ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ
(Trích: “Đôn Ki- hô- tê” – Mô-li-e) (Tiết 1)
A - Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức: Giúp hs:
- Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê.
- ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà Xéc-van-téc đã góp vào vh nhân loại.
2. Kĩ năng:
- Nắm được diễn biến của các sự việc trong đoạn trích.
- Chỉ ra được nhg chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật được miêu tả trong đoạn trích.
3. Thái độ:
- Có nhận thức đúng đắn về mọi sự vật hiện tượng để có những việc làm đúng, phù hợp.
- Tình yêu tha thiết đối với tuổi thơ, bạn bè, mái trường, quê hương thân yêu.
B - Chuẩn bị
- GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết
(Đọc toàn bộ tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê, sưu tầm ảnh chân dung tác giả Xec-van-tét và tranh minh hoạ Đôn Ki-hô-tê đánh cối xay gió.)
- HS : Soạn bài theo yêu cầu của SGK và những huớng dẫn của GV.
Ngày soạn: 24 - 9 - 2010 Tiết 25 Bài 7 Ngày giảng: 8A : 27 - 9 8B : 27 - 9 đánh nhau với cối xay gió (Trích: “Đôn Ki- hô- tê” – Mô-li-e) (Tiết 1) A - Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức: Giúp hs : - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. - ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà Xéc-van-téc đã góp vào vh nhân loại. 2. Kĩ năng: - Nắm được diễn biến của các sự việc trong đoạn trích. - Chỉ ra được nhg chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật được miêu tả trong đoạn trích. 3. Thái độ: - Có nhận thức đúng đắn về mọi sự vật hiện tượng để có những việc làm đúng, phù hợp. - Tình yêu tha thiết đối với tuổi thơ, bạn bè, mái trường, quê hương thân yêu. B - Chuẩn bị - GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết (Đọc toàn bộ tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê, sưu tầm ảnh chân dung tác giả Xec-van-tét và tranh minh hoạ Đôn Ki-hô-tê đánh cối xay gió.) - HS : Soạn bài theo yêu cầu của SGK và những huớng dẫn của GV. (Đọc văn bản và soạn bài ở nhà theo hệ thống câu hỏi đọc hiểu). C. Tổ chức các hoạt động dạy – học 1. ổn định lớp: 8A: ....................................... 8B : .................................... 2 - Kiểm tra : 5’ Nhận định nào nói đúng nhất nội dung truyện “ Cô bé bán diêm”? Kể về số phận bất hạnh của một em bé nghèo phải đi bán diêm. Gián tiếp p/a bộ mặt xh nơi cô bé sống là một xh không có tình người. Thể hiện niềm thương cảm của tác giả với những em bé nghèo khổ. Cả A,B,C. 2. Biện pháp nghệ thuật chủ yếu được tác giả An-đéc-xen sử dụng trong truyện''Cô bé bán diêm '' là gì ? Phân tích một vài dẫn chứng. Đáp án: 1. Đáp án D. 2. Biện pháp nghệ thuật chủ yếu là đan xen giữa hiện thực và mộng tưởng. 3 - Bài mới: HĐ1: Giới thiệu bài mới. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp: Thuyết trình - Thời gian: 2’ Tây Ban Nha là đất nước ở phía tây châu Âu, trong thời đại Phục Hưng (XIV-XVI) đất nước này đã sản sinh ra nhà văn vĩ đại Xec-van-tét với tác phẩm bất hủ - Bộ tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê. HĐ2: Tìm hiểu chung.. - Mục tiêu : Giúp HS + Nắm được sơ lược về tác giả, tác phẩm. + Tóm tắt và tìm bố cục của vb. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kỹ thuật: Động não - Thời gian: 25’ Hoạt động của thầy HĐ của trò Nội dung cần đạt GV cho học sinh đọc chú thích về tác giả trong SGK. ? Hãy nêu những hiểu biết của em về tác giả sau khi đọc phần chú thích? - Ông sống một cuộc đời cực nhọc, âm thầm cho đến khi công bố tiểu thuyết Đôn-ki-hô-tê. ? Văn bản Đánh nhau với cối xay gió được trích trong tác phẩm nào? - GV nêu vấn đề: cần đọc văn bản với giọng điệu như thế nào để phù hợp với văn bản? Khi đọc cần chú ý những gì? - GV hướng dẫn học sinh đọc: Khi đọc cần chú ý những câu đối thoại nhưng không in xuống dòng của hai nhân vật chính. Những câu nói với cối xay gió – bọn khổng lồ của Đôn-ki-hô-tê cần đọc với giọng thích hợp, vừa ngayy thơ, vừa tự tin xen lẫn hài hước. *) Đọc văn bản. - GV đọc đoạn đầu - GV đánh giá khả năng đọc của học sinh. ? Nêu chủ đề của văn bản? - GV cho hai em tìm hiểu từ khó ? Nêu bố cục của văn bản? Nội dung của từng đoạn trong văn bản? + Từ đầu đến: ...... Không cân sức: Trước khi Đô-ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió. + Tiếp đến: ...... Ngã văng ra: Trong khi Đôn-ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió. + Đoạn còn lại: Sau khi Đôn-ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió. - Đọc chú thích - Kq về tác giả - Nêu cách đọc - Đọc vb - Nêu chủ đề - Giải thích từ khó I. Tìm hiểu chung. 1. Tác giả. (1547– 1616) - Là nhà văn Tây Ban Nha. 1. Tác phẩm. - Trích trong tiểu thuyết Đôn-ki-hô-tê. *) chủ đề: - đoạn trích kể về tính cách của hai nhân vật: Đôn-ki-hô-tê và xan-trô-pan-xa. *) Bố cục của văn bản. - Gồm ba phần: HĐ3: Tìm hiểu văn bản.. - Mục tiêu : Giúp hs hiểu + Hình tượng 2 nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô. + Mối quan hệ bổ sung giữa 2 nhân vật + Nghệ thuật kể tô đậm sự tương phản giữa 2 nhân vật. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm, giảng bình và thảo luận nhóm. - Kỹ thuật: Động não - Thời gian: 10’ Hoạt động của thầy HĐ của trò Nội dung cần đạt - GV cho học sinh trao đổi để tìm ra năm sự việc trong đoạn trích. ? Hãy liệt kê năm sự việc chủ yếu mà qua đó tính cách của hiệp sĩ và bác giám mã được bộc lộ? - GV dùng bảng phụ để kết luận. *) Diễn biến các sự việc. Bảng phụ - Năm sự việc: + Nhìn thấy và nhận định về những chiếc cối xay gió. + Thái độ và hành động của mỗi nhân vật . + Quan niệm và cách xử sự của mỗi người khi bị đau đớn. + Chuyện ăn của mỗi người + chuyện ngủ của mỗi người ? Qua đó em thấy truyện có mấy nhân vật? Đó là những nhân vật nào? => Chuyển ? Dựa vào chú thích, em hãy nêu lên những hiểu biết của em về nhân vật Đôn-ki-hô-tê? - GV nhấn mạnh thêm: + Tuổi khoảng 50 – là một quý tộc nghèo. + Hình dáng: Gầy gò, cao lênh khênh, cưỡi một con ngựa còm, mặc áo giáp, đấu đội mũ sắt,vai vác áo dài => Những thứ đã han rỉ của tổ tiên đánh bóng lại. + Bắt chước nhân vật trong truyện hiệp sĩ. + Muốn trừ gian ác, giúp người lương thiện. - Tìm chi tiết - Suy nghĩ trả lời. II. Tìm hiểu văn bản. 1. Hiệp sĩ Đôn-ki-hô-tê. HĐ 4 : Củng cố: - Mục tiêu : Nắm chắc nd – nt của bài - Phương pháp : Vấn đáp, tái hiện. - Thời gian: 03’ ? Nêu những nét chính về tác giả Xec-van-tét và văn bản “ Đánh nhau với cối xay gió”. - Tóm tắt đoạn trích : Đánh nhau với cối xay gió. HĐ 5: Hướng dẫn tự học - Tóm tắt đoạn trích : Đánh nhau với cối xay gió. - Soạn tiếp phần bài còn lại theo phần: Đọc- Hiểu văn bản. Ngày soạn: 24 – 9 2010 Tiết 26 Bài 7 Ngày giảng: 8A: 29 - 9 8B: 29 - 9 đánh nhau với cối xay gió (Trích: “Đôn Ki- hô- tê” – Mô-li-e) (Tiết 2) A - Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức: Giúp hs : - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. - ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà Xéc-van-téc đã góp vào vh nhân loại. 2. Kĩ năng: - Nắm được diễn biến của các sự việc trong đoạn trích. - Chỉ ra được nhg chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật được miêu tả trong đoạn trích. 3. Thái độ: - Có nhận thức đúng đắn về mọi sự vật hiện tượng để có những việc làm đúng, phù hợp. B - Chuẩn bị - GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết (Đọc toàn bộ tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê, sưu tầm ảnh chân dung tác giả Xec-van-tét và tranh minh hoạ Đôn Ki-hô-tê đánh cối xay gió.) - HS : Soạn bài theo yêu cầu của SGK và những huớng dẫn của GV. (Đọc văn bản và soạn bài ở nhà theo hệ thống câu hỏi đọc hiểu). C. Tổ chức các hoạt động dạy – học 1. ổn định lớp: 8A: ....................................... 8B : .................................... 2 - Kiểm tra : 5’ ? Tóm tắt nội dung đoạn trích “ Đánh nhau với cối xay gió”? ? Nhận xét nào nói đầy đủ nhất tính cách của Đôn Ki- hô- tê qua đoạn trích? Là một người có nhiều điểm tốt đẹp. Là một người có hành động nực cười Là mọt người hết sức điên rồ. Cả A và B. Đáp án: 1. HS tự tóm tắt theo trình tự diễn biến của các sự việc. 2. Đáp án D. 3 - Bài mới: HĐ1: Giới thiệu bài mới. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp: Thuyết trình - Thời gian: 2’ Giờ trước các em đã được tìm hiểu phần I, II-Diễn biến sự việc. Hôm nay chúng ta tiếp tục đi tìm hiểu về Hiệp sĩ Đôn-ki-hô-tê và Giám mã Xan-chô pan-xa. HĐ2: Tìm hiểu văn bản. - Mục tiêu : Giúp hs hiểu + Hình tượng 2 nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô. + Mối quan hệ bổ sung giữa 2 nhân vật + Nghệ thuật kể tô đậm sự tương phản giữa 2 nhân vật. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kỹ thuật: Động não - Thời gian: 30’ Hoạt động của thầy HĐ của trò Nội dung cần đạt - GV yêu cầu học sinh theo dõi văn bản. ? Khi nhìn thấy những chiếc cối xay gió, Đôn-ki-hô-tê liên tưởng tới những gì? - Khi nhìn thấy những chiếc cối xay gió, Đôn-ki-hô-tê nghĩ đến bọn khổng lồ gian ác, và tưởng là do pháp thuật của pháp sư Phơ-re-xtor. ? Nguyên nhân nào dẫn đến sự liên tưởng ấy của Đon-ki-hô-tê? - Liên tưởng như vậy vì đầu óc lão mê muội truyện kiếm hiệp, không còn tỉnh táo nữa. - Đọc nhiều truyện kiếm hiệp, đầu óc mê muội vì vậy nhìn những chiếc cối xay gió lại cho rằng đó là bọn khổng lồ. ? Đôn-ki-hô-tê có thái độ như thế nào trước những suy đoán của mình? Hãy tìm những chi tiết thể hiện thái độ đó của Đôn-ki-hô-tê? - Tin tưởng vào những suy đoán của mình. Gạt bỏ ngoài tai những lời giải thích của xan-trô-pan-xa. ? Theo em mục đích chiến đấu của Đôn-ki-hô-tê là gì? - Mục đích chiến đấu là tiêu diệt kẻ ác. Một cuộc chiến đấu chính đáng. ? Từ đó Đôn-ki-hô-tê đã có hành động như thế nào? - Hành động: Một mình một ngựa xông thẳng vào lũ khổng lồ không tiếc mạng sống của mình. ? Hành động ấy thể hiện tinh thần chiến đấu như thế nào của Đôn-ki-hô-tê? - Tinh thần kiên cường, dũng cảm và quyết thắng. ? Theo dõi truyện, em thấy cuộc chiến đấu xảy ra như thế nào? Kết quả ra sao? - Cuộc chiến đấu xảy ra nhanh chóng, Đôn-ki-hô-tê thất bại. ? Theo em Đôn-ki-hô-tê đáng khen ở điểm nào? - Điểm đáng khen: Đó là tinh thần chiến đấu, Một tinh thần cao quí, kiên định và chắc nịch. Theo lão, chiến đấu diệt trừ ác qoái là chính đáng, là lẽ sống chân chính của hiệp sĩ chân chính. ? Theo em, vì sao Đôn-ki-hô-tê lại thất bại nhanh chóng? - GV: Khi xông vào những chiếc cối xay gió , cánh quạt cối xay bẻ gẫy giáo, quật ngã Đô-ki-hô-tê là hậu quả tất yếu sau cuộc chiến đấu điên rồ, không cân tài, cân sức. ? Tại sao nói: Hành động của Đôn-ki-hô-tê là hành động nực cười? - Hành động nực cười vì đây là cuộc chiến đấu giữa con người và một vật vô tri, vô giác. ? Đô-ki-hô-tê có thái độ như thế nào khi bị những cánh quạt gió quật ngã? tìm những chi tiết thể hiện điều đó? - Đôn-ki-hô-tê bị ngã, đau nhưng không hề rên rỉ mà cố chịu đau đớn, coi thất bại chẳng thấm vào đâu: “ Chuyện chinh chiến ...... Thanh kiếm lợi hại của ta”; “ ta không kêu đau ..... ra ngoài” ? Theo em, thái độ hành động ấy của Đôn-ki-hô-tê có đáng học tập không? Vì sao? - Hành động cũng đáng để chúng ta học tập nhưng đáng tiếc đó là những gì mà lão muốn làm theo các hiệp sĩ giang hồ trong sách. ? Tuy thất bại nhưng hắn vẫn tin tưởng vào điều gì? - Tuy thất bại nhưng hắn vẫn tin vào tài năng và kiếm thuật của mình sẽ có ngày chiến thắng. ? Tìm những chi tiết nói lên cách thức sinh hoạt (ăn, ngủ) thường ng ày của Đôn-ki-hô-tê? - Đôn-ki-hô-tê không hề quan tâm đến chuyện ăn, chuyện ngủ. - Hành động thật nực cười vì mọi người đang lo ăn, lo ngủ. => Sau khi học sinh trả lời GV dùng bảng phụ có ghi các chi tiết để kết luận. ? Em có nhận xét gì về cách sinh hoạt thường ngày qua các c ... g trong câu để làm gì? ? Trong VD d, từ ạ biểu thị sắc thái gì của người nói? - VD d: Biểu thị sự kính trọng và lễ phép. => Biểu thị một sắc thái tình cảm. ? Thông qua tìm hiểu em hiểu thế nào là tình thái từ? Chúng có những chức năng gì? Gồm những loại tình thái từ nào? GV dùng bảng phụ để HS Làm bài tập nhanh: ? Xác định tình thái từ trong các trường hợp sau: 1. Anh đi đi. 2. chị đã nói thế ư? 3. Ông là người Hà Nội phải không? 4. Anh ăn đi chứ! ? Trong các ví dụ 3,4 . khi lược bỏ tình thái từ thì ý nbghĩa của câu có thay đổi không? Từ đó em rút ra kết luận gì? -Trong các trường hợp ở ví dụ 3,4 các tình thái từ khi lược bỏ đi chúng vẫn không làm thay đổi ý nghĩa của câu. Vì chúng không phái là phương tiện cấu tạo câu đó. - Quan sát vd. - Suy nghĩ trả lời - Nhận xét - Kq nd. I. Chức năng của tình thái từ 1. Ví dụ: 2. Nhận xét - Các từ ngữ in đậm đi kèm để tạo các kiểu câu. *) Ghi nhớ. HĐ3: Tìm hiểu sử dụng tình thái từ - Mục tiêu : + Cách sử dụng tình thái từ. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kỹ thuật: Động não - Thời gian: 10’ Hoạt động của thầy HĐ của trò Nội dung cần đạt - GV cho học sinh tìm hiểu các ví dụ trong SGK. ? Các tình thái từ được dùng trong hoàn cảnh giao tiếp khác nhau như thế nào? - Từ à dùng khi ta hỏi một người bạn bằng vai nhau, thể hiiện sự thân mật. - Từ ạ dùng khi người dưới trả lời người trên. Thể hiện sự kính trong, lễ phép. - Từ nhé Bằng vai – cầu khiến – thân mật. - Từ ạ dưới –trên, cầu khiến. ? Khi nào thì ta dùng từ à? ? Khi nào thì ta dùng từ ạ? - lễ phép. ? Khi nào dùng từ nhé? ? Khi sử dụng tình thái từ ta cần lưu ý những gì? Khi nói, viết, cần chú ý sử dụng tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Tìm hiểu vd sgk. - Suy nghĩ trả lời - Kq - Đọc ghi nhớ. II. Sử dụng tình thái từ. 1. Ví dụ. 2. Nhận xét. - Khi dùng tình thái từ ta cần chú ý tới hoàn cảnh giao tiếp. *) Ghi nhớ: HĐ4: Luyện tập.. - Mục tiêu: Hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài học. - Phương pháp : Tái hiện, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Động não - Thời gian: 15’ Hoạt động của thầy HĐ của trò Nội dung cần đạt - GV cho học sinh làm bài tập 1 trong SGK. ? Trong các câu đã cho, từ in đậm nào là tình thái từ, từ nào không phải là tình thái từ? Chúng thuộc từ loại nào? GV gọi 1 HS đọc bài tập 2. Yêu cầu các em làm bài tập 2. ? Các tình thái từ trong những câu đã cho có ý nghĩa gì? GV hướng dẫn học sinh làm bài tập số 3 - Làm bt. III. Luyện tập: 1. Bài tập 1. Các câu có dùng tình thái từ: b,c,e,i 2. Bài tập 2. a. Tình thái từ: Chứ -> Nghi Vấn b. Tình thái từ: Chứ -> Nhấn mạnh. c. Tình thái từ: Ư -> Phân vân d. Tình thái từ: Nhé -> Thân mật e. Tình thái từ: Nhé -> Thân mật g.tình thái từ: Vậy -> Miễn cưỡng, không hài lòng. h. Tình thái từ: Cơ mà -> thuyết phục 3. Bài tập 3. ( HS tự làm tại lớp) HĐ 5 : Củng cố: - Mục tiêu : Nắm chắc nd – nt của bài - Phương pháp : Vấn đáp, tái hiện. - Thời gian: 03’ - Thế nào là tình thái từ ? Cách sử dụng tình thái từ? - Khi sử dụng tình thái từ cần chú ý phân biệt với các loại từ nào ? HĐ 6 : Hướng dẫn tự học - Học thuộc 2 ghi nhớ trong SGK - Làm bài tập 4, 5 (tr83-SGK) ; Hướng dẫn học sinh làm bài tập 1(Luyện tập -tr28) - Xem trước bài ''Chương trình địa phương'' (phần Tiếng Việt) Ngày soạn: 25 .9 . 2010 Tiết 28 BàI 7 Ngày giảng: 8A: 1 . 10 8B: 2 . 10 Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm A - Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức: - Sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự. 2. Kĩ năng: - Thực hành sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn kể chuyện - Viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 90 chữ. 3. Thái độ: - HS có ý thức luyện tập cách viết văn tự sự cho hay có hiệu quả. B - Chuẩn bị - GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết - HS : Soạn bài theo yêu cầu của SGK và những huớng dẫn của GV. C. Tổ chức các hoạt động dạy – học 1. ổn định lớp: 8A: .................................... 8B :................................. 2. Kiểm tra : 5’ ? Khi viết bài văn tự sự, người ta làm thế nào để bài văn sinh động ? Làm bài tập 2 SGK tr74. ? Các câu văn sau câu nào chứa yếu tố biểu cảm? A.Chao ôi, đối với những người ở quanh ta B. Vợ tôi không ác nhưng thị khổ quá rồi... C. Khi người ta khổ quá... D.Tôi biết vậy nên tôi chỉ buồn chứ không nỡ giận. Đáp án: - Để bài văn sinh động hơn người ta thường thêm vào đó yếu tố miêu tả. - Đáp án: A. 3 - Bài mới: HĐ1: Giới thiệu bài mới. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp: Thuyết trình - Thời gian: 2’ Qua bài học hôm trước các em đã nắm được cách đưa yếu tố biểu cảm, miêu tả vào trong bài văn nghị luận. Bài hôm nay các em sẽ đi vào thực hành, luyện tập với những đề văn cụ thể. HĐ2: Tìm hiểu từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm - Mục tiêu : + Củng cố kiến thức về văn tự sự : Sự việc được kể, ngôi kể, người kể, trình tự kể... + Các yếu tố miêu tả (hình ảnh, hình dáng, kích thước, mầu sắc, âm thanh, thứ tự đồ vật được sắp xếp...) + Các yếu tố biểu cảm ... + Các bước xd đoạn văn có k,h các yếu tố miêu tả, bểu cảm... - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kỹ thuật: Động não - Thời gian: 20’ Hoạt động của thầy HĐ của trò Nội dung cần đạt - GV ,yêu cầu học sinh tìm hiểu các ví dụ ở mục I trong SGK. ? Những yếu tố cần thiết để xây dựng đoạn văn tự sự là gì? ( Sự việc chính và nhân vật chính) ? Vai trò của các yếu tố miêu tả biểu cảm trong văn bản tự sự? ? Quy trình xây dựng một đoạn văn tự sự có thể tiến hành theo mấy bước? - Xây dựng một đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm có thể tiến hành theo 5 bước: ?Bước 1 có nhiệm vụ gì? * Lựa chọn sự việc chính. ? Sự việc chính ở đây có những đối tượng nào? + Sự việc có đối tương là đồ vật. + Sự việc có đối tượng là con người + Sự việc mà con người là chủ thể tiếp nhận. ? bước 2 có nhiệm vụ gì? * Lựa chọn ngôi kể. ? Người kể ở ngôi thứ mấy? Xưng hô như thế nào? + Ngôi thứ nhất số ít thương xưng là: Tôi, mình, tớ, anh, em...... Ngôi thứ nhất số nhiều: Chúng tôi, chúng ta, chúng mình..... + Ngôi thứ nhất( Gián tiếp) Người kể giấu mình đi để cho nhân vật chính phát ngôn. ? Hãy tìm một số câu truyện có cách lựa chọn ngôi kể như vừa nêu? ? Bước 3 có nhiệm vụ gì? * Thứ tự kể: ? Lời mở đầu em bắt đầu từ đâu? + Mở đầu: Có thể là cảm tưởng, nhận xét hoặc hành động. - Với sự việc thứ nhất: “ Chẳng may em đánh vỡ một lọ hoa đẹp” Em hãy kể lại sự việc đó? VD: + Em ngồi thẫn thờ trước cái lộ hoa đẹp vừa bị vỡ tan. .. Chỉ vì một chút vội vàng mà em đã phải trả giá bằng sự tiếc nuối và ân hận. ? Diễn biến của sự việc diễn ra như thế nào? + Diễn biến: Kể lại sự việc một cách chi tiết, có miêu tả, có biểu cảm . ? Với sự việc trên, em hãy lược ra sự việc? GV: Dùng bảng phụ có ghi các nội dung bên để kết luận cho học inh nắm vững bài. Bảng phụ: Các sự việc: - Vỡ thành mảnh lớn có thể gắn lại bằng keo hoặc vỡ vụn. - Ngắm nghía, mân mê những mảnh vỡ có văn hoa đẹp. - Thu dọn, nhặt nhạnh những mảnh vỡ. - Bố mẹ và anh chị về chứng kiến ? Nên kết thúc đoạn văn như tthế nào? + Kết thúc: Suy nghĩ, cảm xúc và bài học cho bản thân. ? Bước thứ tư có nhiệm vụ gì? * Xác định các yếu tố miêu tả, biểu cảm dùng trong đoạn văn. ? Háy xác định một vài chi tiết cần miêu tả, và bộc lộ cảm xúc cho sự việc trên? + Chi tiết miêu tả: Hình dáng, màu sắc, chất liệu của lọ hoa. + Biểu cảm: Suy nghĩ, tình cảm, sự trân trọng, ngưỡng mộ, sự nuối tiếc và ân hận. ? bước 5 có nhiệm vụ gì? * Viết thành đoạn văn. ? Cần xác định những yêu cầu nào khi viết thành đoạn văn trên? + Xác định cấu trúc. + Viết từng câu. + Liên kết câu. + kiểm tra tính liên kết mạch lạc. -Tìm hiểu các ví dụ trong SGK. - Nhận xét và bổ sung. -Trả lời, nhận xét và bổ sung. - HĐN, tìm các bước. - Xác định ngôi kể. - Lấy vd - Chỉ ra lời mở đầu. - Nêu diễn biến. - Nêu các sự việc. - Nêu cách kết thúc. - Xác định yếu tố k,h, trong đoạn văn. I. Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. * Lựa chọn sự việc chính. * Lựa chọn ngôi kể. * Thứ tự kể: * Xác định các yếu tố miêu tả, biểu cảm dùng trong đoạn văn. * Viết thành đoạn văn. HĐ3: Luyện tập.. - Mục tiêu: Hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài học. - Phương pháp : Tái hiện, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Động não - Thời gian: 5’ Hoạt động của thầy HĐ của trò Nội dung cần đạt ? Nhập vai ông giáo để kể lại sự việc: Lão Hạc báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ. - Giáo viên đánh giá - Kể lại truyện - Trình bày đoạn văn đã chuẩn bị. - Nhận xét.bổ sung. II. Luyện tập 1. Bài tập 1 VD: Tôi đang ngồi nghĩ ngợi vẩn vơ về những người hang xóm đang sống quanh tôi, trong đó có lão Hạc. Lão sống âm thầm trong cảnh túng quẫn và trong cả sự chờ đợi vô vọng đứa con trai duy nhất đã đi xa. Bỗng lão Hạc dặng hắng bước vào. Tôi mỉm cười: - Thiêng thật ! Tôi đang nghĩ đến lão đấy ? Lão Hạc lặng lẽ ngồi xuống cái ghế gỗ ọp ẹp của nhà tôi, buồn bã nói: - Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ ! Tôi ngạc nhiên hỏi lại: - Lão yêu quý con Vàng lắm cơ mà? - Thì vẫn yêu, nhưng vẫn phải bán! Cái số kiếp nó và cả tôi nữa thì có gì khác nhau đâu, hả ông giáo. Tôi lẩm bẩm: - Không thể nào tin được! - Tôi bán thật rồi. Họ vừa bắt nó và mang đi... Lão Hạc bỏ lửng câu nói, cười mà miệng cứ méo xệch đi, nước mắt lưng tròng ... Tôi cũng cảm thấy nghẹn ngào và chỉ muốn ôm chầm lấy lão để khóc oà lên cho vơi bớt những day dứt, bức bối trong lòng. Tôi chợt nghĩ cái việc tôi phải bán đi 5 quyển sách thật là vô nghĩa nếu so sánh nó với nỗi đau của lão Hạc. Tôi chỉ mất 5 đồ vật, còn lão Hạc thì mất đi một người bạn tình nghĩa biết chừng nào! Lão sẽ sống ra sao trong những ngày tháng cô đơn còn lại trong tâm trạng đầy những mặc cảm ân hận dằn vặt? Tôi bỗng thấy thương lão quá, nhưng chẳng biết nên động viên an ủi lão như thế nào nên chỉ nói một câu vu vơ cho có chuyện: - Thế nó cho bắt à ? Nghe tôi hỏi, lão Hạc bỗng giật thót, đôi mắt lão dường như thất thần gương mặt tái nhợt co rúm lại đầy vẻ đau đớn, nhẫn nhục. Lão rũ đầu xuống và ôm mặt bật khóc hu hu HĐ 4 : Củng cố: - Mục tiêu : Nắm chắc nd – nt của bài - Phương pháp : Vấn đáp, tái hiện. - Thời gian: 03’ ? Em hãy nêu các bước xây dựng đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm HĐ 5: Hướng dẫn tự học - Nắm được các bước xây dựng đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm - Làm bài tập 2 trong SGK tr84 - Đọc thêm đoạn văn 1, 2 trong SGK tr84; 85; xem trước bài''Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
Tài liệu đính kèm: