Giáo án tổng hợp môn Ngữ văn Lớp 8 - Năm học 2021-2022

 Ph©n phèi ch­¬ng tr×nh tù chän ng÷ v¨n 8
Häc k× I
TuÇn
Chñ ®Ò
TiÕt
Tªn bµi
T¹o lËp v¨n b¶n
¤n tËp v¨n b¶n vµ sù liªn kÕt trong v¨n b¶n
¤n tËp tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong v¨n b¶n
¤n tËp vÒ bè côc cña v¨n b¶n
¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt Nam
¤n tËp “T«i ®i häc”, “Trong lßng mÑ”.
¤n tËp “Tøc n­íc vì bê”; “L·o H¹c”
RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m
¤n tËp kh¸i niÖm v¨n b¶n tù sù – miªu t¶ - biÓu c¶m
Vai trß cña yÕu tè MT vµ BC trong v¨n b¶n tù sù
Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù
LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù
LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp MT - BC
LuyÖn nãi kÓ chuyÖn cã sö dông yÕu tè MT vµ BC
RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n biÖt tõ lo¹i, sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ vµ dÊu c©u.
Trî tõ, th¸n tõ
T×nh th¸i tõ
Nãi qu¸
Nãi gi¶m, nãi tr¸nh
DÊu ngoÆc ®¬n, dÊu hai chÊm, dÊu ngoÆc kÐp
¤n luyÖn dÊu c©u
¤n tËp TiÕng ViÖt.
Häc K× 2
TuÇn
Chñ ®Ò
TiÕt
Tªn bµi
RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n thuyÕt minh
T×m hiÓu chung vÒ v¨n thuyÕt minh
Ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh
§Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh
ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh
ThuyÕt minh vÒ mét thø ®å dïng
ThuyÕt minh vÒ mét ph­¬ng ph¸p c¸ch lµm
¤n tËp th¬
 tr÷ t×nh 
ViÖt Nam
Nhí rõng
¤ng ®å
Quª h­¬ng
Khi con tu hó
Tøc c¶nh P¾c bã
Ng¾m tr¨ng; §i ®­êng
RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông c©u
C©u nghi vÊn
C©u cÇu khiÕn
C©u c¶m th¸n
C©u trÇn thuËt
C©u phñ ®Þnh
TuÇn 1 
Bµi 1 	 TiÕt:1 TËp lµm v¨n
¤n tËp v¨n b¶n vµ sù liªn kÕt trong v¨n b¶n
 A: Môc tiªu .
1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n, sù liªn kÕt trong v¨n b¶n ®· ®­îc häc ë c¸c líp d­íi.
2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng t×m hiÓu vµ t¹o lËp v¨n b¶n, kÜ n¨ng liªn kÕt ®o¹n gi÷a c¸c c©u, ®o¹n v¨n.
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp tù gi¸c cho häc sinh.
B: ChuÈn bÞ.
- Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n,®äc t­ liÖu tham kh¶o.
- Häc sinh: ¤n l¹i kiÕn thøc trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 7.So¹n bµi tr­íc ë nhµ.
C: Ph­¬nh ph¸p: VÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, gîi më, ph©n tÝch, tæng hîp
D:TiÕn tr×nh d¹y - häc.
1.Tæ chøc:	Líp 8A:	 8A: ../../..: SÜ sè: . / V¾ng:..
	 8B: ../../..: SÜ sè: /V¾ng:..
2. KiÓm tra bµi cò: 5’ 
?Em h·y liÖt kª mét sè v¨n b¶n ®· häc trong líp 6, líp 7.
? H·y nªu nhËn xÐt chung nhÊt vÒ nh÷ng v¨n b¶n nµy? 
- §Òu cã ®Ò tµi, néi dung vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t.
G/v nhËn xÐt, cho ®iÓm
3. Bµi míi.
Ho¹t ®éng cña thµy - trß
Néi dung cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi
Môc tiªu: Giíi thiÖu, dÉn d¾t häc sinh cñng cè kh¸i niÖm v¨n b¶n vµ sù liªn kÕt trong v¨n b¶n.
Ph­¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh.
Thêi gian: 1phót
Ho¹t ®éng 2: Kh¸i niÖm v¨n b¶n vµ sù liªn kÕt trong văn bản.
Môc tiªu: Giíi thiÖu ®­îc nh÷ng nÐt tiªu biÓu vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm.
Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p
Thêi gian: 15 phót
So s¸nh hai tr­êng hîp sau:
1. ThuyÒn vÒ cã nhí bÕn ch¨ng
BÕn thêi mét d¹ kh¨ng kh¨ng ®îi thuyÒn.
2. ThuyÒn ®an dÖt. Em ®i häc. Con mÌo b¾t con chuét.
? Trong hai tr­êng hîp trªn, tr­êng hîp nµo lµ v¨n b¶n, tr­êng hîp nµo kh«ng ph¶i v¨n b¶n? V× sao?
? Tõ nh÷ng v¨n b¶n ®· häc, em h·y tr¶ lêi thÕ nµo lµ v¨n b¶n?
Häc sinh nªu c¬ b¶n kh¸i niÖm.
Theo em, v¨n b¶n cã chØ lµ mét chuçi c¸c kÝ tù hay kh«ng?
VËy v¨n b¶n kh¸c chuçi kÝ tù ®ã ë ®iÓm nµo?
Häc sinh kh¸i qu¸t l¹i kh¸i niÖm.
Gi¸o viªn thèng nhÊt l¹i kh¸i niÖm.
? ThÕ nµo lµ liªn kÕt trong v¨n b¶n? 
Häc sinh tr¶ lêi kh¸i niÖm.
? T¹i sao trong c¸c v¨n b¶n ph¶i cã sù liªn kÕt?
(Làm cho nội dung của các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau)
?Khi liªn kÕt c¸c c©u, ®o¹n, ta ph¶i dïng c¸c ph­¬ng 
tiÖn nµo? Nªu vÝ dô?
bằng các phương tiện ngôn ngữ (từ ngữ, tổ hợp từ, câu,) thích hợp.
VÝ dô:
Tõ ng÷: quan hÖ tõ: vËy, vËy th×, tãm l¹i, nÕu vËy th×.
C©u: nh÷ng c©u kh¸i qu¸t néi dung phÇn tr­íc.
I. Kh¸i niÖm v¨n b¶n vµ sù liªn kÕt trong văn bản.
- Văn bản là chuỗi lời nói miệng hay bài viết, có chủ đề thống nhất, có liên kết, mạch lạc, vận dụng phương thức biểu đạt phù hợp để thực hiện môc đích giao tiếp.
Có sáu kiểu văn bản thường gặp với các phương thức biểu đạt tương ứng: tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, thuyết ninh, hành chính – công vụ. Mỗi kiểu văn bản có mục đích giao tiếp riêng.
2. Liên kết trong văn bản: Liên kết là một trong những tính chất quan trọng nhất của văn bản, làm cho văn bản trở nên có nghĩa, dễ hiểu.
Để văn bản có tính liên kết, ng­êi viết (người nói) phải làm cho nội dung của các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau; đồng thời phải biết kêt nối các câu, các đoạn 
đó bằng các phương tiện ngôn ngữ (từ ngữ, tổ hợp từ, câu,) thích hợp.
Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp
Môc tiªu: gióp häc sinh vËn dông kiÕn thøc bµi häc khi lµm bµi tËp..
Ph­¬ng ph¸p: §Æt c©u hái, gîi më
Thêi gian - Thêi gian: 15’
II. LuyÖn tËp
Bµi tËp 1:
Trong nh÷ng c©u v¨n sau cã ®­îc coi lµ v¨n b¶n hay kh«ng? V× sao?
a. “C¾m ®i trong ®ªm tèi. ¤ng võa c¾m ®Çu ®i võa vung vÈy tay ch©n. Con «ng bá nhµ ®i phu ®ån ®iÒn cao su. ¤ng kh«ng thÓ lµm g× mµ ¨n c¶.”
b. ChÞ DËu b­ng b¸t ch¸o cho chång. C¸i Tý ®ßi ë nhµ víi mÑ. Anh DËu bÞ èm mét trËn nÆng. Bèn con chã bÞ b¸n.
c. cã chÝ th× nªn.
Bµi tËp 2: Nh÷ng c©u v¨n sau cã tÝnh liªn kÕt ch­a? V× sao?
T«i nhí mÑ t«i khi ë nhµ, mÑ rÊt yªu th­¬ng anh em t«i. MÑ ©u yÕm r¾t tay t«i ®i trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp MÑ t«i ph¶i tha h­¬ng cÇu thùc. S¸ng nay, t«i ®· nãi víi mÑ mét lêi thiÕu lÔ ®é. ChiÒu nay, t«i ®· ph¶i c¶nh mÑ vµ em g¸i t«i trÌo lªn xe.
Bµi tËp 3: Nh÷ng c©u v¨n sau cã ph¶i lµ mét ®o¹n v¨n hoµn chØnh ch­a? Lµm thÕ nµo ®Ò chóng trë thµnh thèng nhÊt trong mét ®o¹n v¨n? 
“Nh÷ng ý t­ëng Êy t«i ch­a lÇn nµo ghi lªn giÊy, v× håi Êy t«i ch­a biÕt ghi vµ ngµy nay t«i kh«ng nhí hÕt. Mçi lÇn thÇy mÊy em nhá rôt rÌ nóp d­íi nãn mÑ lÇn ®Çu tiªn ®i ®Õn tr­êng, lßng t«i l¹i t­ng bõng rén r·.” 
(“ T«i ®i häc” – Thanh TÞnh)
Gîi ý - h­íng dÉn.
a.b.Kh«ng thÓ coi lµ mét v¨n b¶n
Gi¶i thÝch:
+ V¨n b¶n kh«ng thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò (néi dung chÝnh). 
+ thiÕu sù liªn kÕt chÆt chÏ. 
c. Cã v× nã cã néi dung: 
+ C©u tôc ng÷ thÓ hiÖn ý chÝ vµ nghÞ lùc cña con ng­êi cã thÓ lµm lªn nh÷ng thµnh qu¶ tèt ®Ñp.
+ Cã mèi quan hÖ gi÷a hai vÕ: chÝ vµ nªn qua quan hÖ tõ th×: tõ “nªn” lµ thµnh qu¶ tèt ®Ñp mµ con ng­êi ®¹t ®­îc khi cã quyÕt t©m.
Bµi tËp 2:
Ch­a. 
- Cïng nãi vÒ mÑ nh­ng c©u v¨n thiÕu liªn kÕt, néi dung kh«ng thèng nhÊt.
Bµi tËp 3:
Thªm tõ “nh­ng” ®Ó ®o¹n v¨n cã tÝnh liªn kÕt.
 §o¹n v¨n chuyÓn thµnh.
“Nh÷ng ý t­ëng Êy t«i ch­a lÇn nµo ghi lªn giÊy, v× håi Êy t«i ch­a biÕt ghi vµ ngµy nay t«i kh«ng nhí hÕt. Nh­ng mçi lÇn thÇy mÊy em nhá rôt rÌ nóp d­íi nãn mÑ lÇn ®Çu tiªn ®i ®Õn tr­êng, lßng t«i l¹i t­ng bõng rén r·.” 
Ho¹t ®éng 5: Cñng cè - H­íng dÉn:
III. Cñng cè – h­íng dÉn.
Cñng cè:
ThÕ nµo lµ v¨n b¶n?
 Em hiÓu v× sao cÇn cã sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®o¹n v¨n? 
H­íng dÉn:
Häc kÜ bµi.
ChuÈn bÞ tiÕt häc: “Sù thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n”
Ngµy 23 th¸ng 8 n¨m 2010
KÝ duyÖt
NguyÔn ThÞ Thu Thuû
TuÇn 2 
 TiÕt: 2 TËp lµm v¨n
«n tËp tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
A: Môc tiªu .
1. KiÕn thøc: Cñng cè kiÕn thøc chñ ®Ò vµ tÝnh thèng nhÊt cña chñ ®Ò v¨n b¶n . 
2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng hiÓu vµ t¹o lËp v¨n b¶n (®o¹n v¨n) cã sù thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò.
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c häc tËp cho häc sinh.
B: ChuÈn bÞ.
- Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n,®äc t­ liÖu tham kh¶o.
- Häc sinh: ¤n l¹i kiÕn thøc trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 8 Bµi 1. So¹n bµi tr­íc ë nhµ.
C: Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, gîi më, ph©n tÝch, tæng hîp
D:TiÕn tr×nh d¹y - häc.
1.Tæ chøc:	Líp:	8A: ../../..: SÜ sè: . / V¾ng:..
	8B: ../../..: SÜ sè: /V¾ng:..
2. KiÓm tra bµi cò: 3’ 
Nªu kh¸i niÖm v¨n b¶n vµ nªu vÝ dô vÒ mét v¨n b¶n. V¨n b¶n ®ã nãi vÒ ®èi t­îng nµo 
(vÊn ®Ò g×)?
G/v nhËn xÐt, cho ®iÓm
3. Bµi míi.
Ho¹t ®éng cña thµy - trß
Néi dung cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi
Môc tiªu: Giíi thiÖu, dÉn d¾t häc sinh b­íc ®Çu tiÕp cËn bµi míi.
Ph­¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh.
Thêi gian: 4phót
Ho¹t ®éng 2: Chñ ®Ò vµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n
Môc tiªu: Cñng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ chñ ®Ò vµ tÝnh thèng nhÊt chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
Ph­¬ng ph¸p: vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh.
Thêi gian: 12 phót
? Nªu kh¸i niÖm chñ ®Ò v¨n b¶n?
Nªu vÝ dô? X¸c ®Þnh ®èi t­îng trong vÝ dô ®ã?
? Sù thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n ®­îc biÓu hiÖn trªn hai b×nh diÖn, ®ã lµ nh÷ng b×nh diÖn nµo?
?B×nh diÖn néi dung yªu cÇu g×?
VÝ dô: §Ò tµi trong v¨n b¶n b¸nh tr«i n­íc cña HXH lµ g×? Qua ®Ò tµi ®ã , t¸c gi¶ muèn nãi lªn ®iÒu g× trong t¸c phÈm?
? B×nh diÖn h×nh thøc ®­îc biÓu hiÖn trªn nh÷ng khÝa c¹nh nµo?
? Qua nhan ®Ò v¨n b¶n, t¸c gi¶ muèn ng­êi ®äc biÕt ®­îc ®iÒu g×?
? Nªu vÝ dô. NhËn xÐt vÝ dô.
Ngoµi nhan ®Ò, sù thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng ph­¬ng diÖn nµo kh¸c?
I. Chñ ®Ò vµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
1. Kh¸i niÖm.
Chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ ®èi t­îng vµ vÊn ®Ò chÝnh mµ v¨n b¶n muèn nªu lªn.
2. Sù thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
a. BiÓu hiÖn néi dung: Thèng nhÊt vÒ ®Ò tµi cña v¨n b¶n.
VD: vÕt vÒ ®Ò tµi c¸i b¸nh tr«i n­íc, HXH thÓ hiÖn chñ ®Ò cña t¸c phÈm: VÎ ®Ñp vµ sè phËn cña ng­êi phô n÷ d­íi chÕ ®é phong kiÕn.
b. B×nh diÖn h×nh thøc:
- Qua nhan ®Ò cña v¨n b¶n: (Th«ng th­êng, ý ®å béc lé chñ ®Ò cña t¸c gi¶ ®­îc thÓ hiÖn qua viÖc ®Æt tªn t¸c phÈm): 
VD: Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta – HCM.
Tre ViÖt Nam – ThÐp míi.
- Qua tÝnh m¹ch l¹c cña v¨n b¶n th«ng qua tr×nh tù c¸c phÇn: tõ MB, TB, Kb; th«ng qua hÖ thèng ®o¹n, c©u v¨n, tõ ng÷ tËp trung lµm næi bËt chñ ®Ò cña v¨n b¶n ()
- §èi víi v¨n b¶n nghÖ thuËt, chñ ®Ò ®­îc béc lé qua hÖ thèng
 h×nh t­îng nªn khi t×m hiÓu v¨n b¶n cÇn cã sù kÕt hîp gi÷a c¶m thô vµ kh¶ n¨ng hiÓu biÕt vÒ tp 
Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp:
Môc tiªu: Gióp häc sinh cñng cè kÜ n¨ng ®äc hiÓu vµ t¹o lËp v¨n b¶n cã sù thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò.
Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, gîi më, ho¹t ®éng nhãm. 
Thêi gian: 20phót
IV. LuyÖn tËp.
X¸c ®Þnh chñ ®Ò cña nh÷ng v¨n b¶n sau: 
a. “Cæng tr­êng më ra” – LÝ Lan; 
b.ý nghÜa v¨n ch­¬ng – Hoµi Thanh; 
c. Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta – Hå ChÝ Minh.
X¸c ®Þnh chñ ®Ò vµ chØ râ biÓu hiÖn tÝnh thèng nhÊt cña chñ ®Ò trong c¸c v¨n b¶n sau:
a. “S«ng nói n­íc Nam” – Lý Th­êng KiÖt.
b. Qua §Ìo Ngang – BHTQ
c. B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NK
Trong phÇn v¨n b¶n sau, tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò kh«ng ®­îc thùc hiÖn. H·y ch÷a l¹i cho phï hîp.
SGK NG÷ v¨n 8 n©ng cao – Trang 11
H­íng dÉn lµm bµi: 
1. Ph¶i tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái sau ®Ó x¸c ®Þnh chñ ®Ò cña v¨n b¶n:
- V¨n b¶n ®Ò cËp tíi néi dung nµo? ND ®ã gióp ta hiÓu g× vÒ ý ®å vµ c¶m xóc cña t¸c gi¶ ®èi víi ND ®­îc ®Ò cËp? 
- C¸ch nªu C§ th­êng ng¾n gän, sóc tÝch.
a. Th«ng qua c¶m xóc cña ng­êi mÑ, ta thÊy ®­îc t×nh c¶m thiªng liªng, niÒm hi väng mÑ dµnh cho con.
b. Th«ng qua nh÷ng lÝ lÏ vµ dÉn chøng tiªu biÓu giµu søc thuyÕt phôc, Hoµi Thanh ®· gióp cho ng­êi ®äc thÊy râ vai trß cña v¨n ch­¬ng.
c. Th«ng qua nh÷ng dÉn chøng cô thÓ, ... g÷ c¶m th¸n vµ dÊu chÊm than.
Gi¸o viªn nhËn xÐt cô thÓ vµ chÊm ®iÓm ®éi th¾ng.
Yªu cÇu häc sinh viÕt ®o¹n v¨n tõ 8 – 10 c©u nãi vÒ môc ®Ých cña viÖc häc tËp ®èi víi t­¬ng lai.
II. LuyÖn tËp
1. C¸c c©u sau ®©y cã ph¶i lµ c©u c¶m th¸n kh«ng ? V× sao ?
a. Lan ¬i ! VÒ mµ ®i häc !
b. Th«i råi, L­îm ¬i ! (Tè H÷u)
2. ChØ ra sù kh¸c nhau ë 2 c©u sau:
a. BiÕt bao ng­êi lÝnh ®· x¶ th©n cho Tæ quèc ! b. Vinh quang biÕt bao ng­êi lÝnh ®· x¶ th©n cho Tæ quèc ! 
3. §Æt c¸c c©u c¶m th¸n cã sö dông c¸c tõ c¶m th¸n sau:
Trêi ¬i, hìi «i, chao «i, biÕt bao, thay
VÝ dô: Trêi ¬i, nh÷ng con gÊu ®ang ngµy cµng kiÖt quÖ søc lùc do chÝnh con ng­êi.
Chao «i! §èi víi nh÷ng ng­êi ë quanh ta, nÕu kh«ng cè t×m mµ hiÓu häc, th× ta chØ thÊy hä gµn dë, ngu ngèc, bÇn tiÖn, xÊu xa, bØ «i
..
4. H·y ®Æt 2 c©u trÇn thuËt vµ sö dông c¸c h×nh thøc c¶m th¸n kh¸c nhau ®Ó t¹o thµnh c©u c¶m th¸n.
 VÝ dô: T«i sÏ nhí m·i buæi häc cuèi cïng nµy.
-> ¤i, t«i sÏ nhí m·i buæi häc cuèi cïng nµy!
5. ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n víi chñ ®Ò: Häc tËp ®Ó ngµy mai lËp nghiÖp. Cã sö dông c©u c¶m th¸n
4. Cñng cè: 
C©u c¶m th¸n cã chøc n¨ng chÝnh lµ g×? DÊu hiÖu nhËn biÕt cña kiÓu c©u nµy lµ g×?
Nªu c¸ch nhËn diÖn c©u c¶m th¸n?
5. H­íng dÉn:
- VÒ nhµ häc - «n l¹i bµi. 
- ¤n tËp tiÕp vÒ c¸c kiÓu c©u – C©u trÇn thuËt.
KÝ duyÖt
Ngµy 18 th¸ng 04 n¨m 2011
TuÇn : 34	
TiÕt :	34
TiÕng ViÖt:
C©u trÇn thuËt
A. Môc tiªu bµi häc : Gióp H/S:
1. KiÕn thøc : - Cñng cè vµ gióp häc sinh t×m hiÓu thªm kiÓu c©u trÇn thuËt, dÊu hiÖu nhËn biÕt, chøc n¨ng chñ yÕu vµ nh÷ng kh¶ n¨ng biÓu ®¹t cña kiÓu c©u nµy.
 2. KÜ n¨ng :
 - RÌn kÜ n¨ng t¹o c©u, sö dông trong hoµn c¶nh nãi vµ viÕt.
3. Th¸i ®é :
- Gi¸o dôc tinh thÇn tù gi¸c häc tËp. Båi d­ìng tinh thÇn yªu TiÕng ViÖt.
B.ChuÈn bÞ: -ThÇy: - Gi¸o ¸n
 - B¶ng phô.
- H/S : §äc , so¹n bµi vµ chuÈn bÞ bµi tr­íc ë nhµ.
C: Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, gîi më, ph©n tÝch, tæng hîp
D:TiÕn tr×nh d¹y - häc.
1.Tæ chøc:	8A: : SÜ sè: 33 / V¾ng: 
	 	8B: : SÜ sè:30 /V¾ng: 
 2.KiÓm tra bµi cò : 
H·y ®Æt c¸c c©u cÇu khiÕn trong tr­êng hîp sau: §Ò nghÞ mét ng­êi gióp m×nh mét viÖc g× ®ã.
3. Bµi míi 
H§ cña thµy - trß
Néi dung cÇn ®¹t
? ThÕ nµo lµ c©u c¶m th¸n? Chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt?
VÝ dô:
Häc sinh tù lÊy vÝ dô.
? Dùa vµo nh÷ng tõ ng÷ trÇn thuËt , h·y nªu c¸c kiÓu c©u trÇn thuËt th­êng gÆp.
Nªu vÝ dô cô thÓ vµ nªu dÊu hiÖu h×nh thøc cña c©u trÇn thuËt ®ã?
? Chøc n¨ng chÝnh cña c©u trÇn thuËt lµ g×?
Nªu mét sè vÝ dô cô thÓ.
Häc sinh tù lÊy vÝ dô.
I. Lý thuyÕt
1. Kh¸i niÖm: Lµ kiÓu c©u dïng ®Ó kÓ, x¸c nhËn, miªu t¶, th«ng b¸o, nhËn ®Þnh, tr×nh bµy
VD: Xem kh¾p ®Êt ViÖt ta, chØ n¬i nµy lµ th¾ng ®Þa.
 2. §Æc ®iÓm vµ chøc n¨ng.
 a. §Æc ®iÓm: C©u trÇn thuËt kh«ng cã dÊu hiÖu h×nh thøc cña nh÷ng kiÓu c©u kh¸c (kh«ng cã tõ nghi vÊn, cÇu khiÕn, tõ ng÷ c¶m th¸n); th­êng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm nh­ng khi dïng ®Ó yªu cÇu, ®Ò nghÞ hay béc lé t/c, c¶m xócnã cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm löng hoÆc chÊm than.
VD: - Con ®i ®©y. (c©u trÇn thuËt)
 - Con ®i ®i ! (c©u cÇu khiÕn)
 - Con ®i µ ? (c©u nghi vÊn )
 - ¤i, con ®i ! (c©u c¶m th¸n)
 b. Chøc n¨ng.
- Tr×nh bµy: TrÉm muèn dùa vµo sù thuËn lîi cña ®Êt Êy ®Ó ®Þnh chç ë.
- T¶: G­¬ng mÆt mÑ t«i vÉn t­¬i s¸ng víi ®«i m¾t trong vµ n­íc da mÞn, lµm næi b¹t mµu hång cña 2 gß m¸.
- KÓ: MÑ t«i thøc theo.
- BiÓu lé t/c, c¶m xóc: CËu nµy kh¸ !
Bµi tËp 1:
C©u
M§
C©u
M§
a
1
KÓ
2
MT
b
1
MT
2
MT
c
1
gt,mt
d
1
Mt
e
1
t.b¸o
Bµi tËp 2:
c©u 1,2: Chµo (dùa trªn tõ “chµo”)
khuyªn b¶o (dùa vµo tõ “khuyªn”)
Bµi tËp 3: Ngoµi chøc n¨ng chÝnh: kÓ, miªu t¶, x¸c nhËn, th«ng b¸o, tr×nh bµy, c©u trÇn thuËt cßn cã chøc n¨ng yªu cÇu, ®Ò nghÞ, bµy tá c¶m xóc  do vËy khi kÕt thóc c©u, c©u trÇn thuËt cã thÓ ®­îc kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than.
Bµi tËp 4:
Hai c©u th¬ trªn lµ c©u c¶m th¸n béc lé niÒm vui
H×nh thøc ho¹t ®éng.
Thi theo nhãm. – tæ chøc thµnh 3 nhãm ch¬i víi c¸c tõ bèc th¨m.
Thêi gian suy nghÜ: 2p
Thêi gian ch¬i 2p
L­îng ng­êi viÕt: 2 ng­êi
Häc sinh nhËn xÐt tõng c©u trªn tõng ph­¬ng diÖn sau: chøc n¨ng, tõ ng÷ vµ dÊu.
Gi¸o viªn nhËn xÐt cô thÓ vµ chÊm ®iÓm, tuyªn d­¬ng ®éi th¾ng.
II. LuyÖn tËp.
1. Bµi tËp 1:
Nªu môc ®Ých cô thÓ cña nh÷ng c©u trÇn thuËt d­íi ®©y.
a. Mçi c©u “Chèi nµy” chÞ Cèc l¹i gi¸ng mét má xuèng. Má Cèc nh­ c¸i dïi s¾t, chäc xuyªn c¶ ®Êt.
b. Cµng ®æ dÇn vÒ h­íng mòi Cµ Mau th× s«ng ngßi, kªnh r¹ch cµng bña gi¨ng chi chÝt nh­ m¹ng nhÖn. Trªn trêi th× xanh, d­íi n­íc th× xanh, chung quanh m×nh còng chØ toµn mét s¾c xanh c©y l¸.
c. Em g¸i t«i lµ KiÒu Ph­¬ng, nh­ng t«i quen gäi nã lµ mÌo v× mÆt nã lu«n bÞ chÝnh nã b«i bÈn.
d. Nh÷ng ®éng t¸c th¶ sµo, rót sµo rËp rµng nhanh nh­ c¾t.
e. C¸c con ¬i, ®©y lµ lÇn cuèi cïng thÇy d¹y c¸c con.
2. Bµi tËp 2: 
Nh÷ng c©u trÇn thuËt in ®Ëm d­íi ®©y cã g× ®Æc biÖt? Chóng ®­îc sö dông víi chøc n¨ng g×?
a. Th«i, em chµo c«. Chµo tÊt c¶ c¸c b¹n, t«i ®i.
b. Th«i, t«i èm yÕu qu¸ råi chÕt còng ®­îc. Nh­ng tr­íc khi nh¾m m¾t, t«i khuyªn anh, ë ®êi mµ cã thãi hung h¨ng bËy b¹, cã ãc mµ kh«ng biÕt nghÜ, sím muén còng mang v¹ vµo m×nh ®Êy.
3. Bµi tËp 3: NhiÒu ng­êi th¾c m¾c: T¹i sao nhiÒu c©u trÇn thuËt khi viÕt l¹i ®­îc l¹i ®­îc kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than.
Bµi tËp 4. Trong c©u th¬ sau cña Tè H÷u lµ c©u nghi vÊn, c©u c¶m th¸n hay c©u trÇn thuËt?
Vui sao mét s¸ng th¸ng N¨m
§­êng vÒ ViÖt B¾c lªn th¨m B¸c Hå
Bµi tËp 5: §Æt 5 c©u trÇn thuËt víi chøc n¨ng trÇn thuËt chuyÓn sang c¸c kiÓu c©u kh¸c: cÇu khiÕn, nghi vÊn, c¶m th¸n. 
4. Cñng cè: 
C©u c¶m th¸n cã chøc n¨ng chÝnh lµ g×? DÊu hiÖu nhËn biÕt cña kiÓu c©u nµy lµ g×?
Nªu c¸ch nhËn diÖn c©u c¶m th¸n?
5. H­íng dÉn:
- VÒ nhµ häc - «n l¹i bµi. 
- ¤n tËp tiÕp vÒ c¸c kiÓu c©u – C©u trÇn thuËt.
KÝ duyÖt
Ngµy 25 th¸ng 04 n¨m 2011
TuÇn : 35	
TiÕt :	35
TiÕng ViÖt:
C©u phñ ®Þnh
A. Môc tiªu bµi häc : Gióp H/S:
1. KiÕn thøc : - Cñng cè vµ gióp häc sinh t×m hiÓu thªm kiÓu c©u phñ ®Þnh, dÊu hiÖu nhËn biÕt, chøc n¨ng chñ yÕu vµ nh÷ng kh¶ n¨ng biÓu ®¹t cña kiÓu c©u nµy.
 2. KÜ n¨ng :
 - RÌn kÜ n¨ng t¹o c©u, sö dông trong hoµn c¶nh nãi vµ viÕt.
3. Th¸i ®é :
- Gi¸o dôc tinh thÇn tù gi¸c häc tËp. Båi d­ìng tinh thÇn yªu TiÕng ViÖt.
B.ChuÈn bÞ: -ThÇy: - Gi¸o ¸n
 - B¶ng phô.
- H/S : §äc , so¹n bµi vµ chuÈn bÞ bµi tr­íc ë nhµ.
C: Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, gîi më, ph©n tÝch, tæng hîp
D:TiÕn tr×nh d¹y - häc.
1.Tæ chøc:	8A: : SÜ sè: 33 / V¾ng: 
	 	8B: : SÜ sè:30 /V¾ng: 
 2.KiÓm tra bµi cò : 
H·y ®Æt c¸c c©u cÇu khiÕn trong tr­êng hîp sau: §Ò nghÞ mét ng­êi gióp m×nh mét viÖc g× ®ã.
3. Bµi míi 
H§ cña thµy - trß
Néi dung cÇn ®¹t
? ThÕ nµo lµ c©u c¶m th¸n? Chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh?
VÝ dô:
Häc sinh tù lÊy vÝ dô.
? Dùa vµo nh÷ng tõ ng÷ phñ ®Þnh , h·y nªu c¸c kiÓu c©u phñ ®Þnh th­êng gÆp.
Nªu vÝ dô cô thÓ vµ nªu dÊu hiÖu h×nh thøc cña c©u phñ ®Þnh ®ã?
? Chøc n¨ng chÝnh cña c©u phñ ®Þnh lµ g×?
Nªu mét sè vÝ dô cô thÓ.
Häc sinh tù lÊy vÝ dô.
I. Lý thuyÕt
1. Kh¸i niÖm: lµ c©u cho nh÷ng tõ ngø phñ ®Þnh nh­: kh«ng, ch­a, ch¼ng, kh«ng ph¶i, ch¼ng ph¶i, ®©u cã, ®©u, lµm g×, ch¶.
VD: Chóng ta ch¼ng lÇm ®©u c¸c em ¹.
 2. §Æc ®iÓm vµ chøc n¨ng.
 a. §Æc ®iÓm: C©u P§ th­êng ®­îc cÊu t¹o b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn sau ®©y: kh«ng, ch­a, ch¼ng; c¸c tæ hîp: kh«gn ph¶i, ch­a ph¶i..
- Tõ ng÷ phñ ®Þnh toµn bé c©u.
VD: Kh«ng ph¶i (lµ) anh Êy giái nhÊt ®©u.
- Tõ ng÷ phñ ®Þnh cã thÓ phñ ®Þnh bé phËn cña c©u:
+ P§ vÞ ng÷: T«i kh«ng mua c¸i bót mµ mua c¸i kÑp giÊy.
+ Phñ ®Þnh phô ng÷: T«i ¨n c¬m kh«ng ph¶i b»ng th×a.
Khi phñ ®Þnh bé phËn nµo cña c©u, tõ phñ ®Þnh th­êng ®øng tr­íc bé phËn ®ã.
 b. Chøc n¨ng.
- Th«ng b¸o, x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc, tÝnh chÊt, quan hÖ nµo ®ã.(Chøc n¨ng miªu t¶)
+ VÝ dô: MÊy h«m nay trêi kh«ng m­a mµ còng kh«ng cã giã.
Chøc n¨ng ph¶n b¸c ý kiÕn, nhËn ®Þnh. (Chøc n¨ng phñ ®Þnh b¸c bá)
VÝ dô: Con gµ nhµ anh g¸y to thËt.
B¸c bá: §©u ph¶i, con gµ nhµ hµng xãm ®Êy.
Kh«ng ph¶i ®©u, ®ã lµ con gµ nhµ hµng xãm ®Êy chø.
Gµ nhµ t«i cßn bÐ l¾m, ch­a g¸y ®­îc.
Trong mét sè tr­êng hîp, c©u phñ ®Þnh dïng ®Ó kh¼ng ®Þnh.
VD: Chóng ta kh«ng thÓ kh«ng häc tËp tinh thÇn häc tËp cña b¹n Nam.
Bµi tËp 1:
C©u
TN
Chøc n¨ng
a
1
Ch­a
P§MT
b
1
Ch­a
P§MT
c
1
Ch¼ng
P§MT
d
1
Kh«ng
P§MT
e
2
Ch¼ng
P§MT
g
1
Ch­a
P§MT
Bµi tËp 2:
C©u phñ ®Þnh: a,c,g
Bµi tËp 3: 
Ch­a: phñ ®Þnh sù cã mùt cña sù viÖc t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã (t¹i thêi ®iÓm nãi)
Kh«ng: cã thÓ dïng ®Ó phñ ®Þnh bé phËn hoÆc toµn bé sù viÖc “t«i ¨n c¬m”
Bµi tËp 4:
Kh«ng thÓ thay thÕ ®­îc v× tõ “kh«ng ” dïng ®Ó dõng l¹i sù viÖc, vµ kh«ng tiÕp tôc n÷a. Cßn tõ “ch­a” biÓu thÞ sù b¾t ®Çu cña mét sù viÖc nµo ®ã ®­îc ho·n l¹i ®Õn thêi ®iÓm sau, chø kh«ng hoµn toµn kh«ng x¶y ra.
Bµi tËp 4.
Häc sinh lµm theo c¸c b­íc sau:
T×m c©u phñ ®Þnh l¹i ý c©u võa nãi:
VD: H«m qua, nã ë nhµ.
-> H«m qua, nã kh«ng ë nhµ.
B­íc 2: ChuyÓn ý chÝnh cña c©u phñ ®Þnh b»ng mét côm tõ ®ång nghÜa:
VD: kh«ng ë nhµ -> ®i ®©u ®ã.
§Æt c©u phñ ®Þnh víi côm tõ ®ång nghÜa võa t×m ®­îc.
VD: H«m qua, nã kh«ng ®i ®©u c¶.
T­¬ng tù, ®Æt c©u víi phÇn b.
Khi chuyÓn c©u P§ -> K§ hoÆc ng­îc l¹i mµ ý chÝnh cña c©u kh«ng thay ®æi, ph¶i sö dông nh÷ng tõ, côm tõ ®ång nghÜa.
II. LuyÖn tËp.
1. Bµi tËp 1:
T×m tõ ng÷ phñ ®Þnh vµ chøc n¨ng phñ ®Þnh cña nh÷ng c©u sau:
a. Trong thêi th¬ Êu t«i ch­a lÇn nµo thÊy xa mÑ t«i nh­ lÇn nµy.
b. C« t«i ch­a døt c©u, cæ häng t«i ®· nghÑn ø khãc kh«ng ra tiÕng.
c. Th»ng ch¸u nhµ t«i, ®Õn mét n¨m nay, ch¼ng cã giÊy m¸ g× ®Êy «ng gi¸o ¹!
d. Søc lÎo khoÎo cña anh chµng nghiÖn ch¹y kh«ng kÞp so víi søc x« ®Èy cña ng­êi ®µn bµ lùc ®iÒn.
e. Con nhµ ng­êi ta 7,8 tuæi ®· ®i ë ch¨n bß. Cßn mµy th× ch¼ng ®­îc tÝch sù g×?
h. GÇn ®Õn ngµy giç ®Çu thÇy t«i, mÑ t«i ë Thanh Hãa vÉn ch­a vÒ.
2. Bµi tËp 2: 
Trong nh÷ng c©u sau ®©y, c©u nµo lµ c©u phñ ®Þnh?
a. Nã th× cã mµ h¸t.
b. Kh«ng ph¶i lµ t«i kh«ng thÝch ®äc truyÖn.
c. Lµm sao mµ nã cã thÓ ®¹t ®iÓm 10.
d. Kh«ng ph¶i ai còng kh«ng nãi ®­îc tiÕng Ph¸p ®©u.
e. CËu Êy ch­a bao giê kh«ng lµm bµi tËp ë nhµ.
g. U kh«ng ¨n, con còng kh«ng muèn ¨n n÷a.
3. Bµi tËp 3: ChØ ra sù kh¸c nhau cña hai c©u sau:
a. T«i ch­a ¨n c¬m.
b. T«i kh«ng ¨n c¬m.
* Cã thÓ thay tõ ch­a cho tõ kh«ng trong c©u sau ®­îc kh«ng? V× sao?
Th­a «ng, ch¸u ¨n ®ñ råi, ch¸u kh«ng ¨n n÷a ¹.
Bµi tËp 4. DiÔn ®¹t ý nghÜa trong c¸c c©u sau b»ng c¸c c©u phñ ®Þnh.
a. H«m qua, nã ë nhµ.
b. Trong giê häc, nã rÊt trËt tù.
Tõ ®ã, tr¶ lêi c©u hái: B»ng c¸ch nµo cã thÓ biÕn c©u phñ ®Þnh thµnh c©u kh¼ng ®Þnh vµ ng­îc l¹i mµ ý chÝnh cña c©u kh«ng thay ®æi?
4. Cñng cè: 
C©u c¶m th¸n cã chøc n¨ng chÝnh lµ g×? DÊu hiÖu nhËn biÕt cña kiÓu c©u nµy lµ g×?
Nªu c¸ch nhËn diÖn c©u c¶m th¸n?
5. H­íng dÉn:
- VÒ nhµ häc - «n l¹i bµi. 
- ¤n tËp tiÕp vÒ c¸c kiÓu c©u – C©u trÇn thuËt.
KÝ duyÖt
Ngµy 02 th¸ng 05 n¨m 2011