Giáo án Đại số 8 tiết 41, 42: Mở đầu về phương trình

Chương III . Phương trình bậc nhất một ẩn
 Soạn , ngày 19 tháng 12 năm 2009
Tiết 41.	 Mở đầu về phương trình
A. mục tiêu 
– HS hiểu khái niệm phương trình và các thuật ngữ : Vế trái vế phải , nghiệm của phương trình , tập nghiệm của phương trình , hiểu và biết cách sử dụng các thuật ngữ 
– HS hiểu khái niệm và giải phương trình, bước đầu làm quen và biết cách sử dụng qui tắc chuyển vế và qui tắc nhân
B. Chuẩn bị 
GV:	Bảng phụ
HS : Ôn tập phần GV dặn tiết trước.
C. Tiến trình dạy học 
Hoạt động 1 : 1) Phương trình một ẩn 
GV giới thiệu một số biểu thức có chứa chữ đã từng gặp ở lớp dưới 
GV đưa ra khái niệm:
Một phương trình với ẩn x có dạng A(x) = B(x) trong đó vế trái A(x) và vế phải B(x) là hai biểu thức của cùng một biến x
Gọi HS lấy ví dụ
Tiếp tục cho HS làm ? 2 
Ta thấy hai vế của PT nhận cùng một giá trị khi x= 6 , ta nói 6 thoả mãn PT đã cho và gọi x= 6 là một nghiệm của PT đã cho.
Tiếp tục cho HS làm ? 3
x= -2 có phải là nghiệm của PT không?
X= 2 có phải là nghiệm của PT không ? 
GV : cho các phương trình 
5x- 7 = x+1 
4x2 – 12 = ( x+ 3) ( x-3) 
x= -2 có phải là nghiệm của các PT trên hay không ?
cho HS hoạt động nhóm và lên bảng thực hiện 
Chú ý : 
Hệ thức x= m ( với m là một số nào đó ) cũng là một phương trình . PT này chỉ rõ rằng m là nghiệm duy nhất của nó.
Một PT có thể có một nghiệm, hai nghiệm, ba nghiệm,...nhưng cũng có thể không có nghiệm nào hoặc vô số nghiệm. Phương trình không có nghiệm nào được gọi là phương trình vô nghiệm.
GV tiếp tục cho HS làm các bài tập 5 Trắc nghiệm Toán 8
Ví dụ: 2x + 5 = 3 ( x-1) +2
?1
2y – 3 = 5y+2
3u = 4u – 2
?2
Thay x= 6 vào mỗi vế của phương trình 
2x + 5 = 3 ( x-1) +2 ta có :
VT : 2. 6 + 5 = 17
VP : 3.( 6- 1) + 2 = 17
VT= VP .
?3
Phương trình : 2(x+ 2) – 7 = 3- x
Thay x= -2 vào từng vế của PT ta có :
VT : 2(-2 +2) – 7 = -7
VP : 3- (-2) = 5 
VT VP , nên x= -2 không thoả mãn phương trình.
b) Thay x= 2 vào từng vế của PT ta có :
VT : 2(2 +2) – 7 = 1
VP : 3- 2 = 1 
VT = VP , nên x= 2 thoả mãn phương trình.
VD : Phương trình x2 = 1 có hai nghiệm là x= 1 và x= -1
Phương trình x2 = -1 vô nghiệm
Hoạt động 2 : Củng cố- HD về nhà
Bài tập : Hãy thử lại và cho biết các khẳng định sau có đúng không ?
a) x3 + 3x = 2x2 - 3x + 1 x = -1
b) (z - 2)(z2 + 1) = 2z + 5 z = 3
Về nhà : Làm các bài tập 3 Tr3 SBT .
 Soạn , ngày 19 tháng 12 năm 2009
Tiết 42.	 Mở đầu về phương trình ( tiếp theo)
A. mục tiêu 
– HS hiểu khái niệm Phương trình và giải phương trình, bước đầu làm quen và biết cách sử dụng qui tắc chuyển vế và qui tắc nhân
B. Chuẩn bị 
GV:	Bảng phụ
HS : Ôn tập phần GV dặn tiết trước.
C. Tiến trình dạy học 
Hoạt động 2: 2 ) Giải phương trình 
GV: Giới thiệu thuật ngữ tập nghiệm Kí hiệu : S
Thực hiện ?4
 Hãy điền vào chỗ trống ()
GV : Khi bài toán yêu cầu giải một phương trình, ta phải tìm tất cả các nghiệm ( hay tìm tập hợp nghiệm) của phương trình ấy
?4
a) S = 
b) S = 
Hoạt động 3 : 3)Phương trình tương đương
Tìm tập nghiệm của phương trình 
x = -1
? Tìm tập nghiệm của phương trình 
x +1 =0
GV : ta nói 2 phương trình này là hai phương trình tương đương
? Vậy thế nào là hai phương trình tương đương
GV : Để chỉ hai phương trình tương đương với nhau ta dùng ký hiệu Û
VD: x+ 1 = 0 Û x= - 1
vì : Phương trình x = -1 có tập nghiệm là 
- phương trình x + 1 = 0 có tập nghiệm là 
Hai phương trình có cùng tập nghiệm 
Hoạt động 4 : Luyện tập 
GV cho HS lên giải bài tập 1 - SGK
Với mỗi phương trình sau hãy xét xem x = -1 có là nghiệm của nó không
4x – 1 = 3x – 2
x + 1 = 2 ( x – 3 )
2 ( x + 1 ) + 3 = 2 – x
Cho HS giải tiếp BT 2 :
Trong các giá trị t = -1, t = 0, t = 1, giá trị nào là nghiệm của phương trình 
(t+ 2)2 = 3t + 4
Cho HS phát biểu ý kiến trả lời bài 3
 Gọi HS lên nối ở bảng phụ sau khi để một thời gian nháp bài.
Bài tập 1 :
4x – 1 = 3x – 2
Thay x= -2 vào từng vế của PT ta có :
VT : 4.(-1) – 1 = - 5
VP : 3(-1) – 2 = - 5 
VT= VP , nên x= -1 là nghiệm của PT 
Bài tập 2 :
Thay t = -1 vào từng vế của PT ta có :
VT : ( -1 + 2)2 = 1
VP : 3(-1) + 4 = 1 
VT= VP , nên x= -1 là nghiệm của PT 
Thay t = 0 vào từng vế của PT ta có :
VT : ( 0 + 2)2 = 4
VP : 3.0 + 4 = 4 
VT= VP , nên x= -1 là nghiệm của PT
Thay t = 1 vào từng vế của PT ta có :
VT : ( 1 + 2)2 = 9
VP : 3.1 + 4 = 7 
VT VP , nên x= 1 không phải là nghiệm của PT
Bài 3 : S = R
Bài 4: 
Bài 5 : Hai phương trình x= 0 và x( x- 1) = 0 không tương đương vì : khác nhau về tập hợp nghiệm
PT x= 0 có tập hợp nghiệm S = {0} còn PT x( x- 1)= 0 có tập hợp nghiệm S = {0; 1}
Hoạt động 5 : củng cố – BT về nhà 
Bài 4 ( S BT nâng cao ) : Chứng tỏ rằng các PT sau vô nghiệm 
2x + 3 = 2x + 4 
3x + 5 = 3x – 3
= 0 
Gợi ý : a) PT có vế phải luôn lớn hơn vế trái 1 đơn vị
PT có vế trái luôn lớn hơn vế trái 8 đơn vị
PT có vế trái luôn khác 0 ( với mọi x 2)