Giáo án Vật lí Lớp 9 - Tiết 44: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

Chương III: Quang học 
Tiết 44: Hiện tượng khúc xạ ánh sánG
Ngày soạn:..............................
Ngày giảng:
A.Mục tiêu:
-Nhậnbiết được hiện tượng khúc xạ ánh sáng. Mô tả được TN quan sát đường truyền của tia sáng từ không khí sang nước và ngược lại. Phân biệt được hiện tượng khúc xạ với hiện tượng phản xạ ánh sáng. Vận dụng được kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng đơn giản do sự đổi hướng của tia sáng khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường gây nên
B.Chuẩn bị:
Đối với mỗi nhóm Học sinh
Đối với giáo viên
-1 bình nhựa trong; 1 bình chứa nước sạch
-1miếng gỗ mềm; 3 chiếc đinh gim
-1 bình nhựa trong; 1 bình chứa nước sạch
-1miếng gỗ mềm; 1nguồn sáng (bút Laze)
	C- Tổ chức hoạt động dạy học
1- Tổ chức 
Ngay dạy
Tiết
Lớp
sĩ số
Tên học sinh vắng
9A
9B
2- Kiểm tra
HS1: Các chất được cấu tạo như thế nào? Mô tả hiện tượng chứng tỏ các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt và có khoảng cách?
HS2: Tại sao các chất trông có vẻ liền như một khối? Chữa bài tập 19.5 (SBT)
3- Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
1.HĐ1: Ôn lại những kiến thức có liên quan đến bài mới. Tìm hiểu hình 40.1 Sgk-108: 
-Từng HS chuẩn bị trả lời các câu hỏi của GV.
-Quan sát TN để trả lời CH phần mở bài.
2.Hoạt động 2: Tìm hiểu sự khúc xạ ánh sáng từ không khí sang nước:
+Từng HS quan sát H40.2 để rút ra NX.
+Nêu được KL về hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
+Từng HS đọc phần Một vài khái niệm.
.
+Tiến hành TN H40.2 Sgk-109. Yêu cầu HS trả lời C1, C2 Sgk-10
+Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:
-Khi tia sáng truyền từ KK sang nước, tia khúc xạ nằm trong mp nào? 
-So sánh góc tới và góc khúc xạ?
3.Hoạt động 3: Tìm hiểu sự khúc xạ của tia sáng từ nước sang không khí:
+Từng HS trả lời C4 sgk: 
 -Để nguồn sáng trong nước, chiếu ánh sáng từ đáy bình lên.
-Để nguồn sáng ở ngoài , chiếu ánh sáng qua đáy bình lên qua nước rồi ra không khí.
-Dùng phương pháp che khuất:
+Nhóm HS bố trí TN H40.3 Sgk-110
+Tiến hành TN theo các bước. Trả lời câu hỏi của GV:
Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí thì:
-Tia khúc xạ nằm trong mp tới.
-Góc tới nhỏ hơn góc khúc xạ:
.
+Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:
-Định luật truyền thẳng của ánh sáng được phát biểu ntn?
-Có thể nhận biết được đường truyền của tia sáng bằng những cách nào?
+Tiến hành TN H40.1Sgk-108. 
-ánh sáng truyền trong không khí và trong nước tuân theo Định luật nào?
-Hiện tượng ánh sáng truyền từ không khí sang nước có tuân theo Định luật truyền thẳng của ánh sáng không?
-Hiện tượng khúc xạ áng sáng là gì?
I.Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
1.Quan sát:
+Chiếu một tia sáng hẹp S từ không khí vào nước:
+Nhận xét: Đường truyền của tia sáng: -Từ S đến I: Đường thẳng.
 -Từ I đến K: Đường thẳng 
 -Từ S đến K: Đường gấp khúc tại bề mặt phân cách 
2.Kết luận: Tia sáng truyền từ không khí sang nước (từ mt trong suốt này sang mt trong suốt khác) bị gãy khúc tại bề mặt phân cách giữa hai mt. Hiện tượng đó gọi là: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
3.Một vài khái niệm: Sgk-109
 SGK T109
4.Thí nghiệm:
C1:tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tơi
C2:
-Để nguồn sáng trong nước, chiếu ánh sáng từ đáy bình lên.
-Để nguồn sáng ở ngoài , chiếu ánh sáng qua đáy bình lên qua nước rồi ra không khí.
-Dùng phương pháp che khuất: 
5.Kết luận:
Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước thì:
-Tia khúc xạ nằm trong mp tới.
-Góc tới lớn hơn góc khúc xạ:
II.Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí:
1.Dự đoán:Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí thì:
-Tia khúc xạ nằm trong mp tới
-Góc tới lớn hơn góc khúc xạ
2.Thí nghiệm kiểm tra:
+Dụng cụ: 1 hộp nhựa trong đựng nước; 1 tấm gỗ; 3 đinh gim:
+Tiến hành:
-Cắm hai đinh gim A và B trên miếng gỗ phần ngập trong nước (B tại bề mặt phân cách).
-Tìm vị trí đặt mắt để thấy đinh gim B che khuất đinh gim A.
-Đưa đinh gim C tới vị trí sao cho nó che khuất đồng thời cả A và B.
3.Kết luận:
Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí thì:
-Tia khúc xạ nằm trong mp tới.
-Góc tới nhỏ hơn góc khúc xạ:
4- Củng cố
	-Trả lời câu hỏi C7, C8
5- Hướng dẫn về nhà
	áp dụng kiến thức về nhà Trả lời câu hỏi SBT.
-Chuẩn bị tiết 45
	__________________________________