Giáo án Ngữ văn lớp 8 tiết 39: Văn bản thông tin về ngày trái đất năm 2000

Ngày soạn: 21/10/2011
Ngày giảng:	8A:
 8B:	 
 TiÕt 39
 V¨n b¶n
THÔNG TIN VỀ NGÀY TRÁI ĐẤT NĂM 2000
I. Môc tiªu
1.KiÕnthøc:
- Gióp HS thÊy ®­îc mối nguy hại đến môi trường sống và sức khoẻ con người của thói quen dùng túi ni lông
- TÝnh kh¶ thi trong nh÷ng ®Ò xuÊt ®­îc t¸c gi¶ tr×nh bµy.
- ViÖc sö dông tõ ng÷ dÔ hiÓu, sù gi¶i thÝch ®¬n gi¶n mµ s¸ng tá vµ bè côc chÆt chÏ , hîp lÝ ®· t¹o nªn tÝnh thuyÕt phôc cña v¨n b¶n.
2. Kü n¨ng
* KNS: 
- TÝch hîp víi phÇn TLV ®Ó tËp viÕt bµi v¨n thuyÕt minh.
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc, hiÓu mét v¨n b¶n nhËt dông ®Ò cËp ®Õn mét vÊn ®Ò x· héi bøc thiÕt.
+ Giao tiếp: trình bày suy nghĩ phản hồi lắng nghe tích cực về việc sử dụng bao ni lông giữ gìn môi trường
+ Suy nghĩ sáng tạo: phân tích bình luận về tính thuyết phục trong thuyết minh, tính hợp lý trong kiến nghị của văn bản
+Tự quản bản thân; Kiên định hạn chế sử dụng bao ni lông và vận động mọi người cùng thực hiện; có suy nghĩ tích cực trước những vấn đề tương tự để bảo vệ môi trường
3. Th¸i ®é 
- Cã th¸i ®é, ý thøc, hµnh ®éng tÝch cùc trong viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng qua viÖc sö dông bao b× vµ xö lÝ r¸c th¶i sinh ho¹t, sèng cã tr¸ch nhiÖm víi céng ®ång x· héi. 
II. ChuÈn bÞ
 1. Thầy: SGK, SGVNgữ văn 8, TLHDTH chuẩn KTKN Ngữ văn 8
 2. Trò: Đọc kĩ văn bản, chú thích, soạn bài theo HD SGK
III. Ph­¬ng ph¸p
- Ph­¬ng ph¸p :®µm tho¹i, tÝch hîp. phân tích giảng bình
- KÜ thuËt: ®éng n·o, hỏi trả lời
IV. TiÕn tr×nh giờ dạy- giáo dục
1- æn ®Þnh tæ chøc (1’)
2- KiÓm tra bµi cò (4’)
? Kể tên một vài văn bản nhật dụng đã học ở chương trình Ngữ văn 6, 7? Em hiểu như thế nào là văn bản nhật dụng?
- Bức thư của thủ lính da đỏ
- Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử
- Động Phong Nha
- Ca Huế trên sông Hương
3- Bµi míi 
 Giíi thiÖu bµi: Tr¸i ®Êt lµ ng«i nhµ chung cña chóng ta. Tµi nguyªn tr¸i ®Êt kh«ng ph¶i lµ v« tËn. Søc chÞu ®ùng cña tr¸i ®Êt còng cã h¹n. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc kÜ thuËt vµ sù v« t©m cña con ng­êi ®· lµm cho tr¸i ®Êt bÞ tæn th­¬ng, trong ®ã cã vÊn ®Ò r¸c th¶i c«ng nghiÖp v× r¸c th¶i g©y « nhiÔm m«i tr­êng. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy kh«ng ph¶i lµ chuyÖn cña mét quèc gia, mét TT mµ lµ vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu. ChÝnh v× vËy n¨m 2000 VN tham gia vµo “Ngµy tr¸i ®Êt”...
Ho¹t ®éng 1
P.P: Vấn đáp, thuyết trình
KT: Động não
?) Em h·y lµm mét bµi to¸n nhanh: 1 ngµy, 1 gia ®×nh ë VN chØ sö dông mét bao ni l«ng th× c¶ n­íc sÏ cã bao nhiªu tói ni l«ng vøt vµo m«i tr­êng trong mét ngµy? 1 n¨m?
- 25 triÖu/ 1 ngµy, 9 tØ / 1 n¨m
?) Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n? 
? “Th«ng tin2000” thuéc kiÓu vb nµo? 
- Văn bản nhËt dông
?) TÝnh nhËt dông cña v¨n b¶n nµy lµ g×?
- VÊn ®Ò b¶o vÖ sù trong s¹ch cña m«i tr­êng tr¸i ®Êt-> Mang tÝnh chÊt thêi sù
- 2 HS – GV chèt
I. Giíi thiÖu chung (4’)
* Hoàn cảnh ra đời ngµy 22/4/2000, nhân lÇn ®Çu tiªn ViÖt Nam tham gia “Ngµy tr¸i ®Êt” 
* Văn bản nhật dụng: Vấn đề b¶o vÖ sù trong s¹ch cña m«i tr­êng tr¸i ®Êt
Ho¹t ®éng 2 
P.P: Vấn đáp, thuyết trình, phân tích
KT: Động não, hỏi trả lời
* GV nªu yªu cÇu ®äc: to, râ rµng, thÓ hiÖn râ lêi kªu gäi -> 2 HS ®äc
?) Gi¶i thÝch c¸c tõ khã (7 tõ)
- GV: bao ni l«ng cã thÓ tån t¹i 20 -> 5000 n¨m
?) VB chia lµm mÊy phÇn? Néi dung mçi phÇn?
- §1: Tõ ®Çu -> tõng khu vùc : S¬ l­îc nguån gèc vµ nguyªn nh©n ra ®êi cña “Ngµy tr¸i ®Êt”
- §2: TiÕp -> trÎ s¬ sinh....m«i tr­êng: Nªu vµ ph©n tÝch t¸c h¹i nhiều mặt, nghiêm trọng và những gi¶i ph¸p hạn chế dùng bao ni lông
- §3: Còn lại : Lêi kêu gäi động viên mọi người
?) NÕu v¨n b¶n thuyÕt minh nh»m tr×nh bµy tri thøc vÒ c¸c hiÖn t­îng vµ sù vËt trong thiªn nhiªn, x· héi th× v¨n b¶n trªn cã thuéc thÓ lo¹i thuyÕt minh kh«ng? V× sao
- Cã, v× cung cÊp cho mäi ng­êi nh÷ng c¨n cø râ rµng vÒ t¸c h¹i cña viÖc dïng bao ni l«ng... 
?) Theo dâi phÇn më bµi vµ cho biÕt: nh÷ng sù kiÖn nµo ®­îc th«ng b¸o?
- Ngµy 22.4 hµng n¨m lµ “Ngµy tr¸i ®Êt” mang chñ ®Ò b¶o vÖ m«i tr­êng
- Cã 141 n­íc tham dù – N¨m 2000: VN tham gia víi chñ ®Ò “ Mét ngµy kh«ng sö dông bao ni l«ng”
?)V¨n b¶n nµy chñ yÕu th. minh cho sù kiÖn nµo? NhËn xÐt?
II. §äc – hiÓu v¨n b¶n (26’)
1. §äc, hiÓu chó thÝch 
2. Bè côc: 3 đoạn
- §1: Tõ ®Çu -> tõng khu vùc : S¬ l­îc nguån gèc vµ nguyªn nh©n ra ®êi cña “Ngµy tr¸i ®Êt”
- §2: TiÕp -> trÎ s¬ sinh....m«i tr­êng: Nªu vµ ph©n tÝch t¸c h¹i nhiều mặt, nghiêm trọng và những gi¶i ph¸p hạn chế dùng bao ni lông
- §3: Còn lại : Lêi kêu gäi động viên mọi người
3. Ph©n tÝch 
a. Th«ng b¸o vÒ “Ngµy tr¸i ®Êt”
- Một ngµy kh«ng dïng bao b× ni l«ng -> thuyÕt minh b»ng c¸c sè liÖu cô thÓ, ®i tõ th«ng tin kh¸i qu¸t -> cô thÓ; lêi th«ng b¸o trùc tiÕp ng¾n gän -> dÔ hiÓu, dÔ nhí
?) Tõ ®ã em rót ra ®­îc néi dung quan träng nµo mµ c¶ thÕ giíi ®ang quan t©m?
- VÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr­êng cña tr¸i ®Êt
?) VN ®· ®­a ra hµnh ®éng “mét ngµy... ni l«ng”. Em nhËn xÐt g× vÒ thông điệp này?
- Cụ thể , thiết thực, ngắn gọn, dễ hiểu
- 2 – 3 HS tr×nh bµy -> GV chèt vµ chuyÓn ý
- Lµ lêi th«ng b¸o ng¾n gän, dÔ hiÓu vÒ “mét ngµy kh«ng dïng bao ni l«ng”
* HS theo dõi đoạn 2
?) H·y chØ ra nguyªn nh©n c¬ b¶n cña viÖc dïng bao ni l«ng g©y nguy h¹i cho m«i tr­êng?
- Do tÝnh ph©n huû cña plastÝc : kh«ng ph©n huû
- ë VN: mçi ngµy th¶i ra hµng triÖu bao ni l«ng, chñ yÕu vøt bõa b·i n¬i c«ng céng, ao hå...
- Mäi ng­êi nh×n thÊy dÔ dµng bá qua...
?) VËy viÖc dïng bao ni l«ng cã t¸c h¹i g×?
- C¶n trë qu¸ tr×nh sinh tr­ëng cña c¸c loµi thùc vËt
- C¶n trë sự phân huỷ của đất đai-> xãi mßn đất
- Lµm t¾c ®­êng tho¸t n­íc, t¨ng kh¶ n¨ng ngËp lôt, t¹o ®iÒu kiÖn cho muçi ph¸t triÓn -> l©y bÖnh truyÒn dÞch
- Tr«i ra biÓn, sinh vËt chÕt v× nuèt ph¶i
- Lµm « nhiÔm thùc phÈm
- Khi bÞ ®èt g©y ®éc h¹i...(ung th­., cảm, ngất, dị tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh...)
* Gv đưa số liệu dẫn chứng:
?) T¸c gi¶ ®· dïng ph­¬ng ph¸p nµo sau ®©y ®Ó thuyết minh tác hại của việc dùng bao ni lông?
- LiÖt kª
- Ph©n tÝch
- LiÖt kª + ph©n tÝch => liÖt kª ph©n tÝch tác hại của việc dùng bao ni lông trong cuéc sèng thùc tÕ 
?) T¸c dông cña c¸c liÖt kª ph©n tÝch trên?
- Võa mang tÝnh khoa häc, võa mang tÝnh thùc tiÔn -> ng¾n gän, dÔ hiÓu, dÔ nhí
?) Tr­íc khi cã nh÷ng th«ng tin nµy, em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ t¸c h¹i cña viÖc dïng bao ni l«ng?
- 5 HS -> GV nhËn xÐt 
? Qua cách liệt kê và phân tích trên em thấy việc dùng bao ni lông gây tác hại như thế nào?
- HS trả lời, bổ sung
- GV chốt
 *GV b×nh: ViÖc ph¸t minh ra chÊt dÎo ho¸ häc trªn lµ mét thµnh tùu lín cña con ng­êi, n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng. Nh­ng chÝnh con ng­êi l¹i kh«ng biÕt dïng mét c¸ch khoa häc tù lµm h¹i m×nh, h¹i mäi ng­êi kiÓu “gËy «ng ®Ëp l­ng «ng”
b. T¸c h¹i cña viÖc dïng bao ni l«ng vµ biÖn ph¸p h¹n chÕ sö dông chóng
*Nguyên nhân:
- Dùng bao ni lông gây nhiều tác hại do tính kh«ng ph©n hñy cña
 nhựa pla- xtíc => Cơ bản
* T¸c h¹i
+ Việc dïng bao b× ni l«ng g©y nguy h¹i ®Õn m«i tr­êng vµ søc kháe cña con ng­êi.
?) VËy ®Ó söa ch÷a nh÷ng sai lÇm trªn chóng ta ph¶i lµm g×? 
Cã 3 c¸ch sau:
- Ch«n lÊp	 
- §èt	
- H¹n chÕ dïng bao ni lông
* HS th¶o luËn vµ chän c¸ch xö lÝ h¹n chÕ t¸c h¹i cña viÖc dïng bao ni l«ng
?) V¨n b¶n ®­a ra c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ... nh­ thÕ nµo? BiÖn ph¸p nµo hiÖu qu¶ nhÊt?
- H¹n chÕ tèi ®a dïng bao ni l«ng
- Th«ng b¸o cho mäi ng­êi hiÓm ho¹ cña viÖc l¹m dông bao b× ni l«ng ®èi víi m«i tr­êng vµ ®èi víi con ng­êi.
? Muốn thực hiện được cần có thêm điều kiện gì?
- Bản thận mỗi gười phải có ý thức tự giác, từ bỏ thói quen dễ dãi, ý thức được sự nghiêm trọng và lâu dài của việc bảo vệ môi trường
? Liên hệ việc sử dụng bao ni lông của bản thân và gia đình?
? Đọc phần 3: Từ Vì vậy có tác dụng gì trong việc liên kết các phần trong văn bản ?
* GV: Tõ “V× vËy” nh­ mét cÇu nèi chÆt chÏ dÉn d¾t suy nghÜ cña ng­êi ®äc mét c¸ch tù nhiªn...
?) NhËn xÐt giäng v¨n ë 3 c©u kÕt?
M¹nh mÏ, vang ng©n
? Các từ hãy trong ba câu cuối văn bản có tác dụng gì?
?) C¸c c©u cuèi nµy cã ý nghÜa g×?
- Lời khuyªn, yªu cÇu, ®Ò nghÞ mäi ng­êi h¹n chÕ dïng bao ni l«ng => Lời kêu gọi...
*GV: C©u then chèt “mét ngµy...” khiÕn cho viÖc ®¬n gi¶n b×nh th­êng trë nªn trang träng, khẩn thiết, cấp bách
* C¸c biÖn ph¸p hạn chế sử dụng bao ni lông
- H¹n chÕ dïng bao b× ni l«ng ®Ó gi¶m bít chÊt th¶i ni l«ng lµ gi¶i ph¸p hîp lÝ vµ cã tÝnh kh¶ thi nh»m b¶o vÖ m«i tr­êng vµ søc kháe con ng­êi.
c. Lêi kªu gäi “mét ngµy kh«ng dïng bao ni l«ng”
- Lời kêu gọi thiết thực, cụ thể và khẩn thiết xuất phát từ trách nhiệm chung đối với toàn nhân loại và với mỗi con người 
Ho¹t ®éng 3 
P.P: Vấn đáp, thuyết trình
KT: Động não, hỏi trả lời
?) §¸nh gi¸ thµnh c«ng vÒ h×nh thøc ng/thuËt cña t¸c phÈm?
- H×nh thøc trang träng, gi¶i thÝch ®¬n gi¶n, ng¾n gän mµ s¸ng tá.
- Tiªu ®Ò: thu hót sù chó ý ;- Bè côc chÆt chÏ, logic
- Ng«n ng÷: chÝnh x¸c, râ rµng, ch©n thµnh, thuyÕt phôc
?) Môc ®Ých cña v¨n b¶n?
- Kªu gäi mäi ng­êi “mét ngµy...”
?) ý nghÜa cña văn bản? 
- Một ngày không dùng bao ni lông là một việc làm động nhỏ nhưng có ý nghĩa thiét thực để bảo vệ môi trường
 - 1- 2 hS đọc ghi nhớ SGKT 107
4. Tổng kết
a. Nghệ thuật :
- Giải thích đơn giản, ngắn gọn làm sáng tỏ vấn đề
- Ngôn ngữ: sáng rõ, chính xác, thuyết phục
- Bố cục chặt chẽ, lô gíc
b. ý nghĩa của văn bản
 - Nhận thức vÒ t¸c dông cña mét hµnh ®éng nhá, cã tÝnh kh¶ thi trong viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng Trái ®Êt.
c. Ghi nhớ sgk (107)
Ho¹t ®éng 4 
P.P: Vấn đáp, thuyết trình, Tổ chức cho hS tự tiếp thu kT, TL
KT: Động não, hỏi trả lời
? B ài 1:
- HS TL nhóm trả lời; GV chốt
? Bài 2:
- HS viết vào phiếu học tập( GV giáo bài về nhà)
III. Luyện tập (3’)
1. KÓ nh÷ng viÖc lµm ë tr­êng gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr­êng
2. H·y göi mét bøc th«ng ®iÖp xanh tíi c¸c b¹n trong líp vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng
4. Cñng cè (2’): 
- ýnghĩa của văn bản? Ý nghĩa đó được chuyển đến mọi người như thế nào?
5. H­íng dÉn vÒ nhµ (2’) 
* Bài cũ: Häc bµi, hoµn thµnh bµi tËp, s­u tÇm tranh ¶nh, tµi liÖu vÒ t¸c h¹i cña viÖc dïng bao b× ni l«ng vµ nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c cña r¸c th¶i sinh ho¹t lµm « nhiÔm m«i tr­êng. 
- Bài 2: HS viết vào phiếu học tập( GV giáo bài về nhà)
* Bài mới: ChuÈn bÞ :¤n tËp c¸c v¨n b¶n tõ ®Çu n¨m -> nay ®Ó kiÓm tra 45’
V. Rút kinh nghiệm giờ dạy