Tập huấn Giáo dục kỹ năng sống môn Giáo dục công dân

VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Kính chào Quý Thầy(Cô) về dự lớp tập huấn giáo dục kỹ năng sống môn Giáo dục công dânVõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Bài 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KỸ NĂNG SỐNG- Thuật ngữ Kỹ năng sống bắt đầu xuất hiện trong các nhà trường phổ thông Việt Nam từ những năm 1995 – 1996. Từ đó đến nay, nhiều cơ quan tổ chức trong nước và quốc tế đã tiến hành giáo dục kỹ năng sống gắn với các vấn đề xã hội như phòng chống ma túy, phòng chống tệ nạn xã hội, phòng chống mại dâm, phòng chống tai nạn, thương tích, bảo vệ môi trường . . . Thực chất là một cách tiếp cận kỹ năng sống.- Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh đã được Bộ GD – ĐT xác định là một trong 5 nội dung của phong trào thi đua “Xây dựng trương học thân thiện, học sinh tích cực” trong giai đoạn 2008 - 2013 Vậy kỹ năng sống là gì? Khả năng thích ứng tích cực, ứng xử hiệu quả trước các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày, có nhiều quan niệm khác nhau về kỹ năng sống: Ví dụ: Tổ chức y tế Thế giới WHO: Kỹ năng sống là khả năng có hành vi thích ứng và tích cực, giúp các cá nhân có thể ứng xử hiệu quả trước các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày.Theo quỹ nhi đồng Liên Hiệp Quốc UNICEF : kỹ năng sống là cách tiếp cận giúp thay đổi hoặc hình thành HV mới. Cách tiếp cận này lưu ý đến sự cân bằng về tiếp thu kiến thức, hình thành thái độ và kỹ năng, Tổ chức giáo dục, văn hóa và khoa học Liên hợp quốc UNESCO: kỹ năng sống là năng lực cá nhân để thực hiện đầy đủ các chức năng và tham gia vào cuộc sống hàng ngày.=> Từ những quan niệm trên, có thể thấy kỹ năng sống bao gồm một loạt các kỹ năng cụ thể, cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của con người -> Nói cách khác, kỹ năng sống là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp, với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011 Vì sao cần giáo dục kỹ năng sống cho học sinh phổ thông? VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Kỹ năng sống góp phần thúc đẩy sự phát triển cá nhân, xã hội: KNS là những nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. Người có kỹ năng sống sẽ luôn vững vàng trước những khó khăn, thử thách, biết ứng xử, giải quyết vấn đề một cách tích cực và phù hợp -> thành công hơn trong cuộc sống, luôn yêu đời và làm chủ được mình => ngược lại người thiếu kỹ năng sống thường bị vấp ngã, dễ chán nãn, bi quan, thất bại trong cuộc sống. Kỹ năng sống góp phần thúc đẩy sự phát triển của xã hội, ngăn ngừa các vấn đề xã hội, bảo vệ quyền con người. Việc thiếu kỹ năng sống là nguyên nhân làm nảy sinh nhiều vấn đề xã hội như: nghiện rượu, nghiện ma túy, mại dâm, cờ bạc . . . * Lưu ý: Một kỹ năng sống có thể có những tên gọi khác nhau: Ví dụ: Kỹ năng hợp tác còn gọi là kỹ năng làm việc nhóm. Kỹ năng thương lượng còn gọi là kỹ năng đàm phán, kỹ năng thương thuyết. . Các kỹ năng thường không tách rời mà có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Kỹ năng sống không phải tự nhiên có được mà phải được hình thành trong quá trình học tập, lĩnh hội và rèn luyện trong cuộc sống. Quá trình hình thành kỹ năng sống diễn ra cả trong và ngoài hệ thống giáo dục.Kỹ năng sống vừa mang tính cá nhân, vừa mang tính xã hội, kỹ năng sống mang tính cá nhân vì đó là khả năng của cá nhân. Kỹ năng sống mang tính xã hội vì kỹ năng sống phụ thuộc vào các giai đoạn phát triển lịch sử xã hội, chịu ảnh hưởng của truyền thống và văn hóa của gia đình, cộng đồng, dân tộc.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Đặc điểm của lứa tuổi phổ thông: Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phá nhưng còn thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo kích động.Bối cảnh hòa nhập quốc tế và nền kinh tế thị trường:Đặc biệt trong bối cản hòa nhập quốc tế và cơ chế thị trường hiện nay, thế hệ trẻ thường xuyên chịu tác động đan xen của những yếu tố tích cực và tiêu cực, luôn phải lựa chọn, phải đương đầu với những khó khăn, thách thức. Nếu thiếu kỹ năng sống các em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, ích kỷ, bạo lực . . -> Nguyên nhân dẫn đến nghiện hút, đua xe, ăn chơi sa đọa, bạo lực học đường như thời gian qua.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông:Đảng ta xác định con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển xã hội. Để thực hiện Công nghiệp hóa – hiện đại hóa cần có những người lao động mới phát triển toàn diện. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong các nhà trường phổ thông là xu thế chung của nhiều người trên thế giới. - Hiện nay đã có hơn 155 nước trên thế giới quan tâm đến việc đưa kỹ năng sống vào nhà trường, trong đó có 143 nước đã đưa vào chương trình chính khóa ở tiểu học và trung học. Chỉ có một số không đáng kể các nước đưa kỹ năng sống thành một môn học riêng biệt như CamPuChia, MaLaWi. . . - Còn đa số các nước để tránh sự quá tải trong nhà trường thường đưa vào một phần nội dung một số môn học.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Bài 2: GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRONG NHÀ TRƯỜNG PHỔ THƠNGTrang bị cho học sinh những kiến thức, giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp. Trên cơ sở đó hình thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực, loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hàng ngày.Tạo cơ hội thuận lợi để học sinh thực hiện tốt quyền, bổn phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Kỹ năng nhận thứcKỹ năng xác địnhKiểm soát cảm xúcỨng phó với căng thẳng.Tìm kiếm sự hỗ trợ.Thể hiện sự tự tin Giao tiếp8. Lắng nghe tích cực.9. Thể hiện sự cảm thông.10. Thương lượng11. Giải quyết mâu thuẫn.12. Hợp tác.13. Tư duy phê phán14. Tư duy sáng tạo15. Ra quyết định16. Giải quyết vấn đề.17.Kiên định18.Đảm nhận trách nhiệm.19.Đặc mục tiêu20. Quản lý thời gian.21. Tìm kiếm và xử lý thông tin.1. Phương pháp dạy học:- Cùng thảo luận: Anh/chị hãy so sánh sự khác nhau giữa QĐDH,PPDH và KTDH.Quan điểm dạy học là những định hướng tổng thể cho các hành động phương pháp, những điều kiện dạy học và tổ chức cũng như những định hướng về vai trò giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học. Quan điểm dạy học là những định hướng mang tính chiến lược, cương lĩnh, là mô hình lý thuyết của phương pháp dạy học (là khái niệm rộng, định hướng cho việc lựa chọn các phương pháp dạy học)VD: Dạy học hướng vào người học, dạy học phát huy tính tích cực của học sinh. VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Giáo viên: Việc giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường phổ thông được thực hiện thông qua dạy học các môn học và tổ chức các hoạt động giáo dục nhưng không phải là lồng ghép, tích hợp thêm kỹ năng sống vào nội dung các môn học và hoạt động giáo dục; mà theo một cách tiếp cận mới, đó là sử dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực để tạo điều kiện, cơ hội cho học sinh được thực hành, trải nghiệm kỹ năng sống trong quá trình học tập.2. Một số phương pháp dạy học tích cực: Phương pháp dạy học nhóm. Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình. Phương pháp giải quyết vấn đề. Phương pháp đóng vai. Phương pháp trò chơi.Phương pháp dạy học theo dự án. VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Phương pháp dạy học: được hiểu là cách thức, là con đường hoạt động chung giữa giáo viên và học sinh trong điều kiện DH xác định, nhằm đạt tới mục đích dạy học (là khái niệm hẹp hơn đưa ra mô hình hành động)VD: phương pháp đóng vai, thảo luận, trò chơi. Kỹ thuật DH là những biện pháp, cách thức hành động của giáo viên trong các tình huống hành động nhằm thực hiện và điều kiện quá trình dạy học.VD: trong phương pháp thảo luận nhóm có các kỹ thuật dạy học như: KT chia nhóm, KT khăn trãi bàn, KT phòng tranh, KT các mảnh ghép . . . (là khái niệm nhỏ nhất thực hiện các tình huống hành động). VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -20113. Một số kỹ thuật dạy học tích cực: VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Kỹ thuật chia nhóm. Kỹ thuật phòng tranh.Kỹ thuật trình bày 1 phút.Kỹ thuật hỏi chuyên gia. Kỹ thuật viết tích cực. Kỹ thuật phân tích phim.7. Kỹ thuật giao nhiệm vụ.8. Kỹ thuật công đoạn.9. Kỹ thuật chúng em biết.10. Kỹ thuật bản đồ tư duy.11. Kỹ thuật đọc hợp tác.12. Kỹ thuật tóm tắt tài liệu.13. Kỹ thuật đặt câu hỏi.14. Kỹ thuật các mãnh ghép.15. Kỹ thuật hỏi và đáp.16. Kỹ thuật hoàn tất 1 nhiệm vụ.17. Kỹ thuật nói cách khác.18. Kỹ thuật khăn trải bàn.19. Kỹ thuật động não.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Bài 3: GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG TRONG MƠN GDCD TRƯỜNG THCS Giáo dục kỹ năng sống trong môn GDCD THCS nhằm giúp học sinh:Hiểu được sự cần thiết của các kỹ năng sống giúp cho bản thân có thể sống tự tin, lành mạnh, phòng tránh được các nguy cơ gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển thể chất và tinh thần. có kỹ năng làm chủ bản thân, biết xử lý linh hoạt trong các tình huống giao tiếp hàng ngày, thể hiện lối sống có đạo đức, có văn hoá, có kỹ năng tự bảo vệ mình trước những vấn đề xã hội có nguy cơ ảnh hưởng đến cuộc sống an toàn và lành mạnh của bản thân, rèn luyện lối sống có trách nhiệm, có thái độ phê phán đối với những biểu hiện thiếu lành mạnh, tích cực, tự tin tham gia các hoạt động, có quyết định đúng đắn trong cuộc sống.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Các bước thực hiện một bài GD KNS:Khám phá: Tìm hiểu xem học sinh biết những gì về chủ đề sắp học.Kết nối: Giới thiệu thông tin, kiến thức và kỹ năng mới thông qua việc tạo cầu nối liên kết giữa đã biết và cái chưa biết.Thực hành/ luyện tập.Vận dụng: Mở rộng và vận dụng kiến thức, kỹ năng có được vào các tình huống/bối cảnh mới.VõVănTầnTHCSPHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐỨC HÒA TRƯỜNG THCS VÕ VĂN TÂNLớp tập huẫn giáo dục kỹ năng sống môn GDCD năm học 2010 -2011Kính chúc Quý Thầy(cô) dồi dào sức khoẻ , hạnh phúc và thành đạt trong cuộc sống!