1) Trình bày lực ma sát trượt, ma sát lăn, lực ma sát nghỉ. Mỗi trường hợp cho một ví dụ.
- Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.
Ví dụ: Khi bánh xe đạp đang quay, nếu bóp nhẹ phanh thì vành bánh chuyển động chậm lại. Lực sinh ra do má phanh ép sát lên vành bánh là lực ma sát trượt.
- Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật trượt trên bề mặt của vật khác.
Ví dụ: Khi đá quả bóng lăn trên sân cỏ, quả bóng lăn chậm dần rồi dừng lại. Lực do mặt sân tác dụng lên quả bóng là lực ma sát lăn.
- Lực ma sát nghĩ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác.
Ví dụ: Khi ta kéo hoặc đẩy chiếc bàn nhưng bàn chưa chuyển động, thì khi đó giữa bàn và mặt sàn có lực ma sát nghỉ.
Bài 7 : Áp suất
1) Áp lực là gì ?
- Áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép .
2) Áp suất là gì ? Viết công thức tính áp suất (chất rắn)
- Áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép .
- Công thức Trong đó : P là áp suất – Đơn vị tính : Pa = N / m2
F là áp lực (N)
ÔN TẬP THI HK I – LÍ 8 I. PHẦN LÍ THUYẾT Bài 1: Chuyển động cơ học 1) Thế nào là chuyển động cơ học ? Nêu các dạng chuyển động cơ học. - Chuyển động cơ học là sự thay đổi vị trí của một vật theo thời gian so với vật khác (vật mốc). - Các dạng chuyển động cơ học thường gặp là chuyển động thẳng, chuyển động cong. 2) Khi nào một vật được coi là đứng yên ? Cho thí dụ, chỉ rõ vật làm mốc. - Một vật được coi là đứng yên khi vị trí của vật không thay đổi theo thời gian so với vật khác (vật mốc). - Thí dụ: Ôtô đang chạy trên đường: Hành khách đứng yên so với ôtô (vật mốc là ôtô) 3) Tại sao chuyển động, đứng yên có tính chât tương đối. Cho thí dụ chứng tỏ chuyển động , đứng yên có tính chất có tính chất tương đối. - Chuyển động hay đứng yên phụ thuộc vào việc chọn vật làm mốc. Do đó, chuyển động hay đứng yên có tính chất tương đối. - Thí dụ: Ôtô đang chạy trên đường : Người lái xe chuyển động so với cây bên đường, nhưng đứng yên so với hành khách. Bài 2 : Vận tốc 1) Vận tốc là gì ? Độ lớn của vật tốc cho biết điều gì và được xác định như thế nào ? - Quãng đường chạy được trong môt đơn vị thời gian gọi là vận tốc. - Độ lớn của vận tốc cho biết mức độ nhanh hay chậm của chuyển động và được xác định bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian. 2) Viết công thức tính vận tốc. - Công thức tính vận tốc : v Trong đó v : Vận tốc (m/s, km/h) s : Quãng đường đi được (m, km) t : Thời gian đi hết quãng đường (s, h) 3) Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị đại lượng nào? Nêu đơn vị của vận tốc. - Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều dài và đơn vị thời gian. Đơn vị của vận tốc là m/s và km/h. 4) Vận tốc của một ô tô là 36km/h . Điều đó cho biết đều gì? - Vận tốc của một ô tô là 36km/h cho biết mỗi giờ ôtô đi được 36km. Bài 3: Chuyển động đều – Chuyển động không đều 1) Thế nào là chuyển động đều ? Chuyển động không đều ? - Chuyển động đều là chuyển động mà vật tốc có độ lớn không thay đổi theo thời gian. - Chuyển động không đều là chuyển động mà vật tốc có độ lớn thay đổi theo thời gian. 2) Viết công thức tính vận tốc trung bình. - Công thức : vtb Trong đó vtb : Vận tốc trung bình (m/s, km/h) s : Quãng đường đi được (m, km) t : Thời gian đi hết quãng đường (s, h) Bài 4 : Biểu diễn lực 1) Tại sao lực là một đại lượng vectơ ? - Lực là đại lượng có độ lớn, phương và chiều, nên lực là một đại lượng vectơ. 2) Nêu cách biểu diễn lực vectơ lực. Kí hiệu vectơ lực. - Lực là một đại lượng vectơ được biểu diễn bằng một mũi tên có : + Gốc là điểm đặt của lực. + Phương, chiều trùng với phương , chiều của lực. + Độ dài biểu thị cường độ của lực theo tỉ xích cho trước. Bài 5 : Sự cân bằng lực – Quán tính 1) Thế nào là hai lực cân bằng ? Một vật chịu tác dụng của các lực cân bằng sẽ thế nào khi : a) Vật đang đứng yên ? b) Vật đang chuyển động ? - Hai lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên một vật, có cường độ bằng nhau, phương nằm trên cùng một đường thẳng, chiều ngược nhau. - Một vật chịu tác dụng của hai lực cân bằng : a) Vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên ; b) Vật đang chuyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều. Chuyển động nầy được gọi là chuyển động theo quán tính. 2) Tại sao, mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột ngột khi có lực tác dụng ? - Mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột ngột khi có lực tác dụng vì mọi vật đều có quán tính. Bài 6 : Lực ma sát 1) Trình bày lực ma sát trượt, ma sát lăn, lực ma sát nghỉ. Mỗi trường hợp cho một ví dụ. - Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác. Ví dụ: Khi bánh xe đạp đang quay, nếu bóp nhẹ phanh thì vành bánh chuyển động chậm lại. Lực sinh ra do má phanh ép sát lên vành bánh là lực ma sát trượt. - Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật trượt trên bề mặt của vật khác. Ví dụ: Khi đá quả bóng lăn trên sân cỏ, quả bóng lăn chậm dần rồi dừng lại. Lực do mặt sân tác dụng lên quả bóng là lực ma sát lăn. - Lực ma sát nghĩ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác. Ví dụ: Khi ta kéo hoặc đẩy chiếc bàn nhưng bàn chưa chuyển động, thì khi đó giữa bàn và mặt sàn có lực ma sát nghỉ. Bài 7 : Áp suất 1) Áp lực là gì ? - Áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép . 2) Áp suất là gì ? Viết công thức tính áp suất (chất rắn) - Áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép . - Công thức Trong đó : P là áp suất – Đơn vị tính : Pa = N / m2 F là áp lực (N) S diện tích ( m2 ) Bài 8 : Áp suất chất lỏng – bình thông nhau 1) Chất lỏng gây áp suất như thế nào ? Viết công thức tính áp suất của chất lỏng. - Chất lỏng gây áp suất theo mọi phương lên đáy bình , thành bình và các vật ở trong lòng nó . - Công thức tính áp suất chất lỏng : P = d . h Trong đó : P là áp suất (N / m2 ; Pa ). d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N / m3 ). h là chiều cao của cột chất lỏng ( m ) 2) Nêu đặc điểm bình thông nhau. -Trong bình thông nhau chứa cùng một chất lỏng đứng yên , các mặt thoáng của chất lỏng ở các nhánh khác nhau đều ở cùng một độ cao . Bài 9 : Áp suất khí quyển 1) Nói áp suất khí quyển bằng 76cmHg . Điều đó cho biết gì? - Áp suất khí quyển bằng 76cmHg có nghĩa là không khí gây ra một áp suất bằng áp suất ở đáy cột thủy ngân cao 76cm. Bài 10 : Lực đẩy Ac-si-mét 1) Trình bày lực đẩy Ác-si-ét ? Viết công thức tính lực đẩy Ác-si-mét . - Một vật nhúng vào chất lỏng bị chất lỏng đẩy thẳng đứng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lòng mà vật chiếm chỗ. Lực này gọi là lực đẩy Ac-si-mét. - Công thức : FA = d . v Trong đó : FA là lực đẩy Ác-si-mét (N) d là trong lượng riêng của chất lỏng (N/m3) v là thể tích phần chất lòng bị vật chiếm chỗ (m3) 3) Nêu 2 hiện tượng về sự tồn tại của lực đẩy Ác-si-mét. - Nâng một vật ở dưới nước ta cảm thấy nhẹ hơn khi nâng vật trong không khí; - Nhấn quả bóng bàn chìm trong nước, thả tay ra quả bóng bị đẩy nổi lên mặt nước. Bài 12 : sự sôi 1) Nêu điều kiện để nổi, vật chìm, vật lơ lửng. - Khi một vật nhúng trong lòng chất lỏng chịu hai lực tác dụng là trọng lượng (P) của vật và lực đẩy Ác-si-mét (FA) thì: + Vật chìm xuống khi: P > FA. + Vật nổi lên khi : P < FA . + Vật lơ lửng khi : P = FA Bài 13: Công cơ học 1) Khi nào có công cơ học ?(Điều kiện để có công cơ học). Nêu ví dụ về lực khi thực hiện công và không thực hiện công. - Chỉ có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời. - Ví dụ : a) Một người kéo một chiếc xe chuyển động trên đường. Lực kéo của người đã thực hiện công. b) Người lực sĩ cử tạ đỡ quả tạ ở tư thế đứng thẳng, mặc dù rất mệt nhọc nhưng người lực sĩ không thực hiện công. 2) Công cơ học là gì ? - Công cơ học là công của lực (khi 1 vật tác dụng lực và lực này sinh ra công thì có thể nói công đó là công cơ học). 3) Viết coâng thöùc tính coâng cô hoïc. - Coâng thöùc tính coâng cô hoïc A = F.s Trong ñoù: A coâng cô hoïc (J) F löïc taùc duïng vaøo vaät (N) S laø quaõng ñöôøng dòch chuyeån (m) II. PHẦN BÀI TẬP Bài 1: Một máy bay với vận tốc 800km/h từ Hà Nội đến HCM. Nếu đường bay Hà Nội – HCM dài 1 400km, thì máy bay phải bay trong bao nhiêu lâu ? Bài 2 : Hai người đi xe đạp. Người thứ nhất đi quãng đường 300m hết 1 phút. Người thứ hai đi quãng đường 7,5km hết 0,5h. 1./ Người nào đi nhanh hơn ? 2./ Nếu hai người cùng khởi hành một lúc và đi cùng chiếu thì sau 20 phút, hai người cách nhau bao nhiêu km ? Bài 3 : Một ôtô khởi hành từ Hà Nội lúc 8h, đến Hải Phòng lúc 10h. Cho biết đường HN – HP dài 100km. Tính vận tốc của ôtô ra km/h, m/s. Bài 4 : Một xe mô tô đi trên đoạn đường thứ nhất dài 2km với vận tốc 36km/h, trên đoạn đường thứ hai dài 9km với vận tốc 15m/s và tiếp đến đoạn đường thứ ba dài 5km với vận tốc 45km/h. Tính vận tốc trung bình của mô tô trên toàn bộ quãng đường. Bài 5: Một người đi xe đạp trong 40 phút với vận tốc 12km/h. Hỏi quãng đường đi được bao nhiêu km ? Bài 6 : Một bánh xe xích có trọng lượng 45000N, diện tích tiếp xúc của các bản xích xe lên mặt đất là 1,25m2. 1) Tính áp suất của xe tác dụng lên mặt đất. 2) Hãy so sánh áp suất của xe lên mặt đất với áp suất của một người nặng 65kg có diện tích tiếp xúc hai bàn chân lên mặt đất là 180cm2. Bài 7 : Moät vaät coù troïng löôïng 12N ñaët treân maët baøn vôùi dieän tích tieáp xuùc laø 0,03m2. Tính aùp suaát vaät taùc duïng leân maët baøn ? Bài 8 : Một người đi bộ đều trên quãng đường đầu dài 3km với vận tốc 2m/s. Quãng đường tiếp theo dài 1,95km, người đó đi hết 0,5h. Tính vận tốc trung bình của người đó trên cả hai quãng đường. Bài 9 : Một áp lực 600N gây áp suất 3000N/m2 lên diện tích bị ép có độ lớn bao nhiêu cm2? Baøi 10 : Ñaët moät bao gaïo 60kg leân moät caùi gheá 4 chaân,coù khoái löôïng 4kg.Dieän tích tieáp xuùc vôùi maët ñaát cuûa moãi chaân gheá laø 8cm2.Tính aùp suaát caùc chaân gheá taùc duïng leân maët ñaát? Baøi11 : Moät ngöôøi coù khoái löôïng 45kg. Dieän tích tieáp xuùc vôùi maët ñaát cuûa moãi baøn chaân laø 150 cm2.Tính aùp suaát ngöôøi ñoù taùc duïng leân maët ñaát khi: 1) Ñöùng caû hai chaân 2) Co moät chaân Bài 12 : Một bể nước cao 1,5m chứa đầy nước. Tính áp suất của nước tác dụng lên đáy bể và lên điểm A cách đáy bể 80cm. Biết trong lượng riêng của nước là 10000N/m3. Bài 13 : Moät chieác taøu ngaàm ñang ñi ôû döôùi bieån, áp suất của nước tác dụng lên tàu 0,86.106N/m2 1) Tính ñoä saâu cuûa taøu ngaàm.Bieát troïng löôïng rieâng cuûa nöôùc bieån laø 10300N/m3. 2) Neáu taøu laën caøng saâu thì aùp suaát ñoù coù thay ñoåi khoâng ? Vì sao?. Baì14 : Thể tích của một miếng sắt là 2dm3. 1) Tính lực đẩy ac-si-met tác dụng lên miếng sắt khi nhúng chìm trong rượu. Biết trọng lượng riêng của rượu là 8000N/m3 2) Nếu miếng sắt được nhúng ở độ sâu khác nhau thì lực đẩy ac-si-met có thay đổi không ? Vì sao ? Bài 15 : Một vật có khối lượng 682,5g làm bằng chất có khối lượng riêng 10,5g/cm3 được nhúng hoàn toàn trong nước. Cho trọng lượng riêng của nước là 10000N/m3. Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật là bao nhiêu? Cho bieát troïng löôïng rieâng cuûa nöôùc laø 10000 N/m3. Bài 16 : Treo một vật ở ngoài không khí vào lực kế chỉ 4,8N. Khi vật nhúng chìm nước, lực kế chỉ 3,6N. Biết trọng lượng riêng của nước laø 10000N/m3 1) Tính lực đẩy ac-si-met tác dụng lên vật. 2) Tính thể tích của vật. Bài 17: Moät chieác xaø lan coù daïng hình hoäp daøi 4m, roäng 2m, ngaäp saâu trong nöôùc 0,5m. Biết troïng löôïng rieâng cuûa nöôùc laø 10000N/m3. Xaùc ñònh troïng löôïng cuûa xaø lan. Bài 18: 1. Một vật có khối lượng 500g, rơi từ độ cao 20dm xuống đất. Tính công của trọng lực? 2. Một đầu máy xe lửa kéo các toa bằng lực F = 7500N. Tính công của lực kéo khi các toa xe chuyển động được quãng đường s = 8km. Bài 19 : Người ta dùng cần cẩu để nâng một thùng hàng khối lượng 2500kg lên độ cao 12m. Tính công thực hiện được trong trường hợp nầy. Bài 20 : Một con ngựa kéo xe chuyển động đều với lực kéo là 600N. Trong 5 phút công thực hiện được là 360KJ. Tính vận tốc của xe. Bài 21 : Tính công của lực nâng một búa máy có khối lượng là 20 tấn lên cao 120cm. Bài 22 : Một người đi bộ với vận tốc 4km/h. Tính khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc, biết thời gian người đó đi từ nhà đến nơi làm việc là 30 phút. Bài 23 : Moät vaät hình hoäp coù chieàu dài 60 cm, rộng 40 cm, cao 15 cm vaø ñöôïc thaû chìm trong nöôùc ôû ñoä saâu 1,2 m . Cho bieát troïng löôïng rieâng cuûa nöôùc laø 10000 N/m3. 1) Tính aùp suaát cuûa nöôùc leân vaät hình hoäp. 2) Tính löïc ñaåy Aùc si meùt taùc duïng leân vaät hình hoäp. Bài 24 : Trên mặt một hồ nước, áp suất khí quyển bằng 75,8cmHg. 1) Tính áp suất khí quyển trên ra đơn vị Pa. Biết trọng lượng riêng của thủy ngân 136000 N/m3 2) Tính áp suất do nước và không khí gây ra ở độ sâu 5m. Biết trọng lượng riêng của nước laø 10000N/m3. Áp suất nầy bằng bao nhiêu cmHg ? Bài 25 : Một thùng cao 80cm đựng đầy nước. Tính áp suất tại một điểm cách đáy thùng 20cm. Biết trong lượng riêng của nước là 10000N/m3. Bài 26 : Tính độ lớn áp suất khí quyển ra N/m2. Biết trọng lượng riêng của thủy ngân là 136000N/m3. u ĐỔI MỘT SỐ ĐƠN VỊ 1km = 1000m 1 m2 = 100 dm2 = 10000 cm2 1h = 60 phút = 3600 giây 1m3 = 1000 dm3 = 1000000 cm3 1 phút = 60 giây 1m = 10 dm = 100 cm 1kg = 1000g u CÁC CÔNG THỨC 1) Khối lượng riêng D (kg/m3) D = Với m là khối lượng (kg) V là thể tích vật (m3) 2) Trọng lượng riêng d ( N/m3) d = Với P là trọng lượng (N) V là thể tích vật (m3) d = 10D Với D khối lượng riêng (kg/m3) 3) Trọng lượng (N) p = 10m Với m là khối lượng (kg)
Tài liệu đính kèm: