Bài giảng Ngữ văn 8 tiết 21, 22: Văn bản: Cô bé bán diêm (trích) An-Đéc-xen

Phòng: GD huyện CưMgar.Trường: THCS Lương Thế Vinh***Giáo án dự thiNgười thực hiện :Nguyễn Ngọc Khải .CƯMGAR, THÁNG 12 NĂM 2009Trường THCS Lương Thế VinhChào mừng các thầy cơ giáo đến dự giờ học ngữ vănKiểm tra bài cũ . Học văn bản “Tức nước vỡ bờ” của Ngô Tất Tố và Lão Hạc của Nam Cao .?Em hiểu gì về số phận và nhân phẩm của người nông dân Việt Nam trong xã hội cũ.`Gợi dẫn:Giống nhau . -Là những tầng lớp nông dân bần cùng,nghèo đói,bế tắc.-Thể hiện rõ vẻ đẹp tâm hồn,thật thà,chất phát.Khác nhau. -Người nông dân trong “Tức nước vỡ bờ”có sức mạnh của tình yêu thương,của tiềm tàng phản kháng.-Lão Hạc có ý thức về nhân cách,lòng tự trọng cao dù trong nghèo đói.Bài học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu về một tác phẩm văn học nước ngoài,đó là một tác phẩm của nhà văn thuộc đất nước Đan Mạch.Đan Mạch là một quốc gia nhỏ bé,bằng phẳng, nằmgiữa biển Baltíc và biển Bắc thuộc khu vực các nước Bắc Âu (Châu Âu) và hầu như hoàn toàn bốn bề là biển.An-đéc-xen là nhà văn chuyên viết truyện, đặc biệt thành côngvới loại truyện dành cho trẻ emvà hôm nay ta sẽ tìm hiểu một trong số các tác phẩm của ông. Đó làvăn bản “Cô bé bán diêm” .NGỮ VĂN. TIẾT 21-22. VĂN BẢN: CÔ BÉ BÁN DIÊM. ( Trích) An-đéc-xen. I/Đọc –Tiếp xúc văn bản :*Tóm tắt : Em bé mồ côi mẹ phải đi bán diêm trong đêm giao thừa rét buốt .Không bán được,em chẳng dám về nha øvì sợ bố đánh,đành ngồi nép vào góc tường,liên tục quẹt diêm để sưởi. Hết một bao diêm thì em bé chết cóng trong giấc mơ cùng bà nội bay lên trời. Sáng hôm sau mồng một tết mọi người qua đường vẫn thản nhiên nhìn cảnh tượng thương tâm nhưng không ai biết được những điều kì diệu em bé đã trông thấy. 1,Đọc.2. Chú thích :( sgk)a/Tác giả : An –đéc –xen(1805-1875)là nhà văn nổi tiếng của đất nước Đan Mạch với loại truyện viết cho trẻ em .b/Tác phẩm: sáng tác 1848. Trích trong truyện cùng tên của An –đéc-xen.nêu những nét cơ bản về tác giả tác phẩm ? Truyện của ông viết, được khơi từ nhiều nguồn: Văn học dân gian, văn học viết và những hư cấu, sáng tạo của chính ông. Truyện của ông giàu tấm lòng nhân đạo và niềm tin vào những điều tốt đẹp cuối cùng sẽ chiến thắng. Văn bản thuộc thể loại nào ?c, Từ khó :(sgk) lưu ý chú thích 7 ,10 .Em hãy giải thích nghĩa của từ “mộng tưởng”?3/ Thể loại :Truyện ngắn?Văn bản có thể chia làm mấy phần ,nêu nội dung chính của từng phần?4. Bố cục: 3 Phần Phần 1:Từ đầu  cứng đờ ra.Hoàn cảnh cô bé bán diêm .Phần 2:Tiếp  về chầu thượng đế .Các lần quẹt diêm và mộng tưởng.Phần3: Còn lại.Cái chết thương tâm của em bé .I/Đọc –Tiếp xúc văn bản :1. Đọc:2. Chú thích:( sgk)3. Thể loại: I/ Đọc- tiếp xúc văn bản:II/ Phân tích:1, Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa .-Bà nội mất ,mồ côi mẹ,gia tài tiêu tán,ở với bố .- Nơi ở là một xó tối,nhà nghèo,phải đi bán diêm ngay cả 30 tết .Hoàn cảnh cô bé có gì đặc biệt ?I/ Đọc –tiếp xúc văn bảnII/ Phân tích. - Ở trong từng ngôi nhà đều sáng rực, sực nức mùi ngỗng quay . -Ở ngoài đường phố  em nép trong một góc tườngHình ảnh đó được tác giả khác hoạ qua bút pháp nghệ thuật nào??Cô bé đi bán diêm trong thời điểm như thế nào ?1/ Hình ảnh của cô bé bán diêm trong đêm giao thừa: Thời tiết : rét, tuyết rơi . Thời gian : đêm giao thừa . Không gian : góc tường trong đêm vắng vẻ .? Thời điểm ấy tác động như thế nào với con người?? Cảnh tượng ấy hiện ra như thế nào?- Thường nghĩ đến gia đình (sum họp, đầm ấm)-Nghệ thuật:ĐỐI LẬP1, Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa. Nghệ thuật: Tương phản đối lập.Cảnh sum họp sung túc, ấm áp> < cảnh cô đơn, đói rét của cô bé ngoài đường. Nổi bật nỗi cực khổ, sự cô đơn và gợi niềm thương cảm cho người đọc.Sống trong xã hội ngày nay, khi hiểu được hoàn cảnh cô bé bán diêm, em sẽ mang đến cho mọi người bức thông điệp gì?Gợi dẫn :Cần quan tâm đến những người xung quanh mình, không nên thờ ơ trước số phận và cuộc đời của những người bất hạnh. Hình ảnh trẻ em lang thang ở Việt Nam . Hình ảnh trẻ em lang thang ở Việt Nam ? Trong nỗi cô đơn đói rét, không bán được bao diêm nào, em đã làm gì?Em thèm một nguồn sáng, một hơi ấm và em đã quẹt diêm.2/ Các lần quẹt diêm và các mộng tưởng? Cô bé quẹt diêm mấy lần, mỗi lần quẹt diêm gắn những mộng tưởng nào? Nhưng thực tế lại ra sao?Cô bé đã quẹt diêm 5 lần, mỗi lần quẹt cô đều mộng tưởng.I/ Đọc –tiếp xúc văn bản:II/ Phân tích:2, Các lần quẹt diêm và các mộng tưởng.* Lần quẹt diêm thứ nhất:-Mong được ngồi trước lò sưởi rực hồng và được sưởi ấm trong ngôi nhà của mình.Đối lập : Thực tế chẳng có bếp lửa hồng nào.Lần quẹt diêm thứ nhất em bé mong ước điều gì?Mong thấy phòng ăn thịnh soạn có ngỗng quay vì em đang đói khát.Mong được ăn ngon trong ngôi nhà của mình.Đối lập: Thực tế chẳng có bàn ăn thịnh soạn chỉ có phố xá văng teo ,lạnh buốt,tuyết phủ trắng xoá..Mong muốn của em trong lần quẹt diêm thứ hai là gì?2, Các lần quẹt diêm và các mộng tưởng.* Lần quẹt diêm thứ 2.2/ Các lần quẹt diêm và mộng tưởng*Lần quẹt diêm thứ ba:- Thấy cây thông Nô-en với những ngọn nến lung linh. Mong đựơc vui đón Nô-en-Đối lập:thực tế chẳng có cây thông Nô-en nào . lần quẹt thứ ba em bé thấy gì?2/ Các lần quẹt diêm và mộng tưởng*Lần quẹt diêm thứ tư: - Mơ thấy bà nội hiện về. - Mong được ở mãi bên bà để được bà thương yêu , che chở. lần thứ tư quẹt diêm có gì đặc biệt?? Câu nói của em với bà thể hiện điều gì? 2/ Các lần quẹt diêm và mộng tưởng * Lần quẹt diêm thứ năm: -Quẹt hết những que diêm còn lại,hối hả ,liên tục.-Hình ảnh bà hiện lên to lớn và đẹp ,hai bà cháu bay lên trời .Yù nghĩa:cuôïc sống trần gian chỉ là đói rét đối với người nghèo khổ, cái chết mới giải thoát được nỗi bất hạnh của họ .Lần quẹt thứ năm khác với những lần quẹt diêm trước như thế nào? có ý nghĩa gì ? Em có nhận xét gì về cách sắp xếp ý của tác giả ?Có sự đan xen giữa hiện thực và mộng ảo,các mộng tưởng của em be ùlần lượt hiện ra theo trình tự lo gíc chặt chẽ.Theo em yếu tố tưởng tượng trong văn bản tự sự có tác dụng gì ?3/Cái chết của em bé: - Chết vì đói và rét- Một cái chết vô tôị,thương tâm, trướcsự vô tình của người đời.Tác giả miêu tả cái chết của cô bé bán diêm như thế nào ?II. Phân tích :? Vì sao khi miêu ta ûcái chết của em bé, nhà văn lại miêu tả “một em bé có đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười.”-Tấm lòng nhân đạo của tác giả, thấu hiểu với cảnh đời bất hạnh của em.-Nhà văn đã dồn tụ tình thương và nỗi xót xa lên ngòi bút khi miêu tả .Câu hỏi thảo luận :Đối với trẻ em mồ côi,bất hạnh chúng ta cần phải làm gì?Gợi dẫn: Đối với trẻ em mồ côi, bất hạnh chúng ta cần phải bảo vệ, che chở, chia sẻ, đùm bọc.1/Nghệ thuật:Kể chuyện hấp dẫn, đan xen yếu tố thật và huyền ảo,kết cấu truyện theo lối tương phản đối lập,tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm,những sự việc diễn biến hợp lí chặt chẽ . III/ Tổng kết:2/Nội dung: Cuộc đời cô bé bán diêm bất hạnh. Xã hội lạnh lùng, không che chở cho tâm hồn trẻ thơ bất hạnh.I/Đọc –Tiếp xúc văn bản :II/ Phân tích: I/Đọc –Tiếp xúc văn bản :II/ Phân tích: III/ Tổng kết:IV/ Luyện tập:Câu 1: Cô bé bán diêm có hoàn cảnh như thế nào ?A/ Nhà em giầu có .B/ Bố rất yêu thương em . C/ Nghèo đói .D/ Nghèo khổ, bất hạnh và đáng thương.D/ Nghèo khổ, bất hạnh và đáng thương.Câu 2: Theo em yếu tố cơ bản nào tạo nên sức hấp dẫn của truyện?A/ Truyện kể về em bé.B/ Thực tại xen mộng tưởng .C/ Nghệ thuật tương phản.D/ Chi tiết quẹt diêm lặp đi lặp lại .B/ Thực tại xen mộng tưởng .Chúc các em học giỏiXin ch©n thµnh c¶m ¬nC¸c thÇy, c« gi¸o vµ c¸c em