Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 1 đến 13 - Năm học 2010-2011 - Trịnh Thường

 Ngµy so¹n: 22/ 8/2010
 Ngµy d¹y : 24/8/2010
Ch­¬ng I- hÖ thøc l­îng trong tam gi¸c
TiÕt 1: Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®­êng cao trong 
tam gi¸c gi¸c vu«ng
	A- Môc tiªu:
- KiÕn thøc: Hs nhËn biÕt ®­îc c¸c cÆp tam gi¸c vu«ng ®ång d¹ng trong h×nh 1 (sgk).
 BiÕt thiÕt lËp c¸c hÖ thøc b2= a.b' ; c2 = a.c' ; h2 = b'.c' vµ cñng cè ®Þnh lÝ pi ta go a2 = b2 + c2 
- KÜ n¨ng: BiÕt vËn dông c¸c hÖ thøc ®· häc vµo lµm bµi tËp. 
	B- ChuÈn bÞ:
- GV: Th­íc kÎ, b¶ng phô ghi ®Þnh lÝ 1 ®Þnh lÝ 2, th­íc th¼ng, com pa, ª ke , phÊn mµu.
- HS: ¤n tËp c¸c tr­êng hîp ®ång d¹ng cña tam gi¸c vu«ng, ®Þnh lÝ pi ta go, th­íc th¼ng, ª ke.
	C- Ho¹t ®éng trªn líp:
I. æn ®Þnh tæ chøc líp. (1 phót)
II. KiÓm tra bµi cò. (0 phót): Xen lÉn vµo bµi míi.
 III. Bµi míi. (30 phót)
Gi¸o viªn
Häc sinh
KiÕn thøc
Ho¹t ®éng 1:§Æt vÊn ®Ò , giíi thiÖu ch­¬ng tr×nh ch­¬ng 1.
Gv: ë líp 8 chóng ta ®· ®­îc häc vÒ "tam gi¸c ®ång d¹ng".ch­¬ng I "HÖ thøc l­îng trong tam gi¸c vu«ng " cã thÓ coi nh­ mét øng dông cña tam gi¸c ®ång d¹ng.
Néi dông cña ch­¬ng gåm:
- Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh, ®­êng cao, h×nh chiÕu cña c¹nh gãc vu«ng trªn c¹nh huyÒn vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng.
- Tû sè l­îng gi¸c cña gãc nhän, c¸ch t×m tû sè l­îng gi¸c cña gãc nhän cho tr­íc vµ ng­îc l¹i t×m mét gãc nhän khi biÕt tû sè l­îng gi¸c cña nã b»ng m¸y tÝnh hoÆc b»ng b¶ng l­îng gi¸c. øng dông thùc tÕ cña c¸c tû sè l­îng gi¸c cña gãc nhän.
- H«m nay chóng ta häc bµi ®Çu tiªn lµ " Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi¸c vu«ng"
Ho¹t ®éng2:
- GV: ë líp 7 ta ®· biÕt mét hÖ thøc liªn quan gi÷a c¸c c¹nh cña tam gi¸c vu«ng. VËy cßn cã hÖ thøc nµo kh¸c n÷a kh«ng, ta vµo bµi h«m nay.
- GV vÏ h×nh 1 - SGK råi giíi thiÖu c¸c kÝ hiÖu nh­ SGK.
? b , c, b', c' , a cã liªn hÖ g× kh«ng?
- GV: Cho HS ®o c¸c gi¸ trÞ trªn råi so s¸nh : b2 víi a. b' ; c2 víi a.c' 
 - GV gäi HS nªu kÕt qu¶
TL: b2 = ab' ; c2 = ac'.
- GV: B»ng thùc nghiÖm ta ®· cã kÕt qu¶ trªn. H·y chøng tá b»ng lËp luËn?
- GV h­íng dÉn theo s¬ ®å:
b2 = ab'
AC2 = BC. HC
AHC BAC
- GV gäi 1 HS lªn tr×nh bµy
=> NhËn xÐt.
-T­¬ng tù vÒ nhµ c/minh c2 = ac'.
? H·y ph¸t biÓu kh¼ng ®Þnh trªn thµnh lêi?
- GV: §ã lµ néi dung ®ÞnhlÝ 1 - SGK.
? H·y ghi GT, KL cña ®Þnh lÝ?
- Tõ ®Þnh lÝ 1 h·y chøng minh ®Þnh lÝ Pi-ta-go
Ho¹t ®éng 3:
? §­êng cao AH cã liªn hÖ g× víi c¸c yÕu tè cßn l¹i kh«ng?
- GV: Gäi HS ®äc ®Þnh lÝ 2 - SGK.
? H·y vÏ h×nh , ghi GT, KL cña ®lÝ?
- HS vÏ h×nh ghi GT, KL.
 - GV h­íng dÉn HS theo s¬ ®å:
h2 = b'.c'
AH2 = BH . CH
AHB CHA
- GV: Gäi HS lªn lµm
=> NhËn xÐt.
- GV chèt l¹i ®lÝ
- GV treo b¶ng phô vÏ h×nh 2 - SGK.
? Cã nhËn xÐt g× vÒ ADC ?
? Tõ h×nh vÏ bµi cho biÕt g×, yªu cÇu tÝnh g×?
? Nªu c¸ch tÝnh chiÒu cao cña c©y?
? VËy cÇn tÝnh ®o¹n nµo?
? TÝnh BC nh­ thÕ nµo ?
- GV gäi HS lªn lµm.
=> NhËn xÐt.
Hs: Theo dâi
Hs: Theo dâi
Hs: Theo dâi
Hs: VÏ h×nh vµo vë
Hs: Ph©n tÝch vµ chøng minh 
1 Hs: Lªn b¶ng tr×nh bµy
Hs: Lµm vÝ dô1
Hs: Theo dâi.
1 Hs: §äc ®Þnh lÝ 2.
Hs: VÏ h×nh, ghi Gt,KL
Hs: Cïng ph©n tÝch ®Ò bµi.
1Hs: Lªn b¶ng tr×nh bµy.
Hs: Theo dâi, ghi nhí
Hs: Lµ tam gi¸c vu«ng.
Hs:
AC =AB +BC
Hs: TÝnh BC
1Hs: Lªn b¶ng thùc hiÖn.
1 - HÖ thøc gi÷a c¹nh gãc vu«ng vµ h×nh chiÕu cña nã trªn c¹nh huyÒn.
* §Þnh lÝ 1: (SGK)
GT ABC , ;
 AH BC
 AB = c, AC = b, 
 BC = a ,
 HB = c' , HC = b'
KL b2 = ab' ; c2 = ac'.
 Chøng minh
XÐt AHC vµ BAC cã:
 AHC BAC 
=>
hay b2 = ab'.
Chøng minh t­¬ng tù cã: c2 = ac'.
* VÝ dô 1: Chøng minh ®Þnh lÝ Py-ta-go
Ta cã : a = b' + c'
=> b2 + c2 = ab' + ac' = a(b'+ c') 
 = a.a = a2
2- Mét sè hÖ thøc liªn quan ®Õn ®­êng cao
* §Þnh lÝ 2: (SGK)
GT: ABC , ; 
 AHBC
 AB = c, AC = b, AH = h, 
 BC = a
KL: h2 = b'.c'
Chøng minh.
XÐt AHB vµ CHA cã:
( Cïng phô víi gãc ACB)
=> AHB CHA (g-g)
=> hay AH2 = BH . CH
VËy h2 = b' .c'.
* VÝ dô : (SGK - 66)
Ta cã: ADC vu«ng ë D vµ BD lµ ®­êng cao.
Theo ®Þnh lÝ hai cã: BD2 = AB . BC
=> BC = 
VËy chiÒu cao cña c©y lµ:
AC = AB + BC = 1,5 + 3,375 = 4,875(m)
IV. Cñng cè. (7 phót)
Cho h×nh vÏ:
TÝnh p , n , h theo m , p' vµ n'. 	 
=> NhËn xÐt.
- T×m x, y trong h×nh vÏ sau:
HD: TÝnh (x + y)2 = ? => x + y =?
 x. (x + y) =? => x = ?
V. H­íng dÉn vÒ nhµ.(2 phót) 
- Häc bµi theo SGK vµ vë ghi.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, (SGK- 68) + 1, 2, 3 (SBT- 89).
TuÇn 2 Ngµy so¹n: 29/8/2010
 Ngµy d¹y : 31/8/2010
TiÕt 2: mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®­êng cao trong 
tam gi¸c gi¸c vu«ng ( tiÕp)
 	A- Môc tiªu:
- KiÕn thøc:Tõ viÖc t×m c¸c cÆp tam gi¸c ®ång d¹ng thiÕt lËp ®­îc c¸c hÖ thøc :
 a.h = b.c vµ 
- KÜ n¨ng: BiÕt vËn dông c¸c hÖ thøc nµy ®Ó gi¶i mét sè bµi tËp ®¬n gi¶n.
	B- ChuÈn bÞ:
- GV:Th­íc th¼ng, b¶ng phô ghi tæng hîp mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi¸c vu«ng, b¶ng phô ghi bµi tËp, ®Þnh lÝ 3 , ®Þnh lÝ 4, ªke, phÊn mµu.
- HS: ¤n c¸ch tÝnh diÖn tÝch tam gi¸c vu«ng, c¸c hÖ thøc ®· häc, th­íc kÎ, ªke, b¶ng nhãm. .
	C- Ho¹t ®éng trªn líp:
B
I. æn ®Þnh tæ chøc líp. (1 phót)
II. KiÓm tra bµi cò. (5 phót)
H
- HS1: Cho h×nh vÏ.
TÝnh BC, AH vµ SABC?
	 3
C
A
 4
- HS2: Lµm bµi tËp 4 - SGK ( 69 )
=> NhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
III. Bµi míi. (30 phót)
Gv
HS
Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng1:
- GV sö dông bµi kiÓm tra bµi cò
? Cã c¸ch nµo kh¸c tÝnh SABC kh«ng?
Gv: VËy tÝch AB.AC vµ AH.BC cã quan hÖ ntn?
Gv: H·y ph¸t biÓu thµnh lêi kÕt qu¶ trªn?
- GV: §ã lµ néi dung ®Þnh lÝ 3 SGK.
Gv: H·y vÏ h×nh ghi gi¶ thiÕt , kÕt luËn cña ®Þnh lÝ?
Gv: Cßn c¸ch nµo kh¸c chøng minh ®Þnh lÝ kh«ng?
Gv: Ta cÇn chøng minh tam gi¸c nµo?
- GV: H­íng dÉn HS lËp s¬ ®å:
b.c = a.h
AC.AB = AH.BC
 ABC HBA
- GV: Yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm.
Gv: NÕu ®Æt AH = h. H·y tÝnh h theo b,c?
- GV h­íng dÉn HS lµm nh­ SGK?
? H·y ph¸t biÓu hÖ thøc trªn thµnh lêi v¨n?
GV: §ã lµ néi dung ®Þnh lÝ 4 - SGK.
? H·y vÏ h×nh, ghi GT, KL cña ®Þnh lÝ?
GV: Nªu cÇu HS lµm vÝ dô 3 - SGK.
 GV: Gäi HS ®äc ®Ò bµi.
? H·y vÏ h×nh ghi GT, KL ?
Bµi cho biÕt yÕu tè nµo, cÇn t×m g×?
Gv: Ta ¸p dông hÖ thøc nµo?
GV: Gäi HS lªn lµm.
=> NhËn xÐt,
Gv: Cã thÓ vËn dông ®Þnh lÝ 3 ®Ó lµm kh«ng?
GV:Chèt l¹i c¸c ®Þnh lÝ vµ cho HS ®äc chó ý SGK.
Hs: SABC = AB.AC = AH.BC.
Hs: 
AB.AC = AH.BC.
Hs: Ph¸t biÓu (néi dung ®Þnh lÝ 3)
Hs: Theo dâi.
HS: VÏ h×nh ghi GT, KL.
Hs: Dïng tam gi¸c ®ång d¹ng.
Hs: Suy nghÜ.
Hs: Cïng Gv ph©n tÝch
Hs: TÝnh 
Hs: Ph¸t biÓu néi dung ®Þnh lÝ 4
Hs:VÏ h×nh, nªu GT, KL
Hs: Lµm vÝ dô 3
Hs: VÏ h×nh, ghi GT,Kl.
Hs: HÖ thøc 4
1HS: Lªn b¶ng lµm, d­íi líp lµm vµo vë.
Hs: + TÝnh a = ?
 + ¸p dông : a.h = b.c => h = ?
Hs: Nh¾c l¹i c¸c ®Þnh lÝ, nªu chó ý
§Þnh lÝ 3: ( SGK )
GT: ABC , ; AH BC
 AB = c, AC = b, AH = h, BC = a
KL: b.c = a.h
Chøng minh.
Ta cã: 2 SABC = AB.AC = BC.AH
=> b.c = a.h.(®pcm).
* Bµi to¸n: (SGK)
Ta cã: a.h = b.c => a2.h2 = b2.c2 
 ( b2 + c2 ).h2 = b2.c2
* §Þnh lÝ 4: (SGK)
GT: ABC , ; AH BC
 AB = c, AC = b, AH = h, BC = a
KL: 
 A
* VÝ dô3: 
h
 8 6
 C H B
GT: ABC , ; AH BC 
 AB = 6cm ; AC = 8cm
KL: AH = h =?
Bµi lµm.
Ta cã: 
=> 
.
* Chó ý: (SGK)
IV. Cñng cè. (7 phót)
- Trong mét tam gi¸c vu«ng c¸c c¹nh vµ ®­êng cao cã mèi liªn hÖ nµo?
TL:
- TÝnh x, y trong h×nh vÏ sau: 
 Ta cã: 22 = 1.x => x = 4.
 y2 = 22+ x2 = 4 + 16 = 20
1
2
=> y = y
	 X 
V. H­íng dÉn vÒ nhµ.(2 phót) 
- Häc thuéc bµi vµ ghi nhí c¸c hÖ thøc ®· häc.
- Lµm bµi tËp 4; 5; 6 - SBT (90)
TuÇn 3 Ngµy so¹n: 5/9/2010
 Ngµy d¹y : 7/9/2010
TiÕt 3: luyÖn tËp
	A- Môc tiªu:
- KiÕn thøc: Cñng cè vµ kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc liªn quan ®Õn hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®­êng cao cña tam gi¸c vu«ng.
- KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng vËn dông c¸c hÖ thøc ®· häc vµo gi¶i mét sè d¹ng bµi tËp tÝnh ®é dµi ®o¹n th¼ng.
- VËn dông: Cã ý thøc häc tËp vµ vËn kiÕn thøc vµo thùc tÕ.
	B- ChuÈn bÞ:
- GV: Th­íc kÎ, b¶ng phô ( vÏ h×nh 10, 12 - SGK ).
- HS: Th­íc kÎ.
	C- Ho¹t ®éng trªn líp:
I. æn ®Þnh tæ chøc líp. (1 phót)
II. KiÓm tra bµi cò. (5 phót)
- HS1: Lµm bµi 5 - SGK 9 69 ).
- HS2: ViÕt c¸c hÖ thøc liªn hÖ gi÷a ®­êng cao vµ c¸c c¹nh cña tam gi¸c vu«ng sau:
 m'	p
 m
	n'
=> NhËn xÐt, ®¸nh gi¸.	n
III. Bµi míi. (30 phót)
GV
HS
Ghi b¶ng
- Gv: Gäi HS ®äc ®Ò bµi 6 - SGK.
Gv: H·y vÏ h×nh , ghi GT, KL cña bµi to¸n?
Gv: Bµi cho biÕt yÕu tè nµo?
- Gv: Muèn tÝnh ®­îc c¹nh gãc vu«ng ta ¸p dông hÖ thøc nµo?
- Gv: Gäi HS lªn lµm 
HS kh¸c lµm vµo vë.
=> NhËn xÐt.
- Gv: Treo b¶ng phô vÏ h×nh bµi 8 - SGK
Gv: H·y quan s¸t h×nh vµ cho biÕt bµi cho g× , yªu cÇu t×m g×?
- GV: Cho HS ho¹t ®éng nhãm ( 4' )
- GV: Gäi HS lªn tr×nh bµy.
=> NhËn xÐt.
- Gv: Gäi HS ®äc ®Ò bµi 9 - SGK.
? H·y vÏ h×nh ghi GT,KL
- Gv: Gäi mét HS lªn vÏ h×nh.
=> NhËn xÐt.
Gv: Tam gi¸c DIL c©n khi nµo?
Gv: Muèn chøng minh hai ®o¹n th¼ng b»ng nhau ta lµm ntn? 
Gv: H­íng dÉn HS theo s¬ ®å:
 DIL c©n
DI = DL
 ADI = CDL
- Gv: Gäi HS lªn tr×nh bµy.
=> NhËn xÐt.
Gv: Muèn chøng minh tæng kh«ng ®æi ta lµm ntn ? 
Gv: NÕu thay DI = DL trong tæng th× ta cã ®iÒu g×?
Cã thÓ HD thªm:
? DK vµ DL lµ hai c¹nh g× cña tam gi¸c nµo?
? Tæng nµy cã thay ®æi kh«ng? V× sao?
- Gv: Gäi HS lªn tr×nh bµy, HS kh¸c lµm vµo vë.
=> NhËn xÐt.
- Hs: §äc ®Ò bµi
- Hs: vÏ h×nh ghi GT, KL.
Hs: b' = 1; c' = 2 =>a 
- Hs : b2 = a. b' ; c2 = a.c' 
- 1Hs: Lªn b¶ng lµm bµi tËp, Hs cßn l¹i lµm vµo vë.
Hs: Quan s¸t, nªu GT - KL.
- Hs: Lµm theo nhãm.
-2Hs: Lªn b¶ng tr×nh bµy.
- Hs: §äc ®Ò bµi, vÏ h×nh ghi GT- KL
- 1Hs: Lªn b¶ng vÏ h×nh, Hs kh¸c vÏ h×nh ghi GT, KL vµo vë.
- Hs: NhËn xÐt.
- Hs: DI= DL.
- Hs: 
- Hs: Ph©n tÝch cïng Gv
- 1Hs: Lªn b¶ng tr×nh bµy, Hs cßn l¹i lµm bµi vµo vë.
- Hs: 
- Hs: 
- Hs: = 
- Hs: .
- 1Hs: Lªn b¶ng tr×nh bµy, Hs kh¸c lµm vµo vë.
1- Bµi 6 - SGK ( 69 ).
GT: ABC , ; AH BC 
 BH = 1; CH = 2.
KL: AB = ? ; AC = ?
Chøng minh.
Ta cã: BC = BH + CH = 1 + 2 =3.
Mµ: AB2 = BH. BC = 1. 3 = 3.
=> AB = .
AC2 = HC. BC = 2. 3 = 6
=> AC = .
2- Bµi 8 - SGK ( 70 ).
3- Bµi 9 - SGK ( 70 ).
a) DIL c©n.
XÐt ADI vµ CDL cã:
 (gt )
AD = CD ( gt )
 ( cïng phô víi gãc IDC )
=> ADI = CDL ( g-c-g)
=> DI = DL.
Hay DIL c©n t¹i D.
b) kh«ng ®æi.
Ta cã: = ( 1 )
XÐt DKL cã , DC lµ ®­êng cao, nªn: = ( 2 )
Tõ (1) vµ (2) , suy ra:
 = 
Do DC kh«ng ®æi nªn kh«ng ®æi.
VËy kh«ng ®æi.
IV. Cñng cè. (2 phót)
- Nªu c¸c hÖ thøc liªn hÖ gi÷a ®­êng cao vµ c¹nh gãc vu«ng trong tam gi¸c vu«ng?
* GV chèt viÖc ¸p dông c¸c hÖ thøc ®Ó tÝnh cÇn linh ho¹t, hîp lÝ.
V. H­íng dÉn vÒ nhµ.(2 phót) 
- Xem kÜ c¸c bµi tËp ®· ch÷a .
- Lµm c¸c bµi tËp 7- SGK (69 ) + 7; 10; 11; 13 - SBT (90- 91 ).
HD bµi 11 - SBT: 
Cho . TÝnh BH, CH ?
CH = <= 
--------------------------------------------------------
TuÇn 3. Ngµy so¹n: 3/9/2008
 Ngµy d¹y: 4/9/2008
TiÕt 4 : luyÖn tËp
	A- Môc tiªu:
- KiÕn thøc: TiÕp tôc cñng cè vµ kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc liªn quan ®Õn  ... t)
- Häc kÜ lÝ thuyÕt.
- Xem l¹i c¸ch gi¶i c¸c bµi tËp.
- Lµm bµi 48, 49, 50, 51tr 96 SBT.
- §äc tr­íc bµi: Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng.
TuÇn 6	
TiÕt 11
 Ngµy so¹n: 26/9/2010
 Ngµy d¹y: 28/9/2010
Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ gãc
trong tam gi¸c vu«ng.(tiÕt 1).
A. Môc tiªu:
- KiÕn thøc: Hs thiÕt lËp ®­îc vµ n¾m v÷ng c¸c hÖ thøc gi÷a c¹nh vµ gãc cña mét tam gi¸c vu«ng.
- KÜ n¨ng: Cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c hÖ thøc trªn ®Ó gi¶i mét sè bµi tËp. Thµnh th¹« viÖc tra b¶ng hoÆc sö dông MT§T vµ c¸ch lµm trßn sè.
- VËn dông: ThÊy ®­îc viÖc sö dông c¸c tØ sè l­îng gi¸c ®Ó gi¶i quyÕt mét sè bµi to¸n thùc tÕ.
B. ChuÈn bÞ:
- Gi¸o viªn: Th­íc th¼ng, ª-ke, th­íc ®o ®é,b¶ng phô, b¶ng sè, mt®t.
	- Häc sinh: Th­íc th¼ng, ª-ke,th­íc ®o ®é, b¶ng sè, mt®t.
C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp :
	I. æn ®Þnh líp: (1 phót)
II. KiÓm tra bµi cò:(6 phót)	
Cho ABC cã A = 900, AB = c, AC = b, BC =a. H·y viÕt c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña B vµ C.
III. D¹y häc bµi míi: (24 phót)
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Néi dung ghi b¶ng
Ho¹t ®éng1:
- Gv: Cho Hs quan s¸t h×nh më bµi sgk
- Gv: Mét chiÕc thang dµi 3m. CÇn ®Æt ch©n thang c¸ch ch©n t­êng mét kho¶ng c¸ch b»ng bao nhiªu ®Ó nã t¹o ®­îc víi mÆt ®Êt mét gãc 650 
( §Ó ®¶m b¶o thang kh«ng bÞ ®æ khi sö dông)? 
- Gv: Nh­ vËy bµi to¸n ®Æt ra lµ ta ph¶i t×m mét c¹nh cña mét tam gi¸c vu«ng khi biÕt sè ®o gãc nhän vµ mét c¹nh cña tam gi¸c vu«ng ®ã. §ã chÝnh lµ néi dung bµi h«m nay.
Ho¹t ®éng2:
- Gv: Cho Hs quan s¸t h×nh 25 sgk giíi thiÖu bµi to¸n: 
Cho tam gi¸c ABC, gãc A = 900 , c¹nh huyÒn a vµ c¸c c¹nh gãc vu«ng b, c.
- Gv: Yªu cÇu Hs ®äc vµ lµm ?1.
- Gv: Tõ c¸c tØ sè l­îng gi¸c h·y tÝnh c¸c c¹nh gãc vu«ng b, c theo c¸c c¹nh vµ c¸c gãc cßn l¹i ?
- Gv: Ta cã c¸c hÖ thøc trªn chÝnh lµ hÖ thøc gi÷a c¸c c¹nh vµ c¸c gãc trong mét tam gi¸c vu«ng.
- Gv: Dùa vµo c¸c hÖ thøc trªn h·y diÔn ®¹t b»ng lêi c¸c hÖ thøc ®ã.
- Gv: Giíi thiÖu ®ã lµ néi dung ®Þnh lý vÒ hÖ thøc gi÷a c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng.
- Gv: Cho hs ®äc ®Ò bµi VD1.
- Gv: §­a h×nh vÏ lªn b¶ng phô.
- Gv: Trong h×nh vÏ gi¶ sö AB lµ ®o¹n ®­êng m¸y bay bay lªn trong 1,2 phót th× BH chÝnh lµ ®é cao mµ m¸y bay ®¹t ®­îc sau 1,2 phót ®ã.
- Gv: Nªu c¸ch tÝnh AB?
- Gv: Yªu cÇu 1 Hs lªn b¶ng tÝnh Hs cßn l¹i lµm vµo vë.
- Gv: NhËn xÐt?
- Gv: NhËn xÐt.
- Gv: Cho hs ®äc to ®Ò bµi trong khung ë ®Çu bµi häc.
- Gv: Gäi 1 hs lªn b¶ng diÔn ®¹t bµi to¸n b»ng h×nh vÏ, kÝ hiÖu vµ ®iÒn c¸c sè ®· biÕt.
- Gv: Kho¶ng c¸ch cÇn tÝnh lµ c¹nh nµo cña ABC?
- Gv: Gäi 1 hs tÝnh c¹nh AC.
- Gv: Yªu cÇu Hs nhËn xÐt?
- Gv: NhËn xÐt, bæ sung nÕu cÇn.
- Hs: Quan s¸t h×nh vÏ më bµi.
- Hs: Theo dâi.
- Hs: Quan s¸t vÏ h×nh.
- Hs: Lµm ?1
- Hs: TÝnh c¸c c¹nh gãc vu«ng b, c theo c¸c c¹nh vµ c¸c gãc cßn l¹i.
- Hs: N¾m c¸c hÖ thøc.
- Hs: DiÔn ®¹t b»ng lêi c¸c hÖ thøc.
- 1Hs: §äc to ®Þnh lý
- Hs: §äc ®Ò bµi VD1.
- Hs: Quan s¸t h×nh vÏ.
- Hs: Theo dâi.
- 1 Hs: Nªu c¸ch tÝnh AB
-1 Hs: Lªn b¶ng tÝnh AB, d­íi líp lµm vµo vë.
- Hs: NhËn xÐt, bæ sung.
-1 Hs: §äc to ®Ò bµi trong khung ë ®Çu bµi häc.
-1 Hs: Lªn b¶ng diÔn ®¹t bµi to¸n b»ng h×nh vÏ, kÝ hiÖu vµ ®iÒn c¸c sè ®· biÕt.
- Hs: Lµ c¹nh AC.
-1 Hs: Lªn b¶ng tÝnh c¹nh AC.
- Hs: NhËn xÐt
1.C¸c hÖ thøc. 
?1.
a, b = a. sinB = a. cosC.
 c = a. sinC = a. cosB.
b, b = c. tgB = c. cotgC.
 c = b. tgC = b. cotgB.
§Þnh lÝ: sgk tr 86
VD1. sgk tr 86.
AB lµ ®o¹n ®­êng m¸y bay bay lªn trong 1,2 phót th× BH chÝnh lµ ®é cao mµ m¸y bay ®¹t ®­îc sau 1,2 phót ®ã.
v× 1,2 phót = giê nªn 
AB = .
BH=AB.sinA=10.sin300= 10. = 5(km)
Vëy sau 1,2 phót m¸y bay lªn cao ®­îc 5 km.
VD2. sgk tr 86.
AC = AB . cosA = 3 . cos650 
 = 3 . 0,4226 1,2678 1,27 (m)
Víi bµi to¸n ë ®Çu bµi häc th× ch©n chiÕc thang cÇn ph¶i ®Æt c¸ch ch©n t­êng mét kho¶ng lµ: 1,27 m.
IV. Cñng cè:( 12 phót)
	Cho hs ho¹t ®éng theo nhãm
Bµi tËp:
Cho ABC vu«ng t¹i A cã AB = 21 cm, C = 400. H·y tÝnh ®é dµi c¸c ®o¹n th¼ng:
a) AC	b) BC	c) Ph©n gi¸c trong BD cña B.
V.H­íng dÉn vÒ nhµ:( 2 phót)
- Häc thuéc néi dung ®Þnh lÝ.
- Xem l¹i c¸c VD vµ BT.
- Lµm c¸c bµi 26 tr 88 sgk, bµi 52, 54 tr 97 sbt.
TuÇn 6	
TiÕt 12
 Ngµy so¹n: 30/9/2010
 Ngµy d¹y: 2/9/2010
Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ gãc
trong tam gi¸c vu«ng. (tiÕp theo)
A. Môc tiªu:
- KiÕn thøc: HiÓu ®­îc thuËt ng÷ gi¶i tam gi¸c vu«ng lµ g×.
- KÜ n¨ng: VËn dông ®­îc c¸c hÖ thøc ®· häc trong viÖc gi¶i tam gi¸c vu«ng.
- VËn dông: ThÊy ®­îc viÖc øng dông c¸c tØ sè l­îng gi¸c ®Ó gi¶i quyÕt mét sè bµi to¸n thùc tÕ.
B. ChuÈn bÞ:
- Gi¸o viªn: Th­íc th¼ng, ª-ke,th­íc ®o ®é, b¶ng phô ghi VD3, VD4, VD5, b¶ng sè, mt®t.
	- Häc sinh: Th­íc th¼ng, ª-ke,th­íc ®o ®é, b¶ng sè, mt®t.
C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp :
	I. æn ®Þnh líp: (1 phót)
II. KiÓm tra bµi cò:(6 phót)	
a) Cho ABC cã A = 900, AB = c, AC = b, BC =a. H·y viÕt c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña B vµ C.
b) Cho AC = 86 cm, C = 340. TÝnh AB?
III. D¹y häc bµi míi: (24 phót)
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Néi dung ghi b¶ng
- Gv: Giíi thiÖu: Trong tam gi¸c vu«ng, nÕu cho biÕt tr­íc hai c¹nh hoÆc mét c¹nh vµ mét gãc th× ta sÏ tÝnh ®­îc tÊt c¶ c¸c c¹nh vµ gãc cßn l¹i cña nã. Bµi to¸n ®Æt ra nh­ thÕ gäi lµ bµi to¸n “Gi¶i tam gi¸c vu«ng”.
- Gv: VËy ®Ó gi¶i mét tam gi¸c vu«ng cÇn biÕt mÊy yÕu tè? Trong ®ã sè c¹nh nh­ thÕ nµo?
- Gv: L­u ý vÒ c¸ch lÊy kÕt qu¶:
+ Sè ®o gãc lµm trßn ®Õn ®é .
+ Sè ®o ®é dµi lµm trßn ®Õn lµm trßn ®Õn ch÷ sè thËp ph©n thø ba.
- Gv: Cho Hs quan s¸t h×nh vÏ vµ ®Ò bµi VD3 qua b¶ng phô.
- Gv: H­íng dÉn hs lµm VD3.
? §Ó gi¶i tam gi¸c vu«ng ABC, ta cÇn tÝnh c¹nh, gãc nµo?
- Gv: HD hs tÝnh tõng yÕu tè.
- Gv: Gäi mét hs tÝnh BC 
( kh«ng sö dông §L py-ta-go) 
- Gv: NhËn xÐt bæ xung.
- Gv: Cho Hs quan s¸t h×nh vÏ vµ ®Ò bµi VD4 qua b¶ng phô.
- Gv: H­íng dÉn hs lµm VD4.
 ? §Ó gi¶i tam gi¸c vu«ng OPQ, ta cÇn tÝnh c¹nh, gãc nµo?
- Gv: Nªu c¸ch tÝnh?
- Gv: Yªu cÇu Hs NhËn xÐt?
- Gv: Gäi 1 hd lµm ?3.
- Gv: NhËn xÐt?
- GV: NhËn xÐt.
- Gv: Cho Hs quan s¸t h×nh vÏ vµ ®Ò bµi VD 5 qua b¶ng phô.
- Gv: Gäi mét hs lªn b¶ng lµm bµi.
- Gv: Yªu cÇu Hs nhËn xÐt?
- Gv: Qua c¸c vÝ dô, rót ra nhËn xÐt?
- GV: NhËn xÐt.
- Hs: Theo dâi, n¾m kh¸i niÖm gi¶i tam gi¸c vu«ng.
- Hs: §Ó gi¶i mét tam gi¸c vu«ng cÇn biÕt hai yÕu tè trong ®ã ph¶i cã Ýt nhÊt mét c¹nh.
- Hs: Theo dâi , ghi nhí.
- Hs: Theo dâi ®Ò bµi.
- Hs: Theo dâi c¸ch lµm VD3.
- Hs: Ta cÇn tÝnh c¹nh BC, gãc B, gãc C. 
- Hs: Theo dâi c¸ch tÝnh, vµ tÝnh.
- 1 Hs: TÝnh BC
- Hs: Theo dâi ®Ò bµi.
- Hs: Theo dâi c¸ch lµm VD.
- Hs: Ta cÇn tÝnh gãc Q, c¹nhOP, c¹nh OQ
 - 1 Hs: nªu c¸ch tÝnh
- Hs: NhËn xÐt, bæ sung.
-1 Hs: Lµm ?3.
- Hs: NhËn xÐt, Bæ sung.
- Hs: Theo dâi ®Ò bµi.
-1 Hs: Lªn b¶ng lµm bµi, d­íi líp lµm vµo vë.
- Hs: Quan s¸t bµi lµm trªn b¶ng ,nhËn xÐt.
- Hs: Rót ra nhËn xÐt.
- Hs: NhËn xÐt, bæ sung.
2.¸p dông vµo gi¶i tam gi¸c vu«ng. 
VD3. sgk tr 87. 
Theo ®ÞnhlÝ Py-ta-go ta cã:
 = 9,434.
MÆt kh¸c, .
 C 320. B 580. 
?2.
Ta cã C 320 
nªn B 580.
 BC = 9,433 cm.
VD4. sgk tr 87.
Ta cã. Q = 900 – 360 = 540.
OP = PQ.sinQ = 7sin540 = 5,663.
OQ = PQ.sinP = 7.sin 360 = 4,114.
?3. sgk tr 87.
Ta cã.
OP = PQ.cosP = 7cos360 5,663
OQ = PQ.cosQ = 7.cos540 = 4,114.
VD5. sgk tr 87.
 Ta cã.
 N = 900 – M = 900 – 520 = 390.
 LN = LM.tgM = 2,8.tg510 = 3,458. 
 4,449.
*NhËn xÐt: sgk tr 88.
IV. Cñng cè:( 12 phót)
	- Cho hs ho¹t ®éng theo nhãm bµi 27 tr 88 sgk, mçi tæ lµm 1 c©u.
	Cô thÓ: 
	-VÏ h×nh, ®iÒn c¸c yÕu tè ®· biÕt vµo h×nh.
	-TÝnh cô thÓ.
V.H­íng dÉn vÒ nhµ:( 2 phót)
- Xem l¹i c¸c VD vµ BT.
- Lµm c¸c bµi 27, 28 tr 88, 89 sgk, bµi 55,56 57,58 tr 97 sbt.
TuÇn 07	
TiÕt 13
 Ngµy so¹n: 4/10/2010
 Ngµy d¹y: 6/10/2010 
luyÖn tËp.
A. Môc tiªu:
- KiÕn thøc: Hs vËn dông ®­îc c¸c hÖ thøc ®· häc trong viÖc gi¶i tam gi¸c vu«ng.
- KÜ n¨ng: §­îc thùc hµnh nhiÒu vÒ ¸p dông c¸c hÖ thøc, tra b¶ng hoÆc sö dông mt®t, c¸ch lµm trßn sè.
- VËn dông: ThÊy ®­îc viÖc øng dông c¸c tØ sè l­îng gi¸c ®Ó gi¶i quyÕt mét sè bµi to¸n thùc tÕ.
B. ChuÈn bÞ:
Gi¸o viªn: Th­íc th¼ng, ª-ke,th­íc ®o ®é,b¶ng phô, m¸y chiÕu, b¶ng sè, mt®t.
	Häc sinh: Th­íc th¼ng, ª-ke,th­íc ®o ®é, giÊy trong, b¶ng sè, mt®t.
C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp :
	I. æn ®Þnh líp: (1 phót)
II. KiÓm tra bµi cò:(7 phót)	
Hs1.a) Ph¸t biÓu vÒ hÖ thøc gi÷a c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng?
b) Ch÷a bµi 28 tr89 sgk.
HS2.a) ThÕ nµo lµ gi¶i tam gi¸c vu«ng?
b) Ch÷a bµi 55 tr97 sbt.
III. D¹y häc bµi míi: (32 phót)
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Néi dung ghi b¶ng
- Gv: Cho hs nghiªn cøu ®Ò bµi.
- Gv: Gäi 1 hs lªn b¶ng vÏ h×nh.
- Gv: Muèn tÝnh gãc ta lµm nh­ thÕ nµo?
- Gv: Gäi 1 hs tÝnh gãc .
- Gv: Yªu cÇu Hs nhËn xÐt?
- Gv: Yªu cÇu Hs ®äc ®Ò bµi, vÏ h×nh ghi GT,KL.
- Gv: Trong bµi nµy tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c th­êng, muèn tÝnh AN ta ph¶i tÝnh ®­îc ®é dµi ®o¹n nµo?
- Gv: VËy ta ph¶i t¹o ra tam gi¸c vu«ng chøa AB hoÆc AC lµm c¹nh huyÒn.
- Gv: HD hs vÏ thªm ®iÓm K.
- Gv: Nªu c¸ch tÝnh BK?
- Gv: Gäi 4 hs lªn b¶ng thø tù tÝnh KBA, AB, AN vµ AC.
- Gv: Yªu cÇu HS nhËn xÐt?
- Gv: NhËn xÐt.
- Gv: Cho Hs quan s¸t ®Ò bµi vµ h×nh vÏ qua b¶ng phô.
- Gv: Cho hs nghiªn cøu ®Ò bµi.
? Nªu GT – KL
- Gv: Gîi ý kÎ thªm 
AH CD.
- Gv: Cho hs th¶o luËn theo nhãm trong 6 phót.
- Gv: KiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c nhãm.
- Gv: Yªu cÇu Hs tr×nh bµy bµi lµm cña nhãm.
- Gv: Yªu cÇu Hs nhËn xÐt?
- Hs: Nghiªn cøu ®Ò bµi.
-1 Hs: Lªn b¶ng vÏ h×nh.
- Hs: §Ó tÝnh gãc ta dïng tØ sè l­îng gi¸c cos .
-1 Hs: Lªn b¶ng tÝnh gãc .
- Hs: NhËn xÐt.
- Hs: §äc ®Ò bµi, vÏ h×nh vµ ghi GT-Kl
- Hs: Ta ph¶i tÝnh ®­îc AB hoÆc AC.
- Hs: KÎ BK vu«ng gãc víi AC.
- Hs: V× C = 300 nªn KBC = 600 BK= BCsinC = ..
- 4 Hs: Lªn b¶ng lÇn l­ît tÝnh KBA, AB, AN vµ AC.
- Hs: NhËn xÐt.
- Hs: Bæ sung.
- Hs: §äc ®Ò bµi
- Hs: Nghiªn cøu ®Ò bµi.
- Hs: Nªu GT – KL.
- Hs: VÏ AH CD.
- Hs: Th¶o luËn theo nhãm trong 6 phót.
- Hs: Tr×nh bµy bµi cña nhãm.
- Hs: NhËn xÐt, bæ sung.
Bµi 29 tr 89 sgk. 
Ta cã:
cos = .
 38037’.
Bµi 30 tr 89 sgk.
KÎ ta cã.
V× C = 300 nªn KBC = 600 BK = BCsinC = 11.sin300 = 5,5 cm.
KBA = KBC= ABC
 = 600 – 380 =220.
Trong tam gi¸c vu«ng BKA ta cã:
 5,932 cm.
AN = AB.sin380 5,932. sin380
 3,652 cm.
Trong tam gi¸c vu«ng ANC ta cã:
 7,304 cm.
Bµi 31 tr 89 sgk.
 GT Cho h×nh vÏ víi c¸c yÕu tè trªn
 h×nh vÏ. 
 KL a) TÝnh AB
 b) TÝnh ADC 
	Gi¶i.
a) XÐt Tam gi¸c vu«ng ABC cã:
AB = AC.sinC = 8.sin540 
 6,472 cm.
b) Tõ A kÎ AH CD Ta cã.
XÐt tam gi¸c vu«ng ACH cã:
AH = AC.sinC = 8.sin740
 7,690 cm.
XÐt tam gi¸c vu«ng AHD cã:
.
 D 530 hay ADC 530.
IV. Cñng cè:( 3 phót)
	- Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ vÒ c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng?
	- §Ó gi¶i tam gi¸c vu«ng cÇn biÕt sè c¹nh vµ sè gãc nh­ thÕ nµo?
V.H­íng dÉn vÒ nhµ:( 2 phót)
- Xem l¹i c¸c VD vµ BT.
- Lµm c¸c bµi 59, 60, 61, 68 tr 98 sbt.