Giáo dục đạo đức cho học sinh hiÖn nay là một vấn đề lớn, được toàn xã hội quan tâm và trở nên vô cùng quan trọng trong sự nghiệp trồng người.
Giáo dục đạo đức là một quá trình hình thành kỹ năng sống cho học sinh. ý thức đạo đức, hành vi và thói quen đạo đức là một tổ hợp của những tri thức đạo đức và hành vi đạo đức, nghĩa là trong quá trình giáo dục đạo đức bồi dưỡng cho các em những chuẩn mực đạo đức và quan trọng hơn là giúp các em các em chuẩn hoá các chuẩn mực đó thành niềm tin. Niềm tin đạo đức sẽ tạo cho các em có sức mạnh trong việc biến những tri thức thành hành vi đạo đức trong giao tiÕp hµng ngµy.
Trêng tiÓu häc qu¶ng l¹c Tæ 5 Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc Lạng Sơn, ngày 20 tháng 9 năm 2010 §æi míi ph¬ng ph¸p C«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh tæ 5 N¨m häc 2010 -2011 Giáo dục đạo đức cho học sinh hiÖn nay là một vấn đề lớn, được toàn xã hội quan tâm và trở nên vô cùng quan trọng trong sự nghiệp trồng người. Giáo dục đạo đức là một quá trình hình thành kỹ năng sống cho học sinh. ý thức đạo đức, hành vi và thói quen đạo đức là một tổ hợp của những tri thức đạo đức và hành vi đạo đức, nghĩa là trong quá trình giáo dục đạo đức bồi dưỡng cho các em những chuẩn mực đạo đức và quan trọng hơn là giúp các em các em chuẩn hoá các chuẩn mực đó thành niềm tin. Niềm tin đạo đức sẽ tạo cho các em có sức mạnh trong việc biến những tri thức thành hành vi đạo đức trong giao tiÕp hµng ngµy. I. Thùc tr¹ng: §Êt níc ta ®ang chuyÓn m×nh ®æi míi, cïng víi nh÷ng mÆt tÝch cùc. Cuéc sèng x· héi còng ®ang cä x¸t víi c¸i ¸c, c¸i xÊu ngµy cµng t¨ng do ph¶i chÊp nhËn c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng. ThÞ trêng lµm cho con ngêi ta n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o, nhng còng lµm cho con ngêi ta tha hãa vÒ lèi sèng, nÕp sèng. Cã häc sinh lµ trß giái mµ kh«ng nghe lêi cha mÑ, coi thêng thÇy d¹y, v« ¬n víi thÇy Cã c«ng d©n cã chøc cã quyÒn, cã häc vÊn cao mµ sèng kiªu ng¹o "trªn kh«ng kÝnh, díi kh«ng nhêng", vong ¬n béi nghÜa, tham lam thñ ®o¹n, ph¶n b¹n lõa thÇy Nh÷ng hiÖn tîng nµy lµ do thiÕu tu dìng, rÌn luyÖn vÒ ®¹o ®øc, lÔ nghÜa mét c¸ch cã hÖ thèng vµ nÒn t¶ng. §èi víi häc sinh tiÓu häc ®a phÇn c¸c em ngoan ngo·n, thËt thµ ch¨m chØ, cã ý thøc häc tËp, biÕt gióp ®ì bè mÑ lµm nh÷ng viÖc phï hîp víi kh¶ n¨ng. Cã tinh thÇn ®oµn kÕt, biÕt quan t©m gióp ®ì b¹n, th¬ng yªu nhêng nhÞn em nhá. Ngoan ngo·n lÔ phÐp víi ngêi lín tuæi, thÇy c« gi¸o, «ng bµ, cha mÑ. Bªn c¹nh ®ã cßn tån t¹i mét sè häc sinh cã th¸i ®é ®¹o ®øc cha ®óng mùc nh: + NghÞch ngîm, lêi biÕng trong häc tËp, cha lÔ phÐp víi thÇy c« gi¸o, ®¸nh b¹n, chia bÌ kÐo c¸nh g©y mÊt ®oµn kÕt, cha biÕt nhêng nhÞn em nhá, nãi vµ tr¶ lêi cßn trèng kh«ng, ng¹i chµo hái thÇy c« hay ngêi lín tuæi. Cha cã thãi quen chµo tríc vµ sau khi ®i häc còng nh xin phÐp ®i ch¬i. §èi tîng gi¸o dôc cña chóng ta lµ häc sinh tiÓu häc nhng còng kh«ng Ýt em vi ph¹m nh÷ng thãi h tËt xÊu. Nguyªn nh©n v× ®©u? II. Nguyên nhân của thực trạng: Gia ®×nh: ¤ng bµ, cha mÑ kh«ng quan t©m, kh«ng lµm g¬ng cho con c¸i, thËm chÝ cßn lµm h con c¸i b»ng nh÷ng hµnh vi kh«ng cã ®¹o ®øc trong giao tiÕp h»ng ngµy chÝnh v× vËy mµ c¸c em ®· cã nh÷ng hµnh vi kh«ng chuÈn mùc trong giao tiÕp víi thÇy c« vµ c¸c b¹n cïng trang løa. Ngêi lín thêng xuyªn cã th¸i ®é c xö kh«ng ®óng møc g©y tæ th¬ng ®Õn c¸c em hoÆc chiÒu chuéng c¸c em qu¸ møc. Do trêng tiÓu häc Qu¶ng L¹c lµ mét trêng ngo¹i thÞ cña thµnh phè c¸c em ®Òu lµ con emddaan téc, hoµn c¶nh gia ®×nh rÊt khã kh¨n nªn còng ¶nh hëng ®Õn viÖc rÌn luyÖn ®¹o ®øc cho con c¸i. B¶n th©n: C¸c em thÝch næi tréi, thÝch mäi ngêi xung quanh chó ý ®Õn m×nh. Nhµ trêng: Kh«ng n¾m b¾t kÞp thêi ®Æc ®iÓm t©m lý, nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cña tõng häc sinh. Mét thùc tÕ cho thÊy, trong ngµnh gi¸o dôc cña chóng ta vÉn cßn mét sè gi¸o viªn cã quan ®iÓm cho r»ng chØ cÇn gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh tiÓu häc trong khu«n khæ bèn bøc têng lµ ®ñ, tøc lµ chØ cÇn d¹y ®¹o ®øc cho häc sinh th«ng qua nh÷ng bµi häc trªn líp vµ th«ng qua m«n ®¹o ®øc ë trêng. Quan ®iÓm nµy lµ cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu gi¸o dôc ®¹o ®øc, bëi v×: Môc ®Ých gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh tiÓu häc lµ h×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt nh©n c¸ch cho häc sinh. Theo quan ®iÓm t©m lý häc: “Nh©n c¸ch chØ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn th«ng qua ho¹t ®éng vµ giao lu” vµ nguyªn lý gi¸o dôc cña ta lµ “Häc ®i ®«i víi hµnh, gi¸o dôc kÕt hîp víi lao ®éng s¶n xuÊt g¾n liÒn víi ®êi sèng x· héi”. NÕu chØ d¹y ®¹o ®øc cho häc sinh tiÓu häc trong c¸c giê lªn líp th× kÕt qu¶ lµ: C¸c em míi chØ h×nh thµnh ý thøc ®¹o ®øc, bíc ®Çu h×nh thµnh th¸i ®é hµnh vi ®¹o ®øc. C¸c em míi chØ cã mèi quan hÖ thÇy – trß, trß – trß, mµ h¹n chÕ ë ®©y lµ c¸c em cha cã nh÷ng th¸i ®é, hµnh vi ®¹o ®øc ®Ých thùc, réng r·i. M¶ng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho c¸c em th«ng qua ho¹t ®éng lao ®éng vui ch¬i vµ c¸c c«ng t¸c x· héi lµ cßn thiÕu vµ cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña trÎ. VÊn ®Ò gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ kü n¨ng sèng cho c¸c em kh«ng ph¶i lµ viÖc cña riªng nhµ trêng mµ ®©y lµ sù kÕt hîp gi÷a gia ®×nh-nhµ trêng vµ XH. NhiÒu phô huynh m¶i lo c¬m ¸o, g¹o tiÒn cßn cha quan t©m ®Õn viÖc häc hµnh còng nh gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ kü n¨ng sèng cho c¸c em, hä phã mÆc cho nhµ trêng mµ quªn mÊt nhiÖm vô cña m×nh bëi v× m«i trêng gia ®×nh lµ m«i trêng gi¸o dôc quan träng nhÊt. ViÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh, kh«ng ®¬n thuÇn trªn lý thuyÕt, truyÒn thô trang bÞ cho c¸c em nguån tri thøc khoa häc vÒ tù nhiªn x· héi, con nguêi, c¸ch lµm viÖc trÝ ãc, mµ cßn híng tíi sù t¹o dùng ph¸t triÓn nh÷ng phÈm chÊt nh©n c¸ch, gi¸ trÞ nh©n v¨n, ®¹o ®øc cho häc sinh gãp phÇn hoµn thiÖn nh©n c¸ch phï hîp yªu cÇu ®Þnh huíng x· héi. Ph¶i h×nh thµnh cho c¸c em cã sù ph¸t triÓn toµn diÖn nh©n c¸ch, ®ã lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng gi÷a ®øc vµ tµi hay lµ sù toµn vÑn vÒ phÈm chÊt vµ n¨ng lùc. Sù hµi hoµ gi÷a ®øc vµ tµi cã ý nghÜa x· héi, cã gi¸ trÞ x· héi con nguêi. Nh B¸c Hå nãi: “Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc lµ ngêi v« dông Cã ®øc mµ kh«ng cã tµi lµm viÖc g× còng khã” Trong tình trạng hiện nay, không thể không nói đến sự tác động tiêu cực từ cuộc sống xã hội. Nền kinh tế thị trường và sự mở cửa hội nhập đã thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của xã hội, song mặt trái của nó cũng không ít những ảnh hưởng tiêu cực đến nhân cách đạo đức của học sinh. Đó là ảnh hưởng của văn hóa phẩm không lành mạnh, coi thường các chuẩn mực của đạo lý làm cho công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh gặp không ít khó khăn. III. KÕt qu¶: KÕt qu¶ cña c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ®îc ph¶n ¸nh qua viÔc xÕp lo¹i h¹nh kiÓm cuèi n¨m häc. TØ lÖ HS TH§§ lµ 100%, kh«ng cã HS bÞ xÕp lo¹i cÇn cè g¾ng. IV. Các giải pháp: Để thực hiện tốt các vấn đề trên, việc kết hợp các lực lượng xã hội là yếu tố vô cùng quan trọng. Chính vì thế vào đầu mỗi năm học, BGH nhà trường phối kết hợp với Ban đại diện CMHS của từng lớp cùng với tổ chức Đội TNTP trong trường tiến hành điều tra hiện trạng về hành vi đạo đức của học sinh thông qua các hoạt động hằng ngày, thông qua các thông tin của cha mẹ học sinh, của giáo viên chủ nhiệm và chính của các em với nhau. Từ đó, tôi xây dựng cho các em một số nội dung sau: Gia ®×nh thêng xuyªn quan t©m ®Õn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn ®èi víi c¸c con, lµm g¬ng cho con c¸i noi theo, cã th¸i ®é c xö ®óng mùc, kh«ng cã nh÷ng hµnh ®éng, lêi nãi g©y tæn th¬ng cho con c¸i, lu«n trao ®æi, t©m sù víi con c¸i ®Ó t×m hiÓu nguyÖn väng, së thÝch cña c¸c em. Nhµ trêng n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña c¸c em, t×m hiÓu hoµn c¶nh gia ®×nh, thêng xuyªn trao ®æi ®éng viªn HS ®Ó t×m hiÓu t©m t nguyÖn väng cña c¸c em Khi HS mắc khuyết điểm nhỏ bao giờ tôi cũng mời HS gặp riêng trao đổi như một người bạn tìm hiểu nguyên nhân các em mắc khuyết điểm và để các em thổ lộ những khó khăn nếu là nguyên nhân khách quan thì chỉ cho các em cách khắc phục, nếu là nguyên nhân chủ quan thì lại phải tiếp tục động viên theo dõi thường xuyên để sửa chữa dần cho các em.Và sau buổi nói chuyện bao giờ tôi cũng nói với các em một câu cuối cùng “Cô sẽ tin vào sự cố gắng của em và em sẽ sửa chữa được những khuyết điểm đó”. Còn nếu lần sau em vẫn tái phạm cô sẽ mời phụ huynh đến và báo với Ban giám hiệu nhà trường để có biện pháp giáo dục em. Lu«n ®éng viªn c¸c em tham gia c¸c ho¹t ®éng cña líp, cña trêng, khuyÕn khÝch ®éng viªn, khen thëng kÞp thêi khi c¸c em cã tiÕn bé cho dï ®ã lµ mét sù tiÕn bé nhá. Gi¸o viªn cÇn g¬ng mÉu trong lêi nãi còng nh c¸ch øng xö tríc HS ®Ó c¸c em häc tËp vµ noi theo. Tõ ®ã HS biÕt c¸ch: - Xưng hô lễ phép với thầy cô, người lớn tuổi, bạn bè, biết xin lỗi, cám ơn trong các hành vi hằng ngày. Ngay trong buæi ®Çu häp phô huynh gi¸o viªn chñ nhiÖm phèi hîp víi phô huynh trong giao tiÕp h»ng nªn sö dông tiÕng viÖt thêng xuyªn víi con em m×nh ®Ó khi ®Õn líp HS thuËn lîi h¬n trong häc tËp còng nh giao tiÕp víi c¸c b¹n vµ thÇy c«. - Có ý thức bảo vệ của công, có tác phong tốt khi đi học, đến trường cũng như khi đi chơi - Có hành vi tốt về việc giúp đỡ người khác, chấp hành thực hiện ATGT cũng như các nội qui ở trường, nơi công cộng - Xây dựng tình yêu thương đối với mọi người trong gia đình, đối với bà con hàng xóm, với thầy cô, bạn bè ở trường - Có ý thức tham gia các cuộc vận động, các phong trào do nhà trường, địa phương tổ chức để nâng cao tính tập thể - Bồi dưỡng tình yêu quê hương đất nước, tình cảm thái độ kính trọng các gương anh hïng đã hi sinh vì đất nước, quê hương Từ những nội dung trên, chúng tôi tiến hành thực hiện với những hình thức sau: - Cùng với Ban giám hiệu nhà trường, GVCN xây dựng một chương trình hoạt động cho cả năm học, thành lập sổ kỷ luật, sổ người tốt việc tốt, sổ theo dõi lao động, từng chi đội có sổ chi đội, sổ sinh hoạt lớp. - Kết hợp với các thành viên trong Hội đồng nhà trường theo dõi các hoạt động đã đề ra theo từng giai đoạn để kịp thời tuyên dương những em làm tốt, nhắc nhở những em chưa thực hiện tốt qua các buổi chào cờ đầu tuần. - Mêi c¸c nh©n chøng lÞch sö vÒ nãi chuyÖn truyÒn thèng nh©n ngµy thµnh lËp Q§ND ViÖt Nam 22/12nh©n dÞp thµnh lËp §TNCSHCM 26.3 cho c¸c em ch¬i c¸c trß ch¬i h¸i hoa d©n chñ, lång ghÐp c©u hái cã liªn quan ®Õn gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh. - Tæ chøc t×m hiÓu vÒ th©n thÕ sù nghiÖp B¸c Hå, vÒ tiÓu sö c¸c anh hïng ®ång thêi tæ chøc cho c¸c em híng vÒ nguån: Tham quan tîng ®µi anh Hoµng V¨n Thô, th¨m bµ mÑ VN anh hïng ®Ó cho c¸c em hiÓu ®îc sù hy sinh lín lao cña nh÷ng ngêi ®i tríc cho sù nghiÖp XD b¶o vÖ Tæ quèc. - Nh÷ng bµi häc vÒ ®¹o ®øc ®· kh¬i dËy ë HS nh÷ng c¶m xóc ®èi víi nh÷ng hiÖn thùc xung quanh, thÓ hiÖn cô thÓ qua c¸c hµnh ®éng ë nhµ trêng nh viÖc vËn ®éng gióp ®ì c¸c b¹n nghÌo, c¸c b¹n gÆp khã kh¨n... V. Bµi häc kinh nghiÖm: Tõ nh÷ng thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p trªn t«i rót ra mét sè vÊn ®Ò sau: - BGH vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong nhµ trêng ph¶i phèi kÕt hîp víi phô huynh häc sinh vµ c¸c ®oµn thÓ ®Þa ph¬ng ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng ®¹o ®øc vµ c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ®Ó ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc vµ thiÕt thùc ®Ó gi¸o dôc c¸c em trë thµnh con ngoan, trß giái, ch¸u ngoan B¸c Hå. - T¨ng cêng c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc, lèi sèng qua c¸c m«n häc, t¨ng cêng c«ng t¸c chñ nhiÖm líp cña GVCN. - Ph¸t huy t¸c dông cña c¸c tiÕt sinh ho¹t líp, chµo cê ®Çu tuÇn, vai trß cña tæ chøc §éi TNTP trong nhµ trêng th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp. - Thùc hiÖn tèt sù chØ ®¹o cña cÊp trªn vÒ viÖc x©y dùng nhµ trêng "xanh, s¹ch, ®Ñp"... Trªn ®©y lµ ®æi míi ph¬ng ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc HS cña tæ khèi 5 trêng tiÓu häc Qu¶ng L¹c thµnh phè L¹ng S¬n. L¹ng S¬n, ngµy 27 th¸ng 9 n¨m 2010 Tæ trëng: GVCN Chu Thóy H»ng
Tài liệu đính kèm: