* GV : Trong mỗi hình dưới đây gồm mấy đoạn thẳng ? đọc tên các đoạn thẳng ở mỗi hình.
* GV : ở mỗi hình 1a, 1b, 1c, đều gồm bốn đoạn thẳng AB, BC, CD, DA có đặc điểm gì?
GV: _ Mỗi hình 1a, 1b,, 1c, là một tứ giác ABCD .
_ Vậy tứ giác ABCD là hình được định nghĩa ntn?
GV Đưa định nghĩa tr 64 SGK lên màn hình, nhắc lại.
GV : Mỗi em hãy vẽ hai tứ giác vào vở và tự đặt tên.
GV gọi một HS thực hiện trên bảng
GV gọi một HS khác nhận xét hình vẽ của bạn trên bảng
GV: Từ định nghĩa tứ giác cho biết hình 1d có phải tứ giác không?
Gv : Giới thiệu : tứ giác ABCD còn được gọi tên là tứ giác : BCDA, BADC, .
_ Các đỉnh A ; B; C ; D gọi là các đỉnh.
_ Các đoạn thẳng Ab ; BC ; CD ; DA gọi là các cạnh.
GV : Đọc tên một tứ giác bạn vừa vẽ trên bảng, chỉ ra các yếu tố đỉnh ; cạnh của nó.
GV yêu cầu HS trả lời ? 1 tr 64 SGK
GV gới thiệu : Tứ giác ABCD ở hình 1a là tứ giác lồi
Vậy tứ giác lồi là một tứ giác như thế nào ?
_ GV nhấn mạnh định nghĩa tứ giác lồi và nêu chú ý tr 65 SGK.
GV cho HS thực hiện ? 2 SGK
GV : Với tứ giác MNPQ bạn vẽ trên bảng, em hãy lấy:
một điẻm trong tứ giác : E nằm trong tứ giác
một điểm ngoài tứ giác : F nằm ngoài tứ giác
một diểm trên cạnh MN của tứ giác và đặt tên: K nằm trên cạnh MN
_ Chỉ ra hai góc đối nhau , hai cạnh kề nhau, vẽ đường chéo,
Gv có thể nêu chậm lại các định nghĩa sau, nhưng không yêu cầu HS thuộc, mà chỉ cần HS hiểu và nhận biết được
_ Hai đỉnh cùng thuộc một cạnh gọi là hai đỉnh kề nhau.
_ HAi đỉnh không kề nhau dọi là hai đỉnh đối nhau
_ Hai cạnh cùng xuất phát tại một đỉnh gọi là hai cạnh kề nhau.
_ Hai cạnh không kề nhau gọi là hai cạnh đối nhau.
soạn:20/8/2008. Ngày giảng :29/8/2008. Chương I : Tứ giác TIẾT 1 §1. TỨ GIÁC. I. MỤC TIÊU: * HS nắm được các định nghĩa tứ giác, tứ giác lồi, tổng các góc của tứ giác lồi. * HS biết vẽ, biết gọi tên các yếu tố, biết tính số đo các góc của một tứ giác lồi. * HS biết vận dụng các kiến thức trong bài vào các tình huống thực hiện đơn giản. II. CHUẨN BỊ * GV: SGK, thước thẳng, bảng phụ hay đèn chiếu giấy trong vẽ sẵn một số hình, bài tập. *HS: SGK, thước thẳng. III. TIẾN TRÌNH DẠY- HỌC. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Hoạt động 1 : Giới thiệu chương I (3 phút) GV : Học hết chương trình toán lớp 7, các em đẫ được biết những nội dung cơ bản về tam giác. Lên lớp 8, sẽ học tiếp về tứ giác, đa giác. Chương I của hình học 8 sẽ cho ta hiểu về các khái niệm, tính chất của khái niệm, cách nhận biết, nhận dạng hình với các nội dung sau : + Các kĩ năng : vẽ hình, tính toán đo đạc , gấp hình tiếp tục được rèn luyện - kĩ năng lập luận và chứng minh hình học được coi trọng. HS lắng nghe GV giới thiệu Hoạt động 2: 1. Định nghĩa (20 phút) * GV : Trong mỗi hình dưới đây gồm mấy đoạn thẳng ? đọc tên các đoạn thẳng ở mỗi hình. * GV : ở mỗi hình 1a, 1b, 1c, đều gồm bốn đoạn thẳng AB, BC, CD, DA có đặc điểm gì? GV: _ Mỗi hình 1a, 1b,, 1c, là một tứ giác ABCD . _ Vậy tứ giác ABCD là hình được định nghĩa ntn? GV Đưa định nghĩa tr 64 SGK lên màn hình, nhắc lại. GV : Mỗi em hãy vẽ hai tứ giác vào vở và tự đặt tên. GV gọi một HS thực hiện trên bảng GV gọi một HS khác nhận xét hình vẽ của bạn trên bảng GV: Từ định nghĩa tứ giác cho biết hình 1d có phải tứ giác không? Gv : Giới thiệu : tứ giác ABCD còn được gọi tên là tứ giác : BCDA, BADC, ... _ Các đỉnh A ; B; C ; D gọi là các đỉnh. _ Các đoạn thẳng Ab ; BC ; CD ; DA gọi là các cạnh. GV : Đọc tên một tứ giác bạn vừa vẽ trên bảng, chỉ ra các yếu tố đỉnh ; cạnh của nó. GV yêu cầu HS trả lời ? 1 tr 64 SGK GV gới thiệu : Tứ giác ABCD ở hình 1a là tứ giác lồi Vậy tứ giác lồi là một tứ giác như thế nào ? _ GV nhấn mạnh định nghĩa tứ giác lồi và nêu chú ý tr 65 SGK. GV cho HS thực hiện ? 2 SGK GV : Với tứ giác MNPQ bạn vẽ trên bảng, em hãy lấy: một điẻm trong tứ giác : E nằm trong tứ giác một điểm ngoài tứ giác : F nằm ngoài tứ giác một diểm trên cạnh MN của tứ giác và đặt tên: K nằm trên cạnh MN _ Chỉ ra hai góc đối nhau , hai cạnh kề nhau, vẽ đường chéo, Gv có thể nêu chậm lại các định nghĩa sau, nhưng không yêu cầu HS thuộc, mà chỉ cần HS hiểu và nhận biết được _ Hai đỉnh cùng thuộc một cạnh gọi là hai đỉnh kề nhau. _ HAi đỉnh không kề nhau dọi là hai đỉnh đối nhau _ Hai cạnh cùng xuất phát tại một đỉnh gọi là hai cạnh kề nhau. _ Hai cạnh không kề nhau gọi là hai cạnh đối nhau. - Hình 1a, 1b, 1c gồm bốn đoạn thẳng : AB, BC, CD, DA - ở mỗi hình 1a, 1b, 1c, đều gồm bốn đoạn thẳng AB, BC, CD, DA " khép kín". TRong đó bất kì hai đoạn thẳng nào cũng không cùng nằm trên một đường thẳng - HS : Tứ giác ABCD là hình gồm 4 đoạn thẳng AB, BC, CD, DA trong đó bất kì hai đoạn thẳng nào cũng không cùng nằm trên một đường thẳng. - Hình 1d không phải là tứ giác, vì có hai đoạn thẳng BC và CD cùng nằm trên một đường thẳng. Định nghĩa : SGK _ Các đỉnh A ; B; C ; D gọi là các đỉnh. _ Các đoạn thẳng Ab ; BC ; CD ; DA gọi là các cạnh. - Tứ giác MNPQ các đỉnh : M, N, P, Q; các cạnh là các đoạn thẳng MN, NP , PQ, QM. _ ở hình 1b có cạnh (chẳng hạn cạnh BC) mà tứ giác nằm trong cả hai nửa mặt phẳng có bờ là đường thẳng chứa cạnh đó. _ ở hình 1c có cạnh (chẳng hạn AD) mà tứ giác nằm trong cả hai nửa mặt phẳng có bờ là đường thẳng chứa cạnh đó. _ Chỉ có tứ giác ở hình 1a luôn nằm trong một nửa mặt phẳng có bờ là đường thẳng chứa bất kì cạnh nào của tứ giác. HS trả lời theo định nghĩa HS lần lượt trả lời miệng Hai góc đối nhau : .................... Hai cạnh kề nhau : MN và NP ; ... ...... Hoạt động 3 :TỔNG CÁC GÓC CỦA MỘT TỨ GIÁC (7 PHÚT) GV hỏi: _ Tổng các góc trong một tâm giác bằng bao nhiêu? _ Vậy tổng các góc trong một tứ giác có bằng 180không? Có thể bằng bao nhiêu độ ? Hãy giải thích ? GV :Hãy phát biểu định lí về tổng các góc của một tứ giác ? Hãy nêu dưới dạng GT, KL GV : Đậy là định lí nêu lên tính chất về góc của một tứ giác. GV nối đường chéo BD, nhận xét gì về hai đường chéo của tứ giác?. HS : bằng 180 _ Tổng các góc trong tứ giác không bằng 180 mà tổng các góc của một tứ giác bằng 360. Vì trong tứ giác ABCD, vẽ đường chéo AC thì tạo thành 2 tam giác. Có hai tam giác ABC có : .... ADC có :..... nên tứ giác ABCD có :...... 1 HS phát biểu theo SGK _ HS : hai đường chéo của tứ giác cắt nhau. Hoạt động 4: LUYỆN TẬP CỦNG CỐ ( 13 PHÚT) Bài 1 tr 66 SGK GV hỏi : Bốn góc của một tứ giác có thể đều nhọn hiọăc đều tù hoặc đều vuông hay không? Sau đó GV nêu câu hỏi củng cố: _ Định nghĩa tứ giác ABCD _ Thế nào gọi là tứ giác lồi? _ Phát biểu định lí về tổng các góc của một tứ giác. Bài tập 2 : Tứ giác ABCD có ................. Tính số đo các góc ngoài tại đỉnh D Bài làm : Tứ giác ABCD có ...................... = 360 65v + 117 + 71 + ......... = 360 253 + ................... = 360 .................. = 107 Có : .................. = 180 ...............= 180 - ........... ...............= 180 - 107 = 73 HS trả lời miệng , mỗi HS trả một phần Hình 5 a) x = 360- (110+ 120 + 80) = 50 b) x = 360 - (90 + 90 + 90) = 90 c) x = 360 - (90 + 90+ 65) = 115 d)x = 360 - (75 + 120 + 90) = 75 Hình 6 a) 2x + 650 + 950 = 3600 => x=.... b) 10x = 360 x = 36 Một tứ giác không thể có cả bốn góc đều nhọn vì như thế thì tổng số đo 4 góc nhỏ hơn 360, trái với định lí _ Một tứ giác không thể có cả bốn góc đều tù vì như thế thì tổng số đo 4 góc lớn hơn 360, trái với định lí _ Một tứ giác có thể có cả bốn góc đều vuông vì như thế thì tổng số đo 4 góc bằng 360, thoả mãn định lí. HS nhận xét bài làm của bạn HS làm việc theo nhóm , điền khuyết... IV. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (2 PHÚT) - Học thuộc các định nghĩa, định lí trong bài - chứng minh được định lí Tổng các góc của tứ giác - Bài tập về nhà số 2, 3, 4, 5, tr 66, 67 SGK. Bài số 2, 9 tr 61 SBT - Đọc bài " có thể em chưa biết " giới thiệu về Tứ giác Long - Xuyên tr 68 SGK. __________________________________________________________________ Ngày soạn: 28/8/2008. Ngày giảng :3/9 /2008. TIẾT 2 §2. HÌNH THANG I. MỤC TIÊU - HS nắm được định nghĩa hình thang, hình tahng vuông, các yếu tố của hình thang. - HS biết cách chứng minh một tứ giác là hình thang, hình thang vuông. - HS biết vẽ hình thang, hình thang vuông. Biết tính số đo các góc của hình thang, hình thang vuông.Biết sử dụng dụng cụ để kiểm tra một tứ giác là hình thang. Rèn tư duy linh hoạt trong nhận dạng hình thang. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: - GV: - SGK, thước thẳng, bảng phụ, bút dạ, êke. - HS: - SGK, thước thẳng, bảng phụ, bút dạ, êke. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Hoạt động 1: KIỂM TRA ( 8 PHÚT) GV nêu yêu cầu kiểm tra 1) Định nghĩa về tứ giác ABCD 2) Tứ giác lồi là tứ giác như thế nào ? Vẽ tứ giác lồi ABCD, chỉ ra các yếu tố của nó ? GV yêu cầu HS dưới lớp nhận xét, dánh giá Tứ giác ABCD + A , B, C, D các đỉnh + ......................... là các góc tứ giác + Các đoạn thẳng AB , BC , CD, DA là các cạnh . + Các đoạn thẳng AC, BD là hai đường chéo . 1) Phất biểu định lí về tổng các góc của một tứ giác. A B C D 700 1100 2) Cho hình vẽ : Tứ giác ABCD có gì đặc biết? Giải thích? Tính 2 góc còn lại của tứ giác ABCD HS nhận xét bài bạn GV nhận xét cho điểm HS HS trả lời theo định nghĩa SGK HS phát biểu định lí như SGK Tứ giác ABCD có cạng AB song song với cạnh DC( Vì ........................ ở vị trí trong cùng phía mà ......................... ...... Hoạt động 2 : ĐỊNH NGHĨA (18 PHÚT) GV giới thiệu : Tứ giác ABCD có AB // CD là một hình thang . Vậy thế nào là một hình thang? Chúng ta sẽ được biết qua bài học hôm nay. GV yêu cầu HS xem tr 69 SGK, gọi một HS đọc định nghĩa hình thang Một HS đọc định nghĩa hình thang trong SGK GV vẽ hình Hình thang ABCD (AB // CD) AB ; DC cạnh đáy BC ; AD cạnh bên, đonạ thẳng BH là một đường cao. GV yêu cầu HS thực hiện ? 1 SGK GV : yêu cầu HS thực hiện ? 2 SGK theo nhóm * Nửa lớp làm phần a Nửa lớp làm phần b GV nêu tiếp yêu cầu : _ Từ kết quả của ?2 em hãy điền vào ( ...) để được câu đúng : * Nếu một hình thang có hai cạnh bên song song thì ... * Nếu một hình thang có hai cạnh đáy bằng nhau thì ... GV yêu cầu HS nhắc lại nhận xét tr 70 SGK GV nói : Đó chính là nhận xét mà chúng ta cần ghi nhớ để áp dụng làm bài tập, thực hiệncác phép chứng minh sau này. A B C D HS vẽ vào vở và ghi vở - Hình thang ABCD (AB // CD) - AB ; DC cạnh đáy - BC ; AD cạnh bên, đonạ thẳng BH là một đường cao. HS trả lời miệng a) Tứ giác ABCD là hình thang vì có BC // AD ( do hai góc ở vị trí so le trong bằng nhau) _ Tứ giác EHGF là hình thang vì có EH // FG do có hai góc trong cùng phía bù nhau _ Tứ giác INKM không phải là hình thang vìo không có hai cạnh đối nào song song với nhau b) Hai góc kề một cạnh bên của hình thang bù nhau vì đó là hai góc trong cùng phía của hai đương thang song song a) Cho hình thang ABCD đáy AB ; CD biết AD // BC. Chứng minh AD = BC ; AB = CD -Nối AC. Xét ADC và CBA có : .................... AD // BC(gt) Cạnh AC chung ......................( hai góc so le trong do AB // DC) ADC = CBA (gcg). (hai cạnh tương ứng) b) Cho hình thang ABCD đáy AB ; CD biết AB = CD. CHứng minh rằng AD // BC ; AD = BC Nối AC. Xét DAC và BCA có AB = DC(gt) ............................. Cạnh AC chung. DAC = BCA(cgc) .................................AD // BC (hai cạnh tương ứng) - HS điền : hai cạnh bên bằng nhau, hai cạnh đáy bằng nhau. - HS điền : Hai cạnh bên song song và bằng nhau. Hoạt động 3: HÌNH THANG VUÔNG (7 PHÚT) GV : Hãy vẽ một hình thang có một góc vuông và đặt tên cho hình thang đó. GV : Hãy đọc nội dung ở mục 2 tr 70 và cho biết hình thang bạn vừa vẽ là hình thang vuông ? GV hỏi : _ Để chứng minh một tứ giác là hình thang ta cần chứng minh điều gì? Để chứng minh một tứ giác là hình thang vuông ta cần chứng minh điều gì? HS vẽ hình vào vở, một HS lên bảng vẽ _ Một HS nêu định nghĩa hình thang vuông theo SGK _ Ta cần chứng minh tứ giác đó có hai cạnh đối song song. _ Ta cần chứng minh tứ giác đó có hai cạnh đối song song và có một góc bằng 90 Hoạt động 4: LUYỆN TẬP (10PHÚT) Bài 6 tr70 SGK Bài 7 a) tr 71 SGK Yêu cầu HS quan sát hình, đề bài trong SGK Bài 17 tr 62SBT 1 HS đọc đề bài tr 70 SGK HS trả lời miệng _ Tứ giác ABCD hình 20a và tứ giác INMK hình 20c là hình thang . _ Tứ giác EFGH không phải là hình thang - HS làm bài vào nháp, một HS trình bày miệng ABCD là hình thang đáy AB ; CD AB // CD x + 80o = ... ) CMR: d = *H§3: Cñng cè HS ch÷a bµi tËp 18 t¹i chç Ph©n tÝch ®êng ®i tõ E ®Õn C *H§4: Híng dÉn vÒ nhµ - Lµm c¸c bµi tËp 15, 17 - T×m ®iÒu kiÖn ®Ó 2 mp // A B E F D C H G b) AB mp(ADEH) nh÷ng mp mp (ADHE) c) AD // mp (EFGH) Ta cã: AD // HE v× ADHE lµ h×nh ch÷ nhËt (gt) HE mp ( EFGH) B C F G A D E H HS lªn b¶ng lµm bµi a) ThÓ tÝch níc ®æ vµo: 120. 20 = 2400 (lÝt) = 2,4 m3 DiÖn tÝch ®¸y bÓ lµ: 2,4 : 0,8 = 3 m2 ChiÒu réng cña bÓ níc: 3 : 2 = 1,5 (m) b) ThÓ tÝch cña bÓ lµ: 20 ( 120 + 60 ) = 3600 (l) = 3,6 m3 ChiÒu cao cña bÓ lµ: 3,6 : 3 = 1, 2 m 3) Ch÷a bµi 15/104 Khi cha th¶ g¹ch vµo níc c¸ch miÖng thïng lµ: 7 - 4 = 3 dm ThÓ tÝch níc vµ g¹ch t¨ng b»ng thÓ tÝch cña 25 viªn g¹ch 2 .1. 0,5. 25 = 25 dm3 DiÖn tÝch ®¸y thïng lµ: 7. 7. = 49 dm3 ChiÒu cao níc d©ng lªn lµ: 25 : 49 = 0, 51 dm Sau khi th¶ g¹ch vµo níc cßn c¸ch miÖng thïng lµ: 3- 0, 51 = 2, 49 dm Hs lªn b¶ng lµm bµi Theo Pi Ta Go ta cã: AC2 = AB2 + BC2 (1) EC2 = AC2 + AE2 (2) Tõ (1) vµ (2) EC2 = AB2 + BC2+ AE2 Hay d = HS ch÷a bµi tËp 18 t¹i chç HS ghi BTVN Rót kinh nghiÖm .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n:21/04/2010 Ngµy gi¶ng:22/4/2010 TiÕt 60 I- Môc tiªu bµi d¹y: -Tõ m« h×nh trùc quan, GV gióp HS n¾m ch¾c c¸c yÕu tè cña h×nh l¨ng trô ®øng. N¾m ®îc c¸ch gäi tªn theo ®a gi¸c ®¸y cña nã. N¾m ®îc c¸c yÕu tè ®¸y, mÆt bªn, chiÒu cao - RÌn luyÖn kü n¨ng vÏ h×nh l¨ng trô ®øng theo 3 bíc: §¸y, mÆt bªn, ®¸y thø 2 - Gi¸o dôc cho h/s tÝnh thùc tÕ cña c¸c kh¸i niÖm to¸n häc. ii- ph¬ng tiÖn thùc hiÖn: - GV: M« h×nh h×nh l¨ng trô ®øng. tranh vÏ h×nh hép - HS: Thíc th¼ng cã v¹ch chia mm Iii- tiÕn tr×nh bµi d¹y: 1- KiÓm tra bµi cò: ? Khi nµo 1®êng th¼ng ®îc gäi lµ vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng, mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng? HS tr¶ lêi 2- Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS * H§1: Giíi thiÖu bµi vµ t×m kiÕm kiÕn thøc míi. ChiÕc ®Ìn lång tr 106 cho ta h×nh ¶nh mét l¨ng trô ®øng. Em h·y quan s¸t h×nh xem ®¸y cña nã lµ h×nh g× ? c¸c mÆt bªn lµ h×nh g× ? - GV: §a ra h×nh l¨ng trô ®øng vµ giíi thiÖu ? h×nh hép ch÷ nhËt, h×nh lËp ph¬ng cã ph¶i lµ h×nh l¨ng trô ®øng kh«ng? GV ®a ra mét sè m« h×nh l¨ng trô ®øng ngò gi¸c, tam gi¸c chØ râ c¸c ®¸y, mÆt bªn, c¹nh bªn cña l¨ng trô. GV ®a ra vÝ dô GV y/c hs lªn b¶ng lµm bµi * H§2: Nh÷ng chó ý *H§3: Cñng cè - HS ch÷a bµi 19, 21/108 - §øng t¹i chç tr¶ lêi *H§4: Híng dÉn vÒ nhµ +Häc bµi cò +Lµm c¸c bµi tËp 19, 22 sgk +TËp vÏ h×nh. 1.H×nh l¨ng trô ®øng + A, B, C, D, A1, B1, C1, D1 Lµ c¸c ®Ønh + ABB1A1; BCC1B1 ... c¸c mÆt bªn lµ c¸c h×nh ch÷ nhËt + §o¹n AA1, BB1, CC1 // vµ b»ng nhau lµ c¸c c¹nh bªn + Hai mÆt: ABCD, A1 B1C1D1 lµ hai ®¸y + §é dµi c¹nh bªn ®îc gäi lµ chiÒu cao + §¸y lµ tam gi¸c, tø gi¸c, ngò gi¸c ta gäi lµ l¨ng trô tam gi¸c, l¨ng trô tø gi¸c, l¨ng trô ngò gi¸c + C¸c mÆt bªn lµ c¸c h×nh ch÷ nhËt + Hai ®¸y cña l¨ng trô lµ 2 mp //. HS tr¶ lêi H×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng lµ c¸c d¹ng ®Æc biÖt cña h×nh b×nh hµnh nªn h×nh hép ch÷ nhËt, h×nh lËp ph¬ng còng lµ nh÷ng l¨ng trô ®øng. ?1 A1A AD ( v× AD D1A1 lµ h×nh ch÷ nhËt ) A1A AB ( v× ADB1`A1 lµ h×nh ch÷ nhËt ) Mµ AB vµ AD lµ 2 ®êng th¼ng c¾t nhau cña mp ( ABCD) Suy ra A1A mp (ABCD ) C/ m T2: A1A mp (A1B1C1D1 ) C¸c mÆt bªn cã vu«ng gãc víi hai mÆt ph¼ng ®¸y * H×nh l¨ng trô ®øng cã ®¸y lµ h×nh b×nh hµnh ®îc gäi lµ h×nh hép ®øng Trong h×nh l¨ng trô ®øng c¸c c¹nh bªn // vµ b»ng nhau, c¸c mÆt bªn lµ c¸c h×nh ch÷ nhËt. 2- VÝ dô: ABCA/B/C/ lµ mét l¨ng trô ®øng tam gi¸c Hai ®¸y lµ nh÷ng tam gi¸c b»ng nhau C¸c mÆt bªn lµ nh÷ng h×nh ch÷ nhËt §é dµi mét c¹nh bªn ®îc gäi lµ chiÒu cao 2) Chó ý: - MÆt bªn lµ HCN: Khi vÏ lªn mp ta thêng vÏ thµnh HBH - C¸c c¹nh bªn vÏ // - C¸c c¹nh vu«ng gãc cã thÓ vÏ kh«ng vu«ng gãc - HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi Rót kinh nghiÖm .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n:25/4/2010 Ngµy gi¶ng:26/4/2010 TiÕt 61 I- Môc tiªu bµi d¹y: -Tõ m« h×nh trùc quan, GV gióp HS n¾m ch¾c c¸c yÕu tè cña h×nh l¨ng trô ®øng. - HS chøng minh c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh mét c¸ch ®¬n gi¶n nhÊt - RÌn luyÖn kü n¨ng vËn dông thµnh th¹o CT tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh l¨ng trô ®øng trong bµi tËp. Gi¸o dôc cho HS tÝnh thùc tÕ cña c¸c kh¸i niÖm to¸n häc. ii- ph¬ng tiÖn thùc hiÖn: - GV: M« h×nh h×nh l¨ng trô ®øng. B×a c¾t khai triÓn - HS: Lµm ®ñ bµi tËp ®Ó phôc vô bµi míi Iii- tiÕn tr×nh bµi d¹y: 1- KiÓm tra bµi cò: Ch÷a bµi 22: + TÝnh diÖn tÝch cña H.99/109 (a) + GÊp l¹i ®îc h×nh g×? cã c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh l¨ng trô 2- Bµi míi: * H§1: §Æt vÊn ®Ò: Qua bµi ch÷a cña b¹n cã nhËn xÐt g× vÒ diÖn tÝch HCN: AA'B'B ®èi víi h×nh l¨ng trô ®øng ADCBEG DiÖn tÝch ®ã cã ý nghÜa g×? VËy diÖn tÝch xung quanh h×nh l¨ng trô ®øng tÝnh nh thÕ nµo? Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS * H§2: X©y dùng c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh - GV: Cho HS lµm bµi tËp ?1 Quan s¸t h×nh khai triÓn cña h×nh l¨ng trô ®øng tam gi¸c + §é dµi c¸c c¹nh cña 2 ®¸y lµ: 2,7 cm; 1,5 cm; 2 cm K * HS lµm bµi tËp ? C B E Cã c¸ch tÝnh kh¸c kh«ng ? LÊy chu vi ®¸y nh©n víi chiÒu cao: ( 2,7 + 1,5 + 2 ) . 3 = 6,2 .3 = 18,6 cm2 *DiÖn tÝch xung quanh cña h×nh l¨ng trô ®øng b»ng tæng diÖn tÝch cña c¸c mÆt bªn Sxq= 2 p.h + p: nöa chu vi ®¸y + h: ChiÒu cao l¨ng trô + §a gi¸c cã chu vi ®¸y lµ 2 p th× Sxung quanh cña h×nh l¨ng trô ®øng: Sxq= 2 p.h Sxq= a1.h + a2 .h + a3 .h + + an .h = ( a1 + a2+ a3 + an).h = 2 ph DiÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh l¨ng trô ®øng tÝnh thÕ nµo ? *H§3: VÝ dô Cho l¨ng trô ®øng tam gi¸c ABCDEG sao cho ADC vu«ng ë C cã AC = 3 cm, AB = 6 cm, CD = 4 cm th× diÖn tÝch xung quanh lµ bao nhiªu? GV gäi HS ®äc ®Ò bµi ? §Ó tÝnh diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh l¨ng trô ta cÇn tÝnh c¹nh nµo n÷a? TÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh l¨ng trô? TÝnh diÖn tÝch hai ®¸y TÝnh diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh l¨ng trô GV treo b¶ng phô bµi tËp ? Yªu cÇu HS ho¹t ®éng ®éc lËp GV chèt ®a lêi gi¶i chÝnh x¸c *H§4: Cñng cè - GV: Cho HS nh¾c l¹i c«ng thøc tÝnh Sxq vµ Stp cña h×nh l¨ng trô ®øng. * Ch÷a bµi 24 1) C«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh * HS lµm bµi tËp ? - DiÖn tÝch AA'B'B = ? - So s¸nh nã víi h×nh l¨ng trô tõ ®ã suy ra c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh l¨ng trô ®øng: + §é dµi c¸c c¹nh cña 2 ®¸y lµ: 2,7 cm; 1,5 cm; 2 cm + DiÖn tÝch cña h×nh ch÷ nhËt thø nhÊt lµ: 2,7 . 3 = 8,1 cm2 +DiÖn tÝch cña h×nh ch÷ nhËt thø hailµ: 1,5 . 3 = 4,5cm2 +DiÖn tÝch cña h×nh ch÷ nhËt thø balµ: 2 . 3 = 6cm2 + Tæng diÖn tÝch cña c¶ ba h×nh ch÷ nhËt lµ: 8,1 + 4,5 + 6 = 18,6 cm2 C * DiÖn tÝch toµn phÇn : Stp= Sxq + 2 S ®¸y 2) VÝ dô: ADC vu«ng ë C cã: AD2 = AC2 + CD2 = 9 + 16 = 25 AD = 5 Sxq = ( 3 +4 + 5). 6 = 72; S2® = 3 . 4 = 12 Stp = 72 + 12 = 84 cm2 3)LuyÖn tËp: Bµi 23/ SGK 111 a) H×nh hép ch÷ nhËt Sxq = ( 3 + 4 ). 2,5 = 70 cm2 2S® = 2. 3 .4 = 24cm2 Stp = 70 + 24 = 94cm2 b) H×nh l¨ng trô ®øng tam gi¸c: CB = ( ®Þnh lý Pi Ta Go ) Sxq = ( 2 + 3 + ) . 5 = 5 ( 5 + ) = 25 + 5 (cm 2) 2S® =2. . 2. 3 = 6 (cm 2) Stp = 25 + 5 + 6 = 31 + 5 (cm 2) *H§5: Híng dÉn vÒ nhµ HS lµm c¸c bµi tËp 25, 26 HD: §Ó xem cã gÊp ®îc hay kh«ng dùa trªn nh÷ng yÕu tè nµo ? §Ønh nµo trïng nhau, c¹nh nµo trïng nhau sau khi gÊp. Rót kinh nghiÖm .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n:20/04/08 Ngµy gi¶ng: TiÕt 62 I- Môc tiªu bµi d¹y: -Tõ m« h×nh trùc quan, GV gióp HS n¾m ch¾c c¸c yÕu tè cña h×nh l¨ng trô ®øng. - HS chøng minh c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh l¨ng trô ®øng. - RÌn luyÖn kü n¨ng vËn dông thµnh th¹o c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch cña h×nh l¨ng trô ®øng trong bµi tËp. Cñng cè v÷ng ch¾c c¸c kh¸i niÖm ®· häc: song song, vu«ng gãc cña ®êng cña mÆt.Gi¸o dôc cho HS tÝnh thùc tÕ cña c¸c kh¸i niÖm to¸n häc. ii- ph¬ng tiÖn thùc hiÖn: - GV: M« h×nh h×nh l¨ng trô ®øng. H×nh lËp ph¬ng, l¨ng trô. - HS: Lµm ®ñ bµi tËp ®Ó phôc vô bµi míi Iii- tiÕn tr×nh bµi d¹y: A- Tæ chøc: B- KiÓm tra bµi cò: Ph¸t biÓu c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch cña h×nh hép ch÷ nhËt: ABCDEFGH so víi thÓ tÝch cña h×nh l¨ng trô ®øng ABCDEFGH? C- Bµi míi: * H§1: §Æt vÊn ®Ò Tõ bµi lµm cña b¹n ta thÊy: VHHCN = TÝch ®é dµi 3 kÝch thíc C¾t ®«i h×nh hép ch÷ nhËt theo ®êng chÐo ta ®îc 2 h×nh l¨ng trô ®øng tam gi¸c. VËy ta cã c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh l¨ng trô ®øng ntn? Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS *H§2: C«ng thøc tÝnh thÓ tÝch GV nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc ë tiÕt tríc: VHHCN = a. b. c A ( a, b , c ®é dµi 3 kÝch thíc) Hay V = DiÖn tÝch ®¸y . ChiÒu cao GV yªu cÇu HS lµm ? SGK So s¸nh thÓ tÝch cña l¨ng trô ®øng tam gi¸c vµ thÓ tÝch h×nh hép ch÷ nhËt ( C¾t theo mÆt ph¼ng chøa ®êng chÐo cña 2 ®¸y khi ®ã 2 l¨ng trô ®øng cã ®¸y lµ lµ tam gi¸c vu«ng b»ng nhau a) Cho l¨ng trô ®øng tam gi¸c, ®¸y lµ tam gi¸c ABC vu«ng t¹i C: AB = 12 cm, AC = 4 cm, AA' = 8 cm. TÝnh thÓ tÝch h×nh l¨ng trô ®øng trªn? HS lªn b¶ng tr×nh bµy? *H§3 : Cñng cè - Qua vÝ dô trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc ¸p dông c«ng thøc t×nh thÓ tÝch cña h×nh l¨ng trô ®øng riªng vµ h×nh kh«ng gian nãi chung - Kh«ng m¸y mãc ¸p dông c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch trong 1 bµi to¸n cô thÓ - TÝnh thÓ tÝch cña 1 h×nh trong kh«ng gian cã thÓ lµ tæng cña thÓ tÝch c¸c h×nh thµnh phÇn ( C¸c h×nh cã thÓ cã c«ng thøc riªng) * Lµm bµi tËp 27/ sgk Quan s¸t h×nh vµ ®iÒn vµo b¶ng *H§4: Híng dÉn vÒ nhµ - HS lµm bµi tËp 28, 30 - Híng dÉn bµi 28: 1)C«ng thøc tÝnh thÓ tÝch ? ThÓ tÝch h×nh hép ch÷ nhËt lµ : 5 . 4 . 7 = 140 ThÓ tÝch l¨ng trô ®øng tam gi¸c lµ: = S® . ChiÒu cao Tæng qu¸t: Vl¨ng trô ®øng = Vhhcn Vl¨ng trô ®øng = S. h; S: diÖn tÝch ®¸y, h: chiÒu cao Vl¨ng trô ®øng = a.b.c V = S. h
Tài liệu đính kèm: