i nhí ®Õn c©u ®è quen thuéc vµ rÊt næi tiÕng: ThÞt mì da hµnh c©u ®èi ®á C©y nªu trµng ph¸o b¸nh trng xanh. B¸nh trng b¸nh giÇy lµ hai thø b¸nh kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong m©m cç tÕt cæ truyÒn cña d©n téc ViÖt Nam, nÕu thiÕu th× cã thÓ coi h¬ng vÞ ngµy tÕt thiÕu ®i rÊt nhiÒu. Víi hai thø b¸nh ®ã cã nguån gèc nh thÕ nµo? Cã ý nghÜa ra sao? Bµi h«m naytr¶ lêi c©u hái ®ã * Néi dung: 10’ Gv ? ? ? 25’ ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? gv ? ? ? ? ? 5p’ ? ? 3’ ? ? Nªu yªu cÇu ®äc mÉu, häc sinh ®äc, nhËn xÐt. Tãm t¾t néi chÝnh cña truyÖn? ( kÓ ng¾n nhng ®ñ ý vµ m¹ch l¹c) C©u chuyÖn cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n? Nªu néi dung chÝnh cña mçi ®o¹n? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña mét sè tõ: Tiªn V¬ng, tæ tiªn Nh¾c l¹i ®o¹n më ®Çu kÓ vÒ sù viÖc g×? Vua Hïng chän ngêi nèi ng«i trong hoµn c¶nh nµo? Tiªu chuÈn cña ngêi nèi ng«i? H×nh thøc lùa chän ntn? Theo em c¸ch chän ngêi nèi ng«i cña vua Hïng cã g× ®æi míi vµ tiÕn bé ®èi vèi x· héi ®¬ng thêi? C¸ch chän ngêi nèi ng«i míi mÎ vµ tiÕn bé cña vua Hïng cßn gîi cho em suy nghÜ g×? §äc : c¸c Lang – tiªn v¬ng? C¸c lang ®· lµm g× ®Ó lµm võa ý vua? ViÖc c¸c lang ®ua nhau t×m lÔ vËt thËt quÝ thËt hiÕm chøng tá ®iÒu g×? KÓ tãm t¾t ®o¹n : ngêi buån nhÊt-> h×nh trßn? Lang Liªu còng lµ Lang nhng kh¸c c¸c Lang ë ®iÓm nµo? - Tuy còng lµ Lang- con trai cña vua nhng Lang Liªu kh¸c c¸c Lang ë chç: chµng må c«i cha mÑ (mÑ chµng tríc kia bÞ vua cha ghÎ l¹nh, èm råi chÕt). So víi anh em chµng lµ ngêi thiÖt thßi nhÊt. V× sao trong c¸c con vua chØ cã Lang Liªu ®îc thÇn gióp ®ì? Trong ®o¹n cã chi tiÕt nµo bÊt ngê vµ hÊp dÉn nhÊt? V× sao thÇn kh«ng lµm hé, chØ m¸ch b¶o cho Lang Liªu th«i? - Tinh thÇn tù lùc cña chµng vÉn ®îc ph¸t huy. T×m nguyªn liÖu thÇn gîi ý, Lang Liªu lµm thµnh b¸nh trng b¸nh giµy, lo¹i b¸nh rÊt th¬m rÊt ®éc ®¸o. §äc ®o¹n cuèi truyÖn? KÕt qu¶ c ... ¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh Th¹ch Sanh Tù sù Lîm Tù sù , Miªu t¶, biÓu c¶m Ma Miªu t¶ Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn Tù sù , Miªu t¶, C©y tre ViÖt Nam Miªu t¶, biÓu c¶m 3. Trong SGK Ng÷ v¨n 6 em ®· ®îc luyÖn tËp lµm c¸cc lo¹i v¨n b¶n theo nh÷ng ph¬ng thøc nµo? Thèng kª ra vë theo b¶ng sau? Ph¬ng thøc biÓu ®¹t §· tËp lµm Tù sù x Miªu t¶ x BiÓu c¶m II §Æc ®iÓm vµ c¸ch lµm: 1. Theo em c¸c v¨n b¶n miªu t¶,tù sù vµ ®¬n tõ kh¸c nhau ë chç nµo? so s¸nh môc ®Ých, néi dung, h×nh thøc tr×nh bµy theo b¶ng sau? STT V¨n b¶n Môc ®Ých Néi dung H×nh thøc 1 Tù sù Th«ng b¸o, gi¶i thÝch, nhËn thøc Nh©n vËt, sù viÖc, thêi gian, ®Þa ®iÓm, diÔn biÕn, kÕt qu¶ V¨n xu«i tù do 2 Miªu t¶ Cho h×nh dung c¶m nhËn tÝnh chÊt, thuéc tÝnh, tr¹ng th¸i sù vËt, c¶nh v¹t, con ngêi. V¨n xu«i tù do 3 §¬n tõ §Ò ®¹t yªu cÇu LÝ do vµ yªu cÇu Theo mÉu víi ®Çy ®ñ yÕu tè cña nã 2. Mçi bµi v¨n miªu t¶ hay tù sù ®Òu cã ba phÇn: Më bµi, than bµi, kÕt bµi. H·y nªu néi dung vµ nh÷ng lu ý trong c¸ch thÓ hiÖn cña tõng phÇn. Tæng kÐt vµo vë theo b¶ng sau? STT C¸c phÇn Tù sù Miªu t¶ 1 Më bµi Giíi thiÖu nh©n vËt, t×nh huèng, sù viÖc Giíi thiÖu ®èi tîng ®îc miªu t¶ 2 Th©n bµi DiÔn biÕn t×nh tiÕt: A, B, C, § Miªu t¶ ®èi tîng tõ xa ®Õn gÇn, tõ bao qu¸t ®Õn cô thÓ, tõ trªn xuèng díi( theo mét trËt tù quan s¸t) 3 KÕt bµi KÕt qu¶ sù viÖc, suy nghÜ C¶m xóc, suy nghÜ( c¶m tëng) 3. Nªu mèi quan hÖ gi÷a sù viÖc, nh©n vËt, chñ ®Ò trong v¨n b¶n tù sù? - Cã quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau 4. Nh©n vËt trong tù sù thêng ®îc kÓ vµ miªu t¶ qua yÕu tè: - Ch©n dung ngo¹i h×nh - Ng«n ng÷ - cö chØ, hµnh ®éng, suy nghÜ. - Lêi nhËn xÐt cña c¸c nh©n vËt kh¸c hoÆc cña ngêi kÓ, t¶. III/ Híng dÉn häc sinh häc bµi lµm bµi tËp ë nhµ - ¤n tËp toµn bé phÇn v¨n b¶n vµ tËp lµm v¨n ®Ó kiÓm tra k× II. - Xem l¹i mét sè ®Ò bµi trong SGK Ngµy so¹n: 7- 5- 2007 Ngµy gi¶ng: 12- 5- 2007 TiÕt :135 Tæng kÕt phÇn tiÕng viÖt A PhÇn chuÈn bÞ: I . Môc tiªu cÇn ®¹t: - gióp häc sinh «n tËp mét c¸ch cã hÖ thèng nh÷gn kiÕn thøc ®· häc trong phÇn TiÕng viÖt líp 6. - BiÕt nhË diÖn c¸c ®¬n vÞ vµ hiÖn tîng ng«n ng÷ ®· häc: DT, §T, TT, ST, LT, C©u ®¬n, c©u ghÐp.. so s¸nh, Èn dô.. - BiÕt ph©n tÝch ®¬n vÞ vµ c¸c hiÖn tîng ng«n ng÷ ®ã. II. PhÇn chuÈn bÞ: 1.PhÇn thÇy: §äc bµi , nghiªn cøu so¹n bµi. 2.PhÇn trß: Häc bµi cò, ®äc bµi, So¹n bµi. B. PhÇn thÓ hiÖn khi lªn líp: I. KiÓm tra bµi cò: sù chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña häc sinh. II. D¹y bµi míi *Giíi thiÖu bµi: ( 1’) §Ó hÖ thèng l¹i c¸c kiÕn thøc TiÕng ViÖt ®· häc trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n líp 6, néi dung c¬ b¶n ®· häc, tiÕt h«m nay.. *Néi dung: I. C¸c tõ lo¹i ®· häc: 1. Danh tõ: - Danh tõ lµ nh÷ng tõ chØ ngêi, vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm. 2. §éng tõ: ®éng tõ lµ nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng tr¹ng th¸i cña sù vËt. 3. TÝnh tõ: TÝnh tõ lµ nh÷ng tõ chØ ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña sù vËt, hµnh ®éng, tr¹ng th¸i. 4. Sè tõ: Sè tõ lµ nh÷ng tõ chØ sè lîng vµ thø tù cña vËt. Khi biÓu thÞ thø tù sè tõ ®øng sau danh tõ. 5. Lîng tõ: * Lîng tõ lµ nh÷ng tõ chØ lîng Ýt hay nhiÒu cña vËt. 6. ChØ tõ: ChØ tõ lµ nh÷ng tõ dïng ®Ó trá vµo sù vËt nh»m x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña sù vËt trong kh«ng gian trong thêi gian. 7. Phã tõ: Phã tõ lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm víi ®éng tõ, tÝnh tõ ®Ó bæ sung ý nghÜa cho ®éng tõ, tÝnh tõ.( phãtõ kh«ng bæ sung ý nghÜa cho danh tõ). II. C¸c phÐp t tõ ®· häc: 1. So s¸nh: so s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt, sù viÖc nµy víi sù vËt sù viÖc kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång ®Ó lµm t¨ng thªm søc gîi h×nh gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t. 2. Nh©n ho¸: Nh©n ho¸ lµ gäi hoÆc t¶ con vËt, c©y cèi ®å vËt b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn ®îc dïng ®Ó gäi hoÆc t¶ con ngêi lµm cho thÕ giíi loµi vËt, c©y cèi, ®å vËt trë nªn gÇn gòi víi con ngêi. BiÓu thÞ ®îc nh÷ng suy nghÜ t×nh c¶m cña con ngêi. 4. Èn dô: Lµ gäi tªn sù vËt hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt hiÖn tîng kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t. 5. Ho¸n dô: Lµ gäi tªn sù vËt hiÖn tîng, kh¸i niÖm b»ng tªn sù vËt hiÖn tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t. III. C¸c kiÓu cÊu t¹o c©u ®· häc. 1. C©u ®¬n : C©u cã mét kÕt cÊu chñ vÞ 2. C©u ghÐp: C©u cã tõ hai kÕt cÊu chñ vÞ trë nªn 3. C©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ: Trong c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ: VÞ ng÷ thêng do tõ lµ kÕt hîp víi DT hoÆc côm DT( côm tÝnh tõ) §T hoÆc côm ®éng tõ t¹o thµnh. 4. C©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ: vÞ ng÷ do ®éng tõ hoÆc côm ®éng tõ tÝnh tõ hoÆc côm tÝnh tõ t¹o thµnh. IV. C¸c dÊu c©u ®· häc: 1. DÊu chÊm: kÕt thóc c©u trÇn thuËt 2. DÊu chÊm hái: kÕt thóc c©u ghi vÊn 3. ChÊm than: kÕt thøc c©u cÇu khiÕn hoÆc c©u c¶m th¸n. 4. DÊu phÈy: Ph©n c¸ch c¸c thµnh phÇn vµ c¸c bé phËn c©u. III/ Híng dÉn häc sinh häc bµi lµm bµi tËp ë nhµ - ¤n tËp toµn bé phÇn TiÕng ViÖt . - Xem l¹i c¸c bµi tËp trong s¸ch SGK . Ngµy so¹n: 7- 5- 2007 Ngµy gi¶ng: 14- 5- 2007 TiÕt :136 ¤n tËp tæng hîp A PhÇn chuÈn bÞ: I . Môc tiªu cÇn ®¹t: - gióp häc sinh «n tËp mét c¸ch cã hÖ thèng nh÷ng kiÕn thøc Ng÷ v¨n ®· häc trong líp 6. - Cñng cè l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, mét sè bµi tËp. II. PhÇn chuÈn bÞ: 1.PhÇn thÇy: §äc bµi , nghiªn cøu so¹n bµi. 2.PhÇn trß: Häc bµi cò, ®äc bµi, So¹n bµi. B. PhÇn thÓ hiÖn khi lªn líp: I. KiÓm tra bµi cò: sù chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña häc sinh. II. D¹y bµi míi *Giíi thiÖu bµi: ( 1’) §Ó hÖ thèng l¹i c¸c kiÕn thøc m«n Ng÷ v¨n ®· häc trong ch¬ng tr×nh k× II líp 6, tiÕt h«m nay.. *Néi dung: A. PhÇn v¨n b¶n: 1. TruyÖn : - Bµi häc ®êng ®¬i ®Çu tiªn. - S«ng nuíc Cµ Mau. - Bøc tranh cña em g¸i t«i. - Vît th¸c. - Buæi häc cuèi cïng. 2. Th¬: - §ªm nay B¸c kh«ng ngñ - Lîm - Ma 3. KÝ: - C« T« - C©y tre ViÖt Nam - Lßng yªu níc - Lao xao 4. V¨n b¶n nhËt dông: - CÇu Long Biªn chøng nh©n lÞch sö. - Bøc th cña thñ lÜnh da ®á. - §éng Phong Nha => Lu ý: - Tr×nh bµy c¸c ®Æc ®iÓm tõng lo¹i v¨n b¶n. - Nh÷ng néi dung cÇn n¾m v÷ng: + Cèt truyÖn, nh©n v¹t chÝnh, chi tiÕt, h×nh ¶nh tiªu biÓu + NghÖ thuËt miªu t¶, kÓ chuyÖn + C¸ch dïng vµ t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p t tõ ®· häc + Chñ ®Ò vµ ý nghÜa cña v¨n b¶n B. PhÇn TiÕng ViÖt: 1. Tõ lo¹i: - Phã tõ. 2. C¸c phÐp tu tõ: - So s¸nh: - Nh©n ho¸: - Èn dô: - Ho¸n dô: 3. C¸c vÊn ®Ò vÒ c©u: - C¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u: Chñ ng÷, VÞ ng÷ - C©u trÇn thuËt ®¬n vµ c¸c kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n - Ch÷a lçi vÒ CN- VN. => Häc sinh cÇn n¾m v÷ng c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n, c¸c dÊu hiÖu vµ ý nghÜa ng÷ ph¸p ®Æc trng vµ cã ý thøc vËn dông vµo phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n trong nãi vµ viÕt . C. Ph©n tËp lµm v¨n 1. Miªu t¶: - C¶nh thiªn nhiªn - T¶ ®å vËt vµ t¶ con vËt - T¶ ngêi ( ch©n dung vµ hµnh ®éng) - T¶ c¶nh sinh ho¹t ( thiªn nhiªn, sù vËt, con ngêi, ho¹t ®éng,) - Miªu t¶ tëng täng s¸ng t¹o. 2. §¬n tõ: - Theo mÉu - Kh«ng theo mÉu => Vai trß quan s¸t, liªn tëng vµ tëgn täng trong v¨n miÓu t¶ - Miªu t¶ vµ kÓ chuyÖn. Tõu miªu t¶ ®Õn kÓ chuyÖn. Trong kÎ chuyÖn xen miªu t¶ - X¸c ®Þnh tr×nh tù miªu t¶ - Lùa chän vµ x¸c ®Þnh ng«i cña ngêi t¶ - VÒ ®¬n: C¸ch lµm ®¬n theo mÉu vµ ®¬n kh«ng theo mÉu. N¾m v÷ng c¸c lo¹i lçi hay gÆp vµ c¸ch söa ch÷a chóng khi viÕt ®¬n. III/ Híng dÉn häc sinh häc bµi lµm bµi tËp ë nhµ - ¤n tËp toµn bé c¸c phÇn. - Xem l¹i c¸c bµi tËp , ®Ò bµi trong s¸ch SGK . - TiÕt sau kiÓm tra häc k×. TiÕt : 137- 138: KiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m. ( §Ò bµi- ®¸p ¸n cña Phßng Gi¸o dôc Mai S¬n) Ngµy so¹n: 7- 5- 2007 Ngµy gi¶ng: 14- 5- 2007 TiÕt :139- 140 Ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n ®Þa ph¬ng A PhÇn chuÈn bÞ: I . Môc tiªu cÇn ®¹t: - gióp häc sinh biÕt ®îc mét sè danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö . - BiÕt liªn hÖ víi phÇn v¨n b¶n nhËt dông ®· häc - Bíc ®Çu tæng kÕt mét sè quy luËt ng÷ ©m, ng÷ ph¸p - So s¸nh, kh¸i qu¸t, hÖ thèng ho¸ c¸c vÊn ®Ò ®· häc. II. PhÇn chuÈn bÞ: 1.PhÇn thÇy: §äc bµi , nghiªn cøu so¹n bµi. 2.PhÇn trß: T×m hiÓu, nghiªn cøu, So¹n bµi. B. PhÇn thÓ hiÖn khi lªn líp: I. KiÓm tra bµi cò: sù chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña häc sinh. II. D¹y bµi míi *Giíi thiÖu bµi: ( 1’) §Ó gióp c¸c em t×m hiÓu thùc tÕ ®Þa ph¬ng : di tÝch danh lam th¾ng c¶nh, c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i trêng. Tæng kÕt mét sè qui luËt ng÷ ©m, ng÷ ph¸p c¸c ph¬ng ng÷ tiÕt h«m nay.. *Néi dung: 1. Gi¸o viªn kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh: Néi dung : a. - KÓ tªn t¸c phÈm, t¸c g¶i, néi dung chÝnh cña ba v¨n b¶n nhËt dông ®· häc - T×m hiÓu qua s¸ch b¸o, Ên phÈm v¨n ho¸, tranh ¶nh.. lêi kÓ cña nh÷ng ngêi hiÓu biÕt ë gai ®×nh, ®Þa ph¬ng vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh theo néi dung: + Tªn di tÝch hoÆc danh lam th¾ng c¶nh. + vÞ trÝ ®Þa lÝ + cã tù bao giê? Ph¸t hiÖn khi nµo? bëi ai? Nh©n t¹o hay tù nhiªn + VÎ ®Ñp vµ søc hÊp dÉn cña di tÝch hay danh lam. + ý nghÜa lÞch sö. + gi¸ trÞ v¨n ho¸ kinh tÕ du lÞch + T×nh h×nh t«n t¹o vµ sö dông hiÖn nay. t×m hiÓu vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i truêng ë ®Þa ph¬ng hiÖn nay: - Nh÷ng u ®iÓm, nh÷ng viÖc lµm cña nh©n d©n vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng nh»m b¶o vÖ m«i trêng xanh, s¹ch ®Ñp. 2. Ho¹t ®éng trªn líp: * phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n - Trao ®æi c¸c nhãm, tæ nh÷ng kÕt qu¶ ®· chuÈn bÞ ë nhµ. - C¸c nhãm lùa chän vÊn ®Ò vµ tr×nh bµy tríc líp. - Tr×nh bµy tríc líp -Gi¸o viªn tæng kÕt, rót ra bµi häc kinh nghiÖm * PhÇn tiÕng viÖt: A. Ph¬ng ng÷ miÒn B¾c: 1/ Ph©n biÖt phô ©m tr/ ch - qui t¾c trong ©m tiÕt: + Tr kh«ng kÕt hîp víi oa, o¨, oe. + Ch kÕt hîp víi oa, o¨, oe. - Quy t¾c trong tõ l¸y: + Tr/ ch kh«ng l¸y víi nhau - Quy t¾c ng÷ nghÜa: + Nh÷gn tõ chØ quan hÖ gia ®×nh, hä hµng th©n thuéc, chØ ®å dïng ë n«ng th«n, ý phñ ®Þnh ..viÕt ch + ChØ thêi gian hoÆc vÞ trÝ: ViÕt Tr 2 / Ph©n biÖt phô ©m s/ x - qui t¾c trong ©m tiÕt: + s kh«ng kÕt hîp víi vÇn o¨, oe, uª + X kÕt hîp víi vÇn o¨, oe, uª - Quy t¾c trong tõ l¸y: + S vµ X kh«ng l¸y víi nhau - Quy t¾c ng÷ nghÜa: + Nh÷ng tõ chØ loµi vËt c©y cèi thêngviÕt lµ s + nh÷ng tõ chØ møc dé tÝnh chÊt thêng viÕt lµ x 3 / Ph©n biÖt phô ©m R/D/ GI - qui t¾c trong ©m tiÕt: + R, gi kh«ng kÕt hîp ®îc víi c¸c vÇn oa, o¨, oe, uª, uy, u© + D kÕt hîp ®îc víi c¸c vÇn oa, o¨, oe, uª, uy, u© - Quy t¾c trong tõ l¸y: + Cã thÓ l¸y hÕt ®îc víi c¸c phô ©m trªn. - Quy t¾c ng÷ nghÜa + chØ cã phô ©m R míi biÓu thÞ ®îc nh÷ng s¸c th¸i ý nghÜa : m« pháng ©m thanh, tiÕng ®éng, m« pháng h×nh ¶nh, chuyÓn ®éng. M« t¶ ¸nh s¸ng, mµu s¾c 4 / Ph©n biÖt phô ©m L. N - qui t¾c trong ©m tiÕt: + N kh«ng kÕt hîp víi c¸c vÇn oa, o¨, ¬, uª. - Quy t¾c ngò nghÜa: + ChØ cã L míi cã hiÖn tîng gÇn ©m, gÇn nghÜa víi c¸c tõ cã phô ©m ®Çu NH + ChØ cã N míi cã hiÖn tîng gÇn ©m, gÇn nghÜa víi c¸c tõ cã ©m ®Çu lµ § - Quy t¾c trong tõ l¸y: + N kh«ng l¸y víi c¸c ©m ®Çu kh¸c + L cã thÓ l¸y víi c¸c ©m ®Çu kh¸c. III/ Híng dÉn häc sinh häc bµi lµm bµi tËp ë nhµ - ¤n tËp toµn bé c¸c phÇn.
Tài liệu đính kèm: