I. MỤC TIÊU.
- HS nắm được trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường với sự trao đổi chất ở cấp độ tế bào.
- Trình bày được mối liên quan giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào.
II. CHUẨN BỊ.
- Tranh phóng to H 31.1; 31.2.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC.
1. Tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ
- Các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hoá là gì? Mức độ ảnh hưởng?
- Nêu các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại?
- Câu 2 SGK.
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Ch¬ng VI- Trao ®ỉi chÊt vµ n¨ng lỵng TiÕt 32: Trao ®ỉi chÊt i. mơc tiªu. - HS n¾m ®ỵc trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ m«i trêng víi sù trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é tÕ bµo. - Tr×nh bµy ®ỵc mèi liªn quan gi÷a trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é c¬ thĨ víi trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é tÕ bµo. ii. chuÈn bÞ. - Tranh phãng to H 31.1; 31.2. iii. ho¹t ®éng d¹y - häc. 1. Tỉ chøc 2. KiĨm tra bµi cị - C¸c t¸c nh©n g©y h¹i cho hƯ tiªu ho¸ lµ g×? Møc ®é ¶nh hëng? - Nªu c¸c biƯn ph¸p b¶o vƯ hƯ tiªu ho¸ khái c¸c t¸c nh©n cã h¹i? - C©u 2 SGK. 3. Bµi míi VB: C¸c ho¹t ®éng tiªu ho¸, tuÇn hoµn, h« hÊp ®Ịu phơc vơ cho ho¹t ®éng trao ®ỉi chÊt t¹o n¨ng lỵng cho c¬ thĨ ho¹t ®éng. VËy thÕ nµo lµ trao ®ỉi chÊt? I- Trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ m«i trêng ngoµi Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS - Yªu cÇu HS quan s¸t H 31.1 cïng víi hiĨu biÕt cđa b¶n th©n vµ tr¶ lêi c©u hái: - Sù trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ m«i trêng ngoµi biĨu hiƯn nh thÕ nµo? - HƯ tiªu ho¸, hƯ h« hÊp, hƯ tuÇn hoµn, hƯ bµi tiÕt ®ãng vai trß g× trong trao ®ỉi chÊt? - Trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ m«i trêng ngoµi cã ý nghÜa g×? - GV : Nhê trao ®ỉi chÊt mµ c¬ thĨ vµ m«i trêng ngoµi c¬ thĨ tån t¹i vµ ph¸t triĨn, nÕu kh«ng c¬ thĨ sÏ chÕt. ë vËt v« sinh trao ®ỉi chÊt dÉn tíi biÕn tÝnh, hủ ho¹i. - HS quan s¸t kÜ H 31.1, cïng víi kiÕn thøc ®· häc tr¶ lêi c¸c c©u hái: - 1 HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bỉ sung rĩt ra kiÕn thøc. - HS l¾ng nghe, tiÕp thu kiÕn thøc. KÕt luËn: - M«i trêng ngoµi cung cÊp cho c¬ thĨ thøc ¨n, níc uèng muèi kho¸ng th«ng qua hƯ tiªu ho¸, hƯ h« hÊp ®ång thêi th¶i chÊt cỈn b·, s¶n phÈm ph©n hủ , CO2 tõ c¬ thĨ ra m«i trêng. - Trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ m«i trêng lµ ®Ỉc trng c¬ b¶n cđa sù sèng. II- Trao ®ỉi chÊt gi÷a tÕ bµo vµ m«i trêng trong c¬ thĨ Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS - Yªu cÇu HS quan s¸t H 31.2 vµ tr¶ lêi c©u hái: - Nªu thµnh phÇn cđa m«i trêng trong c¬ thĨ? - M¸u vµ níc m« cung cÊp g× cho tÕ bµo? - Ho¹t ®éng sèng cu¶ tÕ bµo t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm g×? - Nh÷ng s¶n phÈm ®ã cđa tÕ bµo vµ níc m« vµo m¸u ®ỵc ®a tíi ®©u? - Sù trao ®ỉi chÊt gi÷a tÕ bµo vµ m«i trêng trong biĨu hiƯn nh thÕ nµo? - HS dùa vµo H 31.2, th¶o luËn nhãm vµ nªu ®ỵc: + M«i trêng trong c¬ thĨ gåm: m¸u, níc m« vµ b¹ch huyÕt. + M¸u cung cÊp chÊt dinh dìng, O2 qua níc m« tíi tÕ bµo. + Ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo t¹o n¨ng lỵng, CO2, chÊt th¶i. + S¶n phÈm cđa tÕ bµo vµo níc m«, vµo m¸u tíi hƯ bµi tiÕt (phỉi, thËn, da) vµ ra ngoµi. - HS nªu kÕt luËn. KÕt luËn: - Trao ®ỉi chÊt gi÷a tÕ bµo vµ m«i trêng trong biĨu hiƯn: c¸c chÊt dinh dìng vµ O2 tiÕp nhËn tõ m¸u, níc m« ®ỵc tÕ bµo sư dơng cho ho¹t ®éng sèng ®ång thêi c¸c s¶n phÈm ph©n hủ ®ỵc th¶i vµo m«i trêng trong vµ ®a tíi c¬ quan bµi tiÕt, th¶i ra ngoµi. III-Mèi quan hƯ gi÷a trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é c¬ thĨ víi trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é tÕ bµo Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS - Yªu cÇu HS quan s¸t l¹i H 31.2 - Trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é c¬ thĨ biĨu hiƯn nh thÕ nµo? - Trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é tÕ bµo ®ỵc thùc hiƯn nh thÕ nµo? - Mèi quan hƯ gi÷a trao ®ỉi chÊt ë 2 cÊp ®é ? (NÕu trao ®ỉi chÊt ë mét trong hai cÊp ®é dïng l¹i th× cã hËu qu¶ g×?) - HS dùa vµo H 31.2, th¶o lu¹n nhãm vµ tr¶ lêi: + BiĨu hiƯn: trao ®ỉi cđa m«i trêng víi c¸c hƯ c¬ quan. - HS : trao ®ỉi gi÷a tÕ bµo vµ m«i trêng trong c¬ thĨ. - HS: c¬ thĨ sÏ chÕt nÕu 1 trong 2 cÊp ®é dõng l¹i. - VËy trao ®ỉi chÊt ë 2 cÊp ®é cã quan hƯ mËt thiÕt víi nhau, ®¶m b¶o cho c¬ thĨ tån t¹i vµ ph¸t triĨn. KÕt luËn: - Trao ®ỉi chÊt ë c¬ thĨ cung cÊp O2 vµ chÊt dinh dìng cho tÕ bµo vµ nhËn tõ tÕ bµo c¸c s¶n phÈm bµi tiÕt, CO2 ®Ĩ th¶i ra m«i trêng. - Trao ®ỉi chÊt ë tÕ bµo gi¶i phãng n¨ng lỵng cung cÊp cho c¸c c¬ quan trong c¬ thĨ thùc hiƯn c¸c ho¹t ®éng trao ®ỉi chÊt víi m«i trêng ngoµi. - Ho¹t ®éng trao ®ỉi chÊt ë cÊp ®é g¾n bã mËt thiÕt víi nhau, kh«ng thĨ t¸ch rêi. 4. KiĨm tra, ®¸nh gi¸ - GV yªu cÇu HS ®äc ghi nhí vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc tríc bµi 32. - Lµm c©u 3 vµo vë. Rĩt kinh nghiƯm: .
Tài liệu đính kèm: