Giáo án Tin học 8 - Tiết 3-4: Máy tính và chương trình máy tính - Đoàn Thị Ánh Nguyệt

Tuần 2
Tiết 3+4: máy tính và chương trình máy tính
I/ Mục tiêu:
- Biết ngôn ngữ lập trình gồm các thành phần cơbản là bảng chữ cáivà các quy tắc để viết chương trình, câu lệnh.
- Biết ngôn ngữ lập trình có các tập hợp các từ khoá dành riêng cho mục đích sử dụng nhất định.
- Biết tên trong ngôn ngữ lập trình do người lập trình đặt ra
- Biết cấu trúc chương trình bao gồm phần khai báo và phần thân.
II/ Chuẩn bị của học sinh và giáo viên:
GV: Một số chương trình mẫu
HS: Nghiên cứu trước bài
III/ Tiến trình dạy học:
1. Kiểm tra bài cũ:
	1. Máy tính thực hiện công việc thông qua cái gì?
2. Bài mới:
Hoạt động của GV + HS
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Ví dụ về chương trình
Giới thiệu chương trình Pascal đơn giản.
Xét ví dụ SGK
GV: chỉ dẫn các thành phần trong ví dụ:
- Lệnh khai báo tên chương trình.
- Lệnh in ra màn hình dòng chữ “ chào các bạn” 
Chương trình trên chỉ có 5dòng lệnh, mỗi dòng lệnh gồm các từ được tạo từ các kí tự khác nhau. Trong thực tế có những chương trình có hàng trăm thậm chí hàng triệu câu lệnh.
Ví du:
program Chuong_trinh_dau_tien;
uese crt;
begin
writeln(‘ Chao cac ban:’);
end.
Hoạt động 2: Ngôn ngữ lập trình gồm những gì?
Giống như ngôn ngữ tự nhiên, ngôn ngữ lập trình cũng có các kí tự, quy tắc để ghép các kí tự thành một từ có nghĩa, ghép các từ thành một câu. Từ đó ta có thể huểu ngôn ngữ lập trình là:
Chú ý: cần tuân thủ theo nguyên tắc rất nghiêm ngặt của ngôn ngữ lập trình
- Ngôn ngữ lập trình là tập hợp các kí hiệu và quy tắc sao cho có thể viết được các lệnh tạo thành một chương trình hoàn chỉnh và chạy được trên máy tính.
Ngôn ngữ lập trình gồm: 
Bảng chữ cái: thường gồm các chữ cái tiếng anh và một số kí hiệu khác như: phép toán (+,-,*,/), dấu đóng mở ngoặc, dấu nháy....
Hoạt động 3: Từ khoá và tên:
Từ khoá của ngôn ngữ lập trình là những từ dành riêng mục đích sử dụng cho ngôn ngữ lập trình, không được dùng từ khoá này cho bất kỳ mục đích nào khác.
Tên trong chương trình dùng để phân biệt và nhận biết. Do vậy có thể đặt tên tuỳ ý nhưng để dễ sử dụng nên đặt tên sao cho ngắn gọn dễ hiểu
Chú ý: tên chương trình là tiếng anh, không chứa kí tự trống, không bắt đầu bằng chữ số.
- Xét ví dụ 2 SGK/11
Gọi1 hs lên bảng
Nhận xét và cho điểm
a. Từ khoá: program, uses, begin, end...
- Program: dùng để khai báo tên chương trình
- uses: khai báo các thư viện.
- Begin và and: lệnh bắt đầu và lệnh kết thúc chương trình
b. sử dụng tên trong chương trình:
Tên do người lập trình đặt ra và phải tuân thủ các quy tắc của ngôn ngữ lập trình.
- 2 tên khác nhau ứng với các đại lượng khác nhau.
- Tên không được trùng với các từ khoá 
Ví dụ:
Tên
Hợp lệ
K hợp lệ
Tamgiac
Tam giac
Tam_giac
A5
5a
8tam_giac
Bankinh8a
X
X
X
x
X
X
X
Hoạt động 4:Cấu trúc chung của chương trình:
Viết ví dụ 1 lên bảng sau đó chỉ rõ từng dòng và nêu tác dụng của dòng đó à rút ra nhận xét về cấu trúc chương trình.
- Phần khai báo không bắt buộc phải có
- Phần thân là phần bắt buộc phải có đối với 1 chương trình 
* Phần khai báo: thường gồm các câu lệnh dùng để:
- Khai báo tên chương trình
- Khai báo các thư viện
(chứa các lệnh viết sẵn có thể sử dụng trong chương trình). Và một số khai báo khác
* Phần thân: gồm các câu lệnh mà máy tính cần thực hiện. Đây là phần bắt buộc phải có.
Hoạt động 5. Ví dụ về ngôn ngữ lập trình:
GV cho HS nghiên cứu sgk
? Chạy chương trình trên máy tính gồm mấy bước?
!Gv chốt lại vấn đề cho HS ghi bảng
Các thao tác viết và chạy trên môi trường Pascal
- Soạn thảo chương trình.
- Kiểm tra lỗi chính tả và cú pháp lệnh Alt + F9
- Chạy chương trình Ctrl + F9
- Đọc kết quả và thông báo trên màn hình.
3. Củng cố:
BT1: Em hãy viết 1 chương trình để in ra màn hình 5 điều Bác Hồ dạy
Program Nam_dieu_Bac_Ho_day;
Uses crt;
Begin
	Writeln(‘ 5 dieu Bac Ho day’);
	Writeln(‘1. Yeu to quoc, Yeu dong bao’);
	Writeln(‘ 2. Hoc tap tot, lao dong tot’);
	Writeln(‘3. Doan ket tot, ki luat tot’);
	Writeln(‘4. Giu gin ve sinh that tot’);
	Writeln(‘5.Khiem ton that tha dung cam’);
End.
3. Hướng dẫn học ở nhà:
- Học thuộc ghi nhớ
- Làm các câu hỏi và bài tập SGK
 Tổ chuyên môn ký duyệt ngày / / 2009
TTCM
Nguyễn Thị An