Thiết kế giáo án môn Sinh học 8 - Tiết 47: Dây thần kinh

ND: .2009 
Tuần 25 
Tiết 47
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Trình bày được cấu tạo và chức năng của hdây thần kinh tủy.
- Giải thích được vì sao dây thần kinh tủy là dây pha.
2. Kỹ năng:
- Phát triển kĩ năng quan sát, phân tích tình hình.
- Hoạt động nhóm.
3. Thái độ:
II. Chuẩn bị:
1.Chuẩn bị của GV :Tranh vẽ hình 45.1 và 45.2 . Bảng phụ
2.Chuẩn bị của HS: + Xem lại bài phản xạ, sơ đồ cung phản xạ.
 + Đọc trước nội dung bài học.
III. Hoạt động dạy học :
1. Ổn định tình hình lớp :( 1’)
Nắm sĩ số và tình hình chuẩn bị của HS.
2. Kiểm tra bài cũ: (3’)
Trình bày đắc điểm cấu tạo và chức năng của tủy sống ?
(Cấu tạo:	- Nằm trong ống xương sống từ đốt sống cổ I ® hết đối thắt lưng II
- Hình trụ dài 50 cm, màu trắng
- Có 3 lớp màng: Màng cứng, màng nhện, màng nuôi
- Gồm chất xám ở trong, chất trắng ở ngoài
Chức năng: - Chất xám là căn cứ thần kinh của các phản xạ không điều kiện.
- Chất trắng là các đường dẫn truyền nối các căn cứ thần kinh ktrong tủy sống và nối với não)
3. Giảng bài mới :
* Giới thiệu bài : (1’) 
Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của dây TK tủy.
* Tiến trình tiết dạy:
Thg
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
20’
Hoạt động 1: T/h Cấu tạo trong của dây thần kinh tủy
- Yêu cầu HS nghiên cứu thông tin ở SGK 
- HS tự đọc thông tin ® thu thập kiến thức
- Treo tranh vẽ hình 45.1 và 45.2 ® giới thiệu tranh và hướng dẫn HS quan sát.
- Quan sát kĩ hình vẽ.
- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Trình bày cấu tạo dây thần kinh tủy ?
- Một HS trình bày cấu tạo của dây thần kinh tủy.
- GV hoàn thiện kiến thức, kết luận về đặc điểm cấu tạo dây thần kinh tủy.
- Gọi 1 HS lên bảng thuyết trình lại cấu tạo dây thần kinh tủy dựa vào tranh vẽ.
- Gv bổ sung thêm (dựa vào thông tin ở SGV).
- Cả lớp bổ sung
- HS xác định trên hình vẽ các bộ phận của dây thần 
kinh tủy
- Có 31 đôi dây thần kinh tủy là các dây pha gồm có các bó sợi cảm giác (hướng tâm) và các bó sợi vận động 
(ly tâm) được nối với tủy qua các rễ sau và rễ trước.
Hỏi: Tại sao nói dây thần kinh tủy là dây pha?
- Cần lưu ý HS: Dây pha là dây thần kinh có khả năng dẫn truyền các luồng xung thần kinh đi theo cả 2 chiều: hướng tâm và ly tâm.
- HS cần nêu được.
Vì: Dây thần kinh tủy bao gồm các bó sợi cảm giác và các bó sợi vận động được liên hệ với tủy sống qua rễ sau và rễ trước, rễ sau là rễ cảm giác, rễ trước là rễ vận động ® dây pha.
- Rễ sau: rễ cảm giác
- Rễ trước: rễ vận động.
15’
Hoạt động 2: Tìm hiểu chức năng của dây thần kinh tủy
- Yêu cầu HS nghiên cứu thí nghiệm do Nga và Thủy tiến hành (SGK).
- GV có thể hướng dẫn cách mổ ếch để cắt các rễ trước và rễ sau của dây thần kinh tủy (xem hướng dẫn ở SGV)
- HS nêu thí nghiệm: mổ cung đốt sống để tìm rễ tủy ® cắt các rễ trước lùn quan đến dây thần kinh đi đến chi sau bên phải và cắt các rễ sau liên quan đến chi sau bên trái.
+ Lần lượt kích thích bằng HCL 1% chi sau bên phải rồi bên trái.
- GV treo bảng phụ ghi sẵn nội dung bảng 45
® Kết quả: bảng 45.
- Yêu cầu HS căn cứ vào kết quả ghi được ở bảng trên ® thảo luận nhóm để rút ra kết luận về chức năng của các rễ tủy, rồi từ đó suy ra chức năng của dây thần kinh tủy ?
- Các nhóm tiến hành thảo luận
.Cần nêu được:
+ Rễ trước dẫn truyền xung vận động từ trong xương đi ra cơ quan đáp ứng (2 chi). 
+ Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các thị quan về trung ương.
- Rễ trước dẫn truyền xung vận động (ly tâm) 
- Rễ sau dẫn truyền xung cảm giác (hướng tâm) ® dây thần kinh tủy là dây pha.
- Gọi các nhóm lần lượt nêu kết quả thảo luận
- GV nhận xét bổ sung
® Kết luận: Dây thần kinh tủy là dây pha.
- Các nhóm báo cáo lại kết quả thảo luận
- Nhận xét bổ sung
4’
Hoạt động 3: Củng cố
- Yêu cầu HS nêu cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy.
- Một HS đọc phần ghi nhớ ở SGK.
4. Dặn dò HS chuẩn bị cho bài học tiếp theo:(2’)
- Học bài trả lời các câu hỏi trang 143 SGK.
- GV hướng dẫn câu 2:
Kích thích mạnh lần lượt các chi.
+ Nếu không gãy co chi nào , rễ sau chi đó bị đứt.
+ Nếu chi nào co, rễ sau vẫn còn.
+ Nếu chi đó không co, các chi khác co, rễ trước của chi đó đứt.
- Chuẩn bị bài học sau:
+ Đọc trước bài 46.
+ Kẽ bảng 46 (trang 145) vào vở bài tập.
IV- Rút kinh nghiệm – bổ sung :