Giáo án học kì 2 môn Ngữ văn Lớp 8 - Bài: Ôn dịch thuốc lá - Năm học 2021-2022

Tieát: 44	 Ngaøy soaïn :07/12/2021
 Ngaøy daïy : 09/12/2021
 OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙ
 (Vaên baûn nhaät duïng) Nguyeãn Khaéc Vieän 
A.MÖÙC ÑOÄ CAÀN ÑAÏT: Biết cách đọc –hiểu , nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật dụng .
- Có thái độ quyết tâm phòng chống thuốc lá.
- Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập luận và thuyết minh trong văn bản.
B.TROÏNG TAÂM , KIEÁN THÖÙC , KÓ NAÊNG , THAÙI ÑOÄ :
 1. Kieán thöùc : -Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khỏe con người và đạo đức xã hội.
-Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt : lập luận và thuyết minh trong văn bản.
 2. -Kyõ naêng : -Đọc –Hiểu một văn bản nhật dụng đè cập đến một vấn đề xh bức thiết.
 -Tích hợp phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của 
 3. Thaùi ñoä : Có ý thức trong việc phòng chống , tuyên truyền không hút thuốc lá
4. Định hướng góp phần hình thành năng lực: 
- Năng lực tự học , nêu và giải quyết vấn đề và sáng tạo , kĩ năng viết bài theo yêu cầu.
- Năng lực cảm thụ thẩm mĩ và so sánh , tổng hợp.
- Năng lục tìm kiếm thông tin .Ứng dụng CNTT 
- Năng lực giao tiếp tiếng Việt, thưởng thức văn học.
-Năng lực sử dụng ngôn ngữ khi trình bày một vấn đề xã hội : sự việc hiện tượng .
C/ CHUẨN BỊ :
1.Giáo viên: giáo án, tư liệu tranh ảnh. 
2. Học sinh: bài soạn , đọc trước văn bản theo nội dung trong sgk 
D. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC :
1. Ổn ñònh lôùp : Kieåm dieän hoïc sinh  
 2. Baøi cuõ : Kieåm tra phaàn chuaån bò baøi cuõ, baøi soaïn cuûa hoïc sinh
Trong vaên baûn Thoâng tin veà ngaøy traùi ñaát naêm 2000 chuùng ta ñaõ ñöôïc keâu goïi veà vaán ñeà gì? Vaán ñeà aáy coù taàm quan troïng nhö theá naøo? Töø khi hoïc baøi ñoù ñeán nay em ñaõ thöïc hieän lôøi keâu goïi aáy nhö theá naøo? 
Khởi động 
HS quan sát và trả lời 
Nêu và giải quyết vấn đề-Thuyết trình
Quan sát những hình ảnh trên và cho biết những hình ảnh đó phản ánh hiện tượng gì trong đời sống xã hội hiện nay ? 
Từ đó GV vào bài: Hút thuốc là một thói quen, là thú vui của nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới trong đó có Việt Nam. Hút nhiều hút mãi thành quen thành nghiện khó lòng bỏ được. Hút thuốc lá không chỉ tốn tiền mà còn đem lại những tác haị không thể lường hết được với cá nhân và cộng đồng. Chính vì vậy, chống hút thuốc lá từ lâu đã trở thành vấn đề khoa học xã hội mang tầm thế giới. Văn bản “Ôn dịch, thuốc lá” hôm nay cô giới thiệu với các em là hồi chuông báo động gióng lên để cảnh báo mọi người về tác hại của thuốc lá.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
NỘI DUNG BÀI DẠY 
HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức
PHÖÔNG PHAÙP :phaùt vaán , thuyeát trình , dieãn giaûng, thaûo luaän nhoùm, baûng phuï.
Höôùng daãn ñoïc tìm hieåu chuù thích.
 (Năng lực hợp tác, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực đọc hiểu VB)
Gv giới thiệu chân dung và đôi nét về tác giả Nguyễn Khắc Viện 
Nguyễn Khắc Viện là người dịch truyện Kiều sang tiếng Pháp được đánh giá là hay nhất.
Nêu xuất xứ của văn bản:
Văn bản thuộc thể loại nào?Và đề cập đến vấn đề gì?
Höôùng daãn tìm hieåu vaên baûn.
-Chuù yù gioïng ñoïc roõ raøng maïch laïc chuù yù caùc thuaät ngöõ chuyeân moân caàn phaùt aâm chính xaùc.
Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nêu nội dung từng phần?
Phương thức biểu đạt của văn bản là gì?
 Các em hãy chú ý vào nhan đề của văn bản: “Ôn dịch, thuốc lá”, em hiểu thế nào về nhan đề này? Dấu phẩy đặt ở đây có ý nghĩa gì ?
+Ôn dịch: chỉ chung các loại bệnh nguy hiểm lây lan rộng làm chết người hàng loạt trong một thời gian nhất định. Ngoài ra còn được dùng như tiếng chửi rủa: đồ ôn dịch. 
+“Thuốc lá”: cách nói tắt của cụm từ “tệ nghiện thuốc lá”.
Bệnh lây truyền. Tiếng chửi rủa.
-Trong nhan đề: Ôn dịch, thuốc lá dấu phẩy được đặt giữa 2 từ có ý nghĩa như thế nào? 
Dấu phẩy ở giữa được sử dụng như lối tu từ thể hiện thái độ căm tức, nguyền rủa. Đồng thời gây sự chú ý cho người đọc, người nghe. 
GV gọi nhóm thuyết trình theo sự phân công 
Câu hỏi TL: Hãy nêu những tác hại của thuốc lá đối với con người và những giải pháp khắc phục 
Phân công thảo luận theo nhóm bàn (thời gian 5’)
? Đối với người huùt, thuoác laù có những ảnh hưởng như thế nào?
 Đối với gia đình và cộng đồng chung quanh khói thuốc lá có những ảnh hưởng gì? Hãy nêu những tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe cộng đồng?
Tác hại của thuốc lá đối với môi trường
? Ngoài việc thuốc lá gây những tác hại không nhỏ về sức khỏe con người, thuốc lá còn là con đường dẫn thanh thiếu niên đến những sai phạm như thế nào về nhân cách và đạo đức?
? Để chống lại những tác hại do thuốc lá gây nên tác giả đã lên tiếng kêu gọi phòng chống thuốc lá như thế nào?
- Giáo dục công dân: tuyên truyền nâng cao ý thức thực hiện không hút thuốc lá, cai nghiện
Ngày 14/11/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 176/NĐ - CP về quy định xử phạt vi phạm về phòng chống tác hại thuốc lá và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 31.12.2013
Điều 22. Vi phạm các quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá
để bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng, giữ một môi trường không 
? Trước những tác hại như thế cộng đồng đã đưa ra những biện pháp nào để khắc phục ?
Ngoài những biện pháp chống thuốc lá như trên, em có đề xuất biện pháp gì khác?
LH: Bản thân em đã phạm vào việc hút thuốc lá chưa?Nếu có em sẽ làm gì để từ bỏ việc ấy
Em có nhận xét gì về cách lập luận của tác giả ở phần 1?
Từ những so sánh trên em hãy nêu thái độ của tác giả khi viết những dòng cuối văn bản?
Qua bài học hôm nay, em sẽ có thái độ và hành động như thế nào nếu như gia đình mình có người hút thuốc?
-Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù SGK
Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của văn bản
Hướng dẫn học sinh tự học:
I..Giới thiệu chung:
1.Tác giả: Nguyễn Khắc Viện (1913 - 1997) quê ở Hà Tĩnh
-Bác sĩ, nhà khoa học nổi tiếng
2.Tác phẩm:
a.Xuất xứ:Trích: "Từ thuốc lá đến ma tuý - Bệnh nghiện"
b. Thể loại: văn bản nhật dụng nói về tác hại của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khỏe con người.
 II, Đọc –Hiểu văn bản :
1.Đọc , tìm hiểu từ khó:
2.Tìm hiểu văn bản:
a)Boá cuïc:3 phần
b) phương thức biểu đạt: thuyết minh, nghị luận
c)Phaân tích:
1.Nhan đề: Ôn dịch, thuốc lá: một tiếng chửi 
à ngắn gọn, chính xác : nhấn mạnh tính chất nguy hiểm của nạn dịch này
2- Thông báo về nạn dịch và taùc haïi cuûa huùt thuoác laù :
- Dịch hạch, dịch thổ tả nhưng đã được nhân loại khống chế
- So sánh: thuốc lá là ôn dịch đe doạ sức khoẻ, tính mạng con người nặng hơn cả AIDS..
Tác giả dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc trước khi phân tích tác hại của thuốc láàbản chất tác hại do việc hút thuốc mang lại
3. Tác hại của thuốc lá:
* Đối với sức khỏe:
+ Chất hắc ín: làm tê liệt những tế bào niêm mạc ở vòm họng , phế quản, nang phổi: ho hen , viêm phế quảnàgây ra ung thư
+ O-xít các-bon: không tiếp nhận o-xi -> sức khỏe giảm sút
+Ni-cô-tin: làm co thắt động mạch, nhồi máu cơ tim , huyết áp caoà tử vong
*Đối với cộng đồng xã hội
- Cũng bi nhiễm độc như người hút à gây ung thư 
- Hút thuốc bên cạnh phụ nữ mang thai và trẻ nhỏà là một tội ác
-Hao tổn về kinh tế , lãng phí
*Đối với đạo đức con người:
-Đầu độc, nêu gương xấu cho trẻ em Hủy hoại lối 
- Hút thuốc → trộm cắp, phạm pháp sống
 Nghiện hútà ma túyà AIDS 
à (lập luận chặt chẽ, dẫn chứng cụ thể, thuyết phục): tổn thất to lớn của thuốc lá đối với sức khỏe và nhân cách con người.
-c2. Lôøi keâu goïi chống thuốc lá:
-Cấm hút thuốc ở những nơi công cộng, cấm quảng cáo thuốc lá dưới mọi hình thức, phạt nặng những người vi phạm.
- Sử dụng nhiều khẩu hiệu tuyên truyền, kêu gọi mọi ngöôøi có ý thức tự giác “ hãy nói không với thuốc lá” 
à Quyết tâm cao để choáng lại nạn dịch này .
3.Toång keát:
a.Ghi nhôù : SGK/122.
b. Ý nghĩa văn bản: Với những phân tích khoa học , tác giả chỉ ra những tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con người .Từ đó phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá.
III.Hướng dẫn về nhà :
-Sưu tầm tranh ảnh, tài liệu về tác hại của tệ nghiện thuốc lá và khói thuốc lá đối với sức khỏe con người và cộng đồng.
- Chuẩn bị laøm baøi luyeän taäp theo höôùng daãn cuûa giaùo vieân.
-Tài liệu tham khảo: google.com ; www.Violet.com ,thư viện bài giảng điện tử 
-Hoïc baøi vaø ñoïc laïi toaøn boä vaên baûn