Giáo án Tin học Lớp 8 - Tiết 39, Bài 7: Câu lệnh lặp - Năm học 2009-2010

BAØI 7
CAÂU LEÄNH LẶP
Tuần 20
Tiết : 39
Ngày soạn: 28/12/2009
Ngày dạy: 05/01/2010	
MỤC TIÊU : 
Kiến thức: 
Biết nhu cầu cần có cấu trúc lặp trong ngôn ngữ lập trình 
Biết ngôn ngữ lập trình dùng cấu trúc lập để chỉ dẫn máy tính thực hiện lặp đi lặp lại công việc nào đó một số lần.
Kỹ năng: Bước đầu viết được câu lệnh lặp 
Thái độ: Nghiêm túc học tập
CHUẨN BỊ : 
1. Giáo viên : 
a.Phương pháp : thuyết trình, vấn đáp, gợi mở, trực quan
b. Phương tiện : 
- Tài liệu, GA điện tử, SGK, STK
2. Học sinh :
Đọc trước bài mới
TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 
1. Ổn định tổ chức lớp : 
- Kiển tra sĩ số : 
- Ổn định trật tự : 
2. Kiểm tra bài cũ : 
3.Dạy bài mới:
Trong các tiết học vừa qua em đã được làm quen với một số câu lệnh trong ngôn ngữ lập trình TuborPascal như lệnh điều kiện, bài học hôm nay giúp chúng ta tìm hiệu thêm câu lệnh mới 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
GV: Cho học sinh quan sát một số hình ảnh minh họa
HS: Quan sát
GV : Trong cuộc sống hằng ngày, nhiều hoạt động được thực hiện lặp đi lặp lại nhiều lần. ví dụ:
Các ngày trong tuần em đều lặp đi lặp lại hoạt động buổi sáng đến trường và buổi trưa trở về nhà
Các em học bài thì phải đọc đi đọc lại nhiều lần cho đến khi thuộc bài.
Hs: lắng nghe
GV : Hãy cho một vài dụ trong thực tế trong đời sống hằng ngày mà ta phải thực hiện các thao tác được lặp đi lặp nhiều lần ?
Hs: cho ví dụ
GV: Kết luận
HS: Lắng nghe và ghi chép
GV: Mời một bạn đọc VD1 trong SGK ?
HS: Đọc VD
GV: Đưa VD lên màn hình
HS: Quan sát
GV: Vậy theo em ở đây ta sẽ phải làm các bước nào?
HS: Trả lời
GV: Giải thích cho HS hiểu
HS: lắng nghe và ghi chép 
GV: Vậy để thực hiện được VD 1 thì đầu tiên ta phải làm gì?
HS: Trả lời
GV : Gọi 1 hs lên bảng vẽ một hình vuông cạnh 1 đơn vị độ dài (20cm) và yêu cầu cả lớp theo dõi bạn thực hiện các thao tác khi vẽ 
HS: thực hiện yêu cầu
GV: Yêu cầu 1 hs mô tả các bước bạn vẽ trên bảng.
Hs: lên bảng vẽ cả lớp theo dõi 
GV : Vậy khi bạn vẽ một hình vuông đó thực hiện bao nhiêu thao tác ? 
HS: Trả lời theo ý hiểu
GV: Gợi ý thêm thao tác quay thước 
HS: Lắng nghe và ghi chép
GV: Đưa hình minh họa xuống các máy cho HS quan sát
HS: Quan sát và hình dung các bước vẽ
GV: Như vậy khi vẽ hình vuông có những thao tác nào lặp đi lặp lại. Thuật toán sau sẽ mô tả các bước để vẽ hình vuông 
HS: Suy nghĩ và trả lời
Gv: Đưa mô tả thuật toán của Vd xuống màn hình và phân tích cho HS hiểu 
HS: Lắng nghe và ghi chép
Ví dụ 2. Giả sử cần tính tổng của 100 số tự nhiên đầu tiên, tức là tính:
S= 1+2+3++100
GV: Em hãy dọc VD 2 trong SGK
HS: Thực hiện yêu cầu
GV: Mô tả thuật toán tính tổng của các số tự nhiên 1→ 100
HS: Quan sát
GV: Giải thích thuật toán cho HS hiểu
HS: Lắng nghe và ghi chép
GV: Kết luận
1.Các công việc phải thực hiện nhiều lần
Trong cuộc sống hằng ngày, nhiều hoạt động được lặp đi lặp lại nhiều lần.
 Có những hoạt động mà chúng ta thường thực hiện lặp lại với một số lần nhất định và biết trước, chẳng hạn đánh răng mỗi ngày hai lần, mỗi ngày tắm một lần,Chúng ta còn lặp lại công việc với số lần không thể xác định được: học cho đến khi thuộc bài,nhặt từng cọng rau cho đến khi xong,
 Khi viết chương trình máy tính cũng vậy. Để chỉ dẫn cho máy thực hiện đúng công việc, trong nhiều trường hợp ta cũng cần phải viết lặp lại nhiều câu lệnh thực hiện một phép tính nhất định. 
2. Câu lệnh lặp – một lệnh thay cho nhiều lệnh 
Ví dụ 1. Giả sử ta cần vẽ ba hình vuông có cạnh 1 đơn vị như hình 33. Mỗi hình vuông là ảnh dịch chuyển của hình bên trái nó một khoảng cách 2 đơn vị. Do đó, ta chỉ cần lặp lại thao tác vẽ hình vuông ba lần. 
* Việc vẽ hình có thể thực hiện được bằng thuật toán sau đây:
 Bước 1. Vẽ hình vuông ( vẽ liên tiếp bốn cạnh và trở về đỉnh ban đầu).
 Bước 2. Nếu số hình vuông đã vẻ được ít hơn 3, di chuyển bút vẻ về bên phải hai đơn vị và trở lại bước 1; ngược lại kết thúc thuật toán.
Bài toán vẽ một hình vuông (hình 34), thao tác chính là vẽ bốn cạnh bằng nhau, hãy lập lại bốn lần thao tác vẽ một đoạn thẳng. Sau mỗi lần vẽ đoạn thẳng, thước kẻ được quay một góc 900 sang phải tại vị trí của bút vẽ.
- 4 thao tác 
Các thao tác này đều giống nhau 
Vd1: Thuật toán mô tả các bước để vẽ hình vuông 
Bước 1: k ← 0 (k là số đoạn thẳng đó vẽ được).
Bước 2: k ← k+1. Vẽ đoạn thẳng 1 đơn vị độ dài và quay thước 900 sang phải.
Bước 3: Nếu k<4 thỡ quay lại bước 2; ngược lại kết thúc.
k là biến đếm
Vd2: Thuật toán tính tổng 
S= 1+2+3+  + 100
Bước 1: S ← 0; i ← 0.
Bước 2: i← i + 1
Bước 3: nếu i ≤ 100, thì S ← S + i và quay lại bước 2; 
Bước 4: ngược lại kết thúc.
i là biến đếm
Mô tả thuật toán trên gọi là cáu trúc lặp
* Mọi ngụn ngữ lập trình đều có cách chỉ thị cho máy tính thực hiện cấu trúc lặp chỉ với 1 câu lệnh. Đó là câu lệnh lặp
4. Củng cố luyện tập
? Em hãy cho một vài ví dụ về hoạt động thực hiện lặp lại trong cuộc sống hằng ngày.
? Cho biết tác dụng của câu lệnh lặp với số lần biết trước.
5. Hướng dẫn về nhà học bài và làm bài
Học bài và làm bài tập 1, 2 trong SGK trang 60.
Đọc trước nội dung tiếp theo của bài, giờ sau học tiếp.
IV. RÚT KINH NGHIỆM