I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức
- Nêu được cách xác định điện trở từ công thức tính điện trở.
- Mô tả được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm xác định điện trở của một dây dẫn bằng ampe kế và vôn kế.
2. Kĩ năng
- Mắc mạch điện theo sơ đồ.
- Sử dụng đúng các dụng cụ đo: Vôn kế, ampe kế.
- Kĩ năng làm bài thực hành và viết báo cáo thực hành.
3. Thái độ
- Cẩn thận, kiên trì,trung thực, chú ý an toàn trong sử dụng điện.
II. CHUẨN BỊ.
Mỗi nhóm HS:
- 1 dây dẫn có điện trở chưa biết giá trị.
- 1 bộ nguồn điện (4 pin).
- 1 ampe kế có GHĐ: 1.5A; ĐCNN: 0.1A.
- 1 vôn kế GHĐ: 6V; ĐCNN: 0.1V.
- 1 công tắc điện.
- 7 đoạn dây nối.
TiÕt 3 Ngµy gi¶ng : 11/09/2009 Thùc hµnh : X¸c ®Þnh ®iƯn trë Cđa mét d©y dÉn b»ng ampe kÕ vµ v«n kÕ I. Mơc tiªu. 1. KiÕn thøc - Nªu ®ỵc c¸ch x¸c ®Þnh ®iƯn trë tõ c«ng thøc tÝnh ®iƯn trë. - M« t¶ ®ỵc c¸ch bè trÝ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiƯm x¸c ®Þnh ®iƯn trë cđa mét d©y dÉn b»ng ampe kÕ vµ v«n kÕ. 2. KÜ n¨ng - M¾c m¹ch ®iƯn theo s¬ ®å. - Sư dơng ®ĩng c¸c dơng cơ ®o: V«n kÕ, ampe kÕ. - KÜ n¨ng lµm bµi thùc hµnh vµ viÕt b¸o c¸o thùc hµnh. 3. Th¸i ®é - CÈn thËn, kiªn tr×,trung thùc, chĩ ý an toµn trong sư dơng ®iƯn. II. ChuÈn bÞ. Mçi nhãm HS: - 1 d©y dÉn cã ®iƯn trë cha biÕt gi¸ trÞ. - 1 bé nguån ®iƯn (4 pin). - 1 ampe kÕ cã GH§: 1.5A; §CNN: 0.1A. - 1 v«n kÕ GH§: 6V; §CNN: 0.1V. - 1 c«ng t¾c ®iƯn. - 7 ®o¹n d©y nèi. III. Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc. Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị * Tr×nh bµy kh¸i niƯm ®iƯn trë, c«ng thøc tÝnh, kÝ hiƯu trong m¹ch ®iƯn , ®¬n vÞ, ý nghÜa vËt lÝ? - Ph¸t biĨu ®Þnh luËt ¤m, c«ng thøc ®Þnh luËt,vËn dơng gi¶i BT 2.2a. Gäi 1 HS lªn b¶ng. - 1 HS lªn b¶ng - C¶ líp theo dâi nhËn xÐt. Ho¹t ®éng 2: Tr×nh bµy phÇn tr¶ lêi c©u hái trong b¸o c¸o thùc hµnh. * KiĨm tra viƯc chuÈn bÞ bµi thùc hµnh: -Yªu cÇu mét vµi HS tr¶ lêi c©u b,c SGK. - Yªu cÇu mét HS lªn b¶ng vÏ s¬ ®å m¹ch ®iƯn thÝ nghiƯm. Ho¹t ®éng 3: M¾c m¹ch ®iƯn theo s¬ ®å vµ tiÕn hµnh ®o. - Yªu cÇu c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiƯm. - C¸c nhãm HS m¾c m¹ch ®iƯn theo s¬ ®å ®· vÏ. - Theo dâi, giĩp ®ì, kiĨm tra c¸c nhãm m¾c m¹ch ®iƯn, ®Ỉc biƯt lµ khi m¾c v«n kÕ vµ ampe kÕ. - Theo dâi nh¾c nhë mäi HS ®Ịu ph¶i tham gia ho¹t ®éng tÝch cùc. HS-TiÕn hµnh ®o,ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng. C¸ nh©n hoµn thµnh b¸o c¸o ®Ĩ nép - Yªu cÇu HS nép b¸o c¸o thùc hµnh. - NhËn xÐt kÕt qu¶, th¸i ®é thùc hµnh cđa c¸c nhãm. * Kh¸i niƯm cđa ®iƯn trë. TrÞ sè R = U/I kh«ng ®ỉi ®èi víi mçi d©y dÈnvµ ®ỵc gäi lµ ®iƯn trë cđa d©y dÈn ®ã. * C«ng thøc : R = U/I * KÝ hiƯu trong ®o¹n m¹ch: §¬n vÞ : ¤m KÝ hiƯu ý nghÜa vËt lý : §iƯn trë biĨu thÞ møc ®é c¶n trë dßng ®iƯn nhiỊu hay Ýt cđa d©y dÈn. S¬ ®å m¹ch ®iƯn. KÕt qu¶ ®o. KÕt qu¶ LÇn ®o ®o HiƯu ®iƯn thÕ (V) Cêng ®é dßng ®iƯn (I) §iƯn trë () 1 2 3 4 5 a)TÝnh trÞ sè ®iƯn trë cđa d©y dÈn ®ang xÐt mçi lÇn ®o. R1 = R2 = R3 = R4 = R5 = b)TÝnh gi¸ trÞ trung b×nh cđa ®iƯn trë. RTb = c)NhËn xÐt vỊ nguyªn nh©n g©y ra sù kh¸c nhau (nÕu cã)cđa c¸c gi¸ trÞ sè ®iªn trë võa tÝnh ®ỵc trong mçi lÇn ®o. IV. cđng cè. * Nh¾c HS thu dän thiÕt bÞ thÝ nghiƯm, híng dÉn cÊt ®ĩng n¬i qui ®Þnh. V. DỈn dß. Häc bµi míi: §o¹n m¹ch m¾c nèi tiÕp. TiÕt 4 Ngµy gi¶ng: 12/09/2009 Bµi 4 : §o¹n m¹ch nèi tiÕp I. Mơc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Suy luËn ®Ĩ x©y dùng ®ỵc c«ng thøc tÝnh ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp : Rt® = R1 + R2 vµ hƯ thøc U1/U2 = R1/R2 tõ c¸c kiÕn thøc ®· häc. - M« t¶ ®ỵc c¸ch bè trÝ thÝ nghiƯm kiĨm tra l¹i c¸c hƯ thøc suy ra tõ lÝ thuyÕt. - VËn dơng ®ỵc nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ gi¶i thÝch mét sè hiƯn tỵng vµ gi¶i bµi tËp vỊ ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. 2. KÜ n¨ng : - KÜ n¨ng thùc hµnh sư dơng c¸c dơng cơ ®o ®iƯn : v«n kÕ , ampe kÕ. - KÜ n¨ng bè trÝ, tiÕn hµnh thÝ nghiƯm. Suy luËn l«gic. 3. Th¸i ®é: - Yªu thÝch m«n häc. II. ChuÈn bÞ 1. Mçi nhãm häc sinh: - 3 ®iƯn trë mÉu 6W, 10W, 16W. - 1 ampe kÕ GH§ 1,5A §CNN 0,1V. 1 v«n kÕ GH§ 6V vµ §CNN 0,1V. - 1 nguån ®iƯn 6V. 1 c«ng t¾c. 7 ®o¹n d©y dÉn. III. Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc. Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị - Tỉ chøc t×nh huèng häc tËp.(5p) * KiĨm tra: - Ph¸t biĨu vµ viÕt biĨu thøc cđa ®Þnh luËt «m ? * Trong phÇn ®iƯn ®· häc ë líp 7, chĩng ta ®· r×m hiĨu vỊ ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. LiƯu cã thĨ thay thÕ hai ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp b»ng mét ®iƯn trë ®Ĩ dßng ®iƯn ch¹y qua m¹ch kh«ng thay ®ỉi kh«ng ? Bµi míi Ho¹t ®éng 2 : NhËn biÕt ®ỵc ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp: Tõng HS tr¶ lêi C1. * Gỵi ý: 2 ®iƯn trë cã mÊy ®iĨm chung , suy ra c¸ch nhËn biÕt. GV th«ng b¸o hƯ thøc 1, 2 vÉn ®ĩng ®èi víi ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp. Yªu cÇu HS ®äc vµ tr¶ lêi C2. * Gỵi ý: Tõ hƯ thøc ®Þnh luËt ¤m® U1 = ? U2 = ? LËp tØ sè U1/ U2 = ? Trong ®o¹n m¹ch nèi tiÕp C§D§ cã ®Ỉc ®iĨm g× ? Ho¹t ®éng 3 : X©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp.(15p) Yªu cÇu HS thu thËp th«ng tin SGK tr¶ lêi c©u hái : - thÕ nµo lµ ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa mét ®o¹n m¹ch? - GV nh¾c l¹i vỊ ®iƯn trë t¬ng ®¬ng vµ giíi thiƯu ®iƯn trë thµnh phÇn. * Híng dÉn HS c©y dùng c«ng thøc 4 ? H·y viÕt hƯ thøc liªn hƯ gi÷a U, U1, U2 . ? Theo ®Þnh luËt ¤m U, U1, U2 ®ỵc x¸c ®Þnh nh thÕ nµo. - ViÕt l¹i hƯ thøc (* ) theo I, R t¬ng øng. Th¶o luËn nhãm rĩt ra kÕt luËn. Ho¹t ®éng 5: VËn dơng - cđng cè.(13p) - Tỉng kÕt bµi qua phÇn ghi nhí. Gäi 1 sè HS ®äc ghi nhí. Yªu cÇu HS ®äc vµ tr¶ lêi C4. ? CÇn mÊy c«ng t¾c ®Ĩ ®iỊu khiĨn ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. - Ho¹t ®éng c¸ nh©n hoµn thµnh C5. Lu ý phÇn më réng. I. Cêng ®é dßng ®iƯn vµ hiƯu ®iƯn thÕ trong ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. 1. Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7. I = I1 = I2 U = U1 + U2 C1: c¸c ®iƯn trë vµ ampe kÕ ®ỵc m¾c nèi tiÕp víi nhau. C2: I = U/R Þ U = I R U1 = I1 R1 U2 = I2 R2 U1/ U2 = I1 R1 / I2 R2 ta cã: I1 = I2 Þ U1/ U2 = R1/ R2 II. §iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. 1. §iƯn trë t¬ng ®¬ng. §iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa mét ®o¹n m¹ch lµ ®iƯn trë cã thĨ thay thÕ cho ®o¹n m¹ch nµy , sao cho víi cïng cêng ®é dßng ®iƯn ch¹y qua ®o¹n m¹ch vÈn cã gi¸ trÞ nh tríc . 2. C«ng thøc tÝnh ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp. Rt® = R1 + R2 (4) 4. KÕt luËn §iƯn trë t¬ng cđa ®o¹n m¹ch nèi tiÕp b»ng tỉng c¸c ®iƯn trë thµnh phÇn. C4 *Hai ®Ìn kh«ng ho¹t ®éng.V× m¹ch hë * Hai ®Ìn kh«ng ho¹t ®éng.V× m¹ch hë * Hai ®Ìn kh«ng ho¹t ®éng.V× m¹ch hë C5 RT® = 20 =20 = 40 () RAC =R12 + R3 = RAB + R3 = 40 + 20 = 60 () IV. cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. Hs nh¾c l¹i nghi nhí . §äc cã thĨ em cha biÕt. V. DỈn dß. - BTVN : lµm bµi tËp trong SBT - Häc bµi míi. §o¹n m¹ch song song TiÕt 5 Ngµy gi¶ng: 18/09/2009 TiÕt 5: §o¹n m¹ch song song I. Mơc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Suy luËn ®Ĩ x©y dùng ®ỵc c«ng thøc tÝnh ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c song song vµ hƯ thøc : I1/ I2 = R1/ R2 Tõ c¸c kiÕn thøc ®· häc. - M« t¶ ®ỵc c¸ch bè trÝ thÝ nghiƯm kiĨm tra l¹i c¸c hƯ thøc suy ra tõ lÝ thuyÕt. - VËn dơng ®ỵc kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ gi¶i thÝch mét sè hiƯn tỵng vµ gi¶i bµi tËp vÇ ®o¹n m¹ch song song. 2. KÜ n¨ng: - KÜ n¨ng thùc hµnh sư dơng c¸c dơng cơ ®o ®iƯn: v«n kÕ, ampe kÕ. - KÜ n¨ng bè trÝ, tiÕn hµnh l¾p r¸p thÝ nghiƯm . - KÜ n¨ng suy luËn. 3. Th¸i ®é : - VËn dơng gi¶i thÝch c¸c hiƯn tỵng liªn quan trong thùc tÕ. - Yªu thÝch m«n häc. II. ChuÈn bÞ. * Gi¸o viªn - M¾c m¹ch ®iƯn theo s¬ ®å H5.1 SGK - 3 ®iƯn trë mÉu, trong ®ã cã 1 ®iƯn trë lµ ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa hai ®iƯn trë kia khi m¾c song song. - 1 ampe kÕ cã GH§ 1,5A vµ §CNN 0,1A - 1 v«n kÕ cã GH§ 6V vµ §CNN 0,1V - 1 nguån ®iƯn. - 1 c«ng t¾c. - 9 ®o¹n d©y dÉn. III. Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc. Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị - Tỉ chøc t×nh huèng häc tËp. * KTBC: Ph¸t biĨu ghi nhí ®èi víi ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp . - ch÷a bµi tËp 4.1 * §V§:§èi víi ®o¹n m¹ch song song, ®iƯn trë t¬ng cđa ®o¹n m¹ch cã b»ng tỉng ®iƯn trë c¸c thµnh phÇn kh«ng? Ho¹t ®éng 2: ¤n l¹i kiÕn thøc . Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái - Trong ®o¹n m¹ch gåm hai ®Ìn m¾c song song, H§T vµ C§D§ cđa m¹ch chÝnh cã Mèi quan hƯntn víi H§T vµ C§D§ cđa c¸c m¹ch rÏ? Ho¹t ®éng 3: NhËn biÕt ®ỵc ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c song song. Yªu cÇu HS ®äc vµ tr¶ lêi C1. ? Hai ®iƯn trë cã mÊy ®iĨm chung. ? H§T vµ C§D§ cđa ®o¹n m¹ch nµy cã ®Ỉc ®iĨm g×. - HS th¶o luËn nhãm CM hƯ thøc 3. * Gỵi ý : - ViÕt hƯ thøc ®Þnh luËt ¤m? - Trong m¹ch song song U cã g× ®Ỉc biƯt ? Þ lËp tØ sè I1/ I2 = ? Ho¹t ®éng 4: X©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iƯn trë m¾c song song. Híng dÉn HS sư dơng kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ x©y dùngc«ng thøc (4) Ho¹t ®éng 5: TiÕn hµnh thÝ nghiƯm kiĨm tra GV biƠu diƠn thÝ nghiƯm kiĨm tra. HS theo dâi vµ rĩt ra kÕt luËn Ho¹t ®éng 6: VËn dơng - cđng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4. - Híng dÉn HS lµm phÇn 2 C5. * Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung cÇn nhí - §äc cã thĨ em cha biÕt. Bµi vỊ nhµ : 5.1 ® 5.6 SBT I. Cêng ®é dßng ®iƯn vµ hiƯu ®iƯn thÕ trong ®o¹n m¹ch song song. 1. Nhí l¹i kiÕn thøc líp 7. I = I1 + I2 (1) U = U1 = U2 (2) 2.§o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c song song. C1: R1 m¾ song song víi R2. C2: I = U/R I1 = U1/R1 I2 = U2/R2 I1/ I2 = U1 R2 / U2/R1 Trong ®o¹n m¹ch song song ta cã: U = U1 = U2 Þ I1/ I2 = R2/ R1 (3) II. §iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch song song. 1. C«ng thøc tÝnh ®iƯn trë t¬ng ®¬ng cđa ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾ song song. 1/ Rt® = 1/ R1 + 1/ R2 (4) 2. ThÝ nghiƯm kiĨm tra. 3. KÕt luËn. §èi víi ®o¹n m¹ch gåm hai ®iƯn trë m¾c song song th× nghÞch ®¶o cđa ®iƯn trë t¬ng ®¬ng b»ng tỉng nghÞch ®¶o cđa tõng ®iƯn trë thµnh phÇn. III. VËn dơng C4 * M¾c song song. * S¬ ®å m¹ch ®iƯn. *Cã v× qu¹t ®ỵc m¾c vµo hiƯu ®iƯn thÕ ®· cho. C5 R12 = 15 RT® = 10 RT® nhá h¬n mçi ®iƯn trë thµnh phÇn. IV. cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. Hs nh¾c l¹i nghi nhí . §äc cã thĨ em cha biÕt. V. DỈn dß.- BTVN : lµm bµi tËp trong SBT - Häc bµi míi: Bµi tËp vËn dơng ®Þnh luËt ¤m. TiÕt 6 Ngµy gi¶ng: 19/09/2009 Bµi 6: Bµi tËp vËn dơng ®Þnh luËt ¤m I. Mơc tiªu. 1. KiÕn thøc - VËn dơng c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ gi¶i ®ỵc c¸c bµi tËp ®¬n gi¶n vỊ ®o¹n m¹ch gåm nhiỊu nhÊt 3 ®iƯn trë. 2. KÜ n¨ng - Gi¶i bµi tËp vËt lÝ theo ®ĩng c¸c bíc gi¶i. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, tỉng hỵp th«ng tin. - Sư dơng ®ĩng c¸c thuËt ng÷. 3. Th¸i ®é - CÈn thËn, trung thùc. II. ChuÈn bÞ. * GV : B¶ng phơ tr×nh bµy c¸c bíc gi¶i bµi tËp. + Bíc 1: T×m hiĨu tãm t¾t ®Ị bµi, vÏ s¬ ®å m¹ch ®iƯn (nÕu cã) + Bíc 2: Ph©n tÝch m¹ch ®iƯn, t×m c«ng thøc liªn quan ®Õn c¸c ®¹i lỵng cÇn t×m. + Bíc 3: VËn dơng c¸c c«ng thøc ®· häc ®Ĩ gi¶i bµi to¸n. + Bíc 4: KiĨm tra kÕt qu¶, tr¶ lêi. * HS : ¤n l¹i kiÕn thøc liªn quan, chuÈn bÞ bµi tËp ë nhµ. III. Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc. Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®«ng 1: KiĨm tra - HƯ thèng l¹i kiÕn thøc. Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái : - HƯ thøc ®Þnh luËt ¤m? - Mèi liªn hƯ gi÷a I m¹ch chÝnh vµ I qua c¸c ®iƯn trë thµnh phÇn ®èi víi ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iƯn trë m¾c nèi tiÕp, song song? - Mèi liªn hƯ cđa U gi÷a hai ®Çu m¹ch chÝnh víi U gi÷a hai ®Çu c¸c ®iƯn trë thµnh phÇn ®èi víi ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iƯn trë m¸c nèi tiÕp, song song? - C¸c hƯ thøc tØ l ... ng cđa ¸nh s¸ng lªn pin quang ®iƯn gäi lµ t/d quang ®iƯn III- VËn dơng C8 C9 C10 IV. cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. Hs nh¾c l¹i nghi nhí . §äc cã thĨ em cha biÕt. V. DỈn dß. - BTVN : lµm bµi tËp trong SBT - ChuÈn bÞ bµi thùc hµnh - Y/c HS vỊ nhµ ®äc tríc bµi 57 - ChuÈn bÞ mÉu b¸o c¸o TiÕt 63 Ngµy gi¶ng:22/ 4/2010 Bµi 57 . C¸c t¸c dơng cđa ¸nh s¸ng I- Mơc tiªu - Tr¶ lêi c¸c c©u hái : thÕ nµo lµ ¸nh s¸ng ®¬n s¾c vµ thÕ nµo lµ s¸ng kh«ng ®¬n s¾c - BiÕt c¸ch dïng ®Üa CD ®Ĩ nhËn biÕt a/s ®¬n s¾c vµ ¸nh s¸ng kh«ng ®¬n s¾c - BiÕt tiÕn hµnh thÝ nghiƯm ®Ĩ ph©n biƯt ®ỵc ¸nh s¸ng ®¬n s¾c vµ ¸nh s¸ng kh«ng ®¬n s¾c - CÈn thËn, trung thùc II- ChuÈn bÞ Mçi nhãm : + 1 ®Ìn ph¸t s¸ng vµ c¸c tÊm läc mµu + 1 ®Üa CD , ®Ìn Led kh¸c mµu + nguån ®iƯn, hép che tèi III- Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc *Ho¹t ®éng 1: kiĨm tra lý thuyÕt - kiĨm tra sù chuÈn bÞ cđa häc sinh - KiĨm tra lÝ thuyÕt - a/s ®¬n s¾c lµ g× ? a/s ®ã cã ph©n tÝch ®ỵc kh«ng ¸nh s¸ng kh«ng ®¬n s¾c cã mµu kh«ng? cã ®ỵc ph©n tÝch kh«ng? cã nh÷ng c¸ch ph©n tÝch nµo ph©n tÝch a/s ®ã *Ho¹t ®éng 2: ChuÈn bÞ dơng cơ lµm thÝ nghiƯm - y/c h/s t×m hiĨu cÊu t¹o mỈt ®Üa CD - quan s¸t h/s lµm thÝ nghiƯm , giĩp ®ì c¸c nhãm gỈp khã kh¨n *Ho¹t ®éng 3: Thu b¸o c¸o - nhËn xÐt - NhËn xÐt ý thøc, kÜ n¨ng thùc hµnh cđa h/s - Y/c h/s chuÈn bÞ phÇn I bµi 58 vµo vë bµi tËp vỊ nhµ. C¸c nhãm trëng b¸o c¸o sù chuÈn bÞ cđa c¸c b¹n 1) thÝ nghiƯm - t×m hiĨu cÊu t¹o mỈt ®Üa CD - lµm thÝ nghiƯm - ghi b¸o c¸o , kiÕt qu¶ thÝ nghiƯm 2) Ph©n tÝch kÕt qu¶ - ¸nh s¸ng ®¬n s¾c ®ỵc läc qua tÊm läc mµ th× kh«ng bÞ ph©n tÝch b»ng CD - ¸nh s¸ng kh«ng ®¬n s¾c chiÕu vµo ®Üa CD bÞ ph©n tÝch thµnh c¸c a/s mµu IV. cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. V. DỈn dß. - BTVN : lµm bµi tËp trong SBT TiÕt 64 Ngµy gi¶ng:24/ 4/2010 Bµi 58 . Tỉng kÕt ch¬ng III . quang häc I- Mơc tiªu - Tr¶ lêi ®ỵc c¸c c©u hái tù kiĨm tra nªu trong bµi - VËn dơng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng ®· chiÕm lÜnh ®ỵc ®Ĩ gi¶i thÝch vµ gi¶i c¸c bµi tËp phÇn vËn dơng - HƯ thèng ®ỵc kiÕn thøc thu thËp vỊ Quang häc ®Ĩ gi¶i thÝch c¸c hiƯn tỵng Quang häc - HƯ thèng hãa ®ỵc c¸c bµi tËp vỊ Quang häc - Nghiªm tĩc III- Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc * Ho¹t ®éng 1: Tr¶ lêi c¸c c©u hái tù kiĨm tra - Tr×nh bµy c¸c c©u hái trong phÇn tù kiĨm tra theo y/c cđa G * Ho¹t ®éng 2: Lµm mét sè bµi tËp vËn dơng - Lµm c¸c bµi tËp theo sù chØ ®Þnh cđa GV - Tr×nh bµy kÕt qu¶ theo y/c cđa GV I. Tự kiểm tra II. Vận dụng: 17. B 18. B 19. B 20. D 21. a ----- 4 b ------ 3 c ----- 2 d ------1 22. b) ảnh ảo c) OA’ = ½ OA = 10cm. 23. ĐS: ảnh cao 2,86cm 24. ĐS: ảnh cao 0,8cm 25. c) Đĩ khơng phải là trộn ánh sáng đỏ với ánh sáng lam, mà là thu được phần cịn lại của chùm sáng trắng sau khi đã cản lại tất cả những ánh sáng mà mỗi kính lọc đỏ hoặc lam cĩ thể cản được. 26. Vì khơng cĩ ánh sáng MT chiếu vào cây, khơng cĩ tác dụng sinh học của ánh sáng để duy trì sự sống của cây. IV. cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. V. DỈn dß. - BTVN : lµm bµi tËp trong SBT TiÕt 65 Ngµy gi¶ng:07/ 5/2010 Ch¬ng IV: Sù b¶o toµn vµ chuyĨn hãa n¨ng lỵng Bµi 59 . N¨ng lỵng vµ sù chuyĨn hãa n¨ng lỵng I- Mơc tiªu - NhËn biÕt ®ỵc c¬ n¨ng vµ nhiƯt n¨ng dùa trªn nh÷ng dÊu hiƯu quan s¸t trùc tiÕp ®ỵc - NhËn biÕt ®ỵc quang n¨ng, ho¸ n¨ng, ®iƯn n¨ng nhê chĩng ®· chuyĨn hãa thµnh c¬ n¨ng hay nhiƯt n¨ng - NhËn biÕt ®ỵc kh¶ n¨ng chuyĨn hãa qua l¹i gi÷a c¸c d¹ng n¨ng lỵng, mäi sù biÕn ®ỉi trong tù nhiªn ®Ịu kÌm theo sù biÕn ®ỉi n¨ng lỵng tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c - NhËn biÕt ®ỵc c¸c d¹ng n¨ng lỵng trùc tiÕp hoỈc gi¸n tiÕp - Nghiªm tĩc, thËn träng II- ChuÈn bÞ §inam« xe ®¹p Pin vµ bãng ®Ìn pin III- Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc HĐ1:Tìm hiểu năng lượng - Dựa vào dấu hiệu nào nhận biết vật cĩ cơ năng, nhiệt năng? VD? - YCHS thảo luận trả lời C1, C2 Þ kết luận về những dấu hiệu nhận biết vật cĩ cơ năng hay nhiệt năng? HĐ2: Ơn lại các dạng năng lượng khác và những dấu hiệu nhận biết. - Hãy nêu các dạng năng lượng khác ngịai cơ năng và nhiệt năng? - Làm thế nào để nhận biết được mỗi dạng năng lượng đĩ? Þ Cần phát hiện: khơng thể nhận biết trực tiếp các dạng năng lượng đĩ mà nhận biết gián tiếp nhờ chúng đã chuyển hĩa thành cơ năng hay nhiệt năng. HĐ3: Rút ra kết luận Ta nhận biết được hĩa năng, điện năng, quang năng khi nào? * Ho¹t ®éng 4: VËn dơng - Th¶o luËn chung tr¶ lêi C5 - Tr×nh bµy lËp luËn , ghi vë I. Năng lượng Ta nhận biết một vật cĩ cơ năng khi nĩ cĩ khả năng sinh cơng, cĩ nhiệt năng khi nĩ cĩ thể làm nĩng các vật khác. II. Các dạng năng lượng và sự chuyển hĩa giữa chúng C3: ThiÕt bị A: (1): cơ năng " điện năng. (2): điện năng " nhiệt năng. B: (1): điện năng "cơ năng. (2): động năng " động năng. C: (1): nhiệt năng " nhiệt năng. (2): nhiệt năng " cơ năng. D: (1): hĩa năng " điện năng. (2): điện năng " nhiệt năng. TBị E: (2): quang năng " điện năng. C4: Hĩa năng Nhiệt năng Quang năng Nhiệt năng Điện năng Nhiệt năng, cơ năng * Kết luận - Ta nhận biết được hĩa năng, điện năng, quang năng khi chúng chuyển hĩa thành cơ năng hay nhiệt năng - Nĩi chung, mọi quá trình biến đổi đều kèm theo sự chuyển hĩa năng lượng từ dạng này sang dạng khác. III. Vận dụng C5: ĐS: 504000 (J) IV. Cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. V. DỈn dß. Häc thuéc lý thuyÕt SGK Đọc “cĩ thể em chưa biết” BTVN: SBT TiÕt 66 Ngµy gi¶ng:14/ 5/2010 Bµi 61 . §Þnh luËt b¶o toµn n¨ng lỵng I- Mơc tiªu - Nhận biết được các trong thiết bị làm biến đổi năng lượng, phần năng lượng thu được cuối cùng bao giờ cũng nhỏ hơn năng lượng cung cấp cho thiết bị ban đầu, năng lượng khơng tự sinh ra. - Phát hiện được sự xuất hiện một dạng năng lượng nào đĩ bị giảm đi; phần năng lượng bị giảm đi bằng phần năng lượng mới xuất hiện. - Phát biểu được ĐL BTNL, vận dụng ĐL giải thích một số hiện tượng. II- ChuÈn bÞ ThiÕt bÞ biÕn ®ỉi thÕ n¨ng thµnh ®éng n¨ng vµ ngỵc l¹i ThiÕt bÞ biÕn ®ỉi c¬ n¨ng thµnh nhiƯt n¨ng vµ ngỵc l¹i III- Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc * Ho¹t ®éng 1: Ph¸t biĨu vÊn ®Ị - KĨ cho HS nghe c©u chuyƯn lÞch sư nhiỊu ngêi m¬ íc chÕ t¹o ®éng c¬ cã thĨ ch¹y m·i m·i mµ kh«ng cÇn cung cÊp nhiªn liƯu ban ®Çu nµo c¶: V× sao m¬ íc Êy kh«ng thĨ thùc hiƯn ®ỵc * Ho¹t ®éng 2: T×m hiĨu sù biÕn ®ỉi thÕ n¨ng thµnh ®éng n¨ng - Y/c HS lµm thÝ nghiƯm quan s¸t vµ tr¶ lêi c©u hái - Gäi 1 sè HS tr×nh bµy nh÷ng ®iỊu quan s¸t ®ỵc §iỊu g× chøng tá n¨ng lỵng kh«ng thĨ sinh ra ®ỵc mµ do 1 d¹ng n¨ng lỵng kh¸c biÕn ®ỉi thµnh? Trong 1 qu¸ tr×nh biÕn ®ỉi , nÕu thÊy 1 phÇn n¨ng lỵng bÞ hao hơt ®i th× cã ph¶i lµ nã biÕn ®i mÊt kh«ng? * Ho¹t ®éng 3: T×m hiĨu sù biÕn ®ỉi c¬ n¨ng thµnh ®iƯn n¨ng - Cho HS quan s¸t m¸y ph¸t ®iƯn vµ ®éng c¬ ®iƯn H·y ph©n tÝch qu¸ tr×nh biÕn ®ỉi qua l¹i gi÷a c¬ n¨ng vµ ®iƯn n¨ng - Gäi ®¹i diƯn nhãm tr¶ lêi C4, C5 Trong thÝ nghiƯm trªn ngoµi c¬ n¨ng vµ ®iƯn n¨ng cßn xuÊt hiƯn thªm d¹ng n¨ng lỵng nµo n÷a? PhÇn n¨ng lỵng míi nµy do ®©u mµ cã * Ho¹t ®éng 4: §Þnh luËn b¶o toµn n¨ng lỵng Nh÷ng kÕt luËn võa thu ®ỵc liƯu cã ®ĩng cho sù biÕn ®ỉi cđa c¸c n¨ng lỵng kh¸c kh«ng Trong thÝ nghiƯm ®un nãng níc b»ng ®iƯn, ®iƯn n¨ng ®· biÕn ®ỉi thµnh nhiƯt n¨ng , sau khi ngõng ®un ®Ĩ l©u níc nguéi ®i . Cã ph¶i nhiƯt n¨ng ®· tù mÊt ®i ? t¹i sao? *Ho¹t ®éng 5: VËn dơng ®Þnh luËt b¶o toµn n¨ng lỵng ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái C6, C7 - Y/c HS tr¶ lêi c©u hái më bµi - Khi ®un bÕp nhiƯt n¨ng bÞ hao hơt, mÊt ®i rÊt nhiỊu cã ph¶i ®Þnh luËt b¶o toµn kh«ng ®ĩng n÷a? I. Sự chuyển hĩa năng lượng trong các hiện tượng cơ, nhiệt, điện. 1. Biến đổi thế năng thành động năng và ngược lại. Hao hụt cơ năng. a) Thí nghiệm (SGK) b) Kết luận: Trong các hiện tượng tự nhiên, thường cĩ sự biến đổi giữa thế năng và động năng, cơ năng luơn luơn giảm. Phần cơ năng hao hụt đi đã chuyển hĩa thành nhiệt năng. 2. Biến đổi cơ năng thành nhiệt năng và ngược lại. Hao hụt cơ năng. Kết luận: Trong động cơ điện, phần lớn điện năng chuyển hĩa thành cơ năng. Trong các máy phát điện, phần lớn cơ năng chuyển hĩa thành điện năng. Phần năng lượng hữu ích thu được cuối cùng bao giờ cũng nhỏ hơn phần năng lượng ban đầu cung cấp cho máy. Phần năng lượng hao hụt đi đã biến đổi thành dạng năng lượng khác. II. Định luật bảo tịan năng lượng. Năng lượng khơng tự sinh ra cũng khơng tự mất đi mà chỉ chuyển hĩa từ dạng này sang dạng khác hoặc truyền từ vật này sang vật khác. III. Vận dụng C6: Vì trái với định luật bảo tịan năng lượng. C7: Vì bếp cải tiến cĩ vách cách nhiệt, giữ cho nhiệt năng ít bị truyền ra ngịai, tận dụng được nhiệt năng để đun hai nồi nước. IV. Cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. V. DỈn dß. Häc thuéc lý thuyÕt SGK Đọc “cĩ thể em chưa biết” BTVN: SBT TiÕt 67 Ngµy gi¶ng:15/ 5/2010 Bµi 62 . SẢN XUẤT ĐIỆN NĂNG – NHIỆT ĐIỆN VÀ THỦY ĐIỆN I- Mơc tiªu - Nêu được vai trị của điện trong đời sống và sản xuất, ưu điểm việc sử dụng điện năng so với các dạng năng lượng khác. - Chỉ ra được các bộ phận chính trong nhà máy thủy điện và nhiệt điện. - Chỉ ra được các quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy thủy điện II- ChuÈn bÞ : Tranh vẽ sơ đồ nhà máy thủy điện và nhiệt điện. III- Tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc HĐ1: Vai trị của điện năng - Vì sao việc sản xuất điện năng là một quá trình quan trọngtrong đời sống vá sản xuất hiện nay? - Điện năng cĩ sẵn trong tự nhiên như than đá, dầu mỏ, khí đốt khơng? - Làm thế nào để cĩ được điện năng? HĐ2: Tìm hiểu bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện và quá trình biến đổi năng lượng. + Lị đốt: dùng than đá, ngày nay cĩ là đốt dùng khí đốt (ở Bà Rịa – Vtàu) + Tuabin: Khi phun nước ( hơi nước) cĩ áp súât cao vào các cánh quạt htì tuabin sẽ quay. HĐ3: Tìm hiểu bộ phận chính của nhà máy thủy điện và quá trình biến đổi năng lượng + Vì sao nhà máy thủy điện phải cĩ hồ chứa. + Thế năng của nước phải biến đổi thành dạng năng lượng trung gian nào rồi mới thành điện năng? HĐ4: Vận dụng YCHS trả lời C7 I. Vai trị của điện năng trong đời sống và sản xuất (SGK) C1,2,3. Þ Nhận biết: điện năng được biến đổi từcác dạng năng lượng khác. II. Nhiệt điện Trong nhà máy nhiệt điện, nhiệt năng được biến thành cơ năng, rồi thành điện năng. III. Thủy điện. Trong nhà máy thủy điện, thế năng của nước trong hồ chứa được chuyển hĩa thành động năng, rồi thành điện năng. IV. Vận dụng C7: A = P.h = V.d.h A = 2.1012 (J) Cơng đĩ bằng thế năng của lớp nước khi vào tua bin sẽ được chuyển hĩa thành điện năng. IV. Cđng cè. GV tãm t¾t néi dung bµi häc. V. DỈn dß. Häc thuéc lý thuyÕt SGK Đọc “cĩ thể em chưa biết”
Tài liệu đính kèm: