Giáo án ôn tập môn Ngữ văn lớp 8

Giáo án ôn tập môn Ngữ văn lớp 8

BÀI1: KHÁI QUÁT CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 8

A/ PHẦN VĂN

I. Cụm văn bản truyện ký việt nam hiện đại(Văn học hiện thực 1930-1945)

 1. Tôi đi học – Thanh Tịnh

 2. Trong lòng mẹ – Nguyên Hồng

 3. Tức nước vỡ bờ – Ngô Tất Tố

 4. Lão Hạc – Nam cao

II. Cụm văn bản thơ hiện đại

1. Văn thơ yêu nước đâu thế kỷ 20

- Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác – Phan Bội Châu

- Hai chữ nước nhà

- Đập đá ở Côn Lôn

2. Phong trào thơ mới

- Ông đồ – Vũ Đình Liên

- Nhớ rừng

- Que hương

3. Văn học cách mạng(1930-1945)

 - Khi con tu hú – Tố hữu

 - Tức cảnh Pắc Bó – Hồ Chí Minh

 - Nhật ký trong tù – Hồ Chí Minh

III. Cụm văn bản nghị luận

- Chiếu dời đô - Lý Công Uẩn

- Hịch tướng sỹ – Trần Quốc Tuấn

- Nước Đại Việt ta – Nguyễn Trãi

Thuế máu – Nguyễn ái Quốc

doc 52 trang Người đăng haiha30 Lượt xem 837Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án ôn tập môn Ngữ văn lớp 8", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bµi1: Kh¸i qu¸t ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n 8
A/ PhÇn v¨n
I. Côm v¨n b¶n truyÖn ký viÖt nam hiÖn ®¹i(V¨n häc hiÖn thùc 1930-1945)
	1. T«i ®i häc – Thanh TÞnh
	2. Trong lßng mÑ – Nguyªn Hång
	3. Tøc n­íc vì bê – Ng« TÊt Tè
	4. L·o H¹c – Nam cao
II. Côm v¨n b¶n th¬ hiÖn ®¹i
V¨n th¬ yªu n­íc ®©u thÕ kû 20
Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c – Phan Béi Ch©u
Hai ch÷ n­íc nhµ
§Ëp ®¸ ë C«n L«n
Phong trµo th¬ míi
¤ng ®å – Vò §×nh Liªn
Nhí rõng
Que h­¬ng
3. V¨n häc c¸ch m¹ng(1930-1945)
	- Khi con tu hó – Tè h÷u
	- Tøc c¶nh P¾c Bã – Hå ChÝ Minh
	- NhËt ký trong tï – Hå ChÝ Minh
III. Côm v¨n b¶n nghÞ luËn
ChiÕu dêi ®« - Lý C«ng UÈn
HÞch t­íng sü – TrÇn Quèc TuÊn
N­íc §¹i ViÖt ta – NguyÔn Tr·i
ThuÕ m¸u – NguyÔn ¸i Quèc
IV. Côm v¨n b¶n n­íc ngoµi
C« bÐ b¸n diªm – An- dÐc xen
§¸nh nhau víi cèi xay giã – XÐc van tÐt
ChiÕc l¸ cuèi cïng – O Hen – ri
Hai c©y phong – Ai ma tèp
§i bé ngao du – Rót x«
¤ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc – M« li e
V. Côm v¨n b¶n nhËt dông.
	- Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000.
	- ¤n dÞch thuèc l¸
	- Bµi to¸n d©n sè. 
B/ PhÇn tËp lµm v¨n
KiÓu bµi tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 
KiÓu bµi thuyÕt minh.
KiÓu bµi nghÞ luËn.
KiÓu bµi hµnh chÝnh
C/ PhÇn tiÕng viÖt : .............
Buæi 1: 19.9.2008
PhÇn 1: 
¤n tËp phÇn v¨n nghÞ luËn líp 7
A/ Môc tiªu bµi häc:
- Gióp h/s: Cñng cè l¹i vµ kh¾c s©u ph­¬ng ph¸p lµm v¨n nghÞ luËn.
- Cã kü n¨ng vËn dông khi lµm mét bµi viÕt cô thÓ
b/ chuÈn bÞ:
c/ tiÕn tr×nh :
C1. æn ®Þnh líp: 
C2. KiÓm tra bµi cò: 
- Em h·y nh¾c l¹i c¸c ph­¬ng thøc t¹o lËp v¨n b¶n ®· häc ?
* Bµi míi: 
Häc sinh ®äc phÇn a.
H: Em h·y nªu thªm c¸c c©u hái vÒ nh÷ng vÊn ®Ò t­¬ng tù ?
GV hd häc sinh th¶o luËn theo bµn, mçi bµn nªu ra mét c©u hái.
- NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ c©u hái ®ã?
H: GÆp c¸c vÊn ®Ò vµ c©u hái nh­ trªn, em cã thÓ tr¶ lêi b»ng c¸c kiÓu v¨n b¶n ®· häc nh­ miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m kh«ng ?
H: §Ó tr¶ lêi nh÷ng c©u hái nh­ thÕ, hµng ngµy em th­êng gÆp nh÷ng kiÓu v¨n b¶n nµo ?
H: Em cã thÓ ®­a ra 1 VD vÒ v¨n b¶n nghÞ luËn mµ em biÕt ?
(Cã thÓ lÊy lu«n 1 sè VD ngay trong SGK.)
* Trong ®êi sèng ta th­êng gÆp v¨n nghÞ luËn d­íi d¹ng c¸c ý kiÕn nªu ra trong cuéc häp, c¸c bµi x· luËn, b×nh luËn, ph¸t biÓu ý kiÕn trªn b¸o chÝ...
- Gäi hs ®äc v¨n b¶n “Chèng n¹n thÊt häc”
H: B¸c Hå viÕt bµi nµy nh»m môc ®Ých g× ?
H: B¸c viÕt cho ai ®äc, ai thùc hiÖn ? (toµn thÓ nh©n d©n VN).
H: §Ó thùc hiÖn môc ®Ých Êy, bµi viÕt nªu ra nh÷ng ý kiÕn nµo ?
H: Nh÷ng ý kiÕn Êy ®­îc diÔn ®¹t thµnh nh÷ng luËn ®iÓm nµo ?
H:T×m c¸c c©u v¨n mang luËn ®iÓm ®ã ?
H: §Ó luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phôc, bµi viÕt ®· nªu ra nh÷ng lý lÏ nµo ?
H: Nh÷ng lý lÏ Êy ®Æt ra ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái nµo ?
 - TiÕn bé lµm sao ®­îc ?
 - BiÕt ch÷ ®Ó lµm g× ? V× sao ph¶i cÇn häc ch÷ quèc ng÷ ?
 - Lµm c¸ch nµo ®Ó nhanh chãng biÕt ch÷ quèc ng÷ ?
 - V× sao phô n÷ cµng cÇn ph¶i häc ?
 - Ai sÏ ®¾c lùc gióp ®ì ?
H: §Ó c¸c lý lÏ Êy t¨ng tÝnh thuyÕt phôc, bµi viÕt ®· nªu ra nh÷ng dÉn chøng nµo ?
H: Trong bµi v¨n nghÞ luËn, ng­êi viÕt ph¶i nªu ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò g× ?
H: T/g cã thÓ thùc hiÖn môc ®Ých cña m×nh b»ng v¨n b¶n kÓ chuyÖn, biÓu c¶m, miªu t¶ hay kh«ng ? V× sao ?
(C¸c v¨n b¶n trªn ®Òu khã cã thÓ vËn dông ®Ó thùc hiÖn ®­îc môc ®Ých trªn, khã cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò kªu gäi mäi ng­êi chèng n¹n thÊt häc mét c¸ch gän ghÏ, chÆt chÏ, râ rµng, ®Çy ®ñ nh­ vËy).
H: Em h·y nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn ?
* - Kh¸i niÖm v¨n nghÞ luËn:
- Yªu cÇu ®èi víi bµi nghÞ luËn.
 Gäi 1 hs nh¾c l¹i ghi nhí .
I. : nhu cÇu nghÞ luËn vµ v¨n b¶n nghÞ luËn
1. Nhu cÇu nghÞ luËn:
- Theo b¹n, nh­ thÕ nµo lµ mét ng­êi b¹n tèt ?
- V× sao häc sinh ph¶i häc thuéc bµi vµ lµm bµi ®Çy ®ñ tr­íc khi ®Õn líp ?
- B¹n cã nªn qu¸ say mª víi c¸c trß ch¬i ®iÖn tö hay “chat” trªn m¹ng kh«ng ?
- Chí nªn nãi chuyÖn riªng trong líp. B¹n ®ång ý kh«ng ?
- Kh«ng thÓ dïng c¸c kiÓu v¨n b¶n  ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái trªn v× b¶n th©n c¸c c©u hái buéc ng­êi ta ph¶i tr¶ lêi b»ng lý lÏ, t­ duy kh¸i niÖm, sö dông nghÞ luËn th× míi ®¸p øng yªu cÇu tr¶ lêi, ng­êi nghe míi tin vµ hiÓu ®­îc. 
-> V¨n b¶n nghÞ luËn.
- C¸c kiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn th­êng gÆp: Chøng minh, gi¶i thÝch, x· luËn, b×nh luËn, phª b×nh, héi th¶o, 
2. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn ? §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn:
a) VÝ dô:
V¨n b¶n: “Chèng n¹n thÊt häc ...”.
b) NhËn xÐt:
+ Môc ®Ých: Chèng n¹n thÊt häc vµ n©ng cao d©n trÝ.
+ LuËn ®iÓm:
- Mét trong nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm lµ n©ng cao d©n trÝ. (C©u kh¶ng ®Þnh).
- Bæn phËn cña ng­êi d©n VN lµ ph¶i cã kiÕn thøc ®Ó tham gia vµo c«ng cuéc x©y dùng n­íc nhµ vµ tr­íc hÕt ph¶i biÕt ®äc, biÕt viÕt. (C©u chøa ®ùng ý kh¼ng ®Þnh mét t­ t­ëng, mét ý kiÕn.)
+ Lý lÏ:
- ChÝnh s¸ch ngu d©n cña thùc d©n Ph¸p ®· lµm cho hÇu hÕt ng­ßi d©n VN mï ch÷ -> l¹c hËu, dèt n¸t.
- Ph¶i biÕt ®äc, biÕt viÕt quèc ng÷ th× míi cã kiÕn thøc ®Ó tham gia x©y dùng n­íc nhµ.
- Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh c«ng viÖc ®· héi ®ñ vµ rÊt phong phó: gãp søc vµo b×nh d©n häc vô.
- §Æc biÖt phô n÷ cµng cÇn ph¶i häc.
- Thanh niªn cÇn sèt s¾ng gióp ®ì.
+ DÉn chøng:
- 95% d©n sè VN mï ch÷.
- §­a ra nhiÒu c¸ch lµm b×nh d©n häc vô.
c) Ghi nhí:
 C4. Cñng cè: 
 1. ThÕ nµo lµ v¨n nghÞ luËn?
 2. Bµi v¨n nghÞ luËn cÇn ®¶m b¶o nh÷ng yÕu tè g×?
Cho h/s ®äc v¨n b¶n.
H: §©y cã ph¶i lµ bµi v¨n nghÞ luËn kh«ng ? V× sao ?
H: T¸c gi¶ ®Ò xuÊt ý kiÕn g× ? Nh÷ng dßng, c©u v¨n nµo thÓ hiÖn ý kiÕn ®ã ?
H: §Ó thuyÕt phôc, ng­êi viÕt ®· ®­a ra nh÷ng lý lÏ, dÉn chøng nµo ?
H: Bµi nghÞ luËn nµy cã nh»m gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò trong x· héi kh«ng ? Em cã t¸n thµnh ý kiÕn cña ng­êi viÕt kh«ng ?
* G/v kiÓm tra ®o¹n v¨n nghÞ luËn do häc sinh s­u tÇm (V¨n b¶n cã nªu ra ®­îc vÊn ®Ò ®Ó b×nh luËn vµ gi¶i quyÕt mang tÝnh x· héi; cã nªu ®­îc lý lÏ vµ dÉn chøng ?)
- GV cho HS ®äc v¨n b¶n.
- BT tr¾c nghiÖm:
ý kiÕn nµo ®óng ? V× sao ?
- G/v h­íng ®Én häc sinh t×m hiÓu v¨n b¶n ®Ó tr¶ lêi, lý gi¶i cho ý kiÕn ?
H: X¸c ®Þnh môc ®Ých cña v¨n b¶n ?
H: C¸ch tr×nh bµy, diÔn ®¹t ? (Cã lý lÏ, dÉn chøng nh­ thÕ nµo).
Iii. luyÖn tËp:
Bµi tËp 1:
- V¨n b¶n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt trong ®êi sèng x· héi.
+ §©y lµ bµi v¨n nghÞ luËn v×:
- Nªu ra ®­îc vÊn ®Ò ®Ó bµn luËn vµ gi¶i quyÕt lµ mét vÊn ®Ò x· héi thuéc lèi sèng ®¹o ®øc.
- §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn t¸c gi¶ sö dông kh¸ nhiÒu lý lÏ vµ dÉn chøng, lËp luËn ®Ó tr×nh bµy quan ®iÓm cña m×nh.
+ ý kiÕn ®Ò xuÊt:
- CÇn ph©n biÖt thãi quen tèt vµ xÊu.
- CÇn t¹o thãi quen tèt vµ kh¾c phôc thãi quen xÊu tõ nh÷ng viÖc t­ëng chõng rÊt nhá.
+Lý lÏ:
Cã thãi quen tèt vµ thãi quen xÊu
Cã ng­êi biÕt ph©n biÖt  rÊt khã.
Thãi quen thµnh tÖ n¹n.
T¹o ®­îc thãi quen tèt lµ rÊt khã.
NhiÔm thãi quen xÊu th× rÔ.
H·y tù xem l¹i m×nh ®Ó t¹o nÕp sèng v¨n minh, ®Ñp cho x· héi.
+ D/c:
Nh÷ng biÓu hiÖn trong cuéc sèng hµng ngµy cña thãi quen tèt, thãi quen xÊu.
+ Bµi viÕt ®· nh»m tróng mét vÊn ®Ò trong x· héi ta: NhiÒu thãi quen tèt ®ang bÞ mê dÇn, mÊt dÇn ®i hoÆc bÞ l·ng quªn. NhiÒu thãi quen xÊu míi n¶y sinh vµ ph¸t triÓn..
+ Chóng ta t¸n thµnh ý kiÕn ®ã. CÇn phèi hîp nhiÒu h×nh thøc, nhiÒu tæ chøc vµ tiÕn hµnh ®ång bé ë mäi n¬i, mäi lóc. Mçi ng­êi cÇn cã nh÷ng hµnh ®éng tù gi¸c, thiÕt thùc ®Ó x©y dùng nÕp sèng n¨n minh, lÞch sù.
Bµi tËp 2:
Bµi tËp 3:
V/b: Hai biÓn hå.
a) §ã lµ v¨n b¶n miªu t¶ 2 biÓn hå ë Paletxtin.
b) §ã lµ v¨n b¶n kÓ chuyÖn 2 biÓn hå.
c) §ã lµ v¨n b¶n biÓu c¶m vÒ 2 biÓn hå.
d) §ã lµ v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ cuéc sèng, vÒ 2 c¸ch sèng qua viÖc kÓ chuyÖn vÒ 2 biÓn hå.
+ Lý gi¶i:
 V¨n b¶n cã t¶ hå, t¶ cuéc sèng tù nhiªn cña con ng­¬i quanh hå nh­ng kh«ng chñ yÕu nh»m ®Ó t¶, kÓ hay ph¸t biÓu c¶m t­ëng vÒ hå.
Môc ®Ých cña v¨n b¶n: Lµm s¸ng tá vÒ 2 c¸ch sèng: c¸ch sèng c¸ nh©n vµ c¸ch sèng sÎ chia, hoµ nhËp.
- C¸ch sèng c¸ nh©n: Lµ sèng thu m×nh, kh«ng quan hÖ, ch¼ng giao l­u thËt ®¸ng buån vµ chÕt dÇn, chÕt mßn.
- C¸ch sèng hoµ nhËp, sÎ chia lµ c¸ch sèng më réng, trao, nhËn lµm cho t©m hån con ng­êi trµn ngËp niÒm vui.
 C4. Cñng cè: 
 1. Bµi v¨n nghÞ luËn viÕt ra nh»m môc ®Ých g×?
 2. Nh¾c nhë hs ghi nhí kt c¬ b¶n vÒ v¨n nghÞ luËn.
Buæi 2: 23.9.2008
PhÇn 1: (tiÕp)
¤n tËp phÇn v¨n nghÞ luËn chøng minh
A/ Môc tiªu bµi häc:
- Gióp h/s: Cñng cè l¹i vµ kh¾c s©u ph­¬ng ph¸p lµm v¨n nghÞ luËn chøng minh.
- Cã kü n¨ng vËn dông khi lµm mét bµi chøng minh
b/ chuÈn bÞ:
c/ tiÕn tr×nh :
C1. æn ®Þnh líp: 
C2. KiÓm tra bµi cò: 
- Em h·y nh¾c l¹i c¸c ph­¬ng thøc t¹o lËp v¨n b¶n ®· häc ?
* Bµi míi: 
H: Trong ®êi sèng, khi cÇn chøng tá ng­êi kh¸c tin r»ng lêi nãi cña em lµ thËt th× em ph¶i lµm g× ?
H: VËy qua ®ã, em cã thÓ cho biÕt thÕ nµo lµ chøng minh ?
* Chøng minh lµ ®­a ra b»ng chøng ®Ó chøng tá mét ý kiÕn nµo ®ã lµ ch©n thùc.
Gi¸o viªn nªu mét sè t×nh huèng ®Ó häc sinh th¶o luËn.
- Häc sinh bÞ kiÓm tra vë bµi tËp – nãi lµ quªn -> chøng minh ®Ó c« gi¸o vµ c¸c b¹n tin lµ quªn thËt, kh«ng ph¶i ch­a lµm mµ nãi dèi.
H: §ã lµ chøng minh vÊn ®Ò trong cuéc sèng. Cßn trong v¨n b¶n nghÞ luËn, khi ng­êi ta chØ ®­îc sö dông lêi v¨n th× lµm thÕ nµo ®Ó chøng tá mét ý kiÕn nµo lµ ®óng sù thËt vµ ®¸ng tin cËy ?
- Cho häc sinh ®äc bµi v¨n 
H: LuËn ®iÓm c¬ b¶n cña bµi chøng minh nµy lµ g× ?
H: H·y t×m nh÷ng c©u mang luËn ®iÓm ®ã ?
H: §Ó khuyªn ng­êi ta “®õng sî vÊp ng·” bµi v¨n ®· lËp luËn nh­ thÕ nµo ? C¸c sù thËt dÉn ra cã ®¸ng tin cËy kh«ng ?
H: Môc ®Ých cña ph­¬ng ph¸p lËp luËn chøng minh lµ g× ?
(Ng­êi ®äc tin ë luËn ®iÓm m×nh nªu ra).
H: Qua ®ã em hiÓu phÐp lËp luËn chøng minh lµ g× ?
* PhÐp lËp luËn chøng minh lµ dïng nh÷ng lÝ lÏ vµ dÉn chøng ch©n thùc ®· ®­îc thõa nhËn ®Ó chøng tá luËn ®iÓm míi (cÇn ®­îc chøng minh) lµ ®¸ng tin cËy.
- Gäi 2 hs ®äc ghi nhí
- GV kh¾c s©u kiÕn thøc cÇn ghi nhí.
I. môc ®Ých vµ ph­¬ng ph¸p chøng minh:
 Khi bÞ ng­êi kh¸c nghi ngê, chóng ta cÇn ®­a ra nh÷ng b»ng chøng ®Ó thuyÕt phôc. B»ng chøng Êy cã thÓ lµ nh©n chøng, vËt chøng, sù viÖc, sè liÖu, 
=> Chøng minh lµ ®­a ra b»ng chøng ®Ó lµm s¸ng tá, ®Ó chøng tá sù ®óng ®¾n cña vÊn ®Ò.
*. Ph©n tÝch v¨n b¶n: “®õng sî vÊp ng·”.
+ LuËn ®iÓm: §õng sî vÊp ng·.
+ LuËn ®iÓm nhá
- §· bao lÇn b¹n vÊp ng· 
- VËy xin b¹n chí lo thÊt b¹i.
- §iÒu ®¸ng sî h¬n lµ b¹n 
+ Ph­¬ng ph¸p lËp luËn chøng minh:
- VÊp ng· lµ th­êng vµ lÊy vÝ dô mµ ai còng tõng tr¶i qua ®Ó chøng minh.
- Nh÷ng ng­êi næi tiÕng còng tõng vÊp ng· nh­ng vÊp ng· kh«ng g©y trë ng¹i cho hä trë thµnh næi tiÕng (nªu ra vÝ dô vÒ 5 danh nh©n).
=> C¸c dÉn chøng cã ®é tin cËy vµ søc thuyÕt phôc cao. V× ®ã lµ nh÷ng tªn tuæi lín cña c¸c nhµ b¸c häc, khoa häc, nhµ v¨n, nghÖ sÜ næi tiÕng trªn thÕ giíi ®­îc nhiÒu ng­êi biÕt ®Õn.
KÕt luËn: 
Ghi nhí - SGK
*C4. Cñng cè: 3’
1. ThÕ nµo lµ chøng minh? Khi nµo ta cÇn chøng minh?
2. PhÐp lËp luËn chøng minh lµ g×?
3. Nªu nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt trong phÐp lËp luËn CM?
- Gäi mét hs ®äc bµi v¨n trong sgk
 ... ng, quan t©m ®Õn xãt xa cña Xiu giµnh cho Gion xi.
KhiÕn ta nghÜ tíi mét triÕt lý thËt ®Ñp vµ giµu tÝnh nh©n v¨n: cuéc sèng cßn Èn chøa bao ®iÒu ®Ñp ®Ï mµ chóng ta ch­a biÕt ®Õn .)
3 .Chi tiÕt nµo trong truyÖn khiÕn em xóc ®éng nhÊt? V× sao?
4. §äc thªm cho HS nghe phÇn ®Çu cña truyÖn (®· bÞ l­îc bít) trong TuyÓn tËp truyÖn ng¾n OHenri.( hoÆc T­ liÖu V¨n 8)
Ngµy d¹y:
TiÕt 20: LtËp lËp dµn ý bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶,bc¶m
A/ Môc tiªu: 
Gióp HS cñng cè kü n¨ng lËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m.
RÌn kü n¨ng vËn dông.
B/ Néi dung:
I.Ghi nhí:
LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m tøc lµ lËp mét chuçi sù viÖc kÕ tiÕp nhau, cã më ®Çu, cã qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, cã ®Ønh ®iÓm vµ cã kÕt thóc.
Dµn ý cña bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m chñ yÕu vÉn lµ dµn ý mét bµi v¨n tù sù cã 3 phÇn: MB, TB, KB.
Khi kÓ vÒ sù viÖc vµ con ng­êi, cÇn kÕt hîp víi c¸c yÕu tè ë miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®Ó c©u chuyÖn sinh ®éng vµ s©u s¾c h¬n. Song chó ý, yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m nªn sö dông trong bµi sao cho phï hîp.
II. LuyÖn tËp:
Bµi 1:
 Cho ®Ò v¨n sau: “H·y kÓ l¹i mét kû niÖm ®¸ng nhí cña em ®èi víi mét con vËt nu«i mµ em yªu thÝch”.
Mét b¹n HS ®· triÓn khai phÇn th©n bµi nh­ sau:
-ý 1: Gµ lai tre kh«ng ®­îc bè mÑ t«i ®Ó ý ®Õn ( xen yÕu tè biÓu c¶m)
 -ý 2: LÝ do gµ lai tre xuÊt hiÖn ë nhµ t«i.( Miªu t¶ mµu l«ng cña gµ, d¸ng vÎ cña gµ)
 -ý 3: em bÐ ( em t«i) ®­îc ¨n bét quÊy víi lßng ®á trøng. C¶ nhµ khen gµ lai tre.( miªu t¶: mµu s¾c, h×nh ¶nh nh÷ng qu¶ trøng gµ, biÓu c¶m: qua lêi khen cña mäi ng­êi, c¶m xóc trµo d©ng trong t«i)
-ý 4: BÊt ngê ph¸t hiÖn gµ lai tre ®Î trøng, qua mét ngµy t×m gµ v× t­ëng gµ l¹c mÊt ( xen yÕu tè biÓu c¶m vµ miªu t¶)
1. Em cã t¸n thµnh c¸ch triÓn khai ®Ò bµi nh­ b¹n HS trªn ®©y kh«ng? V× sao?
( *s¾p xÕp ý lén xén > s¾p xÕp l¹i: 2- 1- 4- 3)
Bµi 2
 LËp dµn ý cho ®Ò v¨n: “H·y kÓ vÒ mét viÖc em ®· lµm khiÕn bè mÑ em rÊt vui lßng”
C/ PhÇn bæ sung cho tiÕt d¹y:
Ngµy d¹y:
 TiÕt 21: Cñng cè v¨n b¶n “Hai c©y phong”
A/ Môc tiªu:
 Gióp HS cñng cè l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ v¨n b¶n ®ång thêi nhí bÒn, nhí s©u h¬n nh÷ng nÐt tiªu biÓu vÒ néi dung, nghÖ thuËt cña t¸c phÈm th«ng qua viÖc tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bµi tËp.
RÌn kü n¨ng ®äc, hiÓu, c¶m thô v¨n b¶n.
B/ Néi dung:
I/ KiÕn thøc c¬ b¶n:
§o¹n trÝch n»m ë phÇn më ®Çu cña t¸c phÈm- cã vai trß dÉn nhËp, t¹o kh«ng khÝ cho t¸c phÈm. §ång thêi, qua viÖc giíi thiÖu hai c©y phong do thÇy §uy sen trång- t¸c gi¶ ®· khÐo lÐo gîi ra nh©n vËt chÝnh còng nh­ chñ ®Ò t¸c phÈm.
V¨n b¶n miªu t¶ vÎ ®Ñp rÊt sinh ®éng cña hai c©y phong tõ c¶m nhËn ®Çy rung ®éng vµ nghÖ sÜ cña ng­êi kÓ chuyÖn- ng­êi ®· ®Ó l¹i tuæi trÎ cña m×nh bªn gèc c©y phong.
NghÖ thuËt: c¸i nh×n héi häa, nghÖ thuËt nh©n hãa, nh÷ng liªn t­ëng t¸o b¹o vµ ®Çy chÊt th¬.
II/ LuyÖn tËp:
Ng­êi kÓ chuyÖn miªu t¶ hai c©y phong tõ thêi gian qu¸ khø hay hiÖn t¹i? ý nghÜa nghÖ thuËt cña c¸ch miªu t¶ nµy lµ g×?
(* Ng­êi kÓ chuyÖn miªu t¶ hai c©y phong tõ ®iÓm nh×n cña thêi gian hiÖn t¹i: nhiÒu n¨m ®· tr«i qua, cho ®Õn tËn ngµy nay®ång thêi còng miªu t¶ tõ ®iÓm nh×n cña thêi gian qu¸ khø: thuë Êy, n¨m häc cuèi cïng, tr­íc khi b¾t ®Çu nghØ hÌ.Trong c¶m nhËn cña t«i, h×nh ¶nh hai c©y phong vÉn ®Ñp ®Ï nguyªn vÑn bÊt chÊp mäi thay ®æi, nã vÉn m·i thuéc vÒ mét thÕ giíi ®Ñp ®Ï, nã trë thµnh mét phÇn ®Ñp nhÊt trong cuéc ®êi ng­êi häa sÜ.)
Nh÷ng ®Æc ®iÓm g× cña hai c©y phong khiÕn ng­êi kÓ chuyÖn lu«n nhí vµ mong ­íc ®­îc trë vÒ bªn nã ®Ó l¾ng nghe tiÕng l¸ reo cho ®Õn khi say s­a ng©y ngÊt?
(* §©y lµ c©u hái më, ngay c¶ ng­êi kÓ chuyÖn còng c¶m thÊy kh«ng biÕt gi¶i thÝch ra sao, song vÒ c¬ b¶n, hai c©y phong hiÖn lªn qua hai vÎ ®Ñp chÝnh : chóng cã tiÕng nãi riªng vµ h¼n ph¶i cã mét t©m hån riªng, chan chøa nh÷ng lêi ca ªm dÞu ( DC: SGK); hai c©y phong trªn ®åi cao, khi bän trÎ trÌo lªn ®ã, mét thÕ giíi ®Ñp ®Ï v« ngÇn ..> hai c©y phong chÝnh lµ hiÖn th©n cho nh÷ng g× ®Ñp ®Ï nhÊt cña tuæi th¬: bÝ Èn, trµn ®Çy rung ®éng tinh tÕ, kh¸t khao..)
3. Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi ®äc xong v¨n b¶n “Hai c©y phong.”
3. GV ®äc thªm cho HS nghe ®o¹n trÝch “ Ng­êi thÇy ®Çu tiªn” trong T­ liÖu V¨n 8.
C/ PhÇn bæ sung cho tiÕt d¹y:
Ngµy d¹y:
 TiÕt 22: RÌn chÝnh t¶, c¸ch diÔn ®¹t
A/ Môc tiªu:
Gióp häc sinh ®­îc rÌn luyÖn chÝnh t¶, rÌn luyÖn thãi quen viÕt ®óng chÝnh t¶ khi lµm bµi th«ng qua viÖc luyÖn tËp ë líp; cã ý thøc diÔn ®¹t g·y gän, ®óng ng÷ ph¸p, tr¸nh nh÷ng lçi diÔn ®¹t th«ng th­êng. 
B/ Néi dung:
Bµi 1:
 ( GV sö dông tõ ®iÓn chÝnh t¶ ®äc cho HS chÐp l¹i chÝnh x¸c nh÷ng tõ mµ häc sinh th­ßng nhÉm lÉn khi viÕt, gäi mét HS lªn b¶ng viÕt,sè cßn l¹i viÕt vµo vë sau ®ã ch÷a trªn b¶ng. HS tù ®èi chiÕu xem m×nh sai tõ nµo, víi mçi tõ sai, Gv yªu cÇu HS vÒ nhµ viÕt l¹i 1 dßng 1 tõ ®Ó h×nh thµnh thãi quen viÕt ®óng.)
ViÕt ®óng nh÷ng tõ sau:
trß chuyÖn, c©u chuyÖn, truyÖn ®äc, s¨n sãc, chuyªn tr¸ch, chuyªn chë, lµnh lÆn, nÒn n·, nu«ng chiÒu, gi©y l¸t, lam lò, dµn tr¶i, giµn m­íp, giµnh giËt, dung tóng, da diÕt, gi¨ng m¾c, 
tr¬ trôi, l­u tr÷, nçi lßng, niªm yÕt, liªm khiÕt, n¨ng næ, nÆng lßng, sÝt sao, x¬ x¸c, sung tóc, s¸t s­ên, siªng n¨ng, ranh giíi, giµn giôa, giµn gi¸o, rôc rÞch, r¸o riÕt, rÐo r¾t
r¨n d¹y, r¸c r­ëi, ru ró, róc rÝch, rong ruæi, rÐo r¾t, ch­¬ng tr×nh, v« h×nh trung, tùu trung, ch¾t läc, chinh chiÕn, cuéc tr­êng chinh, san lÊp, lo liÖu, nÇn nÉn, s×nh lÇy, ..
Bµi 2: ChÐp chÝnh x¸c ®o¹n v¨n sau:
 “ Trêi quang lÊp l¸nh sao, høa mét ®ªm ph¼ng lÆng. Giã s«ng lªn ®Çy. Lµng m¹c xa xa, ch×m mê trong bãng tèi, ®«i lóc ®Ó lät ra vµi tiÕng chã sña ma. MÊy ®iÓm ®Ìn h¹t ®Ëu trªn s«ng nh­ nh÷ng con m¾t buån tõ kiÕp tr­íc. Bçng, gi÷a kho¶ng triÒn miªn réng r·i, ng©n ®­a mét diÖu h¸t l¬ löng bay trªn dßng n­íc, mét ®iÖu h¸t ®ß ®­a, trÇm trÇm, lÆng lÏ:
 “ Muèn sang nh­ng ng¹i v¾ng thuyÒn
 Muèn vÒ bªn Êy nh­ng duyªn lì råi!”
 NhÞp h¸t gÇn l¹i vµ xa ®i theo chiÕc thuyÒn nhá, c« ®éc ¶o n·o, trong sù tá bµy kÝn ®¸o cña mét tÊm lßng th­¬ng nhí mªnh m«ng.”
 ( Hå DzÕnh- “ Ch©n trêi cò”)
Bµi 3
ChÐp l¹i ®o¹n v¨n sau khi ®· söa hÕt lçi vÒ c©u, tõ, chÝnh t¶, diÔn ®¹t:
 “ Kim L©n, mét c©y bót ®Æc s¾c trong nÒn v¨n ch­¬ng hiÖn ®¹i cña n­íc ta. Kim L©n viÕt kh«ng nhiÒu. Nh­ng ®iÓm l¹i nh÷ng thµnh tùu nghÖ thuËt cña nÒn v¨n su«i hiÖn ®¹i cña n­íc ta. Ng­êi ta khã cã thÓ quªn nh÷ng t¸c phÈm cña Kim L©n ph¶i nãi ®Õn chuyÖn ng¾n Lµng. Víi truyÖn ng¾n Lµng cña Kim L©n ®· ®­a ta trë vÒ víi mét t×nh c¶m chuyÒn thèng, cã céi dÔ s©u sa trong lßng mçi ng­êi d©n ViÖt Nam.”
(* §o¹n v¨n: “Kim L©n lµ mét c©y bót ®Æc s¾c trong nÒn v¨n ch­¬ng hiÖn ®¹i cña n­íc ta. Kim L©n viÕt kh«ng nhiÒu nh­ng ®iÓm l¹i nh÷ng thµnh tùu nghÖ thuËt cña nÒn v¨n xu«i hiÖn ®¹i, ng­êi ta khã cã thÓ quªn nh÷ng t¸c phÈm cña «ng, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn truyÖn ng¾n “ Lµng”. TruyÖn ng¾n “ Lµng” cña Kim L©n ®· ®­a ta trë vÒ víi mét t×nh c¶m truyÒn thèng, cã céi rÔ s©u xa trong lßng m«Ü ng­êi d©n ViÖt Nam”.)
Ngµy d¹y:
 TiÕt 23: ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt Nam
A/ Môc tiªu:
Gióp häc sinh kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ nh÷ng t¸c phÈm truyÖn ký ®· häc: néi dung, ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt tiªu biÓu ®Ó cã thÓ vËn dông tèt vµo bµi kiÓm tra viÕt.
RÌn kü n¨ng ®äc, hiÓu, c¶m thô v¨n b¶n.
B/ Néi dung:
I. KiÕn thøc c¬ b¶n:
- Bèn v¨n b¶n truyÖn kÝ hiÖn ®¹i VN häc ë líp 8 ®Òu thuéc giai ®o¹n 1900 – 1945, ®Òu cã néi dung hiÖn thùc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o s©u s¾c.
- C¸c v¨n b¶n Trong lßng mÑ, Tøc n­íc vì bê, L·o H¹c, ®Òu lÊy ®Ò tµi vÒ con ng­êi vµ cuéc sèng x· héi ®­¬ng thêi, ®Òu ®i s©u miªu t¶ sè phËn cùc khæ cña nh÷ng con ng­êi bÞ vïi dËp. §ã lµ c¸c t¸c phÈm ®­îc viÕt b»ng tÊm lßng ®ång c¶m s©u s¾c, b»ng th¸i ®é tr©n träng, n©ng niu vÎ ®Ñp t©m hån, phÈm chÊt cao quý cña ng­êi lao ®éng.
- C¸c t¸c phÈm kh¸c nhau vÒ thÓ lo¹i, c¸ch thÓ hiÖn, mµu s¾c vµ sù kÕt hîp gi÷a tù sù víi tr÷ t×nh còng kh«ng hoµn toµn nh­ nhau.
II. LuyÖn tËp:
Ph©n tÝch tinh thÇn nh©n ®¹o cña ba v¨n b¶n ®· ®­îc häc: “ Trong lßng mÑ”, “Tøc n­íc vì bê”, “L·o H¹c”.
( *Cã thÓ ph©n tÝch qua nh÷ng mÆt c¬ b¶n:
DiÔn t¶ mét c¸ch ch©n thùc vµ c¶m ®éng nh÷ng nçi ®au, nh÷ng bÊt h¹nh cña con ng­êi.
Tè c¸o nh÷ng g× tµn ¸c, xÊu xa chµ ®¹p lªn quyÒn sèng, nh©n phÈm cña con ng­êi.
Tr©n träng vÎ ®Ñp nh©n phÈm, t©m hån phong phó cña con ng­êi trong c¸c t×nh thÕ nghiÖt ng·.
Tr×nh bµy sù kh¸c nhau vÒ mÆt thÓ lo¹i, ph­¬ng thøc biÓu ®¹t, néi dung chñ yÕu, ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña ba v¨n b¶n trªn.
ViÕt mét bµi v¨n ng¾n tr×nh bµy c¶m nghÜ, Ên t­îng cña em vÒ mét nh©n vËt hoÆc mét ®o¹n v¨n nµo ®ã trong ba v¨n b¶n trªn.
C/ PhÇn bæ sung cho tiÕt d¹y:
Ngµy d¹y:
TiÕt 24: Cñng cè nãi qu¸; nãi gi¶m, nãi tr¸nh
A/ Môc tiªu:
Gióp HS kh¾c s©u h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh th«ng qua viÖc lµm bµi tËp ph¸t hiÖn vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ diÔn ®¹t; biÕt vËn dông chóng phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp.
RÌn kü n¨ng vËn dông.
B/ Néi dung:
I.KiÕn thøc cÇn nhí:
1, Kh¸i niÖm nãi qu¸- nãi gi¶m nãi tr¸nh (HS nh¾c l¹i)
2. Nh÷ng l­u ý khi sö dông nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh trong giao tiÕp:GV nh¾c l¹i.
II/ LuyÖn tËp:
Bµi1
 T×m biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ cho biÕt hiÖu qu¶ diÔn ®¹t cña chóng trong c¸c vÝ dô sau ®©y: 
a. §éi trêi, ®¹p ®Êt ë ®êi
 Hä Tõ, tªn H¶i vèn ng­êi ViÖt §«ng.
 b. Chó t«i Êy µ, ®¹n b¾n vµo lç mòi chó hØ ra lµ chuyÖn th­êng!
Søc «ng Êy cã thÓ v¸ trêi lÊp biÓn.
 Ng­êi n¸ch th­íc, kÎ tay ®ao
 §Çu tr©u mÆt ngùa µo µo nh­ s«i
e. Ng­êi say r­îu mµ ®i xe m¸y th× tÝnh m¹ng nh­ ngµn c©n treo sîi tãc.
g. TiÕng h¸t ¸t tiÕng bom.
Bµi 2:
 T×m c¸c thµnh ng÷ cã sö dông biÖn ph¸p nãi qu¸ ®Ó diÔn ®¹t c¸c ý sau ®©y råi ®Æt c©u víi thµnh ng÷ Êy:
Ch¾t läc, chän lÊy c¸i quÝ gi¸, tinh tóy trong nh÷ng c¸i t¹p chÊt kh¸c.
C¶ gan hay lµm ®iÒu g× kÐm cái, vông vÒ tr­íc ng­êi hiÓu biÕt, tinh th«ng, tµi giái h¬n ng­êi.
Sî h·i, khiÕp ®¶m ®Õn møc mÆt t¸i mÐt.
Lu«n kÒ c¹nh bªn nhau hoÆc g¾n bã chÆt chÏ, kh¨ng khÝt víi nhau.
Gan d¹, dòng c¶m, kh«ng nao nóng tr­íc khã kh¨n hiÓm nguy.
Gièng hÖt nhau ®Õn møc t­ëng chõng nh­ cïng mét thÓ chÊt.
( *§¸nh trèng qua cöa nhµ sÊm, mÆt c¾t kh«ng cßn giät m¸u, nh­ h×nh víi bãng, gan vµng d¹ s¾t, nh­ hai giät n­íc.)
Bµi 3
T×m 5 thµnh ng÷ cã sö dông biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ ®Æt c©u víi mçi thµnh ng÷ ®ã.
Bµi 4:
 Thay c¸c tõ ng÷ g¹ch ch©n b»ng c¸c tõ ng÷ ®ång nghÜa ®Ó thÓ hiÖn c¸ch nãi gi¶m, nãi tr¸nh:
Anh cø chuÈn bÞ ®i, bµ cô cã thÓ chÕt trong nay mai th«i.
¤ng Êy muèn anh ®i khái n¬i nµy.
Bè t«i lµm ng­êi g¸c cæng cho nhµ m¸y.
CËu Êy bÞ bÖnh ®iÕc tai, mï m¾t.
MÑ t«i lµm nghÒ nÊu ¨n.
¤ng gi¸m ®èc chØ cã mét ng­êi ®Çy tí.
( * ®i, l¸nh mÆt khái ®©y mét chót, b¶o vÖ, khiÕm thÝnh, khiÕm thÞ, cÊp d­ìng, ng­êi gióp viÖc)
Bµi 5
 T×m c¸c c©u cã vËn dông c¸ch nãi gi¶m, nãi tr¸nh trong giao tiÕp mµ em th­êng gÆp.
( VD: ChÞ Lan d¹o nµy cã vÎ th­a ®i lµm.
 Tr«ng c« Êy cã vÎ kh«ng hiÒn l¾m.)

Tài liệu đính kèm:

  • dochttpgiaoanviole.doc