Tuần: 29 Ngày dạy: 16/3/2011
Tiết: 105+106 Ngày soạn: 2/3/2011
THUẾ MÁU
I.MỤC TIÊU:
-Bộ mặt giả nhân giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của người dân thuộc địa bị bốc lột, bị dung làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phán ánh trong văn học.
-Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn bản chính luận của nguyễn Ái Quốc.
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1. Kiến thức:
-Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thẩm của những người dân thuộc địa bị bóc lột,bị dùng làm bi đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản.
-Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn bản chính luận của Nguyễn Ái Quốc.
2. Kỹ năng:
-Đọc-hiểu văn bản chính luận hiện đại,nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận.
Tuần: 29 Ngày dạy: 16/3/2011 Tiết: 105+106 Ngày soạn: 2/3/2011 THUEÁ MAÙU I.MỤC TIÊU: -Bộ mặt giả nhân giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của người dân thuộc địa bị bốc lột, bị dung làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phán ánh trong văn học. -Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn bản chính luận của nguyễn Ái Quốc. II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: Kiến thức: -Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thẩm của những người dân thuộc địa bị bóc lột,bị dùng làm bi đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản. -Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn bản chính luận của Nguyễn Ái Quốc. Kỹ năng: -Đọc-hiểu văn bản chính luận hiện đại,nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận. -Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào văn nghị luận. III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ NỘI DUNG HĐ1:KHỞI ĐỘNG: ổn định :Kiểm diện, trật tự Kiểm tra bài cũ: Hãy nêu ý nghĩa của văn bản “Bàn luận về phép học”? (hs yếu) Nêu giá trị nghệ thuật của văn bản “Bàn luận về phép học”? Bài mới: - Nhöõng naêm 20 cuûa theá kæ XX laø thôøi kì hoaït ñoäng soâi noåi cuûa ngöôøi thanh nieân yeâu nöôùc. - Nguyeãn Aùi Quoác trong nhöõng hoaït ñoäng CM aáy coù saùng taùc vaên chöông nhaèm vaïch traàn boä maët keû thuø, noùi leân khoå nhuïc cuûa nhöõng ngöôøi daân bò aùp böùc, keâu goïi nhaân daân thuoäc ñòa ñoaøn keát ñaáu tranh. - “Thueá maùu” laø chöông ñaàu cuûa taùc phaåm “Baûn aùn cheá ñoä TDP” taùc giaû ñaõ taäp trung vaïch traàn boä maët giaû nhaân giaû nghóa, caùc thuû ñoaïn taøn baïo cuûa chính quyeàn TDP, lôïi duïng xöông maùu cuûa ngöôøi daân xöù thuoäc ñòa laøm vaät hi sinh cho quyeàn lôiï cuûa mình. Ñoù laø toäi aùc gheâ tôûm cuûa TD Ñeá quoác. HĐ2: ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN: HDHS tìm hieåu chung vaên baûn. GV cho HS tìm hieåu chuù thích (*) SGK ñeå neâu vaøi neùt cô baûn veà taùc giaû vaø taùc phaåm. -Thuế Máu được trích từ đâu? (hs yếu) GV NX nhaéc laïi . GV höôùng daãn Hs ñoïc: (hs yếu) - Gioïng ñoïc löu loaùt roõ raøng, nhaán maïnh töø ngöõ trong vaên, töø ngöõ laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn ñeå thaáy roõ gioïng ñieäu traøo phuùng cuûa taùc giaû. Nhaän xeùt caùch ñaët teân chöông, caùc phaàn cuûa vaên baûn?. Teân Vb “Thueá maùu” noùi leân ñieàu gì? Thueá GV khaùi quaùt moâ hình caáu truùc 3 phaàn gaén vôùi 3 luaän ñieåm höôùng tôùi chuû ñeà “maùu” HĐ3: PHÂN TÍCH: Thủ đoạn, mánh khóe của chủ nghĩa thực dân Pháp đối với người dân thuộc địa thể hiện qua lời nói như thế nào? (so saùnh thaùi ñoä cuûa caùc quan cai trò thöïc daân ñoái vôùi ngöôøi daân thuoäc ñòa ôû 2 thôøi ñieåm: Tröôùc, trong vaø sau chieán tranh soá phaän cuûa ngöôøi daân xöù thuoäc ñòa ñöôïc miêu taû nhö theá naøo ?) -GVNX choát yù vaø cho HS ghi. HẾT TIẾT 105 GV neâu caâu hoûi:Thủ đoạn, mánh khóe của chủ nghĩa thực dân Pháp đối với người dân thuộc địa thể hiện qua hành động như thế nào? - Keát quaû söï hi sinh cuûa ngöôøi daân thuoäc ñòa trong chieán tranh nhö theá naøo? (hs yếu) -YÙ nghóa traøo phuùng cuûa tieâu ñeà cheá ñoä lính tình nguyeän laø gì? (hs yếu) - Tìm vaø phaân tích nhöõng luaän cöù veà “cheá ñoä lính tình nguyeän” vaø haäu quaû cuûa noù. (neâu nhöõng thuû ñoaïn moä lính? Phaûn öùng cuûa ngöôøi daân theá naøo? Thöïc chaát cuûa vieäc moä lính?) - Qua caùch ñoái xöû cuûa chính quyeàn thöïc daân ñoái vôùi ngöôøi daân thuoäc ñòa em coù nhaän xeùt gì? GVNX choát yù. -Ngoài những thủ đoạn trên bọn thực dân còn đối xử với người dân thuộc địa như thế nào? GV chốt lại -Vậy số phận của người dân thuộc địa như thế nào? (hs yếu) -Nêu nghệ thuật của văn bản? - Nhaän xeùt neùt ñaëc saéc NT cuûa baøi vaên. - YÙ nghóa noäi dung cuûa vaên baûn. (hs yếu) HĐ4: LUYỆN TẬP: Gv hướng dẫn hs làm bài tập SGK HĐ5: CỦNG CỐ- DẶN DÒ: -Teân Vb “Thueá maùu” noùi leân ñieàu gì? (hs yếu) - NT chuû yeáu ôû ñoaïn 3 cuûa vaên baûn laø gì? - Caùch taùc giaû keát thuùc ñoaïn cuoái vaên baûn coù taùc duïng gì? - Veà hoïc baøi - Chuaån bò baøi: Hoäi Thoaïi. +Vai Xaõ Hoäi trong hoäi thoaïi. (hs yếu) +Xem tröôùc phaàn luyeän taäp. Lớp trưởng báo cáo Hs trả bài Hs nghe - HS ñoïc chuù thích (*) toùm taét ngaén goïn veà taùc giaû vaø taùc phaåm. -hs trả lời -HS nghe+ghi. HS nghe và thực hiện HS trả lời -Trước chiến tranh: họ là nô lệ. -Khi chiến tranh: họ: Xa lìa gia ñình, queâ höông ñem maïng soáng ñoåi laáy vinh döï haõo huyeàn.- Bò bieán thaønh vaät hi sinh cho lôïi ích keû caàm quyeàn.- Laøm coâng vieäc cheá taïo vuõ khí ôû haäu phöông cuõng chòu beänh taät cheát ñau ñôùn. -Họ phải rời bỏ quê hương, làm việc cật lực trong các nhà máy, bỏ xác trên các chiến trường - Ñoái laäp giöõa nhöõng lôøi höùa heïn toát ñeïp vôùi haønh ñoäng thöïc teá khi chieán tranh keát thuùc.- Hoï maëc nhieân trôû thaønh “gioáng ngöôøi heøn haï” chaúng mang laïi lôïi ích gì cho hoï bôûi cheá ñoä baûn xöù khoâng bieát ñeán chính nghóa vaø coâng lí. -Hoïc sinh ñoïc, phaùt bieåu: toá caùo thuû ñoaïn cuûa boïn thöïc daân trong vieäc baét ngöôøi daân ñi lính. -HS phaân tích, heä thoáng hoùa, phaùt bieåu: (vaây baét, cöôõng böùc, doïa naït, kieám tieàn, xích, troùi, nhoát nhö suùc vaät, ñaøn aùp daõ man. -HS neâu yù kieán (traùo trôû taøn nhaãn; ñaùnh ñaäp voâ côù, ñoái xöû thoâ bæ nhö suùc vaät, trôû neân heøn sau khi bò boùc loät heát “thueá maùu” -Cấp môn bài thuốc phiện để họ hủy hoại cuộc sống của bản thân và của giống nòi -Đáng thương, bị lừa dối, bị áp bức. -HS trả lời -HS trả lời -HS trả lời _hs nghe và thực hiện -HS trả lời -HS trả lời -HS trả lời hs nghe và thực hiện I.TÌM HIỂU CHUNG: 1. Taùc giaû: Nguyeãn Aùi Quoác laø teân goïi cuûa Baùc hoà Chí Minh trong thôøi kì hoaït ñoäng CM tröôùc 1945. 2.Taùc phaåm: -Thuế máu được trích từ chương I của “Baûn aùn cheá ñoä TDP”,( gồm 12 chương, viết ở Pari năm 1925) -Tác phẩm tố cáo và kết án chủ nghĩa thực dân Pháp, nói lên tình cảnh khốn cùng của người dân thuộc địa, thể hiện ý chí chiến đấu giành độc lập tự do cho các dân tộc bị áp bức của Nguyễn Ái Quốc. II.PHÂN TÍCH 1.Nội dung: a/Thủ đoạn, mánh khóe của chủ nghĩa thực dân Pháp đối với người dân thuộc địa: -Thể hiện qua lời nói tráo trở, lừa dối: trước chiến tranh họ là nô lệ, chiến tranh xảy ra họ là anh hùng cứu quốc, chiến tranh kết thúc họ trở về với thân phận nô lệ. HẾT TIẾT 105 -Thể hiện qua hành động:Họ phải rời bỏ quê hương, làm việc cật lực trong các nhà máy, bỏ xác trên các chiến trường -Cướp bóc , đối xử bất công, tàn nhẫn đối với những người sống sót sau chiến tranh, -Cấp môn bài thuốc phiện để họ hủy hoại cuộc sống của bản thân và của giống nòi b/ Số phận của người dân thuộc địa: -Đáng thương, khốn khổ, bị áp bức bị đẩy vào cảnh cùng quẫn -Họ là nạn nhân của chính sách cai trị tàn bạo, nham hiểm của thực dân Pháp. 2.Nghệ thuật: -Có tư liệu phong phú, xác thực, hình ảnh giàu giá trị biểu cảm. -Thể hiện giọng điệu đanh thép. -Sử dụng ngòi bút trào phúng sắc sảo, giọng điệu mỉa mai. 3.Ý nghĩa: -Đoạn trích có nhiều giá trị biểu cảm, có giọng điệu vừa danh thép vừa mỉa mai, chua chát. -Văn bản có ý nghĩa như một bản tố cáo thủ đoạn và chính sách vô nhân đạo của bọn thực dân đẩy người dân thuộc địa vào các lò lửa chiến tranh. III. LUYỆN TẬP: Bài tập SGK Tuần: 29 Ngày dạy:19/3/2011 Tiết: 107 Ngày soạn:3/3/2011 HOÄI THOAÏI I.MỤC TIÊU: -Hiểu khái niệm vai xã hội trong hội thoại. -Biết xác định thái độ đúng đắn khi giao tiếp. II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1.Kiến thức: Vai xã hội trong hội thoại. 2.Kỹ năng: Xác định được vai hội thoại trong cuộc thoại. III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ NỘI DUNG HĐ1:KHỞI ĐỘNG: 1.ổn định :Kiểm diện, trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: Thông qua 3.Bài mới: Gv dẫn dắt hs vào bài HĐ2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC GV gôïi daãn: Trong cuoäc soáng haèng ngaøy, ngöôøi naøo cuõng coù moái quan heä XH. Sau ñoù GV yeâu caàu HS tìm hieåu ñoaïn vaên trích I. SGK tr 92 traû lôøi caâu hoûi. - quan heä giöõa caùc nhaân vaät tham gia hoäi thoaïi trích treân laø quan heä gì? ai ôû vai treân, ai laø vai döôùi? - Caùch ñoái xöû cuûa ngöôøi coâ coù giaø ñaùng cheâ traùch?. (hs yếu) -Tìm caùc chi tieát cho thaáy nhaân vaät chuù beù Hoàng ñaõ coá gaéng kìm neùn söï baát bình cuûa mình ñeå giöõ thaùi ñoä leã pheùp. Giaûi thích vì sao Hoàng phaûi laøm nhö vaäy? GV chốt và ghi bài HĐ3: : LUYỆN TẬP: Baøi taäp 1: (hs yếu) Tìm nhöõng chi tieát trong baøi “Hòch töôùng só” theå hieän thaùi ñoä vöøa nghieâm khaéc vöøa khoan dung cuûa Traàn Quoác Tuaán ñoái vôùi binh só döôùi quyeàn . GVHD vaø HS thöïc hieän sau ñoù GV söûa baøi. Baøi taäp 2: Ñoïc ñoaïn trích vaø traû lôøi caâu hoûi: (SGK tr 94) GVHD cho HS thaûo luaän trong 4 phuùt. GV goïi HS trình baøy sau ñoù söûa baøi. HĐ4: CỦNG CỐ- DẶN DÒ: vai xaõ hoäi ñöôïc xaùc ñònh baèng caùc quan heä xaõ hoäi naøo? (hs yếu) - Veà hoïc baøi, laøm baøi taäp 3(GVHDHS laøm) - Chuaån bò baøi: Tìm hieåu yeáu toá bieåu caûmtrong vaên nghò luaän. + Yeáu toá bieåu caûm trong vaên nghò luaän (hs yếu) +Xem tröôùc phaàn luyeän taäp. Lớp trưởng báo cáo Hs trả bài Hs nghe HS ñoïc ñoaïn trích traû lôøi caâu hoûi. -HSTL: Quan heä gia toäc - Ngöôøi coâ cuûa Hoàng laø vai treân, Hoàng laø vai döôùi. - caùch ñoái xöû thieáu thieän chí, khoâng phuø hôïp vôùi quan heä ruoät thòt vöøa khoâng theå hieän thaùi ñoä ñuùng möïc cuûa ngöôøi treân ñoái vôùi ngöôøi döôùi. - caùc chi tieát: . . toâi cuùi ñaàu khoâng ñaùp. . Toâi laïi im laëng cuùi ñaàu xuoáng ñaát. . . Coå hoïng toâi ñaõ ngheïn öù khoùc khoâng ra tieáng. . . . - Beù Hoàng coá gaéng kìm neùn vì bieát raèng mình laø beà döôùi phaûi toân troïng beà treân. -hs nghe và ghi bài HS làn bài tập HS làn bài tập -HS trả lời -HS nghe và thực hiện I. Vai Xaõ Hoäi trong hoäi thoaïi: - Vai XH laø vò trí cuûa ngöôøi tham gia hoäi thoaïi ñoái vôùi ngöôøi khaùc trong cuoäc thoaïi vai XH ñöôïc xaùc ñònh baèng caùc quan heä XH. - Quan heä treân – döôùi hay ngang haøng (theo tuoåi taùc, thöù baäc trong gia ñình vaø XH). - Quan heä thaân – sô (Theo möùc ñoä quen bieát thaân tình) - Vì quan heä XH voán raát ña daïng neân vai XH cua moãi ngöôøi cuõng ña daïng, nhieàu chieàu khi tham gia hoäi thoaïi, moãi ngöôøi caàn xaùc ñònh ñuùng vai cuûa mình ñeå choïn caùch noùi cho phuø hôïp. II LUYỆN TẬP Baøi taäp 1 - Thaùi ñoä nghieâm khaéc: Nay caùc ngöôøi ngoài nhìn chuû nhuïc maø khoâng bieát lo, thaáy Nöôùc nhuïc maø khoâng bieát theïn. . - Thaùi ñoä khoan dung: Neáu caùc ngöôøi bieát chuyeän taäp saùch naøy, theo lôøi daïy baûo cuûa ta thì môùi phaûi ñaïo thaàn chuû. . . . Ta vieát ra baøi hòch naøy ñeå caùc ngöôi bieát buïng ta. Baøi taäp 2: coù 3 caâu hoûi a. Xeùt veà ñòa vò XH, oâng giaùo laø ngöôøi coù ñòa vò cao hôn 1 noâng daân ngheøo nhö laõo Haïc. Nhöng xeùt veà tuoåi taùc thì laõo Haïc coù vò trí cao hôn. b. OÂng giaùo noùi vôùi laõo Haïc baèng lôøi leõ oân toàn, thaân maät naém laáy vai laõo, môøi laõo huùt thuoác, uoáng nöôùc, aên khoai. Trong lôøi leõ oâng Giaùo goïi laõo Haïc laø cuï xöng hoâ goäp 2 ngöôøi: “oâng con mình” (theå hieän söï kính troïng) xöng “toâi” (quan heä bình ñaúng). c. Laõo Haïc goïi ngöôøi ñoái thoaïi vôùi mình laø oâng giaùo, duøng töø “daïy” thay töø “noùi” (theå hieän söï toân troïng) ñoàng hoà xöng hoâ goäp 2 ngöôøi laø “chuùng mình”, caùch noùi ñuøa theå hieän söï thaân tình. Nhöng qua caùch noùi cuûa Laõo haïc ta thaáy vaãn coù 1 noãi buoàn, 1 söï giöõ khoaûng caùch; cöôøi ñöa ñaø, cöôøi göôïng, töø choái chuyeän aên khoai, uoáng nöôùc vôùi oâng giaùo. Tuần: 29 Ngày dạy: 19/3/2011 Tiết: 108 Ngày soạn:4/3/2011 TÌM HIEÅU YEÁU TOÁ BIEÅU CAÛM TRONG VAÊN NGHÒ LUAÄN I.MỤC TIÊU: -Lập luận là phương thức biểu đạt chính trong văn nghi luận. Biểu cảm là yếu tố hổ trợ cho lập luận, góp phần tạo nên sức lạy động, truyền cảm của bài văn nghi luận/ II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1.Kiến thức: -Lập luận là phương thức biểu đạt chính trong văn nghị luận. -Biểu cảm là yếu tố hổ trợ cho văn nghị luận, góp phần tạo nên sức lay động, truyền cảm của bài văn nghị luận. 2.Kỹ năng: -Nhận biết yếu tố biểu cảm và tác dụng của nó trong bài văn nghị luận. -Đủa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận hợp lí, có hiệu quả, phù hợp với lô-gíc lập luận của bài văn nghị luận. III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ NỘI DUNG HĐ1:KHỞI ĐỘNG: 1.ổn định :Kiểm diện, trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: Nhôù laïi chöông trình taäp laøm vaên nghò luaän ôû lôùp 7, em haõy cho bieát, trong baøi vaên nghò luaän, ngoøai yeáu toá nghò luaän laø chuû yeáu coøn coù nhöõng yeáu toá naøo khaùc? (hs yếu) Nhöõng yeáu toá naøy coùvai troø nhö theá naøo trong baøi vaên nghò luaän? 3.Bài mới: - Ta ñaõ bieát yeáu toá bieåu caûm ñöôïc theå hieän roõ nhaát trong baøi vaên nghò luaän laø ôû töø ngöõ, caâu caûm thaùn gioïng ñieäu lôøi vaên. Nhöng coù thaät chæ coù nhö vaäy khoâng? Laøm theá naøo ñeå coù caûm xuùc, tình caûm vaø bieåu hieän ra khi vieát vaên nghò luaän nhö theá naøo? - Bieåu caûm trong vaên nghò luaän coù gioáng nhö bieåu caûm trong vaên bieåu caûm khoâng. . ? Ñoù laø noäi dung cuûa baøi hoïc naøy. HĐ2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC: HDHS tìm hieåu muïc I. - GV cho Hs ñoïc vaên baûn sau vaø traû lôøi caâu hoûi: (hs yếu) - Haõy tìm nhöõng töø ngöõ bieåu loä tình caûm maõnh lieät cuûa taùc giaû vaø nhöõng caâu caûm thaùn trong ñoaïn vaên treân. GVNX phaân tích. - Veà maët söû duïng töø ñaët caâu coù tính chaát bieåu caûm “Lôøi keâu goïi . . . khaùng chieán” vaø “hòch töôùng só” coù ñieåm gì gioáng nhau?. * Tuy nhieân 2 vaên baûn naøy khoâng khoâng phaûi laø caùc vaên baûn bieåu caûm vì muïc ñích cuûa 2 vaên baûn naøy laø nghò luaän (neâu quan ñieåm, yù kieán ñeå baøn luaän phaûi traùi, ñuùng sai neân suy nghó vaø soáng nhö theá naøo) vì sao? => Yeáu toá bieåu caûm laø phuï trôï cho quaù trình nghò luaän. * GV treo baûng phuï cho Hs so saùnh baûng ñoái chieáu muïc C.I traû lôøi caâu hoûi: nhöõng caâu ôû coät (2) hay hôn coä (1)? Vì sao?. Haõy cho bieát taùc duïng cuûa yeáu toá bieåu caûm trong vaên nghò luaän. => GV nhaän xeùt chung: Yeáu toá bieåu caûm giuùp cho baøi vaên hay hôn coù khaû naêng gaây ñöôïc höùng thuù hoaëc caûm xuùc ñeïp ñeõ saâu laéng nghóa laø coù khaû naêng laøm neân caùi hay cho vaên baûn. - GV yeâu caàu Hs ñoïc ghi nhôù (ñieåm 1) GV neâu vaán ñeà Neáu thieáu yeáu toá bieåu caûm thì söùc thuyeát phuïc cuûa baøi vaên nghò luaän ra sao? Nhöng coù phaûi coù yeáu toá bieåu caûm baát kì naøo thì söùc thuyeát phuïc cuûa 1 vaên baûn nghò luaän maïnh leân khoâng? - GV cho Hs thaûo luaän caâu 2 (I) SGK tr 97 laøm theá naøo ñeå phaùt huy taùc duïng cuûa yeáu toá bieåu caûm trong vaên nghò luaän? GVNX bình ngaén. - Ngöôøi laøm vaên chæ caàn suy nghó veà luaän ñieåm vaø laäp luaän hay coøn phaûi thaät söï xuùc ñoäng tröôùc töøng ñieàu mình ñang noùi tôùi? - Chæ coù rung caûm khoâng thoâi ñaõ ñuû chöa? Ngöôøi laøm vaên canà phaûi laøm gì? (hs yếu) - GV cho HS thaûo luaän caâu hoûi c (2.II) HĐ3: : LUYỆN TẬP: GV höôùng daãn Hs laøm baøi taäp 1 (SGK tr 97) (hs yếu) - GV höôùng daãn Hs laäp baûng ñeå tìm hieåu nhöõng bieän phaùp bieåu caûm vaø taùc duïng cuûa noù trong phaàn 1 vaên baûn “Thueá maùu” Lớp trưởng báo cáo Hs trả bài Hs nghe -HS chuù yù. -Hs ñoïc vaên baûn SGK tr 95 – traû lôøi caâu hoûi. -HSTL: Nhöõng töø ngöõ, caâu caûm thaùn trong vaên baûn: +Töø ngöõ bieåu caûm: hôõi, muoán, phaûi, laán tôùi, quyeát taâm cöôùp, khoâng, thaø, chöù nhaát ñònh khoâng chòu, paûi ñöùng leân, heã laø, thì ai coù, duøng, ai cuõng phaûi. +Caâu caûm thaùn: Hôõi . . toaøn Quoác! Hôõi . . . ñöùng leân! Hôõi . .binh só veä daân quaân! - HS: coù nhieàu töø ngöõ vaø caâu vaên coù giaù trò bieåu caûm. HS neâu yù kieán -HS so saùnh –nêu yù kieán – nhaän xeùt. -HSTL: Neáu thieáu yeáu toá bieåu caûm thì söùc thuyeát phuïc cuûa baøi vaên nghò luaän nhaát ñònh bò giaõm roõ reät. Hs ñoïc Bt 2 (I) vaø thaûo luaän. - Yeáu toá bieåu caûm chæ ñoùng vai troø phuïc vuï cho vieäc nghò luaän, bôûi vaäy noù khoâng coù giaù trò neáu noù laøm cho maïch vaên bò phaù vôõ, quaù trình nghò luaän bò ñöùt ñoaïn -HS suy nghó neâu yù kieán. -HSTL: Ngöôøi vieát phaûi thaät söï xuùc ñoäng tröôùc nhöõng ñieàu mìn ñang noùi. -HSTL: Ngöôøi vieát phaûi bieát reøn luyeän caùch bieåu caûm. -HS thaûo luaän. - Khoâng phaûi duøng töø ngöõ bieåu caûm thì giaù trò bieåu caûm caøng taêng vì neáu duøng quaù nhieàu maø khoâng phuø hôïp thì baøi vaên trôû neân daøi doøng, khoâng ñaùng tin caäy -> ngöôøi laøm baøi phaûi chuù yù caûm xuùc vaø söï dieãn taû caûm xuùc phaûi chaân thöïc. I. Yeáu toá bieåu caûm trong vaên nghò luaän: -Vaên nghò luaän raát caàn yeáu toá bieåu caûm, yeáu toá bieåu caûm giuùp cho vaên nghò luaän coù hieäu quaû thuyeát phuïc lôùn hôn vì noù taùc ñoäng maïnh meõ tôùi tình caûm cuûa ngöôøi ñoïc (ngöôøi nghe) - Ñeå baøi vaên coù söùc bieåu caûm cao, ngöôøi laøm vaên phaûi thaät söï coù caûm xuùc tröôùc nhöõng ñieàu mình vieát (noùi) vaø phaûi bieát dieãn taû caûm xuùc ñoù baèng nhöõng töø ngöõ, nhöõng caâu vaên coù söùc truyeàn caûm. - Söï dieãn taû caûm xuùc ñoù phaûi chaân thöïc vaø khoâng ñöôïc phaù vôõ maïnh laïc nghò luaän cuûa baøi vaên. II LUYỆN TẬP Baøi taäp 1: Bieän phaùp bieåu caûm Daãn chöùng Taùc duïng ngheä thuaät Gieãu nhaïi Teân da ñen baån thæu teân An – nam – mít baån thæu, con yeâu, baïn hieàn chieán só baûo veä töï do, coâng lí. Phôi baøy baûn chaát doái traù, löøa bòp cuûa boïn TDP -> taïo hieäu quaû mæa mai. Töø ngöõ, hình aûnh mæa mai gioïng ñieäu tuyeân truyeàn cuûa thöïc daân. Nhieàu ngöôøi baûn xöù ñaõ chöùng kieán caûnh kì dieäu cuûa troø bæeu dieãn phoùng nguû loâi, ñaõ ñöôïc xuoáng taän ñaùy bieån ñeå baûo veä toå quoác nhöõng loaøi thuûy quaùi. Moät soá khaùc laïi boû xaùc taïi mieàm hoang vu, thô moäng. Nhöõng ngoân töø mó mieàu khoâng che ñaäy ñöôïc thöïc teá phuû phaøng. Lôøi mæa mai theå hieän thaùi ñoä khinh bæ saâu saéc vaø caû söï cheá nhaoï cöôøi côït -> tieáng cöôøi chaâm bieám, saâu cay. Baøi taäp 2: (SGK tr 97, 98) GV cho hs thöïc hieän sau ñoù trình baøy vaø GV söûa baøi. Trong ñoaïn vaên, taùc giaû khoâng chæ phaân tích ñieàu hôn leõ thieät cho hoïc troø ñeå hoï thaáy taùc haïi cuûa vieäc “hoïc tuû” vaø ‘hoïc veït”. Ngöôøi thaày naøy coøn boäc baïch noãi buoàn vaø söï khoå taâm cuûa 1 nhaø giaùo chaân chính tröôùc söï “xuoáng caáp” trong loái hoïc vaên vaø laøm vaên cuûa nhöõng HS maø oâng thaät loøng quyù meán. Baøi taäp 3:GVHDHS thöïc hieän. Vieát ñoaïn vaên nghò luaän ñeå trình baøy luaän ñieåm: Chuùng ta khoâng neân hoïc veït vaø hoïc tuû sao cho ñoaïn vaên aáy vöøa coù lí leõ chaët cheõ laïi vöøa coù söùc truyeàn caûm. Yeâu caàu: - Lí leõ, dieãn caûm: Laøm roõ taùc haïi cuûa 2 loái hoïc naøy neâu dieãn caûm cuï theå. - Bieåu caûm: Taùn thaønh hay phaûn ñoái? Ñaùng tieác, ñaùng buoàn?. . . HĐ4: CỦNG CỐ- DẶN DÒ: Yeáu toá bieåu caûm quan troïng trong vaên nghò luaän nhö theá naøo? (hs yếu) - Veà xem laïi baøi - Laøm baøi taäp 1,2,3 (saùch baøi taäp ngöõ vaên 8 tr 65,66) - Chuaån bò baøi: Ñi Boä Ngao Du +Ñoïc tröôùc vaên baûn. (hs yếu) +Ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu hoûi ôû phaàn ñoïc hieåu vaên baûn.
Tài liệu đính kèm: